پنجشنبه ۱۳ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
« انسداد فکری ایرانیان»؛ گفت و گو با امیرحسین ساکت:
غرب هیچ‌گاه از گذشتۀ خود غافل نبوده و به خصوص سیر علوم غربی کاملاً پیوسته است. سنت‌های علمی غرب حتی در سیاه‌ترین اعصار تاریخ حفظ شده و استمرار یافته است. فلسفۀ غرب از تالس تا هایدگر تداوم داشته و همین موجب غنای آن شده است. اما آیا بزرگ‌ترین اتفاقات تاریخی ایران معاصر انعکاسی در آثار علامه یا دیگران داشته است؟ آیا آثار ایشان قبل و بعد از کودتای ۲۸ مرداد یا انقلاب اسلامی تفاوت محسوسی دارد؟
کد خبر: ۳۹۳۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
دوباتن، فرزند مدرنیته؛
تاکنون سه عنوان «هفت مهارت عاطفی برای خوب زیستن»، «فرهنگ به چه کار می‌آید» و «رام کردن سرمایه‌داری» از مجموعه‌ی «مدرسه‌ی زندگی» در انتشارات کرگدن منتشر شده است. بدین مناسبت، نشست هفتگی شهر کتاب در روز سه‌شنبه ۳۰ خرداد به تحلیل و بررسی فلسفه‌ورزی به سبک دوباتن اختصاص داشت. این نشست با حضور حمیده بحرینی و رضا بهرامی و مشارکت از راه دور ایمان فانی (استرالیا) و کاوه بهبهانی (شیراز) برگزار شد.
کد خبر: ۳۸۹۷۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
با علی کرباسی‌زاده اصفهانی:
ما در تاریخ فلسفه خود یک شکاف می‌بینیم که از جمله می‌توان به یک مقطع تاریخی مهم در غرب جهان اسلامی یعنی به "ابن رشد اندلسی" اشاره کرد. باید بپرسیم که چه اتفاقی رخ داد که ابن رشد وارد فلسفه اسلامی نشد. اما با این وصف "ابن عربی" که از قضا معاصر ابن رشد است، به سمت شرق آمد؛ به گونه‌ای که بخش عظیمی از تفکر فلسفه اسلامی را تحت‌الشعاع خود قرار داد و در ساختن حکمت صدرایی نقش‌آفرینی کرد.
کد خبر: ۳۷۱۵۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۹
جمیله علم الهدی؛
علم الهدی گفت: ما می‌خواهیم ژاپن اسلامی باشیم، ما می‌خواهیم چین اسلامی باشیم. ما می‌خواهیم کشور توسعه‌یافته باشیم اما در عین حال اسلامی باشیم. عجله هم داریم چرا که انقلاب شده و همیشه در همین حالت شتاب هستیم و نوعی نظر گریزی در ما وجود دارد. این فلسفه در ایران هژمونی دارد که علوم کاربردی مهم است و علوم نظری مهم نیست.
کد خبر: ۳۶۹۵۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۷
رئیس فرهنگستان علوم:
اگر جامعه مستعد شنیدن سخن فلسفه نباشد، فلسفه‌ای هم به وجود نمی‌آید. گوش‌ها و زبان‌ها با هم نسبت و تناسبی دارند. من از فلسفه موجود و از اطلاعات فلسفه و گسترشِ تعلیم فلسفه دفاع نمی‌کنم؛ اما انداختن گناهِ نابسامانی‌ها و گرفتاری‌ها و حماقت‌ها به گردن همین فلسفه‌ی کم و بیش مهجور را نشانه‌ی خوبی از وضع درک و فهم و خرد و دانش نمی‌دانم. می‌توان به فلسفه اعتنا و اعتقاد نداشت؛ اما گناه ندانم‌کاری و بی‌خردی را به گردن تفکر و این یا آن فلسفه انداختن، دفاع از جهل و بی‌خردی و اعلام بی نیازی از خرد و دانایی است و این یکی از اقتضا‌های جهان توسعه‌نیافته است.
