پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۴۶۵۷
تاریخ انتشار : ۱۲ آذر ۱۳۹۴ - ۰۸:۰۰
در شرایطی که زنجان بر اساس گزارش‌های منتشره از سوی وزارت نیرو جزو استان‌های مواجه با تنش آبی شدید اعلام شده، پروژه‌های آبخیزداری که در ذخیره آب‌های زیرزمینی و کنترل سیل می‌تواند موثر باشد در صف انتظار تزریق اعتبارات قرار گرفته است.

شعارسال : اهمیت پروژه‌های آبخیزداری را در کنترل سیل و هرزآب در بالادست شهرها و استفاده بهینه از آنها، تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی با اجرای پروژه پخش سیلاب و جلوگیری از تغییر کاربری اراضی ملی، گسترش فضای سبز و تفرجگاه‌های طبیعی، احداث مخازن ذخیره آب، بانکت زنی، جنگل‌کاری، بذرکاری و کودپاشی مراتع، احداث بندهای رسوب‌گیر و غیره می‌توان دید اما با توجه به محدودیت منابع دولتی میزان تزریق اعتبارات به این بخش نه تنها افزایش نیافته بلکه با کاهش 30 درصد مواجه شده است.

اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان 70 میلیارد تومان پروژه مطالعه شده دارد که از حدود 8 سال قبل این موضوع را پیگیری می‌کند اما تا به امروز نتوانسته است به نتایج موثری در این زمینه دست یابد.با توجه به اینکه زنجان از استانهای درگیر با کم آبی بوده از طرفی از مناطق سیل خیز کشور به شمار می‌رود و میزان فرسایش خاک آن حتی از میانگین کشوری هم بالا است که به نظر می‌رسد نگاه مسئولان به اجرای پروژه‌های آبخیزداری در این استان باید مسئولانه‌تر باشد.

به گفته مهدی نوربخش، رئیس امور اجرایی معاونت آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان زنجان اجرای پروژه‌های سال 93 در نیمسال نخست امسال به پایان رسیده ولی به دلیل تخصیص دیرهنگام اعتبارات سال 94 و همزمانی این تخصیص با آغاز فصل سرد اجرای پروژه‌های آبخیزداری سال 94 تقریبا به اواخر سال موکول شده است.

بر همین اساس خبرگزاری تسنیم با بهمن اسکندری، مدیرکل، سیدجمال موسوی، معاون آبخیزداری و جعفر بیات، رئیس اداره مطالعات و مهندسی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان به منظور بررسی مشکلات بخش آبخیزداری و نقش منابع طبیعی در کنترل سیل نشست هم اندیشی را ترتیب داد تا مسائل و مشکلات حول محور موضوع یاد شده را مطرح و به ارائه راهکارهایی در این باره بپردازد.

تسنیم: با توجه به اینکه زنجان از جمله استان‌های سیل‌خیز کشور به شمار می‌رود، وضعیت اجرای پروژه‌های آبخیزداری در مقابله با سیل و مدیریت آب در استان زنجان چگونه است؟

اسکندری: پروژه‌های آبخیزداری در تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی و افزایش پوشش گیاهی مناطق نقش مهمی دارند به طوری که هدف و کارکرد اصلی اجرای این پروژه‌ها کنترل و مقابله با سیل و در نهایت مدیریت آب در حوزه آبخیز است.


با وجود اینکه دولت یازدهم در راستای حمایت از منابع طبیعی و جلوگیری از سیل برنامه‌های مشخصی تدوین کرده اما ضروری است تا نگاه به پروژه‌های آبخیزداری بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد چرا که اگر سیل وقوع پیوسته با مدیریت همراه نباشد علاوه بر نابودی و ایجاد خسارت در تاسیسات دولتی به بخش کشاورزی و اموال مردم ضربات مهلکی را وارد می‌کند.

به عبارتی مسولان باید تصیم بگیرند که در مقابل پدیده های طبیعی «یا با هزینه کردن از وقوع سیل پیشگیری کنند یا با متحمل شدن بارهای سنگین مالی به درمان بپردازند» با توجه به اینکه کارکرد اصلی اجرای پروژه های آبخیزداری پیشگیری بوده، ضروری است تا مسئولان به بی‌توجهی به اجرای پروژه های آبخیزداری در استان زنجان خاتمه دهند.

