* معماری موزه هنرهای معاصر تهران :

ساختمان موزه که یکی از نمونه‌های با ارزش و کم همتای معماری نوین ایران است‌، با الهام از معماری سنتی ایران و مفاهیم فلسفی آن بنا شده است‌. طراحی و معماری این بنا به دست کامران دیبا انجام گرفته است‌. هشتی‌، چهارسو، معبر و گذرگاه از جمله عناصر چشم‌نوازی هستند که بازدیدکنندگان هنر دوست را به تأمل در هنر و فرهنگ ایران زمین وا می‌دارند. موزه هنرهای معاصر مرکز فعالیت‌ها و رویدادهای مهم هنری ایران در زمینه هنرهای تجسمی به شمار می آید. گالری موزه مکان برگزاری نمایشگاه‌های مختلف هنری است‌. به هنگام برپایی هر نمایشگاه‌، یک یا دو گالری نیز به نمایش گنجینه‌هایی از هنرمندان بزرگ جهان اختصاص می‌یابد.

اختمان موزه تلفیقی ازمعماری مدرن و سنتی است که با الهام از بادگیرهای مناطق حاشیه کویر ایران ساخته شده است‌. تندیس‌هایی زیبا و با ارزش از هنرمندان معاصر هم‌چون هنری مور، آلبرتو جیاکومتی و پرویز تناولی فضای سبز اطراف را به پارک مجسمه بدل ساخته است‌. بیننده مسیری چرخشی را در گرداگرد فضای اصلی موزه می‌پیماید و پس از تماشای نگارخانه‌ها، به هشتی می‌رسد در دل هشتی‌، اثر زیبا و نوین ماده و فکر، که توسط هنرمند ژاپنی‌، نوریوکی هاراگوچی‌، از روغن و پولاد ساخته شده است‌، خود نمایی می‌کند.

مجموعه دایمی موزه هنرهای معاصر تهران از نزدیک به 3000 اثر ارزشمند و یکتا تشکیل شده که به نخبگان دیروز و امروز هنرهای تجسمی ایران و جهان تعلق دارد و در مالکیت موزه است‌. آثاری از هنرمندان پرآوازه مانند رنوار، لوترک‌، گوگن‌، پیکاسو، ماکس ارنست و ماگریت از آن جمله‌اند.

مجموعه‌ای تماشایی از هنرمندان پاپ و فتورئالیست انگلیسی و آمریکایی و نیز آثار دیدنی آبستره از جکسون پولاک‌، کلاین و سوییز در گروه آثار مدرن‌تر جای دارند. موزه هنرهای معاصر تهران آثاری از بیکن‌، هاکنی‌، کیتاج‌، دو بوفه و جانسن را نیز در اختیار دارد.

موزه مجموعه‌ای است متشکل و نظام یافته از بخش‌های امور هنری‌، امور اداری‌، روابط‌عمومی‌، کتاب‌خانه تخصصی‌، روابط بین‌الملل‌، سینما تک‌، سمعی و بصری‌، خدمات نمایشگاهی‌، راهنمایان هنری‌، مراقبان‌، حراست‌، آرشیو آثار هنری‌، دبیرخانه دایمی نمایشگاه‌ها، فروشگاه کتاب و همچنین کافی‌شاپ‌ است.

در کتاب‌خانه تخصصی موزه هزاران عنوان کتاب فارسی و غیر فارسی در زمینه‌های معماری‌، نقاشی‌، طراحی‌، ارتباط تصویری‌، عکاسی‌، صنعت سینما و دیگر زمینه‌های هنری گرد آمده است‌.

کتاب‌های کتاب‌خانه به روش LC (کتاب‌خانه کنگره‌) طبقه‌بندی و فهرست نویسی شده و اطلاعات مربوط به هرکتاب در برگه‌های مؤلف‌، عنوان و موضوع انعکاس یافته است‌.

