شعارسال:وزارت بهداشت از مهم ترین وزارتخانه های نظام جمهوری اسلامی به شمار می رود که با مقوله سلامت جامعه در ارتباط است بر همین اساس وزرای بهداشت به عنوان حافظان سلامت، مسئول تأمین بهداشت و درمان تمامی افراد کشور از طریق تعمیم و گسترش خدمات بهداشتی، درمانی و آموزشی هستند.

بهداشت و سلامت از چنان اهمیتی برخوردار است که امروزه تمامی کشورهای جهان از جمله کشورهای توسعه یافته مساعدت های بهداشتی و سالم سازی محیط بشری در کشورهای جهان سوم را از زمره ارجح ترین تبلیغات و اولویت های خود قرار داده اند.

ایران نیز در زمینه بهداشت و سلامت پیشاهنگ و پرچمدار علوم و فنون پیشگیری و علم پزشکی اجتماعی در خاورمیانه شناخته می شود که از جمله مهمترین وظایف دستگاه های خود را در جهت حفظ و ارتقای بهداشت قلمداد کرده است.

در همین راستا و نظر به لزوم تامین اجتماعی و بهداشت برای همه مردم ایران اصل 29 قانون اساسی و تامین نیازهای اساسی از جمله بهداشت و درمان برای همه در اصل 43 قانون اساسی و در راستای تحقق جامعه ایرانی برخوردار از سلامت، رفاه و تامین اجتماعی در سند چشم‌انداز بیست ساله گنجانده شده است.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از ابتدای انقلاب تا چندی پس از آن وزارت بهداری و بهزیستی نام داشت. در 1358 خورشیدی با تشکیل سازمان بهزیستی، عنوان بهزیستی از آن حذف شد و در 1364 خورشیدی به دنبال تصویب قانون وزارت بهداری به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تغییر کرد و شرح وظایف مفصلی نیز برای آن در نظر گرفته شد. این وزارتخانه از جمله وزارتخانه‌ هایی به شمار می رود که افزون بر مدیریت و نظارت بر مراکز بهداشتی درمانی کشور، مدیریت دانشگاه‌های علوم پزشکی را نیز بر عهده دارد. در ۱۳۷۳ خورشیدی با تصویب قانون بیمه همگانی، سازمان بیمه خدمات درمانی وابسته به وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی تشکیل شد. با تصویب قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی در 1383 خورشیدی، تمام وظایف تامین اجتماعی (بیمه‌ای و حمایتی) از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جدا و به وزارت رفاه داده شد.

** وظایف بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
تدوین و ارایه سیاست‌ها، تعیین خط مشی‌ها و برنامه‌ ریزی برای فعالیت‌های مربوط به تربیت نیروی انسانی گروه پزشکی، پژوهشی خدمات بهداشتی، درمانی، دارویی و ... و همچنین تامین بهداشت عمومی و ارتقای سطح آن از طریق اجرای برنامه‌های بهداشتی و همچنین ایجاد نظم هماهنگ بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و گسترش شبکه تلفیقی بهداشت و درمان و ... از جمله وظایف اساسی این وزراتخانه به شمار می روند. در مجموع وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با هدف فراهم آوردن موجبات تامین بهداشت و درمان تمامی افراد کشور از طریق گسترش خدمات بهداشتی، درمانی و آموزشی تشکیل شد.

- تاریخچه وزرای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ادوار مختلف جمهوری اسلامی
از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون 14 وزیر بر کرسی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تکیه زده اند، هر یک از این وزرا با تخصص های مختلف، اقدام های اجرایی مهمی را در کارنامه فعالیت خویش به ثبت رسانده اند.

** کاظم سامی کرمانی (1357تا 1358)
کاظم سامی متولد 1314 در شهر مشهد است. همزمان باگذراندن تحصیلات خود به مبارزه با رژیم پهلوی نیز می پرداخت و از همان دوران دبیرستان خود با نهضت ملی شدن صنعت نفت همراه شد. وی از نزدیکان فکری افرادی چون محمدتقی شریعتی، طاهر احمدزاده، مهدی بازرگان و آیت‌الله محمود طالقانی بود. سامی دانش آموخته رشته روانپزشکی بود. با فاصله چند روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی کاظم سامی به عنوان نخستین وزیر جمهوری اسلامی بر صندلی وزارت تکیه زد و از بهمن 1357 تا آبان ماه 1358 مسوولیت وزارت بهداری در کابینه مهدی بازرگان را بر عهده گرفت. در دوران وزارت از طرحی به عنوان «طب ملی» سخن گفت که بر پایه آن خدمات درمانی به کلی رایگان می‌شد. طرحی که با مخالفت دولت موقت و استعفایش از مقام وزارت ناتمام ماند.

