شعار سال: عربستان به همراه امارات، بحرین و مصر از ماه گذشته روابط خود را با قطر لغو کردند که دوحه این اقدام عربستان و همپیمانانش را محاصره خوانده است. در هفته گذشته عربستان و ۳ کشور دیگر ۱۳ شرط را برای عادی سازی روابط با قطر تعیین کردند و ۱۰ روز را برای انجام این شروط به عنوان اولتیماتوم قرار دادند. «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» وزیر امور خارجه قطر روز دوشنبه نامه امیر قطر را به امیر کویت تحویل داد که حاوی پاسخ به خواسته‌های عربستان سعودی و متحدانش است. متن این نامه هنوز علنی نشده است.

در عین حال پایگاه خبری «رای الیوم» به نقل از منابع مطلع مدعی شد که پاسخ قطر به مطالبات عربستان و متحدانش با انعطاف زیادی همراه بوده است. بنا بر ادعای پایگاه رای الیوم، منابع مطلع به این پایگاه اعلام کردند که انعطاف قطر شامل موافقت با اخراج اعضای جنبش حماس، ساکت کردن شیخ یوسف القرضاوی رئیس اتحادیه جهانی علمای مسلمان و چه بسا رفتن وی به استانبول، ملزم نمودن شبکه الجزیره به توقف هجمه ها علیه مصر و پرداخت غرامت به این کشور، قطع تمام روابط مالی با اخوان المسلمین و اخراج برخی از رهبران آن از دوحه می باشد.

رای الیوم همچنین مدعی شد که قطر متعهد شده است در صورت تصمیم دسته جمعی تمام اعضای شورای همکاری خلیج فارس روابط خود با تهران را کاهش دهد.

روز یکشنبه مهلت ۱۰ روزه عربستان، امارات، مصر و بحرین به قطر برای اجرای مطالبات این کشورها به پایان رسیده بود، با وجود اینکه دوحه اعلام کرد مطالبات کشورهای عربی را نمی پذیرد، امیر کویت از ۴ کشور خواست مهلت قطر را ۴۸ ساعت (تا سه شنبه) تمدید کنند که با موافقت این کشورها مواجه شد.

در همین راستا، خبرنگار مهر با دکتر «محمد علی الهیل» استاد دانشگاه جورج‌تاون قطر گفتگو کرده که شرح آن در ادامه می آید.

*علت اصلی فشار سعودی ها و چند کشور عربی دیگر بر قطر چیست؟ دیدگاه شما درباره ۱۳ شرط تعیین شده توسط کشورهای عربی برای عادی سازی روابطشان با قطر چیست؟

در این خصوص باید بگویم که در سیاست برخی موارد و حوادث اعلام شده است و برخی دیگر اعلام نمی شود. آن چیزی که اعلام می شود نیز غالبا برای سرپوش گذاشتن بر موارد مخفی و غیرعلنی است. ۱۳ شرط تعیین شده برای قطر هم در همین چارچوب تفسیر می شود و در حقیقت پوششی است بر اهداف اعلام نشده علیه دوحه. علت این فشارها بر قطر، موفقیت دوحه در تمام زمینه ها در عرصه داخلی و خارجی است.

*آینده روابط تهران با دوحه را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا روابط با ایران عامل فشارها بر دوحه است؟

ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس در خلیجی یکسان یعنی خلیج فارس اشتراک دارند. آنها همگی مسؤول تأمین امنیت و ثبات این خلیج هستند و برای حصول این امنیت نیز باید با هم همکاری کنند. کشورهایی که با قطر قطع رابطه کردند، خودشان دوحه را مجبور کردند به تهران پناه ببرد. ایران همسایه ای تاریخی است و با قطر در میدان گازی در شمال اشتراک دارد.

*حمایت از مقاومت فلسطین چه جایگاهی در اولویت های قطر دارد و آیا دوحه تحت فشار سعودی ها، دست از حمایت از حماس برمی دارد؟

حمایت از حماس موضوعی است که به قطر ارتباط دارد. این در حالی است که طرف دیگر هم از کسانی حمایت می کند که متهم به اقدامات تروریستی هستند. در عالم سیاست درباره هر چیزی می توان گفتگو کرد.

*اخیرا وزیر خارجه مصر گفته بود که قطر باید بین امنیت اعراب و بر هم زدن آن یکی را انتخاب کند. پاسخ شما به اظهارات وی چیست؟

سیاست، مبتنی بر درگیری بر سر منافع است و اتهاماتی که مصر و دیگران وارد کرده اند، فقط در حد اتهام زدن است مگر اینکه شواهدی برای اثبات آن ارائه دهند.

*آمریکایی ها اعلام کرده اند که قطر حامی تروریسم است. شما این دوگانگی در رفتار و مواضع دولتمردان آمریکا در زمینه تروریسم را چطور ارزیابی می کنید؟

وزرای دفاع و خارجه آمریکا، بر برائت و دوری قطر از تروریسم تاکید کرده و اعلام کرده اند که دوحه در تهاجم جهانی علیه تروریسم، شریکی راهبردی است. علی أی حال تا زمانی که مفهومی مشخص در خصوص تروریسم وجود ندارد، همه چیز نسبی باقی می ماند.

*شبکه الجزیره در جنگ رسانه ای با شبکه های سعودی مانند العربیه چگونه فعالیت می کند؟ چرا سعودی ها می خواهند شبکه الجزیره تعطیل باشد؟

شبکه الجزیره قطر به دلیل اینکه از استقلال برخوردار است، وقایع را متفاوت با شبکه های دیگر تحلیل می کند و طبیعی است که مورد واکنش و فضاسازی دیگران قرار گیرد. ترس و هراس از شبکه الجزیره در میان برخی وجود دارد.

*بفرمایید که آینده روابط قطر با کشورهای عربی را در صورت عدم تحقق ۱۳ شرط تحمیلی سعودی ها به دوحه چگونه پیش بینی می کنید؟ آیا امکان عقب نشینی دوحه در برابر خواسته های اعراب وجود دارد؟

درخواست های مطرح شده که به حاکمیت قطر مربوط است و طرف مقابل بدین طریق در صدد تحمیل خواسته های خود و همچنین قیمومیت است، پیش از این توسط قطر رد شده است اما در خصوص دیگر درخواست ها باید بگویم که امکان دارد نسبت به آنها در ازاء مقابله به مثل، عقب نشینی صورت گیرد. مثلا آنها کاری انجام دهند و دوحه نیز در مقابل کاری انجام دهد.

*سعودی ها مدعی شده اند که قطر به ایران گرایش پیدا کرده است. تحلیل شما از این سخن چیست و آیا امکان ایجاد ائتلافی جدید در منطقه وجود دارد؟

این موضوع امکان دارد رخ دهد و محور آن هم قطر، ایران و ترکیه باشند. سیاست مبتنی بر ائتلاف ها است و هر کس با دیگران ائتلافی دارد. محاصره قطر موجب شد دوحه به ایران پناه ببرد.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر ، تاریخ انتشار 14تیر 96، کدمطلب:4020964، www.mehrnews.com