* لاریجانی: سهم‌خواهی نکنید

علی لاریجانی در همایش سراسری قوه قضاییه اشاره‌ای به چینش کابینه دولت آینده کرد. او با اشاره به اصلاح کابینه دولت جدید به گروه‌ها و احزاب سیاسی توصیه کرد که از سهم‌خواهی خودداری کنند. او با بیان آنکه شانه‌هایی که قرار است مسئولیت‌های سنگین را بپذیرند باید اهل کار باشند گفت: کابینه دولت جدید باید کارآمد باشد، چرا که سهمیه‌خواهی و این مسائل حتماً روش نادرستی است. دکتر لاریجانی تاکید کرد: کابینه دولت دوازدهم باید کابینه کار باشد نه خط و خطوط سیاسی. رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: هر فرد کارآمد و انقلابی که بتواند بخشی از مشکلات کشور را حل کند حتماً باید از وی استفاده کند.

البته علی لاریجانی یک ماه قبل هم در مراسم افطار دولت که با حضور نمایندگان مجلس برگزار شد، گفته بود: «احزاب و گروه‌ها در زمینه چینش نیروها در دولت نباید سهم‌خواهی کنند، بلکه مهم این است که افراد کاردان و شایسته برای انجام امور کشور به‌کار گرفته شود.» لاریجانی با اشاره به حضور نیروهای کارآمد در دولت یازدهم از جمله وزیر جهاد کشاورزی که مورد تایید همه گروه‌ها و جناح‌ها هستند، گفت: در چینش نیروها خط بازی و سیاسی کاری اهمیتی ندارد، بلکه مهم استفاده از نیروهای کارآمد است که می‌توانند برای کشور به خوبی کار کرده و امور را سامان دهند. رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: در شرایط کنونی آنچه باعث می‌شود که دولت توفیق پیدا کند، این است که بتواند میان قوا هماهنگی ایجاد کرده و ملاحظات رهبری را در امور مد نظر قرار دهد.

* رحمانی فضلی می‌ماند؟

اکنون با گذشت یک هفته از سخنان لاریجانی درباره کارآمدی افراد دولت جدید حسن روحانی، شنیده‌هایی حاکی از آن است که عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور دولت یازدهم قرار است در دولت دوازدهم هم کار خود را ادامه دهد. خبر ابقای رحمانی فضلی در حالی این روزها شنیده می‌شود که کارآمدی او برای بسیاری از هواداران حسن روحانی در معرض سوال قرار گرفته است. فعالان سیاسی حامی دولت معتقدند وزارت کشور رحمانی فضلی در بسیاری از شهرها و مناطق دور از مرکز از فرمانداران و گاه استاندارانی استفاده می‌کند که از دولت محمود احمدی‌نژاد برجای مانده‌اند. این در حالی است که بخش‌داری‌ها، فرمانداری‌ها و استانداری‌ها در مناطق دور از پایتخت نماینده و انعکاس اصلی سیاست‌های دولت در این مناطق به شمار می‌رود. فقط دفاع و پیشبرد از سیاست‌های دولت توسط وزارت کشور روحانی نیست که نقدها را به سوی رحمانی فضلی و وزارت کشور او نشانه گرفته است. سیاست‌ورزان حامی دولت معتقدند این وزارتخانه در ماجراهایی مانند ابطال آرای مینو خالقی در انتخابات اصفهان و صادر نکردن اعتبارنامه او کوتاهی کرده است. انتقاد دیگر به این وزارتخانه هم به روز 29 اردیبهشت برمی‌گردد. روزی که بخشی از مردم که در صف‌های رای‌گیری قرار گرفته بودند نتوانستند رای خود را به صندوق‌ها بیندازند. رحمانی فضلی، وزیر کشور تعداد این افراد را یک میلیون نفر دانسته است. در حالی که حسینعلی امیری، معاون رئیس جمهور که قبل‌تر قائم مقام وزارت کشور بوده این رقم را حدود 3 میلیون نفر اعلام کرده است. حسن روحانی هم گفته این افراد 4 میلیون نفر بوده‌اند. همین رقم نیز می‌توانست آرای روحانی را در انتخابات افزایش دهد.

* روحانی: بعضی سخت‌شان بود از دولت دفاع کنند

فقط فعالان سیاسی و حامیان روحانی نبودند که این انتقاد را در چهار سال گذشته بیان می‌کردند. حسن روحانی هم خود در ماه رمضان بر این مسئله صحه گذاشت. روحانی، درضیافت افطار خود با وزرا، روسای سازمان‌ها، مدیران و استانداران گفت: «ما در چهار سال دولت یازدهم، به دلایلی یک مقدار سختگیری نکردیم. الان وقت ندارم وگرنه توضیح می‌دادم. همه افراد در دولت بدون استثنا زحمت کشیدند. کسی نیست که زحمت نکشیده باشد و از دولت دفاع نکرده باشد. اما همه هم یک‌جور نبودند، مختلف بودند. بعضی‌ها با همه توان آمدند. ما روستایی هستیم، به قولی بعضی‌ها گیوه را در برکشیدند و به میدان آمدند، آستین‌ها را بالا زدند و به میدان آمدند. اما بعضی‌ها پاشنه گیوه‌شان خوابیده بود و ور نکشیدند. لخ‌لخ کردند. یک مقدار راه آمدند و مسیر را آمدند و زحمت کشیدند. سعی‌آنان مشکور. یک عده وقتی به دولت حمله می‌شد، با همه قدرت آمدند دفاع کردند، با همه وجودشان دفاع کردند، چون دفاع از دولت، دفاع از ملت است. اشتباه نشود، این بحث وکیل‌الدوله و... لاطائلات است. دولت منتخب ملت است. ما چیزی نداریم جز رای مردم. دولت و ملت نداریم، ملت است که دولت را انتخاب می‌کند. همه چیز برای ملت است. کسی که از دولت دفاع می‌کند، از رای مردم دفاع می‌کند، از اکثریت دفاع می‌کند، از ملتش دفاع می‌کند. بعضی‌ها سخت‌شان بود دفاع کنند، خیلی نرم حرف می‌زدند و آرام. اگر در تنگنای 30خبرنگار قرار می‌گرفتند، در آن تنگنا یک کلمه‌ای می‌فرمودند. حرف نمی‌زدند و سینه سپر نمی‌کردند. نمی‌شود؛ ما یک بار سنگینی بر دوش داریم. هرکسی که آماده است که این بار را بر دوش بگیرد، باید داوطلب باشد. باید با خدایمان عهد ببندیم. من کاملا برایم روشن بود. می‌دانستم چقدر این انتخابات سخت خواهد بود و به دوستانمان هم گفته بودم. با خدایم عهد کردم، گفتم خدایا، جانم، حیثیتم و آبرویم را با تو معامله می‌کنم و به میدان می‌آیم.»

* رحمانی فضلی کیست؟

چهار سال گذشته زمانی که نام رحمانی‌فضلی برای پذیرش وزارت کشور به مجلس معرفی شد، معرفی او برای بسیاری از فعالان سیاسی جای سوال بود. بعد از گذشت مدتی تحلیل‌هایی از توافق پشت پرده حسن روحانی با علی لاریجانی حکایت می‌کردند. زمانی که حسن روحانی به ریاست جمهوری رسید، مجلس نهم با همه دلواپسانش بر سر کار بودند و روحانی نیاز به آن داشت تا با حمایت لاریجانی ترکیب کابینه خود را بچیند. این تحلیل عبدالرضا رحمانی فضلی را چهره‌ای نزدیک به لاریجانی می‌دانستند که بر سر او توافق شده بود. البته این گونه هم نبود که ورود رحمانی فضلی به دولت گره از کار روحانی در انتخاب نیروهایش باز کند. در همان موعد تعیین کابینه چهره‌هایی مانند محمدعلی نجفی و دانش‌آشتیانی رای نیاوردند. رضا فرجی دانا هم که از مجلس رای گرفته بود، با استیضاح دلواپسان از دولت کنار گذاشته شد.

* سهم‌خواهی لاریجانی

بعد از انتخابات گذشته که برخی از فعالان سیاسی از خداحافظی 50 درصدی از وزرا خبر می‌دادند، رحمانی فضلی جزو اولین وزرایی بود که نامش برای تغییر به ذهن متبادر می‌شد. به هرحال شرایطی که او در آن به وزارت رسیده بود به کلی دگرگون شده است. مجلس نهم با اکثریت دلواپس که وزیر اصلاح‌طلب را برنمی‌تابید دیگر وجود ندارد. در عوض، ترکیب مجلس دهم از همان ابتدا نشان داد حسن روحانی خیال آسوده‌تری در به کارگیری نیروهای مورد نظر به ویژه اصلاح‌طلبان را دارد. در این میان اما شنیده شدن آنکه رحمانی فضلی، سهم لاریجانی قرار است به کار خود در وزارت کشور ادامه دهد چندان طبیعی به نظر نمی‌رسد. در این میان تحلیل قدیمی «اراده لاریجانی» دوباره قوت گرفته است، هرچند که مجلس دهم خود به خود از دولت در چینش کابینه حمایت می‌کند و تلاش‌های لاریجانی هم تحت‌الشعاع حمایت‌های نمایندگان حامی روحانی قرار گرفته است.

البته این تحلیل وجود دارد که سهم‌خواهی علی لاریجانی به خاطر چشم دوختن او به انتخابات 1400است و او منتظر چراغ سبز بعضی از اصول‌گرایان اطراف روحانی از قبیل نوبخت است. هرچند نوبخت خود منصوب حسن روحانی است، اما به خاطر عضویت در اعتدال و توسعه و همراهی روحانی در سال‌های پیش از ریاست جمهوری او نیز گزینه‌ای به نظر می‌رسد که توان چانه‌زنی و تاثیرگذاری روی روحانی را دارد. گویا نوبخت هم برای انتخابات ریاست جمهوری آینده با گزینه‌هایی مانند علی لاریجانی موافقت بیشتری دارد تا اسحاق جهانگیری یا دیگر اصلاح‌طلبان حامی دولت.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی تیک، تاریخ انتشار: 17 تیر 1396، کدخبر: ۱۷۳۴۷۰، www.tik.ir