شعارسال: رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم در همایش روز ملی بزرگداشت حکیم ملاصدرا که در مجتمع آدینه در حال برگزاری است، اظهار داشت: عرض من در این مجلس دو کلمه است که به اختصار عرض می‌کنم اما جای تفصیل دارد.

وی ادامه داد: مسئله خرد برای من امر بسیار محرز است، بدون «فلسفه» نظم، عقل، صلح و سلامت وجود ندارد.

داوری اردکانی با بیان اینکه اگر تفکر نباشد جامعه قوام پیدا نمی‌کند، گفت: اینکه علم جدا از فلسفه بوده است، یک مشکل تاریخی است که طی ۱۵۰ سال گذشته با مشکل مواجه شده است. آدم‌ها فکر می‌کردند عقل از بالاست و عقل با هوش فرق می‌کند و آی‌کیو یک امر بیولوژیک است.

رئیس فرهنگستان علوم افزود: عقل در نظر همه ما امر شریفی است و من عقل را به دو قسم تقسیم نمی‌کنم، با عقل، نسل جهان قوام پیدا می‌کند و فلسفه مظهر عقل است.

وی ادامه داد: به نظر حکیم ابوالقاسم فردوسی زمانی که عقل خاموش شود دشمن بر ما چیره می‌شود و مسئله دوم من نسبت ایران و فلسفه است. فلسفه به هیچ مکانی نسبت ندارد، همچنان که یونان با فلسفه نسبت ذاتی ندارد اما فلسفه ایرانی جای بحث دارد. ایران یک تعیّن تاریخی است و ربطی با مرز جغرافیایی ندارد و تنها کشوری است که بعد از آوارگی فیلسوفان یونان، فیلسوفان یونانی به آن توجه کردند، این در حالی است که فلسفه به معنای لفظی در یونان به وجود آمده است.

رئیس فرهنگستان علوم گفت: با آغاز فصل پست‌مدرن کسی به این معنا توجه نکرده است (فلسفه ایران) تنها هانری کُربَن به فلسفه ایرانی توجه کرده است و مسئله فلسفه اسلامی و فلسفه عربی مسئله قدیمی است و مطرح بوده است و امروز عده‌ای موافق و عده‌ای مخالف فلسفه ایرانی هستند و کُربن معتقد به فلسفه ایرانی است. محمد جابری فیلسوف مراکشی نیز به فلسفه ایرانی معتقد است.

وی افزود: استادان فلسفه یونانی فیلسوفان ایرانی را تعلیم دادند و به نظر کُربن این فلسفه، فلسفه‌ای است که با سنت مزدایی پیوند خورده و در نور فلسفه محمدی پرورده شده است و این نظر قابل بحث است و می‌شود نسبت به آن تأمل کرد.

داوری اردکانی گفت: فلسفه، فلسفه است و نباید با دین خَلط شود. طرف بحث کُربن و نقادی مانند محمد جابری معتقدند فلسفه کِندی و ابن‌رشد در ایران به نژاد ایران پیوند خورده است و سهروردی دانسته و ابن‌سینا ندانسته ایدئولوژی ایرانی را وارد فلسفه کرده‌اند.

رئیس فرهنگستان علوم با طرح این پرسش که واقعاً ابن‌سینا،‌ سهروردی و ملاصدرا قصد داشتند فلسفه ایرانی ایجاد کنند، گفت: مسئله ناسیونالیسم در آن زمان مطرح نبوده است و اگر فیلسوفان ایرانی با فهم خودشان فلسفه را فهمیدند این جای بحث دارد همچنان که یونانیان فلسفه را با فهم خود فهمیدند. به نظر من کُربن به فلسفه علاقه‌مند بوده است و سهروردی و ملاصدرا را آموخته است و تفسیر خودش را ارائه کرده است و با اغراض سیاسی فلسفه نیاموخته است.

چهره ماندگار فلسفه بیان داشت: محمد عابد جابری (از روشنفکران معاصر جهان عرب) معتقد است کُربَن می‌خواسته تمدن غربی را نجات بدهد، این جای بحث دارد. اگر کسی در فکر این است که دنیا را نجات بدهد مشکلی وجود ندارد.

داوری اردکانی افزود: کسی مانند کُربَن معتقد است اروپا به راهی رفته که به نظر او درست نیست و اگر در فکر نجات باشد مشکلی وجود ندارد.

رئیس فرهنگستان علوم گفت: فیلسوف مراکشی حق دارد از ابن‌رشد دفاع کند اما اینکه ابن‌رشد مثال فلسفه است، این ایدئولوژی است. کُربن سهروردی و ملاصدرا را مثال فیلسوف می‌دانست، اگر این ایدئولوژی است استاد مراکشی نیز ایدئولوگ است.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری فارس ، تاریخ انتشار خبر 1 خرداد 1395، کدمطلب: 13950301000236 ،www.farsnews.com