شعار سال: در شمال شهر ابرکوه منطقه اي به نام شهر سفيد وجود دارد که بنا به گزارشات کارشناسان، محل اولیه ابرکوه آنجا بوده و در اثر سیل عظیم، از بین رفته و مدفون شده است. جاري شدن سيل از ديرباز وجود داشته و از اوايل دهه هشتاد هم منجر به از بين رفتن قسمت زيادي از تاسیسات زیربنایی، منازل مسکونی به ويژه در نواحي روستايي، کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست اين شهرستان شده است.

اين در حالي است که عليرغم وقوع گاه به گاه سيل در بخش هاي مختلف اين شهرستان و نگراني دائمي اهالي اين منطقه،هنوز اقدام اساسي براي پيشگيري از خسارت هاي ناشي از سيل هاي احتمالي انجام نشده است.

طبق اظهارات کارشناسان، ویژگی‌های مورفولوژیک شهرستان ابرکوه نشان می‌دهد که سیلاب همیشه این منطقه را تحت تاثیر قرار داده واین شهرستان از گذشته‌های دور در معرض خطر سیلاب بوده است، همچنين نوع خاک این شهرستان نیز به روان شدن سیلاب‌ها دامن زده است. اين مسئله در کنار قرار داشتن اين شهرستان در عميق ترين نقطه حوزه آبريز شمال فارس و همچنين عدم توجه به مسير عبور حوزه هاي آبريز وايجاد مسيل، جاري شدن سيل را به تهديد هميشگي براي ساکنان اين شهرستان و روستاهاي اطراف تبديل کرده و در چند سال اخير ساختار شهر و معماري سکونت گاه هاي حوزه شهرستان را تحت تاثير قرار داده است.

مسئول عمران و شهرسازی شهرداری ابرکوه با تاييد اين مطلب مي گويد: یکی از معضلات عمده شهر ابرکوه، حفاظت و تأمین ایمنی تاسیسات، تجهیزات و حوزه‌های سکونتگاهی از خطر سیلاب است چرا که ویژگی‌های جغرافیایی و موقعیت استقرار اين شهرستان در عمیق‌ترین نقطه حوزه آبریز شمال فارس، همواره اين منطقه را مورد تهدید سیلاب قرار داده است.

احمدرضا اسدی مي افزايد: با اين حال هنوز تأسیسات موجود ابرکوه از جمله مخزن ذخيره سيلاب جنوب شهر ابرکوه و سد انحرافي جنوب غرب ظرفیت کافی برای کنترل سیلاب‌ها ندارند. اين در حالي است که در چند سال اخير بحث انجام اقدامات حفاظتي و حراستي در مورد مرمت و نگه داري سد انحرافي عليرغم اهميت نقش آن در پيشگيري از سيلاب همچنان معلق مانده است.

مديريت شهري لنگ مي زند

در حالي که در بسياري از شهرهاي کشور مسئولان با استفاده از شيوه هاي صحيح مديريت شهري توانسته اند تا حد قابل توجهي از خسارت هاي ناشي از وقوع سيل بکاهند اما اين مسئله مهم در شهرستان ابرکوه همچنان مغفول مانده است. متاسفانه در چند سال اخير اقداماتي چون محدود کردن بستر مسیل یا رودخانه با احداث دیواره ساحلی و یا ساخت و سازهای دست‌ساز مثل خانه و سیل بندهای انحرافی، سدسازی و ابنیه فنی راه مانند پل، با روش‌های غیراصولی و ساخت در مکان نامناسب، باعث افزایش صدمات سیلاب شده است. مسئول عمران و شهرسازی شهرداری ابرکوه در اين خصوص به نقش دستکاري مسيل هاي سيل در ابرکوه اشاره کرده و مي گويد: براساس بازدیدهای میدانی که از حوزه جنوبی شهر ابرکوه انجام شده است، وجود دست‌کاری‌های غیراصولی مسیل‌ها و گاه ایجاد موانع فیزیکی در مسیر سیلاب، به وضوح قابل مشاهده است علاوه بر اين، تخليه نخاله هاي ساختماني در بستر رودخانه در مسير جنوبي شهر ابرکوه و ساخت و ساز در مسير سيل و ساخت ديوار محيطي در مزارع از جمله ديگر مشکلاتي است که گواه بي توجهي به بحث مديريت شهري در اين شهرستان است.

اسدي با اشاره به مشکلات پيش روي مديريت شهري ابرکوه نيز مي گويد: از جمله مشکلات پیش روی مدیریت شهری شهرستان ابرکوه، تصمیم‌گیری در مورد پوکه‌های قنات‌های خشکیده است که در مواردی با سیلابی شدن محدوده‌های اطراف میله‌های قنات و خطر هدایت سیلاب به داخل پوکه‌های قنات، مردم را دچار مشکل می‌کند.

بنا به گفته اين مسئول، در چنین وضعیتی، در نهایت سیلاب‌ها با عبور از کانال قنات در مظهر قنات ظاهر می‌شود و زمین‌های زراعی قدیم را که در توسعه شهری مورد ساخت و ساز قرار گرفته‌اند دچار آسیب خواهند کرد و از سوی دیگر پربودن آنها باعث تجمع سیلاب هدایت شده به پوکه قنات، فرو ریختن سقف کانال قنات، فروکش کردن زمین و ایجاد آسیب‌های جدی به ابنیه و تاسیسات و جاده‌های در مسیر می‌شود.

اين در حالي است که در سالهاي اخير عليرغم بررسي هاي مداوم کارشناسان در اين زمينه هنوز فعاليت خاصي براي رفع مشکل قنات هاي خشکيده اين شهرستان هم انجام نشده است.

علاوه بر اين بحث ممانعت از دخل و تصرف در بستر و حريم هاي مسيل موجود در شهرستان و جلوگيري از گسیل سیلاب‌های ایجاد شده در حوزه‌های خارجی به داخل شهر نیز همچنان معلق مانده است. غافل از اينکه درنگ بيشتر در اين خصوص مي تواند زندگي اهالي شهرستان را در معرض خطر جدي قرار دهد و شايد سيلاب هاي بعدي علاوه بر خطرهاي مالي بسيار، خسارات جاني هم به دنبال داشته باشد.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبسایت جوان آنلاین، تاریخ 7 آذر 94، کد مطلب: 756485: www.javanonline.ir