شعار سال: سریال گاندو که بر اساس نقد و یا به عبارت بهتر حمله به دیپلماسی ایران و دیپلماتهای کشورمان ساخته شده، هم در فصل نخست و هم در فصل دوم صحنههایی را به نمایش گذاشته که نه فقط باورپذیر نیست بلکه کسانی که با اصول و مناسبات اداری ایران آشنا هستند غلطهای فاحش و غیرقابل انکاری در آن مشاهده میکنند. این غلطها بهگونهای است که مثلا وزیر را گوش به فرمان مشاورش نشان میدهد و مشاور را فعال مایشاء را معرفی میکند چنانکه هیچکس حتی مقامات ارشدتر از وزیر هم توان یا جرات مقابله و مخالفت با دستورهای آقای مشاور را ندارند. چنین مناسباتی فقط در دولتهای دستنشانده، که خارجیان کنترل دولت و حکومت را در اختیار دارند، مشاهده میشود. اما در ایران که رهبری فهیم و آگاه دارد و بر رفتار رییسجمهور و وزارتخانهها نظارت میکند، چنین چیزی امکان وقوع ندارد. برای نمونه وقتی محمود احمدینژاد تلاش کرد وزیر اطلاعات دولتش را برکنار کند، رهبری آگاه کشور مانع از انجام این کار شد. یا وقتی احمدینژاد خواست فردی جنجالی مانند اسفندیار رحیممشایی را به عنوان مسوول دفتر خویش قرار دهد، باز هم مقام معظم رهبری وارد شدند و از این انتصاب جلوگیری کردند.
اما صداوسیما و سازندگان نظامی سریال گاندو برای حمله به دیپلماسی کشورمان و بهرهبرداری سیاسی از آن به این مناسبات و تبعاتی که به ساخت و نمایش این سریالها مترتب است توجه زیادی ندارند و نمیفهمند که وقتی بر سر شاخه نشستهاند نمیتوان شاخه را از بن برید.
البته این رفتارهای صداوسیما، سابقه زیادی دارد. فرقی نمیکند که چه دولتی بر سر کار باشد یا چه مقامی در معرض آسیب و حملات صداوسیما قرار گیرد. اگر موضع صداوسیما و راهبردنویسان آن با رییسجمهور مستقر یا شخصیت کشوری یا لشکری منافات داشته باشد حملات گسترده اعم از بحق یا نابحق به آن مقام صورت میگیرد و عملکردش مورد ترور شخصیت واقع میشود. در نامه اعتراضی مرحوم آیتالله هاشمیرفسنجانی پس از انتخابات ۱۳۸۴ این نکته به خوبی بیان و بر آن تاکید شد.
در گذشته هم موارد متعدد و قابل ذکری وجود داشت که گاهی اعتراض افراد از جناحهای گوناگون را موجب شده است. این رفتار البته از این واقعیت نشات میگیرد که صداوسیما در جایگاه خویش انحصار را در اختیار دارد و نه فقط حاضر به تحمل رقیب نیست بلکه از شروع مسیری که سرانجام آن ایجاد رقیب برای صداوسیما باشد جلوگیری میکند. چنانکه در مورد تلویزیون اینترنتی اینستاگرام (IGTV) یکی از مهمترین مخالفان که برای فیلتر شدن و قطع دسترسی ایرانیان به اینستاگرام تلاش میکند، صداوسیماست. این تلاش گواه آن است که صداوسیما اصرار دارد رسانههای دیداری و شنیداری کشور تنها در اختیار خودش باشد و هیچکس حتی به فکر ورود به این عرصه هم نیفتد.
این انحصار در مواردی مشکلآفرین شده و مثلا در مورد رییس سابق صداوسیما، اوضاع چنان پیش رفت که سرانجام وی مجبور به استعفا شد. با این همه باز هم سیاستگذاران و مقامات ارشد عمق زیانهایی که این انحصار به اعتماد عمومی و منافع ملی میزند را درک نمیکنند و درصدد رفع انحصار برنمیآیند. مقامات ارشد کشور همواره بر این باورند که چون اکثریت مردم ایران یا از شبکههای فارسیزبان ماهوارهای استفاده نمیکنند و یا در کنار شبکههای ماهوارهای از صداوسیما هم استفاده میکنند، صداوسیما از محبوبیت قابل قبولی برخوردار است. اما آنان توجه نمیکنند که محبوبیت هنگامی قابل ارزیابی است که مانند شبکههای ماهوارهای من و تو، بیبیسی و…، مخاطب حق انتخاب برابر داشته باشد یعنی شهروندان ایرانی بدون تهیه و خرید تجهیزات ماهوارهای، قادر به انتخاب شبکههای گوناگون حکومتی و غیرحکومتی باشند.
نه فقط مدیران وزارت امور خارجه که سایر مدیران دولتی در این کابینه و کابینههای بعدی هم میدانند تا وقتی انحصار پخش در دست مدیران صداوسیمای حکومتی است و هیچ معارض همارزی برای آن وجود ندارد، اوضاع همینگونه است و کار زیادی از دست هیچکس برنمیآید مگر آنکه از ما بهتران به مساله ورود کنند و مساله را به نحو عاقلانهای، حل کنند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از جهان صنعت، تاریخ انتشار ۴ اردیبهشت ۱۴۰۰، کد خبر: 174256، jahanesanat.ir.