گرايش برنامه ششم توسعه به الگوي جامع نگر با نگاه ويژه بر موضوعات خاص

در برنامه ششم توسعه كه قرار است از سال 1395 به اجرا درآيد، قرار بر تغييرات اساسي در مدل برنامه‌ريزي شده به طوري كه برنامه از جامع بودن خارج و برنامه‌اي جامع نگر با نگاه ويژه به موضوعات خاص خواهد بود.

به گزارش خبرنگار تابناک اقتصادی، نگراني اقتصادانان تكرار بحث جامعيت در برنامه توسعه‌اي جديد است. الگويي كه در سال‌هاي گذشته سبب گرديد تا برنامه هاي تهيه شده بيش از هر چيز به انشايي كم پشتوانه تبديل گردند . اهداف از برنامه‌اي به برنامه ديگر انتقال پيدا مي‌كرد و بدون اجرا شدن هر پنج سال يكبار بر تعداد بندها و تبصره‌ها و به عبارتي بر آمال‌ها و آرزوهاي آن افزوده مي‌شد. نقد كارشناسان در خصوص برنامه‌هاي گذشته موضوع را تا حد زيادي روشن مي‌كند. برنامه‌هاي توسعه‌اي برنامه‌هايي جامع بودند كه تعداد زيادي از احكام را به صورت كلي نگر درون خود جاي داده بودند بدون اينكه بر موضوعاتي خاص تمركز داشته باشند. تعداد اين احكام برنامه آنقدر زياد شده كه حتي فهرست كردن آن نيز زمان زيادي مي برد چه رسد به تصويب و اجراي آن.

در قبل از انقلاب اسلامي ، برنامه اول كه براي سال‌هاي 1327 تا 1333 نوشته شده است، شامل 10 ماده و 21 حكم بود. برنامه دوم در سال‌هاي 1334 تا 1341، 21 ماده، 9 تبصره و 50 حكم داشت. برنامه سوم در خلال سال‌هاي 1342 تا 1346، 27 ماده، 7 تبصره و 46 حكم را در خود جاي داده بود. اين اعداد در برنامه چهارم يعني در سال‌هاي 1345 تا 1351 به اين شكل تغيير كرد: 38 ماده، 10 تبصره و 86 حكم. برنامه پنجم 1352 تا 1356 نيز 9 ماده، 2 تبصره و 10 حكم را شامل شد.

در همین حال، اولين برنامه پس از پيروزي انقلاب 1 ماده، 52 تبصره و 104 حكم داشت( اين برنامه مصوب شد ولي اجرا نگرديد) . برنامه دوم در سال‌هاي 1374 تا 1378 يك ماده، 101 تبصره و 278 حكم را تدوين كرد، برنامه سوم در سال‌هاي 1379 تا 1383، 199 ماده، 57 تبصره و 504 حكم را در خود جاي داد، در برنامه چهارم اين اعداد به 73 به اضافه 161 ماده تنفيذ شده، 34 تبصره و 774 حكم رسيد و در برنامه پنجم 235 ماده، 192 تبصره و يك هزار و 114 حكم گنجانده شد.

فرهاد دژپسند معاون بودجه سازمان مديريت و برنامه‌ريزي ، در نقد جنين الگوهاي برنامه ريزي معتقد است كه اين حجم از سياست‌ها با توجه به اعتبارات محدود چگونه قرار است اجرا شود؛ بدون آنكه اولويت‌بندي و تمركز بر روي بخشي از آن صورت گيرد. بر اين اساس است كه كارشناسان «برنامه‌نويسي هسته اي» را پيشنهاد مي‌كنند، يعني برنامه‌ريزي براي تحقق چند هدف قابل دستيابي در پنج سال و مابقي سياست‌ها را به مرور به برنامه‌هاي بعد محول مي كنند.

در برنامه ششم توسعه، نه برنامه‌نويسي هسته اي و نه برنامه‌نويسي جامع مدنظر است بلكه برنامه‌نويسي جامع نگر با نگاه ويژه بر موضوعات خاص قرار است در دستور كار باشد. اين مدل از برنامه‌ريزي به گفته فرهاد دژپسند، قرار است طي فراخواني و تشكيل تالار گفت و گو به اجماع كارشناسان رسيده و پس از اصلاح نهايي به مجلس ارايه شود.

با اضافه و تلخیص برگرفته از سرویس سیاسی سایت تحلیلی خبری تابناک، کد خبر 515873 ، 19 تیر 1394 : www.tabnak.ir .