کد خبر: ۳۶۵۸۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۱
به مناسبت روز پزشک؛
شیخ‌الرئیس، جدا از تألیفات متفرقی که دارد و همه آن‌ها هم فلسفی نیست، در دایره‌المعارف شفا که دارای قسمت‌های مختلفی است، به مباحث مختلفی از جمله منطق، طبیعیات، ریاضیات و الهیات پرداخته است؛ درنهایت هم به اخلاق می‌رسد. فلاسفه‌ی پیشین دارای چنین انتظامی در مباحث خود نیستند. چنین خدمت بزرگی را در عالم اسلام برای بار اول، ابن سینا انجام داده است.
کد خبر: ۳۵۶۲۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۱
عماد افروغ:
فلسفه اگر بخواهد منهای جامعه‌ی خود، منهای دلالت و بار ارزشی خود و همچنین منهای دلالت و بار عملی خود، مستقل تلقی شود، دردی را در پی خواهد داشت مثل اینکه در کل بگوییم فلسفه وابسته به غیر است و طی آن مدعی شویم که فلسفه علمی جهانی است و این جهان را هم در غرب خلاصه کنیم. این همان از خود بیگانگی است. از قضا هر دو نگاه بیمارند.
کد خبر: ۳۵۴۹۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۳
سروش دباغ:
در این جستار* به شش موضوع خواهم پرداخت و زیست-جهانِ سپهری و هایدگر، دو سالک مدرن معاصر را با یکدیگر تطبیق خواهم کرد: مرگ، امرمتعالی، تفکر شاعرانه، تکنولوژی، زمان و امر سیاسی.
کد خبر: ۳۴۲۵۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۵
دانشیار مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران:
نسل جوان فلسفه خوان جامعه ما نسبت به نسل گذشته بسیار به روزتر است. البته نه همه، ولی بعضی، مخصوصاً کسانی که در خانواده‌ای فلسفی بزرگ شده‌اند، از کودکی در قفسه‌های کتاب اتاق والدین با کتاب‌های فلسفی آشنا شده‌اند، حداقل به دو زبان بین‌المللی مسلط‌اند، پیشرفت‌شان در فلسفه چشم‌گیر است.
کد خبر: ۳۳۴۰۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۰۱
حقیقت و معرفت
اگر بتوانیم از دین و علم و فلسفه به‌عنوان مدعیانِ دسترسی به حقیقت و معرفت یادکنیم و با اندکی تسامح، برای هر یک استقلال وجودی و معرفتی قایل شویم و مثلثی با سه رأس یادشده فرض گیریم، آن مقطع از تاریخ بشری که در تواریخ فلسفه «قرون وسطی» نام گرفته‌است، مثلّثی ساخته‌است که دوضلعِ دین و فلسفه‌ی آن تقریباً بر هم منطبق‌اند. در قرون وسطی دین و فلسفه چنان درهم تنیده‌اند که گاه نمی‌توان خط مرز مشخصی میان این دو منبع معرفت شناسایی کرد و چنان در هم امتزاج یافته‌اند که گویی فیلسوف همان متکلم و الهی‌دان است و بالعکس. امّا در همین بسترِ مسیحی، به‌گواهِ تاریخ تفکّر، مفاهیمی اساسی در فلسفه و علوم عقلی بنیادگذاری می‌شود که در بافتارِ عصر و عهدِ جدید کاربرد‌هایی غریب می‌یابند و فلسفه را به موطنی نو رهسپار می‌سازند.
کد خبر: ۳۱۳۵۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۴
تحول علوم انسانی
عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران ضمن تشریح خدمات متقابل قرآن و فلسفه اسلامی اظهار کرد: برای اینکه فلسفه اسلامی در عرصههای عینی و انضمامی جامعه بیشتر وجود داشته باشد، تنها راه آن تحول در علوم انسانی است. پس باید آن را نقادی و جهاتی را که با مبانی اسلامی سازگاری ندارد پالایش کنیم تا به یک علوم انسانی مبتنی بر مبانی درست عقلی و دینی دست یابیم.
