شعار سال:

در پی ریزش نزولات آسمانی طی چند روز گذشته که بسیاری از سدها و رودخانه‌ها را سیراب کرد در شهرستان نهاوند نیز میزان قابل‌مشاهده‌ای آب در رودخانه‌ها جاری شد به‌طوری‌که بر اساس آمار بارش‌ها نهاوند یکی از پنج شهرستان پر بارش کشور نام گرفت و بر اساس آمارهای دریافتی با ۱۵۵ میلی‌متر بارش عنوان سومین نقطه پربارش کشور را به خود اختصاص داد.

طی این روزها علی‌رغم اینکه مردم ترس و واهمه از بین رفتن محصولات کشاورزی، خانه‌ها، دام‌ها و غیره را داشتند، عده‌ای از هدر رفتن این نعمت الهی که شاید هیچ‌وقت تکرار نشود سخن می‌گفتند.

بر اساس آمار بارش در سال زراعی گذشته در شهرستان نهاوند این میزان از ۳۲۹.۵ میلی‌متر با افزایش ۶۳ درصدی به ۵۳۷.۸ میلی‌متر رسید و نهاوند مقام دوم استان را بعد از شهرستان تویسرکان ازلحاظ بارش‌ها به خود اختصاص داد.

نگاهی به خسارت‌های وارده ناشی از سیلاب بیانگر این واقعیت است که زیرساخت لازم برای مهار آب و کاهش خسارات در مزارع و باغ‌های کشاورزی وجود ندارد تا این حجم آب را ذخیره کند.

از گذشته‌های دور احداث سد یکی از آرزوها و آمال مردم نهاوند خصوصاً کشاورزان این خطه که بیش از ۵۵ درصد جمعیت نهاوند را شامل می‌شوند بوده است ولی امروز متأسفانه با توجه به تعلل‌ها، مردم دیگر امیدی به احداث آن ندارد و زمزمه‌هایی مبنی بر نداشتن توجیه اقتصادی احداث سد نهاوند شنیده می‌شود.

*احداث سد گرین نهاوند از آرزوهای ۵۰ ساله مردم

احداث سد گرین نهاوند که از آرزوهای ۵۰ ساله مردم این شهرستان به شمار می‌رود بعد از پنج دهه توقف در خردادماه سال ۹۰ از سر گرفته شد اما متأسفانه کمبود اعتبار مانع ادامه اجرای آن شد و پروژه‌ای که به‌عنوان سنگ محک توسعه و پیشرفت نهاوند مطرح‌شده بود درگیر واگذاری یا عدم واگذاری به بخش خصوصی شد تا اینکه بخش خصوصی اجرای آن را بر عهده گرفت.

مناقصه سد مخزنی گرین نهاوند ۲۰ آذرماه ۸۹ برگزار و شرکت ملی ساختمان برنده این مناقصه شد و با حضور مقامات کشوری سد مخزنی ۱۲۰ میلیون مترمکعبی نهاوند خردادماه ۹۰ کلنگ زنی ‌شد.

احداث این سد در طول سال‌های گذشته آبستن اتفاقات مختلف و کانون توجه خبرگزاری‌ها و اظهارنظرهای مختلف مسئولان قرارگرفته تا حدی که استاندار همدان در برهه‌ای آن را خط قرمز کاری خود عنوان کرد.

این سد با افق تأمین آب شرب شهرستان نهاوند و سه هزار و ۵۹۹ هکتار توسعه اراضی و ۵۶۷ هکتار نیز بهبود تأمین آب اراضی کشاورزی و ایجاد بیش از هفت هزار شغل به‌صورت مستقیم و غیر‌مستقیم طراحی‌شده است و با ایجاد سد گرین کم‌آبی از شهرستان نهاوند رخت برمی‌بندد و کشاورزان نهاوندی دیگر مشکل کمبود آب نخواهند داشت.

ساخت این سد که حجمی بالغ‌بر ۱۲۰ میلیون مترمکعب دارد امکان بهره‌برداری از منابع آبی را به سه برابر افزایش می‌دهد و می‌توان عنوان کرد سایه خسارات ناشی از خشک‌سالی از سر مردم نهاوند و مناطقی نظیر کنگاور و بخش‌هایی از استان کرمانشاه رخت برمی‌بندد و بعضی از شهرهای استان همدان نیز از مزایای این سد بهره‌مند خواهند شد.

نگاهی به اخبار منتشرشده پیرامون وضعیت ساخت سد گرین نهاوند بیانگر آن است که مقرر بود ساخت این سد از شهریورماه سال گذشته و درست شش ماه قبل به بخش خصوصی واگذار شود.

*قرارگاه خاتم‌الاوصیا سد گرین را بااعتبار ۲۰۰ میلیارد تومان اجرایی می‌کند

در همین زمینه مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای همدان بابیان اینکه اجرای پروژه سد گرین نهاوند با پیش‌بینی صرف ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار به بخش خصوصی واگذار شد، گفت: قرارگاه خاتم‌الاوصیا سد گرین را بااعتباری نزدیک به ۲۰۰ میلیارد تومان اجرایی می‌کند.

مرتضی عزالدین بابیان اینکه در سفر رئیس‌جمهور مجوز واگذاری اجرای سد گرین به بخش خصوصی برای اجرا صادر شد و این پروژه پس از گذراندن فرآیند اداری به بخش خصوصی واگذار شد، گفت: بر اساس این مجوز بانک کشاورزی تسهیلات لازم را برای اجرای سد گرین در اختیار قرارگاه خاتم‌الاوصیا قرار داده و وزارت نیرو برگشت این تسهیلات توسط قرارگاه را تضمین می‌کند تا بتوان از این طریق سد گرین را اجرایی کرد.

عزالدین هدف از اجرای این طرح را تأمین ۱۸.۲ میلیون مترمکعب آب برای شرب، کشاورزی و صنعت در استان همدان اعلام کرد.

*چهار شهر جنوبی همدان کمبود آب شرب دارند

وی گفت: به دنبال این بودیم تا تخصیص آب شرب برای سد گرین گرفته شود و با پیگیری‌های انجام‌شده برای اثبات اینکه جنوب استان نیاز به آب شرب دارد با آب و فاضلاب کشور صورت‌جلسه‌ای امضا شد و به این نتیجه رسیدیم که چهار شهر جنوبی استان شامل اسدآباد، تویسرکان، ملایر و نهاوند کمبود آب شرب دارند.

اما موضوع به همین‌جا ختم نمی‌شود چراکه بحرانی که از سه سال پیش تاکنون بارها در مقالات تحلیلی مختلف و بر اساس گزارش سازمان‌های جهانی پیش‌بینی‌شده بود این روزها چهره واقعی خود را نشان داده تا جایی که وزارت نیرو به‌عنوان متولی اصلی تأمین آب در کشور آشکارا از وجود بحران در تأمین آب ده‌ها شهر کشور خبر می‌دهد.

استان همدان نیز چند سالی است با مشکل کمبود آب و خشک‌سالی دست‌وپنجه نرم می‌کند و کاهش بارندگی‌های فصلی، افت شدید منابع آب زیرزمینی، بیلان منفی دشت‌های استان همدان، برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و حفر چاه‌های غیرمجاز همه و همه ازجمله مواردی بوده که مشکل کمبود آب استان را تشدید می‌کند.

اما آنچه شاید در نمای اول و ظاهر شهرستان نهاوند باور کردنش سخت و شاید برای عده‌ای پذیرش آن غیرممکن باشد اینکه نهاوند شهر سراب‌های خروشان ایران و شهری است که با توجه به داشتن منابع آبی متعدد ازجمله چهار رودخانه گاماسیاب، رودخانه ملایر، خرچنگ رود و قلقل‌رود و تعداد ۲۶۴ سراب، چشمه و قنات و تعداد ۷۷۶ حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق این روزها در بحران کمبود آب قرارگرفته و این نگرانی و احساس خطر کاملاً در سخنان مسئولان شهرستان نهاوند مشهود و قابل‌لمس است.

*احداث سد گرین در نهاوند ضروری است

آنچه امروز نیازی اساسی ابتدا برای شهرستان برای جلوگیری از هدر رفتن منابع آبی سپس برای کشور برای برداشتن باری از دوش سدهای جنوبی است، احداث سد گرین است چراکه اگر سدی در شهرستان نهاوند وجود داشت و وعده چندین ساله مسئولین و نمایندگان مختلف عملی می‌شد امروز شاهد سیل عظیم به‌واسطه نبود آب‌بندها نبودیم و در بخش منطقه‌ای در تابستان مشکل کمبود آب در شهرستان وجود نداشت.

دغدغه‌ای که ذهن کشاورزان منطقه حاصل خیز نهاوند را از ابتدای خردادماه هرسال فرامی‌گیرد خشک شدن محصولات کشاورزی و باغی به سبب کم بودن منابع آبی در مواقع نیاز است حال‌آنکه با ساخت سد و ذخیره آب می‌توان به‌راحتی این مشکل را رفع کرد.

این تمام ماجرای بحران آب شهرستان نهاوند نیست بلکه وضعیت آب خروجی از شهرستان نهاوند و استان همدان نیز نگران‌کننده است که در همین راستا برای جلوگیری از بحران کم‌آبی و بی‌آبی در ماده ۱۴۰ قانون برنامه پنجم توسعه آمده که وزارت نیرو موظف است با اجرای طرح‌های تعادل بخشی طوری عمل کند که ۲۵ درصد کسری مخزن دشت‌های کشور، در طول این برنامه جبران شود.

هرچند برای برون‌رفت استان همدان و شهرستان نهاوند از این مشکل چندین طرح آب‌رسانی و سدسازی در استان در حال اجراست اما هرکدام از این طرح‌ها برای اتمام نیاز به تأمین اعتباردارند و نیازمند توجه ویژه مسئولان کشوری به مشکل بحران کم‌آبی استان و همت و تلاش مسئولان در جذب بودجه برای اتمام پروژه‌های آبی استان است.

ناگفته پیداست اهمیت سدسازی و دغدغه ذخیره آب برای فصل گرم سال و مشروب کردن اراضی بالای رودخانه‌ها به دلیل شرایط جغرافیایی ضروری است و در این راستا نهاوند با دارا بودن پتانسیل‌های فراوان طبیعی و انسانی می‌تواند محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری در زمینه‌های مختلف باشد و دولت با اندک توجه بودجه‌ای به این منطقه می‌تواند به نحو مطلوب‌تری از پتانسیل‌های آن استفاده کند آن‌گونه‌ای که شاید تاکنون توجه نکرده است.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار ۲۸ فروردین 1395، کد مطلب: 3599450 : www.mehrnews.com