تسنیم: میزان اعتبارات تخصیص داده شده به اداره‌کل منابع طبیعی استان زنجان برای اجرای پروژه‌های آبخیزداری به چه میزان بوده است؟ آیا در این زمینه پروژه‌هایی دارید که تاکنون به دلیل عدم تخصیص اعتبار به مرحله اجرایی نرسیده باشند؟

اسکندری: مجموع اعتبارات ملی و استانی مصوب شده اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان به طور سالانه 3 تا 4 میلیارد تومان و تخصیص داده شده را 3 میلیارد تومان بوده که این میزان اعتبارات تخصیص داده شده در حوزه وسیعی نظیر سفید رود و حوزه مرکزی به هیچ وجه کافی نیست.

واقعیت این است که اداره کل منابع طبیعی استان زنجان 70 میلیارد تومان پروژه مطالعه شده دارد که حدود 8 سال است آن پروژه ها را پیگیری می‌کند.

تسنیم: با توجه به اینکه زنجان از استان‌های سیل خیز کشور است میزان فرسایش خاک در این استان در چه وضعیتی قرار دارد؟

اسکندری: باید بپذیریم که زنجان از استانهای سیل خیز کشور است، هر ساله 3 تا 4 مورد سیل در زنجان رخ می‌دهد و از طرفی در فرسایش به ویژه فرسایش خاک نیز از استان های مورد توجه کشور بوده به طوری که این میزان فرسایش از میانگین کشوری هم بالا است.

از مسئولان ذی‌ربط تقاضا می‌کنیم تا اجرای پروژه‌های آبخیزداری به عنوان یک اولویت برای استان زنجان در مقابله با پدیده طبیعی سیل مدنظرشان باشد.

علاوه بر شهر آب‌بر در شهرستان طارم و ماهنشان که از پهنه‌های سیل‌خیز استان زنجان هستند، بند خاکی شماره 2 و سایر عملیات آبخیز در حوزه آبریز زنجان باقی مانده که اگر سیل در این منطقه رخ دهد عواقب آن قابل جبران نخواهد بود.

علاوه بر آن یکی دیگر از نتایج سیل از بین رفتن خاک بوده که مسئولان برای جلوگیری از فرسایش خاک باید اقدامی عملی در راستای حفظ عرصه‌های طبیعی و ملی کنند.


ضروری است تا مدیریت بحران به منظور مقابله با خسارات جبران ناپذیر عوامل طبیعی نسبت به تخصیص اعتبارات لازم برای اجرای پروژه‌های آبخیزداری اقدام کند، متاسفانه اعتبارات ابلاغ شده از سوی سازمان مدیریت بحران کشور کد دار و مشخص شده نظیر تخصیص اعتبار به آب شرب و سایر بوده و هیچ اعتبار کدداری برای عواملی که سبب تخریب منابع طبیعی می شود گنجانده نشده است.

البته مدیرت بحران استان این موضوع را به سازمان متبوع منعکس کرده اما سازمان مدیریت بحران کشور تا به امروز هیچ توجهی نسبت به این مشکل اساسی نکرده است.

تسنیم: معاونت آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی چه اقداماتی در راستای جلوگیری از رواناب و کنترل سیل و در نتیجه افزایش پوشش گیاهی مناطق هدف کرده است؟

موسوی: معاونت آبخیزداری اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان سالانه عملیات عمرانی آبخیزداری را به منظور تزریق آب به سفره‌های زیرزمینی و جلوگیری از سیل و بروز رواناب در مناطق هدف اجرایی می‌کند.

همچنین این معاونت به منظور افزایش پوشش گیاهی مناطق و جلب مشارکت‌های مردمی پروژه‌های بیولوژیکی آبخیزداری را در قالب بذرکاری و نهالکاری در مناطق ملی و طبیعی عملیاتی می‌کند.

تسنیم: معاونت آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان زنجان چه اقداماتی در راستای اجرای پروژه‌های آبخیزداری در سال 93 کرده است؟

موسوی: در سال 93 معاونت آبخیزداری عملیات پیشگیری و مهار سیل، پخش سیلاب و بهره برداری از رواناب‌های سطحی، آبخیزداری و مهار سیل، اصلاح و ساماندهی کاربری اراضی آبخیزها، آبخیزداری و آبخوانداری، آبخیزداری در دست ساختمان و آبخیزداری سد سفیدرود را آغاز کرد که بر این اساس بندهای رسوبگیر از نوع سنگ و ملات به میزان 5 هزار و 215 مترمکعب مورد استفاده قرار گرفت.

علاوه بر این 43 هکتار عملیات بانکت بندی، 265 هکتار بذرکاری، 328 هکتار کپه کاری، 33 هکتار نهالکاری، یک هزار و 195 هکتار عملیات حفاظت و قرق، 62 هکتار مراقبت و آبیاری در اراضی هدف توسط معاونت آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان اجرایی شده است.

