شعار سال:آن اوکلی، دختر ریچارد و کی تیتموس، در ۱۹۴۴، به دنیا آمد. تأثیر پدر و مادر، هر دو، در رشد فکری اوکلی را میتوان در زندگینامۀ دوتایی آنان، در کتاب مرد و همسر، دید. بیشتر اعتبار وارد کردن مفهوم «جنسیت» در علوم اجتماعی به اوکلی تعلق دارد. او میان «واقعیت» زیستیِ جنس (که خودش واژۀ روشنی نیست، چون تقسیمات دوگانه دارد) و عبارات و انتظارات فرهنگی خاص از «مردانگی» و «زنانگی»، که با مربوط کردنشان به جنس زیستی توجیه میشوند و در نتیجه به نظر ثابت میرسند، تمایز قایل شده است.
او نشان داده که «وقتی بچه زاییدن و کار نظافت خانه را به هم ربط میدهند»، شکلی از تبیین اجتماعی را مشخص میکنند که ربطی به تواناییهای [زیستی و جسمانی] فرد ندارد، اما انگار وحی منزل است و نمیتوان دربارۀ آن چون و چرا کرد. بدین معنا که کار خانگی و نظافت خانه ربطی به بچه به دنیا آوردن ندارد، زیرا فرزندآوری موضوعی است در حیطۀ خصوصیات زیستی و جسمی، در حالی که کارهای خانه چنین نیست.
اوکلی، بعداً در برابر انتقادها و مردود شمردن پسامدرنها (از جمله پسامدرنهای فمینیست) و زیستجامعه-شناسان، از جنسیت به منزلۀ مفهوم جامعهشناختی ارزشمند دفاع کرده است. او معتقد است که، با وجود به رسمیت شناخته شدن ماهیت اما و اگری خود جنس، تقسیمبندی جنس/جنسیت همچنان دارای ارزش تحلیلی است. وی معتقد است که تقسیمبندی جنس/جنسیت در تشخیص و کشف نابرابریهای مادی و اسباب مفهومی آن نقشی حیاتی دارد.
چنانکه از یادداشتهای زندگینامهای اوکلی برمیآید، او با انجام دادن پژوهشی دربارۀ کار خانگی برای رسالۀ دکترایش، «تشکیلات دانشگاهی را حیرتزده کرد». اما هر دو بینشی که فراهم آورد جایگاهی جامعه شناختی برای کار خانگی خلق کرد که بسیار تأثیرگذار بود و (هنوز هم هست). این دو عبارت بودند از اینکه خانه داری شکلی از کار است که به نیروی بدنی و مایه گذاشتن از عاطفه نیاز دارد و دوم ساعاتی را که زنان برای کار خانه صرف میکنند، به اضافۀ کار در ازای حقوق یا به جای کار در مقابل حقوق را محاسبه کرد.
این موضوع در مطالعاتش دربارۀ مادری، که پس از کار خانگی آن را دنبال کرد، نیز انعکاس یافته است. اوکلی ارتباط دیرینهای با جامعهشناسی پزشکی و مطالعات مربوط به حفظ سلامت دارد، که از مطالعۀ شصت و شش زن لندنی که بچۀ اولشان را به دنیا میآوردند شروع شد. این مطالعه نشاندهنده (و تغذیهکنندۀ) تعهد فمینیستی او به رفاه زنان و به نقش علوم اجتماعی در این مورد بود. رهآورد کار او در این زمینه نیز مانند مطالعهاش دربارۀ کار خانگی، افزودن درک جامعهشناختی جدیدی از مادری بود؛ همراه با چون و چرا دربارۀ طبیعی به شمار آوردن تجربههای به شدت جنسیتیِ مداخله و مراقبت پزشکی؛ و چون و چرا دربارۀ روابط موجود میان علم و تجربۀ باروری زنان. پژوهش او بر تجربیات مربوط به ارتباط پیش از تولد و زایمان کردن خود مادران تأکید داشت.
مطالعۀ اوکلی دربارۀ کار خانگی توجهش را به روششناسی نشان داده بود. او، در مقام فمینیست، همواره اثبات کرده که، اگر تحقیق تجربی خوب طراحی شود، نقش مهمی در مستند کردن واقعیتهای زندگی زنان و تولید حقایقی عملی دارد که به توانمند شدن آنها کمک میکند. محتوای بحث روششناختی او، هماهنگ با در نظر گرفتن سودمندی مفهوم جنسیت، این است که اگر شرط پژوهش فمینیستی زنانگی روشهایش باشد، در خطرِ طبیعی شمردن نابرابریهایی قرار میگیرد که قصد دارد برای مبارزه با آنها تلاش کند.
پایگاه تحلیلی-خبری شعارسال، برگرفته از کانال تلگرامی گروه مطالعات زنان