کد خبر: ۳۱۳۴۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۳
استاد حکمت و فلسفه:
منوچهر صدوقی‌سها معتقد است یکی از آسیب‌هایی که اکنون در این ایام به فلسفه ما وارد شده، منحصر کردن آن به حکمت متعالیه است، البته هستند کسانی که در باب مکاتب دیگر هم بحث می‌کنند، ولی امروز سنت غالب، حکمت متعالیه است.
کد خبر: ۳۱۲۲۸۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۲۸
مناقشه های ذاتی؛
یکی از "مناقشه برانگیزترین" مباحث در حوزه جامعه شناسی محیط زیست، نسبت بین دین داری و محیط زیست گرائی است. "مناقشه برانگیزترین" است از این حیث که اساسا هم حوزه دین و هم حوزه محیط زیست خود به صورت ذاتی پرمناقشه اند چه برسد به اینکه قرار بر سنجیدن نسبت این دو باشد.
کد خبر: ۲۹۹۳۶۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۲۰
پرسش‌های اولین و آخرین
«پرسش‌های اولین و آخرین» عنوان اثری از براین مگی است که عبدالرضا سالار بهزادی آن را ترجمه کرده است.
کد خبر: ۲۹۷۸۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۲
با وام‌گیری از ویتگنشتاین
فصل چهارم کتابِ فهمِ تجربه‌گرایی توسط مجید زمانی ترجمه و البته تحلیل شده است. در این کتاب مسائلِ مهمِ فلسفه‌یِ تجربه‌گرایی به شیوه‌ای رسا بیان می‌شود.
کد خبر: ۲۹۵۷۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۱
نقد روشنفکران دینی؛
داود فیرحی با اشاره به گسست جدی بین جریان روشنفکری و دیدگاه‌های حوزوی که گاه به تضاد نزدیک می‌شود، تاکید کرد: با این حال، دستگاه فقه و روشنفکری به شدت به هم نیاز دارند و می‌توانند مکمل هم باشند و از این منظر، ضرورت یک تفکر پل‌ساز بین دستگاه فقه و روشنفکری احساس می‌شود.
کد خبر: ۲۷۵۰۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۲۰
یادداشت محسن جبارنژاد؛
هگل فیلسوف را به جغد مینروا تشبیه می‌کند. مینروا(Minerva) الهه حکمت، هنر و ابداع در اساطیر روم است که همتای آتنا در اساطیر یونان محسوب می‌شود.
کد خبر: ۲۷۲۸۸۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۰۸
عبدالحسین خسروپناه:
با حجت‌الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه، عضو هیات‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و رئیس سابق موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه و معاون فعلی علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص نسبت جامعه اسلامی و علم دینی به گفت‌و‌گو پرداختیم که از محضرتان می‌گذرد.
کد خبر: ۲۴۴۹۸۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۳
تطبیق آموزش فلسفه در ایران و غرب؛
اغلب اهالی فلسفه به این موضوع نقد دارند که «چرا در دانشگاه‌های ما از دل سیستم آموزش فلسفه، فیلسوف متولد نمی‌شود؟» این در حالی است که ما در فلسفه‌ورزی گذشته درخشانی داشتیم و امروز کشورهای غربی گوی سبقت را از ما ربوده‌اند. اما چرا؟ سیستم آموزش فلسفه در کشورهای غربی چه تفاوتی با سیستم آموزش ما دارد که آنان را در دانش فلسفه در وضعیت بهتری قرار داده است؟ برای بررسی این موضوع سراغ دکتر سید حسن امین رفتم. او صاحب کرسی استاد تمام در دانشگاه گلاسگو بریتانیا است. نکته جالب درباره او این است که استاد راهنمای رئیس جمهوری روحانی نیز بوده است.
کد خبر: ۱۸۳۱۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۲۷
دکتر مهدی بنایی؛
جلسات آموزشی طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی در تاریخ جمعه ۱۹ آذر ماه در دفتر تبلیغات اسلامی، نمایندگی تهران، با حضور اساتید و صاحب نظران علوم انسانی برگزار گردید. دکتر مهدی بنایی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی با موضوع “نسبت متافیزیک وعلم مدرن” به سخنرانی پرداختند.
کد خبر: ۱۴۰۲۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