* موزه هنرهای معاصردر جریان انقلاب :

گالووی می‌ گوید هنگامی که در سال ۱۹۷۹ ایران دستخوش شورش و ناآرامی شد، وی برای واپسین بار از موزه دیدن کرد. او نقاشی از تام ولسمانرا به یاد می‌آورد که نگاره‌ای از «زن آمریکایی برهنه با پستان‌های بزرگ صورتی‌رنگ» بود. پس از وقوع انقلاب، یکی از کارمندان موزه برگه‌ای را از نقاشی آویزان دید که در زیر قاب چپانده شده بود و بر رویش نوشته بود: «دفعه بعد به جای این برگه یک بمب خواهد بود!».

با بالا گرفتن راهپیمایی و درگیری‌های خونین خیابانی، کارکنان موزه آثار موجود در آن را به زیرزمین ساختمان ـ که در آن هنگام به عنوان پناهگاهی موقت در نظر گرفته شده بود ـ منتقل کردند. به گفتهه آغداشلو : "در آغاز انقلاب کسی نمی‌دانست چه اتفاقی پیش خواهد آمد. پس تنها کاری که کردند آن بود که زمین را بکنند. چیزی همچون مجموعه درسدن در جریان جنگ جهانی دوم؛ آن‌ها همه چیز را در غارها نگاه داشتند. مشابه چنین چیزی در لوور انجام شد. این چیزها پدید می‌آید. [مهم این است] تا بتوان آثار را امن نگاه داشت. آن‌ها در انجام چنین کاری موفق شدند.”

به گفته گالووی، هنردوستی مردم ایران و فرهنگشان مانع نابودی آثار موزه در جریان انقلاب شد. به باور او عشق به زیبایی، ابراز هنرمندانه، تزئین، طراحی، و رنگ در ایرانیان آنگونه بوده است که گویی «در شکلی خنده‌آورانه، مجموعه‌ای که آثار اندی وارهول و روی لیختنشتاین را در خود جای داده باشد، بی‌تردید در چنان فرهنگی ریشه دارد.

* پس از انقلاب اسلامی ایران :

پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران، بسیاری از آثار موجود در موزه برچسب "غیرقابل نمایش” خوردند و از دیدگان همگانی پنهان شدند. تعدادی از آثار که نمایش‌دهنده برهنگی بودند نیز باعث برانگیختن واکنش مسئولان حکومت جمهوری اسلامی شدند. این آثار حتا برای نمایش به کشورهای دیگر قرض داده نمی‌شدند. با این حال، در دهه ۱۹۹۰ میلادی تعدادی از آن‌ها برای نمایش به موزه‌های غربی فرستاده شدند.

در سال ۲۰۰۵ میلادی و پس از نزدیک به ۳۰ سال از وقوع انقلاب، نمایشگاهی بزرگ از آثار ممنوعه این مجموعه برای متخصصان هنری برگزار شد. البته تعدادی از آثار نامدار، از جمله "گابریل با پیراهن باز” از رنوار، در این نمایشگاه به نمایش در نیامدند. همچنین، پس از آنکه مسئولان تابلویی سه‌لتی از فرانسیس بیکن با نام «دو شخص خوابیده بر تخت به همراه خدمتکار» را مظنون به داشتن تم همجنسگرایانه تشخیص دادند، نامه‌ای رسمی به برگزارکننده موزه فرستاده شد لت میانی اثر را از نمایش به در بیاورد.

این نمایشگاه که با نام «جنبش هنر مدرن» نام‌گذاری شده بود با تلاش مسئولان موزه و پشتیبانی رئیس جمهور وقت (محمد خاتمی) تشکیل شد و نخستین باری به شمار می‌رفت که تعدادی از آثار اندی وارهول، ونسان ون گوگ، و سالوادور دالی پس از انقلاب به نمایش گذاشته می‌ شدند.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت مکان بین، تاریخ انتشار: - ، کدخبر: - ، www.makanbin.com