او به دیگر وظیفه و رسالت روحانیت اشاره و خاطرنشان کرد: طبیعی است که روحانیت گاهی اوقات می تواند در برخی از مسایل یاریگر تمام عیاری برای نظام جمهوری اسلامی باشد، به تعبیر دیگر، پس از تبیین و توجیه، وظیفه مهم و اساسی دیگری که روحانیت با توجه به بیان آموزه های دین دارد، یاری به نظام است، اما این یاری صرفاً در قالب طرفداری همه جانبه و بی چون و چرا نیست بلکه یکی از وجوه جدی یاری به نظام جمهوری اسلامی در کنار تبیین و طرفداری از مبانی و دستاوردهای آن، نقد منصفانه است، یعنی روحانیت اگر بخواهد وظیفه اصلی خود را در دهه چهارم انقلاب به درستی انجام دهد، نقد آگاهانه و از روی انصاف است، این امر می تواند یک بار دیگر، روحانیت را به جایگاه اصیل خود رساند و نظام را به شایستگی تقویت کند.
او ادامه داد: همواره حوزهها و روحانیون، ملجأ و مرجع خواستها، تقاضاها و درخواستهای مردم از حکومت ها بودند، در واقع روحانیت زبان مردماند، امروز هم به نظر من با نقد منصفانه، مردم حس می کنند که روحانیت در کنار طرفداری از نظام سیاسی، بیان کننده خواسته های آنها هم هست و این موجب نوعی همذاتپنداری و همراهی میان مردم و روحانیت میشود.
سیدباقری در مورد ضرورت دوری روحانیت از سیاست زدگی تأکید کرد: متاسفانه برخی از مواقع انسان میبیند که بعضی از حوزویان به دام سیاستزدگی گرفتار میشوند و جذابیتهای قدرت و فریبندگیها و توانمندی های بالایی که در این عرصه وجود دارد، موجب شده که رسالت ها و وظایف روحانی اصیل ضربه بزند، اگر شخص روحانی دچار سیاست زدگی شود، آسیب زاست چرا که سیاست زدگی، امکان گفت وگو و توافق و تعامل بر سر مسایل کلان و حتی جزئی مملکت و کشور را کمرنگ می شود لذا سیاستزدگی گاهی مسایلی که به سادگی می توان آنها را حل کرد، تبدیل به بحران می کند، به تعبیر دیگر سیاست زدگی یا جامعه یا حوزۀ سیاست زده، جامعه یا حوزه ای خواهد بود که همه امور به ویژه امور سیاسی را صفر و صد تحلیل می کند و افراد حاضر نیستند اندکی از مواضع دگم شده خود کوتاه بیایند لذا خود را حق مطلق می پندارند و طرف مقابل را در عرصه سیاسی باطل مطلق می دانند. اینگونه از مسایل شأن و جایگاه روحانیت را می کاهد.
استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی درخصوص شأن و جایگاه روحانیت، تصریح کرد: شأن و جایگاه روحانیت این بوده که وارد مرزبندی ها و دسته بندی ها و گروه بندی های سیاسی به معنای متعارف نشود لذا اگر کسی وارد این عرصه به این معنا شود، افراد گرفتار تک اندیشی، تک گویی و یک سویه نگری می شوند و به دیگران حق اظهار نظر نمی دهند.
وی افزود: سیاست زدگی به معنای ورود به سیاست و کسب قدرت به هر قیمتی است. جانبداری از یک باور و نگره سیاسی به طور مطلق، تکذیب یا تایید مطلق؛ اینها هیچ کدام در راستای وظایف حوزوی نیست. وظیفه حوزه و حوزه های علمیه این است که بدون تعصب به یک فرقه یا یک جناح دیگر، تکلیف فرهنگی و مذهبی خود را به دور از باورهای تعصب آلود بیان کنند، گاه این امر در قالب نقد منصفانه، گاه با بیان دقیق آموزه های الهی و گاه با بیان همه جانبه آموزه های دین خداوند به دور از گزینش تک ساحتی است.
استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مورد نقاط ضعف و قوت حوزه های علمیه گفت: پس یکی از ضعفهایی که میتواند در حوزهها رخ دهد، سیاستزدگی است، وقتی که حوزویان، رییس حزب سیاسی شوند، وارد یک جبهه بندی خاص سیاسی گردند و تعصب آلود از جناح سیاسی خاصی دفاع کنند؛ حضرت امام خمینی(ره) تعبیری دارند و می فرمایند: «امروزه حساس ترین مواقع است، ایجاد اختلاف نکنید، دسته بندی نکنید، هر کسی برای خودش نَکشد، خدا حاضر است، غفلت از او نکنید.» منظورم این است که اگر حوزه گرفتار سیاست زدگی شود؛ گرفتار اختلاف، دسته بندی، جناح بندی و گروه بندی خواهد شد و اگر چنین شد از رسالت اصلی خود دور میشود.
سیدباقری ادامه داد: از نقاط قوت حوزه های علمیه آن است که همچنان مراجع و علمای برجسته شیعی، ملجأ و پناه مردم و زبان بیان خواسته های مردم هستند و روحانیت نباید از این وظیفه فاصله بگیرد.
وی افزود: به شکرانه خداوند، به برکت مراجع بزرگ و علمای برجسته ای که در حوزه ها حضور داشتند، روحیه غالب در حوزه ها این بوده؛ در عین حال که تعلق به نظام داشتند، طرفدار و جانبدار بودند و وارد عرصه و حوزه سیاست شدند، اما سیاست زده نشدند لذا همواره توجه مردم را به آرمان و ارزش های متعالی انقلاب جلب و جذب کردند و هشدارهای لازم را در مواقع آسیب ها دادند. وقتی فرقهای سیاسی و جریانی انحرافی به وجود آمده و کسی خواسته کاری انجام دهد که به دور از شأن نظام اسلامی و آرمان ها و ارزش های آن بوده، هشدار لازم را دادند، سیاستمداران را به دوری از غیبت و تهمت، آگاه کردند و البته همچنان هم باید هشدار لازم را بدهند، اما اگر فرد، تعلقات و تعصبات سیاسی خاصی را پیدا کند و سیاست زده شود، این مسئولیت فراموش خواهد شد.
سیدباقری با توجه به نقاط قوت و ضعف حوزه های علمیه، در مورد آینده حوزه علمیه قم گفت: به نظر می آید که حوزه ها همچنان نقش سازنده خود در جامعه اسلامی را خواهند داشت؛ حوزه ها و مرجعیت به نظر من، آن نقش سازنده و نقد منصفانه و حضور فعال در عرصه سیاسی، اجتماعی را همچنان خواهند داشت و با وضعیتی که امروز وجود دارد، می توان افق روشنی برای جایگاه مرجعیت و روحانیت در نظر گرفت، تنها یک شرط دارد و آن، انجام وظیفه اصیل خویش است.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری شقفنا، تاریخ انتشار: 20فروردین 1397، کدخبر: 550150،www.fa.shafaqna.com
ا.ف75
ا.ح75
ن.ف83