وی با مطرح کردن این بحث خواستار برچیده شدن بیمارستان های خصوصی شد و معتقد بود که باید به طور کامل تمامی مراکز درمانی و بیمارستان ها دولتی شوند. سامی کرمانی شعار«سلامتی حق مردم است» را برگزید و در این مسیر تمامی لوایح تدوین شده در زمان پهلوی را منفک کرد و مراکز درمانی را به وزارت بهداری و بهزیستی ملحق کرد. وی همزمان توانست مجوز الحاق 9 سازمان حمایتی و هفت مرکز درمانی را از سازمان زنان سابق بگیرد و همچنین با در اختیار گرفتن تمامی تاسیسات سازمان خدمات اجتماعی سابق و شیر و خورشید و آموزشگاه های بهداشت وابسته به آموزش و پرورش و مدیریت مهدهای کودک و حتی ساختمان آسایشگاه کودک به گسترش وزرات بهداری و بهزیستی اقدام کرد به طوری که این وزارتخانه به یکباره گسترده شد.

وی در متن استعفایش مواردی چون «بی‌توجهی به نقش سیاست‌های خارجی و عمق مخالفت‌های امپریالیسم با انقلاب ایران»، «عدم همکاری و وجود سانسور در سیستم ارتباط جمعی به ویژه رادیو تلویزیون در معرفی دستاوردهای انقلاب و زمینه‌سازی فرهنگی و انقلابی» و «عدم تجانس در هیات وزیران و تمایل های گروهی و فرقه‌ای و دسته‌بندی برای کسب قدرت بیشتر» را از جمله علل استعفای خود بیان کرده بود.

** موسی زرگر (1358 تا 1359)
موسی زرگر متولد شهریار زاده ۱۳۱۴ خورشیدی است. وی پس از تحصیل در دوره ابتدایی دیپلم خود را از دبیرستان مروی تهران گرفت و در رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران مشغول به تحصیل شد و دارای دکتری حرفه ای پزشکی است. وی سپس در ۱۳۴۴ خورشیدی دوره دکتری تخصصی جراحی عمومی را به پایان رسانید. به‌عنوان دستیار جراحی عمومی در بیمارستان سینا مشغول شد و پس‌ازآن موفق به کسب مدرک فوق تخصص جراحی قفسه سینه شد. موسی زرگر جراح عمومی به عنوان دومین وزیر بهداری و بهزیستی در دولت موقت شناخته می شود. زرگر از جمله پزشکانی است که سهم زیادی در تربیت نسل جدید از جراحان دارد. بیشترین تلاش زرگر در راستای سر و سامان دادن به بیمارستان ها و تجهیز مراکز درمانی بود که در مدت کوتاهی به وزارت بهداری ملحق شده بودند. کمبود نیروی انسانی باعث شد که تمامی لوایح این دوره به جذب و مدیریت نیروی انسانی اختصاص یابد. ساختار وزارت بهداری در این دوره تغییر کرد و دارای هفت معاونتِ تشکیلات و پشتیبانی، درمان، بهداشت، دارو و غذا و آزمایشگاه، پژوهشی، آموزش و معاونت بهزیستی شد.

از لوایح مهم این دوره، لایحه اداره اماکن درمانی و بهداشتی و طرح تمام وقتی اساتید بود. وی همچنین جزو نمایندگان دوره اول، دوم و پنجم مجلس شورای اسلامی نیز به شمار می رود و در حال حاضر عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدماتی بهداشتی، درمانی تهران و مدیر گروه جراحی دانشکده پزشکی این دانشگاه است. با تشکیل مجتمع آموزشی پژوهشی، ابداع و اجرای طرح ژنریک داروها تحولی در وزارت بهداری به وسیله زرگر رخ داد که کمک شایانی به تصویب ادغام آموزش پزشکی و نظام ارائه خدمات بهداشتی درمانی در مجلس شورای اسلامی کرد. همچنین تشکیل مرکز تحقیقات تروما، انجام پژوهش‌های کاربردی و ایجاد شبکه تروما، عضو هیات تحریریه چند مجله پزشکی از جمله اقدام های زرگر محسوب می شوند. زرگر یکی از پیشکسوتان و بزرگان جامعه پزشکی است وتوصیه‌اش به رزیدنت‌های جوان این است که «تلاش کنند در علم شایستگی بالایی داشته باشند. پزشکی یک‌روزه تمام نمی‌شود و پزشک باید مرتب در حال مطالعه باشد. دوم اینکه علم ادیان، واجب کفایی است یعنی معالجه کردن بیماران برای طبیب واجب است. پزشکان باید طوری تربیت شوند که دنبال مادیات نباشند و کار را مردم پسندانه و خداپسندانه انجام بدهند تا بتوانند به‌عنوان پزشک تزکیه شده به جامعه خدمت کنند.»

**هادی منافی (1359تا 1363)
هادی منافی متولد 1320 در شهر تبریز و دانش آموخته رشته پزشکی از دانشگاه استانبول است که پس از بازگشت به ایران موفق به اخذ تخصص در رشته جراحی عمومی از دانشگاه تهران شد. منافی پس از قیام 15 خرداد فعالیت های سیاسی خود را آغاز کرد. کار طبابت را از 1350 با همکاری در بیمارستان مهر شروع و بعد از انقلاب عهده دار اورژانس تهران شد. در آذر 1359 خورشیدی از طرف شهید رجایی به عنوان سومین وزیر بهداری در دولت‌رجایی و میرحسین موسوی مشغول به خدمت شد. منافی در سخت ترین دوران پس از انقلاب وزیر بهداشت بود، این سختی به علت عدم آمادگی برای مقابله با عوارض جنگ بود.. روابط متعادل منافی با سازمان نظام پزشکی و بخش خصوصی برای اداره این شرایط سودمند واقع شد. با توجه به شرایط کشور در آن دوران، منافی تلاش کرد تا توسعه خانه های بهداشت را در کانون توجه قرار دهد. توسعه خانه های بهداشت، عملیاتی کردن قانون تربیت بهداشت کاران دهان و دندان، درمان معتادان و مخالفت با لایحه دولت برای ادغام دانشکده های پزشکی با بیمارستان های بهداری و تشکیل دانشگاه علوم پزشکی از جمله فعالیت های وی به شمار می رود. منافی همچنین به عنوان پزشک در جریان ترور آیت الله خامنه ای مراحل درمانی ایشان را پیگیری کرد. در کارنامه منافی پس از دوران وزارتش می توان به ریاست سازمان محیط زیست و رییس سازمان نظام پزشکی نیز اشاره کرد ، او بعد از خدمت از کارهای اجرایی کناره گرفت و تنها به طبابت پرداخت.

** سید علیرضا مرندی(1363 تا 1368)
سیدعلیرضا زاده مرندی در 1318 در شهر اصفهان متولد شد و دوره ابتدایی و متوسطه را در اصفهان گذراند. وی دانش آموخته رشته پزشکی از دانشگاه تهران است که فعالیت خود را با دوره تخصصی کودکان آغاز کرد. مرندی تمامی دوران های تخصصی و فوق تخصص خود را در آمریکا گذراند. وی به عنوان چهارمین وزیر دولت دوم میرحسین موسوی شناخته می شود که در دوره از 1363 تا 1368 خورشیدی و بار دیگر در 1372 تا 1376 بر مسند این وزارتخانه تکیه زد. در دوره وزارت او لایحه تشکیل وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی به تصویب رسید. افزایش ظرفیت رشته های تخصصی و ایجاد رشته های فوق تخصصی جدید، افزایش دانشکده های پزشکی در کشور و تشکیل شبکه های بهداشتی از اقدام های مهم وی به شمار می رود.
قانون تنظیم خانواده از دیگر خدمات مرندی بود. این قانون در برهه ای از زمان مطرح شد که دولت و بسیاری صاحبنظران جرات طرح این مساله را نداشتند. وی در نامه ای خطاب به امام خمینی(ره) و پاسخ ایشان به وی مبنی بر شروع این بحث در دانشگاه ها توانست تابوی بزرگی را بشکند و دولت های بعد بتوانند با سیاست های لازم رشد افسار گسیخته جمعیت را در آن برهه مهار کنند. مرندی لایحه قانون تنظیم خانواده با شعار« دو بچه کافی است » را تهیه و به تصویب مجلس شورای اسلامی رساند. در این دوران قانون تامین هیات علمی مورد نیاز دانشگاه ها نیز از لوایح مهم این قانون بود که مرندی با اهرم های امتیاز دهی و شروط قانونی سعی در هدایت متخصصین جوان به سمت هیات علمی شدن داشت. در این دوران وزارت بهداشت در این چندین بار مورد تحسین و تایید سازمان های بین المللی قرار گرفت و طرح های آن بارها از طرف سازمان بهداشت جهانی به عنوان الگو به دیگر کشورها پیشنهاد و در پایان این دوره از وزارت خود مفتخر به دریافت جوایز معتبر بین المللی از سازمان یونسکو و سازمان جهانی بهداشت شد.

**ایرج فاضل(1368تا 1369)
ایرج فاضل متولد 1318 شهر اردستان اصفهان و دانش آموخته جراحی از آمریکا است. فاضل فوق تخصص جراحی عروق و به عنوان پنجمین وزیر بهداری و بهزیستی و نخستین وزیر بهداشت دولت اول آیت الله هاشمی رفسنجانی شناخته می شود. فاضل همچنین در دوره های مختلف مسوولیت وزارت فرهنگ و آموزش عالی را نیز برعهده داشته است. عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی و استادی در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از جمله فعالیت ها و مسوولیت های وی به شمار می رود. با استیضاح فاضل به وسیله مجلس سوم وی از مقام وزارت برکنار شد. شمارش آرای اشتباه فاضل به استیضاح وی انجامید به طوری که که اعلام شد رای اعتماد نگرفته اما گویا در شمارش آرا اشتباه شده بود یا بر سر این که مجددا باید رای اعتماد اخذ شود یا خود استیضاح به رای گذاشته شود اختلاف در‌گرفت. آیت الله هاشمی رفسنجانی رییس جمهور وقت در خاطره روز 23 آذر 1369 اما به این اختلاف یا ابهام اشاره ای نمی‌کند و تنها می‌نویسد: «امروز استیضاح دکتر ایرج فاضل وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی صبح و عصر در مجلس جریان داشت. آخر وقت جلسه، خبر آمد که او رای اعتماد نیاورد. 114 رای موافق، 115 رای مخالف و 17 رای ممتنع بوده است. از خدمات ایشان تشکر کردم و از رفتن ایشان از دولت اظهار تاسف کردم. او هم صحبت خوبی کرد. مجلسی‌ها هم از او ناراحت بودند.» اما ایرج فاضل در گفت و گو با سردبیر « ‌نگاه نو» در شماره اخیر این فصلنامه روایت متفاوتی را نقل کرده که تا کنون در جایی منتشر نشده است. سردبیر «نگاه نو» که خود از مدیران پر‌سابقه به حساب می‌آید می‌پرسد: « با این که معلوم شد برداشت مجلس از شمارش آرا غلط بوده و فقط یک رای اختلاف بوده و همچنان وزیر بودید چرا ادامه ندادید؟» فاضل ضمن این که تصریح می‌کند:« در مورد شمارش آرا درست می گویید» می‌گوید: « ‌روز بعد ساعت 7 صبح رفتم بیمارستان طالقانی. آقای رفسنجانی رییس جمهور ساعت هفت و نیم - هشت بود که تلفن کردند و پرسیدند کجایی؟ گفتم: بیمارستان! گفتند مگر اتفاقی افتاده؟ گفتم: نه! آمده‌ام سر کارم. ایشان گفتند در اعلام نتایج اشتباه شده و مجلس به شما رای اعتماد دوباره داده و باید بروید محل کارتان که نپذیرفتم. گفتم برای یک ساعت هم حاضر نیستم پشت میز وزارت برگردم. آقای هاشمی خواستند به دفترشان بروم که رفتم. به من گفتند چون مجلس رای عدم اعتماد نداده شما هنوز وزیر هستید و خواستند که به کارم ادامه بدهم که بازهم نپذیرفتم.» فاضل هم اکنون عهده دار ریاست سازمان نظام پزشکی کشوراست.

** رضا ملک زاده(1369 تا 1372)
رضا ملک زاده متولد 1330 و شهر کازرون و دارای فوق تخصص گوارش و کبد از کشور انگلیس است و در هنگام رسیدن به وزارت ۳۹ ساله بود که یکی از جوان ترین وزرا به شمار می رود. با برکناری ایرج فاضل، رضا ملک زاده جایگزین وی شد. فاضل که فوق تخصص گوارش و کبد بود تا 1372 در وزارت بهداشت به فعالیت پرداخت. وی استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی تهران و رییس پژوهشکده گوارش و کبد، در حال حاضر با ۵۱۲ مقاله و اچ ایندکس ۶۱، پراستنادترین دانشمند علوم پزشکی ایران است. همچنین ریاست دانشگاه علوم پزشکی شیراز، معاونت آموزشی این دانشگاه، معاونت آموزشی وزارت بهداشت، عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی،‌ معاونت تحقیقاتی فرهنگستان علوم پزشکی ایران و ریاست بیمارستان شریعتی تهران را در کارنامه کاری خود دارد. با انتخاب ملک ‌زاده در معاونت تحقیقات وزارت بهداشت، سهم یک درصدی بودجه تحقیقات پزشکی از اعتبارات وزارت بهداشت، برای نخستین بار بعد از انقلاب اسلامی، به طور کامل محقق و امیدهای تازه‌ای برای شکل ‌گیری یک تحول در انجام تحقیقات پزشکی ایجاد شد. ایجاد ۲۰ مرکز مطالعه کوهورت در دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، احیای «نیماد» برای دستیابی ایران به یک مرکز تحقیقات پزشکی شبیه‌کشورهای پیشرفته، راه اندازی «کاکرین» ایران، ایجاد و توسعه ۱۰ آزمایشگاه جامع تحقیقات و فراهم‌سازی زمینه ایجاد ۱۰ آزمایشگاه جدید، توسعه برنامه ملی کنترل سرطان، جلوگیری از خروج نخبگان پزشکی با ایجاد و توسعه «پزشک پژوهشگر» و «دستیار پژوهش»، پایان دادن به اجبار دردسرساز « ارائه مقالات برای ارتقای اعضای هیات علمی «سرآمد آموزشی»، افزایش شمار دانشمندان «برتر» به بیش از ۴۰۰ نفر، اعطای گرنت تحقیقاتی به دانشمندان یک درصد برتر برای نخستین بار، تامین بودجه کامل منابع الکترونیک اطلاعات علمی برای نخستین بار، ایجاد نخستین سامانه علم‌سنجی اعضای هیات علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، راه‌اندازی نظام جمع‌آوری اطلاعات و ارزشیابی فناوری سلامت و... از جمله اقدام های مثبت ملک زاده به شمار می رود.

** سیدعلیرضا مرندی(1372 تا 1376)
علیرضا مرندی بار دیگر به وزارت بهداشت راه یافت. وی به عنوان هفتمین وزیر بهداشت بر پایه ماموریتی جهت برگزاری اجلاس سران که تهران میزبان آن بود به ملاقات صدام حسین رییس جمهور وقت عراق رفت. وی در دوره هشتم مجلس به عنوان نماینده مردم تهران منتخب شد و هم اکنون نیز عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس است. توصیه وزیر سابق بهداشت و در مان و آموزش پزشکی به افرادی که تازه می خواهند وارد وادی درمان و طبابت شوند این بود که «در مورد هر شغلی انسان باید شغلش را دوست داشته باشد و به آن عشق بورزد و تمام همش را برای خوب انجام دادن آن بکار گیرد. طبابت که شغل الهی و مقدسی است و طبیب شریک اسرار مردم است. پس هر دانشجو و پزشک باید دایماً خود را خودسازی نماید تا یک انسان الهی شود. جز اینکه انسان با اعتقادات قوی به خدا بتواند تمام این خواسته ها را برآورده کند، راه دیگری وجود ندارد.»

** محمد فرهادی(1376 تا 1380)
محمد فرهادی متولد 1318 در شهر شاهرود است. وی در 1347 خورشیدی وارد دانشگاه فروسی مشهد شد و دوره طب عمومی و تخصصی را در همان دانشگاه گذراند و در 1359 خورشیدی به عنوان متخصص گوش و حلق و بینی فارغ‌التحصیل شد. وی را به عنوان هشتمین وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می شناسند. استاد گوش و حلق و بینی و جراحی سر و گردن دانشگاه علوم پزشکی ایران، ناظر درمانگاه های مجتمع پزشکی قائم مشهد، عضو کمیته پزشکی جهاد دانشگاهی مشهد، قائم مقام گروه پزشکی ستاد انقلاب فرهنگی، قائم مقام هلال احمر در ایران در سال های 61 تا 62، مشاور وزیر فرهنگ و آموزش عالی و دبیر آموزش پزشکی تخصصی کشور را در کارنامه خود دارد. رییس دانشگاه تهران، وزیر فرهنگ و آموزش عالی، عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی فرهادی همچنین ریاست دانشگاه تهران، قائم مقام سازمان هلال احمر، مشاور وزیر و دبیر شورای آموزش پزشکی کشور از دیگر سمت های او است. کشف داروی گیاهی «ضدایدز» ایمود به وسیله گروه تحقیقاتی به سرپرستی فرهادی از جمله موفقیت‌های چشمگیری وی به شمار می رود.

** مسعود پزشکیان (1380 تا 1384)
مسعود پزشکیان در 1333 درشهرستان مهاباد متولد شد. وی با گذراندن تحصیلات ابتدایی خود در زادگاهش به هنرستان کشاورزی ارومیه رفت و در آنجا دیپلم صنایع غذایی گرفت. پس از اتمام خدمت سربازی، دیپلم دوم خود را در رشته طبیعی اخذ کرد و در ۱۳۵۵ خورشیدی در رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز پذیرفته شد. پزشکیان دوره پزشکی عمومی خود را در سال ۱۳۶۴ به پایان رسانید و در سمت مربی فیزیولوژی شروع به تدریس در دانشکده پزشکی کرد. پس از پیروزی انقلاب مسعود پزشکیان با تاسیس انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده پزشکی و ادامه کلاس های قرآن و نهج البلاغه و جلسات بحث و مناظره، باعث تقویت نیروهای مذهبی و وحدت آنها در مقابل گروه های ضد انقلاب و تفکرات الحادی و التقاطی آنان شد. مبارزه و تلاش برای خدمت به محرومان همواره جزو جدایی ناپذیر زندگی پزشکیان بوده است.
وی پس از مدتی ریاست بیمارستان قلب شهید مدنی، را عهده دار شد مسعود پزشکیان فوق تخصص قلب و عروق به عنوان نهمین وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شناخته می شود. رییس مرکز آموزشی و درمانی شهید مدنی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، قائم مقام وزیر و رییس دانشگاه علوم پزشکی تبریز و معاون سلامت وزیر بهداشت بوده‌ است. وی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی به شمار می رفت و در انتخابات مجلس هشتم، نهم و دهم نیز از حوزه انتخابیه تبریز وارد مجلس شده است.

از مهمترین دستاوردهای دورات وزارت وی می توان به ترجیح اولویت اقشار آسیب پذیر در ارایه خدمات بهداشتی و درمانی، تصویب و اجرای قانون بیمه روستایی و دادن دفترچه بیمه برای نزدیک به 25 میلیون روستایی و شهرهای زیر 20هزار نفر جمعیت، تصویب و اجرای قانون بیمه بستری، راه اندازی طرح پزشک خانواده، ایجاد اشتغال برای تمام پزشکان عمومی و کادر پیراپزشکی، بیمه تصادفات وطرح اورژانس و نوسازی ناوگان آمبولانس های کل کشور اشاره کرد.
وزارت بهداشت و دکتر پزشکیان با مشکلات عدیده ای از خارج از حوزه وزارت بهداشت مواجه بود از جمله طرح جدایی آموزش از وزارت بهداشت و ادغام آن در وزارت علوم، که با تلاش فراوان مانع از این اتفاق شد؛ طرح جدایی وزارت رفاه و تامین اجتماعی از وزارت بهداشت، که علی رغم تلاش و مخالفت وزارت بهداشت و دکتر پزشکیان، این اتفاق افتاد و نیز طرح استیضاحِ دکتر پزشکیان در مجلس که منتهی به رای بالاتر دکتر پزشکیان نسبت به زمان رای اعتماد شد.

** کامران باقری لنکرانی(1384 تا 1388)
کامران باقری لنکرانی متولد تهران در 1344 است. وی با اخذ مدرک دیپلم خود را دبیرستان شیراز توانست مدرک دکتری حرفه ای پزشکی خود را در 1368 از دانشگاه علوم پزشکی شیراز با رتبه ممتار دریافت کرد. همچنین لنکرانی مدرک فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد را در ۱۳۷۵ خورشیدی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز دریافت کرد. وی در دوران دانشجویی، دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز و سپس عضو شورای مرکزی اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان بود. با پایان یافتن تحصیلاتش به سمت معاون آموزشی گروه داخلی و معاونت دانشگاه علوم پزشکی شیراز منصوب شد. ریاست بیمارستان نمازی شیراز نیز در کارنامه لنکرانی دیده می شود. لنکرانی فوق تخصص گوارش و کبد با روی کارآمدن دولت نهم، به عنوان وزیر پیشنهادی دولت به مجلس معرفی شد و با کسب رای اعتماد نمایندگان مجلس شورای اسلامی به وزارت بهداشت راه یافت. لنکرانی را به عنوان یکی از نخبه های پزشکی کشور می شناسند. وی پس از تکیه زدن بر مسند وزارت فعالیت های خود را به طور گسترده آغاز کرد به طوری که بیمارستان ‌های نیمه‌کاره در مناطق محروم را یکی پس از دیگری به بهره‌برداری رساند. بیش از 200 داروی جدید رونمایی شد و پروانه ساخت گرفت. وی بیشترین حضور در مجامع بین‌المللی را در میان وزرای بهداشت داشت. در 1385 خورشیدی اجلاس منطقه مدیترانه شرقی سازمان بهداشت جهانی در اصفهان و سال1387 اجلاس وزرای بهداشت کشورهای اسلامی در تهران به همت وی برگزار شد. اقدام های لنکرانی در وزارت بهداشت سرانجام وی را «مدیریت موفق و بی حاشیه» مزین کرد. سرانجام تصمیم محمود احمدی نژاد رییس دولت دهم برمبنای استفاده از زنان در کابینه مقدمات خداحافظی لنکرانی را از وزرات بهداشت فراهم کرد.

** مرضیه وحیددستجردی (1388 تا 1391(
مرضیه وحید دستجردی در تهران و در 1338 خورشیدی متولد شد. تحصیلات خود را در رشته پزشکی در دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران آغاز و دکتری عمومی پزشکی را دریافت کرد. بورد تخصصی خود را در رشته جراحی زنان و زایمان از همین دانشگاه گرفت. وی به عضویت هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در آمد. نمایندگی مردم تهران در دوره های چهارم و پنجم مجلس شورای اسلامی از جمله فعالیت های وی به شمار می رود. دستجردی در تدوین قوانین پزشکی و سلامت و قوانین اصلاحی برای کارکنان دولت و کارگران و قوانین متضمن حقوق زنان و کودکان و تشکیل کمیسیون زنان، جوانان و خانواده در دوره های چهارم و پنجم مجلس شورای اسلامی نقش بسزایی داشت. مرضیه وحید دستجردی را به عنوان نخستین زن کابینه در دولت دهم می شناسند. وی را می‌توان وزیر پزشک خانواده نیز نامید، در برنامه‌هایش همواره تاکید داشت که چراغ پزشک خانواده را در تمام استان‌ها روشن کند.

اجرا و گسترش برنامه پزشک خانواده در شهرها،‌ ساماندهی اورژانس‌های بیمارستانی، تدوین و رونمایی از نقشه جامع علمی و نقشه تحول نظام سلامت، تولید 24 داروی بیوتکنولوژیک تا پایان سال 1390،‌ استقرار نظام ملی و جامع ارتقای کیفیت، حرکت در راستای تحقق اسناد بالادستی شامل نقشه تحول نظام سلامت و برنامه پنجم توسعه، ارتقای رتبه ایران در تولید علم، تکمیل شبکه بهداشتی درمانی روستایی سراسر کشور، گسترش تخت‌های بیمارستانی در نقاط مختلف کشور را می‌توان از مهمترین دستاوردهای دوران وزارت وحید دستجردی نام برد. دستجردی، در 1388 خورشیدی با اعتراض برخی از پزشکان شرکت کننده در آزمون دستیاری و جنجال به وجود آمده در خصوص فروش سوالات آزمون، این آزمون را ابطال کرد. درپی این موضوع و درباره افشای سوالات و ابطال آزمون نمایندگان مجلس شورای اسلامی به این موضوع واکنش نشان دادند. در همین ارتباط کمیسیون بهداشت و درمان مجلس اعلام کرد که موضوع را به‌ طور جدی پیگری کرده و از وزارت بهداشت توضیح خواهد خواست. پس از گذشت چند ماه خبرهایی از برکناری احتمالی دستجردی مطرح شد. طرح انتقادها از دستجردی در روزنامه دولتی ایران مبنی بر مقاومت در برابر برکناری باقر لاریجانی برادر رییس مجلس شورای اسلامی، قائم مقام وزیر بهداشت و رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران این موضوع را تقویت کرد. انتقاد از اختصاص ندادن ارز دولتی برای مصارف پزشکی و دارویی که با تکذیب احمدی‌نژاد روبه‌رو شد یکی از دلایل اختلاف میان وزیر بهداشت و رییس‌جمهوری عنوان شد. وحید دستجردی در طی یک هفته آخر وزارت خود توانست با پیگیری‌های 80 درصد مشکلات دارویی کشور را حل و حدود یک میلیارد یورو دیگر ارز دارویی با مساعدت و همکاری سردار قاسم رستمی، وزیر نفت دولت دهم تأمین کرد و مسیر گشایش ارز برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی نیز باز شد. این درحالی بود که محمد حسن طریقت منفرد، سرپرست جدید وزارت بهداشت صبح روز جمعه 8 دی‏ماه 1391خورشیدی با تشکیل شورای معاونان وزارت بهداشت، نخستین جلسه کاری خود را در این وزارتخانه برگزار کرد و اینگونه مرضیه وحید دستجردی برکنار شد.

** محمدحسن طریقت منفرد(1391تا 1392)
محمد حسن طریقت منفرد در 1325 خورشیدی به دنیا آمد و متخصص جراحی چشم ودارای دکتری طب عمومی است وی همچنین در کارنامه اجرایی خود عضویت در هیأت مدیره، معاونت درمان سازمان تأمین اجتماعی، مسؤول بیمه و درمان کمیته امداد امام خمینی(ره)، مسؤول بهداشت و درمان وزارت نفت، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی و ریاست بیمارستان امام حسین (ع) را دارد. او را به عنوان دوازدهمین وزیر بهداشت می شناسند. ساماندهی طرح عظیم پزشک خانواده، دارو و درمان، رسیدگی به بهداشت و تغذیه مردم ، عدالت آموزشی و بهداشتی و درمانی و کاهش هزینه‌های مردم در این بخش از اولویت های کاری وی در این وزارتخانه بود.

** سیدحسن قاضی زاده هاشمی(1392 تا کنون(
قاضی زاده هاشمی در ۱۳۳۸ خورشیدی در خانواده‌ای مذهبی به دنیا آمد. وی همزمان با ورود به دانشکده پزشکی مشهد و ضمن تحصیل به فعالیت های اجتماعی پرداخت و همزمان با گسترش موج انقلاب اسلامی با مشارکتی فعال، در رخدادهای سیاسی - اجتماعی شهر مشهد تاثیرگذار بود. با شروع جنگ تحمیلی یکی از موسسان مهندسی رزمی جهاد سازندگی بود که به صورت داوطلبانه در جبهه حضور پیدا کرد.

دکتری پزشکی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دکتری تخصصی چشم پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی مشهد، فلوشیپ قرنیه و سگمان قدامی چشم از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی - بیمارستان لبافی نژاد، گذراندن دوره‌های تکمیلی مختلف در آمریکا و اروپا و استاد گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران از سوابق تحصیلی قاضی‌زاده هاشمی است.

دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی کشور، مشاور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، رییس دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و رییس هیات مدیره و دبیرکل انجمن چشم پزشکی ایران از جمله سوابق اجرایی وی به شمار می‌رود. هاشمی که مدعی است گرایش سیاسی خاصی ندارد در دولت یازدهم توانست رکورددار جلب آرای موافق نمایندگان مجلس در حمایت از یک وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تاریخ نظام جمهوری اسلامی شود.

شعارسال ، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگراری ایرنا، تاریخ انتشار28مرداد97، کدخبر: 83005684 ، www.irna.ir