شعارسال: تعداد چاه‌های عمیق در دشت میناب از سال 1364 تا سال 1389 به بیش از224 حلقه رسیده تا تبعات برداشت غیرکارشناسانه از منابع زیرزمینی بدون توجه به عواقب غیرقابل جبران آن امروز پدیدار و جان مردم را تهدید کند.

فروچاله‌های دشت میناب که توسط کارشناسان علمی، نسبت آن با برداشت‌های بی رویه آب از این دشت تایید شده است، تنها منحصر به این شهرستان نیست بلکه شهرهای زیادی در کشور از جمله قهاوند همدان ، استهبان فارس، رفسنجان کرمان و... و همچنین فراتر از مرزهای ایران و در شمال کشور چین و نیز ایالت‌های کالیفرنیا، فلوریدا، تگزاس، آلاباما، میسوری، کنتاکی، تننسی، پنسیلوانیا و … خسارت‌های فراوانی را پدیده آورده است.

پدیده فرونشست زمین در شهرستان میناب بیش از 5 سال است که رویت شده اما جالب اینجاست علی‌رغم اینکه فعالیت تحقیقاتی کارشناسان زمین‌شناسی در حوزه فروچاله ها درکشور فعالیتی 15 ساله دارد سال گذشته برای نخستین بار شاهد گزارش و درپی آن حضور کارشناسان این مرکز در شهرستان بودیم.

البته با حضور کارشناسان در شهرستان و روشن شدن خطرات پیش رو حساسیت برخی مدیران شهرستانی و استانی برای پیگیری بیشتر موضوع بالاگرفته و دشت روبه نابودی میناب یکبار دیگر در کانون توجهات قرار گرفت.

مدیران شهری و اعضای شورای اسلامی شهر میناب که هرساله برگزارکننده جشنواره انبه و گل یاسمین میناب بودند امسال به دلیل اهمیت بالای فروچاله‌ها و تداوم خشکسالی و تشدید بحران آب با دعوت از پروفسور پرویز کردوانی پدر علم کویرشناسی ایران به شفاف‌سازی موضوع پرداختند.

کردوانی در این سفر که در تابستان سالجاری برگزار شد با بازدید از فروچاله های میناب مهمترین علت بروز این پدیده را برداشت‌های غیر کارشناسانه و ظلم به دشت میناب اعلام کرد و گفت: دشتی که تنها ظرفیت حفر 10چاه را داشته با 224 چاه عمیق عملا نابود شده است.

پدر علم کویرشناسی ایران در آخرین اظهار نظر خود در خصوص فروچاله‌های دشت میناب گفت: حفر چاه چندین معضل اساسی را در کشور ایجاد کرد که در ابتدا عامل پائین آمدن شدید سطح آب و حذف چاه‌های آرتزین و جایگزین شدن چاه های معمولی و تبدیل چاه‌های نیمه عمیق به عمیق و اکنون که با تداوم برداشت‌ها با نابودی دشت‌ها مواجه شده‌ایم.

کردوانی راهکار جلوگیری ازپیشروی این پدیده در میناب را پلمب چاه‌های عمیق، احداث سدهای خاکی، استفاده از آب دریا با راه‌اندازی آب‌شیرین‌کن‌های خورشیدی، مهارکردن آب‌های جمع شده در پشت بام‌ها دانست.

مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی، زیست محیطی و مهندس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور نیز به عنوان دومین متخصصی بود که در بازدید از فروچاله‌های دشت میناب علت ایجاد فروچاله‌ها را برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی دانست و وضعیت موجود دشت میناب را بحرانی اعلام کرد.

محمد جوادبلورچی سریع‌ترین راه ممکن برای جلوگیری از پیشروی فرچاله‌ها در میناب را قطع برداشت از آب‌های زیر زمینی در این شهرستان عنوان کرد و. افزود: از مهم‌ترین علت‌های رخداد فروچاله باید به تشدید پدیده‌ انحلال سنگ‌های آهکی، گچ و نمک و نیز کاهش حجم رسوبات کم چگال اشاره کرد که متهم ردیف نخست در بروز این پدیده در دست‌کم 90 درصد موارد، بهره‌برداری غیراصولی و افراطی از آب‌های زیرزمینی است.

مختار سعیدی رئیس شورای اسلامی روستای محمودی در میناب با اشاره به پیشروری فرونشت زمین در این روستا و روستاهای همجوار اظهار داشت: حدود 40 درصد از منازل اهالی روستا خسارت دیده است و شکاف‌های زمین به کابوسی برای مردم این منطقه تبدیل شده است.

سعیدی با تأکید بر اینکه تاکنون بسیاری از احشام و حیوانات خانگی مردم روستایی با سقوط در این فروچاله‌ها ناپدید شده‌اند، افزود: مادران روستا کودکان خود را با دلهره به مدرسه و بازی می‌فرستند و شبها ترس رخ دادن اتفاقی غیر منتظره خواب را از چشمان مردم منطقه گرفته است.

وی در ادامه به بازدیدهای مکرر کارشناسان و مدیران شهرستان اشاره کرد و بیان داشت: مردم منتظر اقدامی عملی در مهار این پدیده مخرب در محل زندگی خود هستند.

علی اسلامی مدیر آموزش و پرورش شهرستان میناب نیز ضمن اشاره به عبور فروچاله‌ها از دیوار آموزشگاه سیمین هنری در روستای محمودی اظهار داشت: البته با انجام کارهای کارشناسی با حضور نوسازی مدارس این فروچاله با سنگ و ملات و بتن‌ریزی پر شد اما نگرانی ما نسبت به رخداد حادثه‌ای مشابه در جای خود باقی است.

وی در ادامه بیان داشت: پیشروی فروچاله‌ها در این منطقه از شهرستان میناب سبب متوقف شدن پروژه احداث دبیرستان مولوی شده است.

فرماندار میناب نیز ، هرگونه اقدامی در خصوص مقابله با این پدیده را مشروط به نظریه کارشناسان اعلام کرد و اظهار داشت: دولت پس از بررسی نظر کارشناسان اقدام عملی انجام می‌دهد.

علیرضا پاکدامن با اشاره به احتمال جابه‌جایی مردم روستاهای در معرض خطر فرونشست تصریح کرد: با توجه به اینکه مردم به سرزمین و محل زندگی خود حساسیت ویژه دارند نباید بیهوده تنش ایجاد کرد.

وی در پایان با اشاره به بازدید‌های انجام شده از سوی کارشناسان و مدیران کشوری و استانی از این پدیده افزود: مسئولان هم همانند اهالی این چند روستا شب‌ها را با دلهره به صبح می‌رسانند و نمی‌توانند نسبت به امری بدین مهمی بی‌تفاوت باشند.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار: 16آذر1394، کدخبر: 935787: www.tasnimnews.com