البته برای 20 هزار و 98 هکتار از اراضی طرح مورد نظر تهیه شده است. میزان اعتبارات آبخیزداری سال 93 مبلغ 27 میلیارد و 684 میلیون ریال بوده است که از این میزان تنها 15 میلیارد و 940 میلیون ریال تخصیص یافت.


اعتبارات ملی بخش آبخیزداری در سال 93 مبلغ 17 میلیارد ریال و اعتبارات ملی امسال این بخش 20 میلیارد و 400 میلیون ریال بوده است.

اعتبارات استانی بخش آبخیزداری استان در سال 93، 10 میلیارد و 150 میلیون ریال و امسال 8 میلیارد ریال بوده که کاهش 30 درصدی داشته است.

تاکنون 30 درصد اعتبارات ملی امسال تخصیص یافته که امیدواریم تا پایان سال 50 درصد این اعتبارات تحقق یابد.

تسنیم: اداره مطالعات و مهندسی اداره کل منابع طبیعی در زمینه شناسایی پهنه‌های سیل‌خیز در استان زنجان چه اقداماتی انجام داده است؟

بیات: به منظور مقابله با بحران های طبیعی نظیر سیل، پهنه‌های سیل خیز استان زنجان شناسایی شده است. شهرهای ماهنشان و آب‌بر مرکز شهرستان طارم پهنه‌های سیل خیز و بحرانی از نظر سیل بوده که اجرای پروژه‌های آبخیزداری در پهنه‌های سیل خیز شناسایی شده آنها 20 میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

تسنیم: روند اجرای طرح مدیریت یکپارچه در حوزه‌های آبخیز زنجان چگونه است؟

بیات: سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری قصد دارد با همکاری ذی‌نفعان محلی، ارگانهای ملی و دولتی که در منابع طبیعی و توسعه ملی پایدار نقش اساسی دارند طرح ملی مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز را در کشور اجرا کند که حوزه قزل تپه در استان زنجان برای اجرای این طرح انتخاب شد.

طرح مدیریت یکپارچه در حوزه‌های آبخیز از جمله حوزه آبخیز قزل تپه زنجان اجرا می‌شود، این حوزه آبخیز در قالب طرح ملی مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز کشور به منظور اعمال مدیریت جامع و یکپارچه در استان زنجان انتخاب شده است.

این حوزه آبخیز که دارای مساحتی 9 هزار هکتاری بوده در حدود 30 کیلومتری سمت غرب شهر زنجان قرار داشته و دارای ظرفیتهای طبیعی و جاذبه‌های گردشگری است.

حوضه آبخیز قزل تپه شامل 6 روستای آقبلاغ، حاجی‌کندی، قزل تپه، یامچی، گلجیک و ابدال که طرح‌های یاد شده در آن مکان اجرا می‌شود.

اجرای این طرح با هدف ارتقای سطح معیشت حوزه‌نشینان و حفظ، احیا و توسعه و بهره‌برداری اصولی از منابع طبیعی با مشارکت روستائیان انجام گرفته است.

بر اساس برنامه‌ها، مقرر شده تا با همکاری فرمانداری شهرستان زنجان علاوه بر تمرکز فعالیت‌های اداره‌کل منابع طبیعی، تمامی ادارات این شهرستان اقدامات سال 94 و چند سال آتی را به این حوزه سوق دهند تا با هماهنگی و هم‌سویی دست اندرکاران بخش دولتی و مشارکت حوضه نشینان اهداف مدیریت جامع در آن تحقق پیدا کند.

تسنیم: در راستای اجرای طرح مطالعاتی احداث سدهای زیرزمینی، چند نقطه مستعد برای احداث این سدها و اجرای پروژه‌های آبخوانداری در استان زنجان شناسایی شده است؟

بیات: کاهش نزولات جوی و در نتیجه کاهش سطح سفره‌های آب زیرزمینی کارشناسان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان را بر آن کرد تا نسبت به آغاز مطالعات در زمینه احداث سدهای زیرمینی به منظور مقابله با بحران آب در منطقه «پاشاچای» ایجرود اقدام کنند.

در حال حاضر عملیات مکان‌یابی نقاط مناسب برای احداث سدهای زیرزمینی در استان زنجان پایان یافته و کارشناسان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری پس از انجام طرحهای مطالعاتی 25 نقطه مستعد برای احداث سدهای زیزمینی را شناسایی و معرفی کردند.

برای اجرای پروژه‌های آبخوان داری نیز حدود 29 نقطه با اولویت‌بندی در استان زنجان مشخص شده است.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری" تسنیم" ، تاریخ انتشار دو شنبه 09 آذر 1394 کد مطلب : 930778 : www.tasnimnews.com

اخبار مرتبط
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین