شعارسال : اربه نام خرمالوی وحشی و خودرو است که به گوجه فرنگی شباهت زیادی دارد؛ اصلیت این میوه جنگلی است و در جنگل های روستاهای جنوبی شهرستان لاهیجان همانند سراش،فیدره،گمل و رحیم آباد می‌روید.

هرساله در بخش‌های مختلف گیلان برنامه‌ها و آیین‌های سنتی مختلفی برگزار می‌شود که نشان از فرهنگی غنی مردم این خطه سرسبز دارد.

یکی از این سنت‌های قدیمی مراسم اربه دوشابگیری است که در روستای سراش از توابع بخش مرکزی شهرستان لاهیجان طبق سنت دیرین برگزار می‌شود.

خانم حسینی یکی از مهمانانی که برای خرید این محصول سنتی به روستای سراش آمده با بیان اینکه اربه خاصیت درمانی فراوانی دارد و در هنگام خوردن غلظت آب دهان رابالا می‌برد، اظهار کرد: شیره این گیاه که با زحمت فراوانی به دست می‌آید، برای رفع بیماری‌های فاویسم و کم خونی مفید است.

وی با اشاره به اینکه در طب سنتی به بیماران بیماری «فاویسم»و«یرقان» اربه دوشاب می‌خوراندند که خاصیت درمانی دارد گفت: از آنجا که دوشاب دارای طبعی گرم است بیشتر در فصل زمستان مصرف می‌شود.

این شهروند لاهیجانی، اربه دوشاب را از لحاظ غذایی بسیار مقوی دانست و گفت: این شیره مقوی به جای قند، شکر، سکنجبین، شربت آلبالو و همچنین برای برنج بو داده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

یکی از بومیان روستا در حالی‌که مشغول پخت «اربه دوشاب» بود با اشاره به مراحل آماده‌سازی این محصول گفت: برای تهیه شیره دوشاب از اربه جنگلی، آن را پس از جداکردن از ساقه های کوچک در سطلی چوبی که تنه درختی بزرگ و پهن است که ناو نام دارد قرارمی‌دهیم و در واقع شکم درخت پهن را تخلیه نموده و اربه را برای کوبیدن در داخل آن می‌ریزیم.

وی با بیان اینکه حدود یک متر از ناو را با تخته‌ای جدا و سوراخی در آن تعبیه می‌کنیم و مقداری ساقه برنج را در جلوی سوراخ قرار می‌دهیم که نقش آبکش دارد، افزود: اربه را در قسمت بزرگتر ناو ریخته و آن را با چوبی سرپهن به شکل «کوبه» له می‌کنیم و بعد کمی خاکستر هیزم یا پوست برنج روی آن می‌ریزیم.

این زن روستایی فشار دادن میوه اربه را برای به‌دست آورده «شیره» آن بسیار مهم دانست و گفت: زمانی که شیره‌ها کاملا"چکیده شدند آن را در دیگی می‌ریزیم و روی اجاق می‌گذاریم تا بجوشد.

یکی دیگر از روستائیان درباره خاصیت این میوه جنگلی با اشاره به اینکه در زمستان «اربه دوشاب» را با برف مخلوط می‌کنیم و می‌خوریم، گفت: در اصطلاح گیلکی به این کار«ورف دوشاب» می‌گوییم.

میوه اربه در جنگل‌های گیلان و مازندران به صورت خودرو می‌روید. خرمالو که در تهران به فراوانی رشد می‌کند در حقیقت نوع پیوند یافته این درخت است.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری" تسنیم" ، تاریخ انتشار یکشنبه 08 آذر 1394 کد مطلب : 929628 : www.tasnimnews.com