شعارسال: اخیرا ویدیویی از مقامات دومای روسیه منتشر شده که در آن‌ها به موضوع سلامت هندوانه ایرانی پرداخته شده است. در این ویدیو، یکی از مقامات روسی با آزمایش هندوانه ایرانی، به آن‌ها به دلیل وجود نیترات زیاد هشدار می‌دهد و حتی به مردم توصیه می‌کند که هندوانه را از مناطق دیگر روسیه، مانند داغستان، خریداری کنند. این ویدیو‌ها به سرعت در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی پخش شده و موجی از نگرانی‌ها را در میان مصرف‌کنندگان ایجاد کرده است. اما آیا این نگرانی‌ها بر اساس واقعیت است یا صرفاً بخشی از یک رقابت تجاری در بازار هندوانه روسیه؟

توضیحات دکتر محمدکاظم عطاری:
دکتر عطاری معتقد است که از ظاهر دستگاه و نحوه استفاده، احتمال زیاد این دستگاه نوعی نیترات‌سنج دستی (Portable Nitrate Tester) یا اسکنر مواد غذایی مانند Greentest, Soeks Ecotester یا مدل‌های مشابه است. این دستگاه‌ها معمولاً توسط کشاورزان یا مصرف‌کنندگان برای بررسی میزان نیترات در میوه‌ها و سبزیجات استفاده می‌شوند.

آیا این دستگاه‌ها دقیق و معتبر هستند؟
نیمه‌دقیق یا تقریبی: بیشتر این دستگاه‌ها، مخصوصاً مدل‌های مصرف خانگی، دقت بالایی مانند آزمایشگاه‌های تخصصی ندارند. آن‌ها یک ارزیابی سریع و سطحی از میزان نیترات یا کیفیت کلی محصول ارائه می‌دهند و گاهی نیترات‌های محیط که در هنگام جمع‌آوری محصول ممکن است به پوست‌میوه مالیده‌شده باشد، باعث نتایج گمراه‌کننده می‌شود. این‌ها بیشتر برای نمایش تبلیغاتی یا استفاده عمومی طراحی شده‌اند: در بسیاری موارد، از این دستگاه‌ها بیشتر برای ایجاد نگرانی یا جلب توجه استفاده می‌شود تا ارزیابی علمی دقیق.

درباره ادعای نیترات بالا در هندوانه‌های ایرانی:
•هندوانه به‌طور طبیعی ممکن است مقداری نیترات داشته باشد، به‌ویژه اگر از کود شیمیایی زیاد استفاده شده باشد.
•ولی ادعای «۵ برابر حد مجاز بودن نیترات» بدون ارائه نتایج آزمایشگاهی معتبر غیرعلمی است. •همچنین، میزان نیترات بالا برای ایجاد سرطان نیاز به مصرف مداوم و زیاد دارد، و مصرف گاه‌به‌گاه هندوانه در شرایط وضعیت فعلی اقتصادی مردم مشکلی ایجاد نمی‌کند.

بر اساس توضیحات ارایه شده می‌توان این گونه استنباط نمود که:
ادعای سرطان‌زا بودن هندوانه‌های ایرانی نیاز به بررسی علمی و مدارک آزمایشگاهی دارد، و صرف استفاده از یک دستگاه خانگی برای نتیجه‌گیری صرفا یک شو تبلیغاتی است. بعلاوه، سلطان خامزایف (سلطان خامزایف)، نماینده مجلس دومای روسیه، خودش اهل جمهوری داغستان در جنوب روسیه است و بیشتر بستگان او در اطراف دریای خزر به تولید و تجارت هندوانه شهرت دارند. پس کاملا واضح است که رپرتاژ آگهی این نماینده دومای روسیه‌ی همیشه نامرد، برای تبلیغ محصولات خانوادگی است و جنبه علمی ندارد.

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون