شعار سال: ساعت حدود 8 شب روز جمعه گذشته بود که خبری بلافاصله جنجالی در رسانه‌ها ایجاد کرد و همه در تکاپوی درستی و نادرستی آن بودند. خبر این بود مهدی طارمی به مدت 4 ماه و تیم فوتبال پرسپولیس از دو پنجره نقل و انتقالات محروم شدند؛ علاوه بر آن، تیم ایرانی باید حدود 789 هزار یورو به‌عنوان خسارت پرداخت کند؛ موضوع یادداشت، فوتبال و یا باشگاه پرسپولیس و حکم فیفا نیست؛ موضوع، موضوع مدیریت صحیح است، بحثی که شاید اگر نتوان گفت منشأ تمامی مشکلات باشد، اما اکثر مشکلات ناشی از عدم وجود آن (مدیرت صحیح) است، بخصوص در حوزه اقتصاد و فرهنگ که امروز موضوعات نخست جامعه ماست.

امروز این اتفاق برای یک تیم پرطرفدار ایرانی رخ‌داده و اولی و آخری هم نیست و نخواهد بود، اما باکمی درایت و مدیریت می‌توانستیم شاید شاهد چنین اتفاقی نباشیم. به جرات می‌توان گفت که یکی از دلایل ایجاد مشکلات و چالش‌ها در کشور عدم مدیریت درست و صحیح است.

موضوع اقتصاد و فرهنگ، همانطور که بیان شد امروز اصلی‌ترین موضوع کشور است، بخصوص بحث اقتصاد که با معیشت مردم ارتباط بسیار نزدیکی دارد. اقتصاد اصلی‌ترین موضوع جامعه است و با چالش‌های بی‌شماری در این بخش مواجه هستیم که برخی از آن، ابر چالش هستند، مانند بحران آب، مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی و صندوق بازنشستگی، بودجه دولت و نظام بانکی و بیکاری، اقتصاد دولتی و نفتی و... چالش اساسی اقتصاد ایران‌اند..

رهبر انقلاب بارها و در ادوار مختلف در خصوص مدریت صحیح تأکید کردند. ایشان در روز اول فروردین ماه امسال در حرم رضوی فرمودند: «بنده از ضعف‌های فعّالیّتهای مسئولین کشور ازجمله خودِ این حقیر در سطح عموم ملّت ایران و در طول سال‌ها، آگاهم؛ ضعف‌های زیادی وجود داشته که این مربوط به مدیریت‌های ما است، مربوط به حرکت عمومی نظام اسلامی نیست. ما هر جا یک مدیریت انقلابیِ فعّالِ پر تحرّک داشتیم، کار پیش رفته است؛ هر جا مدیریت‌های ضعیف، بی‌حال، ناامید، غیرانقلابی و بی تحرّک داشتیم؛ کارها یا متوقف مانده است، یا انحراف پیداکرده است». (۱۳۹۶/۰۱/۰۱)

رهبر فرزانه انقلاب در بخش دیگری در این سخنرانی خود در روز اول عید نورز امسال بیان کردند: «ضعف‌هایی وجود دارد؛ این ضعف‌ها مربوط به مدیریت ماها است، این مربوط به کمبود‌ها و ناتوانایی‌های مدیرانی است که در بخشه‌ای مختلف مشغول کار بوده‌اند»(۱۳۹۶/۰۱/۰۱)

رهبر انقلاب همچنین در خردادماه سال جاری در دیدار با کارگزاران نظام با اشاره به چگونگی مدیریت صحیح کشور و تشخیص راه از بیراهه، گفتند: «اداره صحیح کشور در وهله اول نیازمند مشخص شدن «ملاک‌های تصمیم سازی و تصمیم‌گیری» و در مرحله بعد، نیازمند «استفاده از تجربه‌های ۳۸ سال گذشته» است.»

وقتی این موضوع را بررسی می‌کنیم، دیده می‌شود که رهبر انقلاب در دولت‌ها و ادورا مختلف به این موضوع اشاره و تأکید کردند، اما مسؤولین از این موضوع غافل شدند و به وضعیت امروز رسیدم؛ حتی در موضوع سیاست (داخلی و خارجی) هم این چالش راداریم. نمونه آن برجام است که امریکا تعهدات خود را انجام نمی‌دهد و به‌نوعی برجام را براساس گفته آقای ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نقض کرده است.

رهبر انقلاب در هفته گذشته و در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری بیان کردند: «اشکالی که نسبت به مذاکرات هسته‌ای داشته و داریم و مکرر نیز در جلسات با مسئولان مطرح کردیم این است که مذاکره اشکالی نداشت اما باید در این مذاکره مراقبت و دقت لازم انجام می‌گرفت تا این‌گونه نباشد که هر غلطی که طرف مقابل انجام بدهد، نقض برجام محسوب نشود اما هر اقدام ایران، نقض برجام محسوب شود»

مدیریت یکی از معضلات اصلی در تمامی حوزه‌های اقتصادی است و مدیریت صحیح و شایسته بر منابع کشور و حل مشلات کنونی وجود ندارد. اصلاح ساختار مدیریت بسیار مهم و حیاتی است. امروز از یک از رفتگر تا یک مسئول باید بداند که وظیفه خود را درست انجام دهد. یک مسئول باید خود را مقابل قانون موظف و مکلف بداند، نه اینکه که قانون را درو بزنیم. شاید بیشترین دوز زدن‌های قانون در کشور انجام می‌شود.

هر روز بحرانی در جامعه مطرح می‎شود، مثلاً امروز بحران آب مطرح است، برخی فقط دنبال مقصرند؛ اما کشور قبل از اینکه کشاورزی مسئول بحران آب باشد؛ نیازمند مدیریت بحران آب است؛ یا موارد دیگر که در رسانه‌ها و جامعه مطرح می‌شود؛ مثلا، یک روز بحران صندوق‌های بازنشستگی، روز دیگر آلودگی هوا، و یا روزی بحران نظام بانکی، یک روز نظام ارزی و... مطرح می‌شود که متأسفانه؛ مشکل اصلی روال غلط و اشتباه در حوزه مدیریتی کشور است که در بخش مختلف دیده می‌شود.

درمان و برای حل مشکلات باید بر روی مدیریت ساختاری کشور در جهت اصلاح بحث و اقدام شود؛ یعنی ساختار مدیریتی در وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و نهادها باید مورد بررسی قرارگیرد و در جهت اصلاح اقدام شود. همه مسائل و مشکلات به ساختار مدیریتی برمی‌گردد و باید نگاه‌ها تغییر کند؛ امروز میزان بهره‌وری چند درصد است؟ آیا بهره‌وری افزایش‌یافته است؟ در دستگاه‌ها و وزارتخانه کارایی و اثربخشی چه میزان است؟ سوالات بی شماری که باید پاسخ داده شود، اما قبل از همه باید مدیریت‌ها اصلاح شود.

نکته این است که این بحث‌ها در کشور مطرح است و راه علاج همه این دردها و معضلات به اصلاح ساختار مدیریتی در کشور برمی‌گردد و این دغدغه اصلی است و باید باشد؛ باید ساختارها به سمت چابکی، خلاقانه و نوآورانه حرکت کند، اگر ساختار اصلاح شد، استفاده بهینه از منابع و بعدازآن به‌طور خودکار مشکل آب، نفت و... هم درست خواهد شد.

اقتصاد ایران بیمار بوده و است و نیاز به درمان دارد و راه درمان آن اصلاح ساختاری و مدیریتی است. امروز به رکود تورمی دچار هستیم و ریشه درمان مشخص است و دولتمردان وظیفه سنگینی بر دوش دارند. امروز اقتصاد ایران به تصمیات سخت اما درست نیاز دارد و اتخاذ این تصمیمات نیاز به مدیریت صحیح دارد.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از جامعه خبری تحلیلی الف ، تاریخ انتشار 2 مهر 96، کدمطلب:3960702158، www.alef.ir