شعارسال: دیگر نیستی تا در جوارت دمی بتوان آسود و تا باز هم کوله‌بار خاطره شد و از برکت وجودت نغمه و آواز شنید و در کنار پل‌های تاریخی و بوستان‌های همجوارت سفره شادی انداخت. 20 روز آمدی با یک دنیا شور و سرزندگی، رنگ بر رخسار بی‌رمق اصفهان نشاندی، دل‌ها بردی، روح به کالبد بی‌جان اصفهان دمیدی و چه نسیمی و چه گلی برپا کردی. کوک دل شهرم از جاری بودن و نوای آبت دلخوش بود. باورش سخت است نباشی، سخت‌تر آن‌که باز هم هر آنچه هست جای ترک‌های زمختی بستر است که مثل خوره روح آدم را می‌خورد. دوباره تا چشم کار می‌کند باز هم ترک‌خوردگی بستر توست که بساط پهن کرده تا گوش‌ها دیگر صدای پای آب را نشنود. گویی چشمه امید بار دیگر خشکیده و از نهاد جان‌ها ناله افسوس و دریغ می‌آید. تیغ خشک‌سالی بر گلوی زاینده‌رود زخم انداخته و زنده‌رود به گل نشسته است. باز هم کسی نمی‌داند زاینده‌رود، این سرشار از طراوت و زندگی، این رود زاینده، این رود لبریز از تاریخ و تمدن از چه در تب بودن یا نبودن می‌سوزد؟ باز هم همگان مبهوت، سر در گریبان فرو برده‌اند و از پشت بغض‌های فروخورده به جای خالی زنده‌رود می‌نگرند. آری، زنده‌رود آمد، بر جان‌ها جاری شد، چند صباحی در کوچه پس‌کوچه‌های امید پرسه زد، حال دل‌ها را دگرگون کرد و درخت و سبزه و گل را به شادی نشاند در این آستانه بهار.

اکنون که از آغوش اصفهان هجرت کرده، گویی جهان در نصف جهان به تنگ آمده است و زمین فراق آب را مرثیه می‌خواند. کاش همان‌گونه که از گذشته‌های دور زاینده بودی، زاینده می‌ماندی. کاش ‌ای زنده‌رود کهن، تا انتهای تاریخ خروشان و جوشان سنگ صبور گذر عمرمان می‌بودی. اکنون از زاینده‌رود بستری ترک خورده به یادگار مانده است و نه تنها مردمان دیار نصف جهان بلکه گردشگران بار دیگر در اندوه آب حیران و بهت زده‌اند. دیگر خبری از پرواز روح نواز مرغان زاینده‌رود نیست. گویی واژه نیز در توصیف این غم سترگ بی‌آبی شما به بن‌بست رسیده است. این حقیقت تلخ را که هر بار زایندگی از زاینده‌رود به یغما می‌رود، می‌توان از گوشه نشستن‌های کهن‌سالان در فکر فرو رفته تا جوانانی که تا همین چند روز گذشته هم‌زمان با بازگشایی زاینده‌رود سر از پا نمی‌شناختند و در کنار پل‌های سی و سه پل و خواجو یافت. باری، همه و همه و حتی گردشگرانت از جاری نبودن آب در زاینده رود غمگینند و از داغ فراقت می‌سوزند.

پس از 18 ماه خشکی رودخانه زاینده‌رود، هشتم بهمن دریچه سد زاینده‌رود باز شد و جریان آب به مدت 20 روز ادامه داشت. آی زاینده‌رود که از ساعت یک بامداد روز دوشنبه هشتم بهمن به منظور استفاده کشاورزان برای کشت این دوره بازگشایی و آب در بستر این رودخانه در کلان‌شهر اصفهان جاری شده بود، بامداد یکشنبه 28 بهمن کاهش یافت تا بخش وسیعی از این رود به ویژه در منطقه کلان‌شهر اصفهان با خشکی مواجه شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان در این خصوص گفت: بازگشایی دوره‌ای و چند روزه آب نشان می‌دهد که می‌توان با برنامه‌ریزی و تدبیر این رودخانه را احیاء و جریان آن را دائمی کرد.

ناصر حاجیان افزود: جاری‌سازی رودخانه برای 20 روز و اختصاص بیش از 100 میلیون متر مکعب آب برای کشت پاییزه کشاورزان اگرچه در زمان مناسب و مطلوب انجام نشد، اما نشان می‌دهد که می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب شاهد جریان این رودخانه بود. وی ادامه داد: در نوبت دوم آبیاری برای کشت کشاورزان که بهار سال آینده انجام می‌شود، باید حدود 300 تا 400 میلیون متر مکعب آب را در یک دوره زمانی 60 تا 70 روزه رها کرد، به این معنا که در صورت برنامه‌ریزی روزهای بیش‌تری از سال شاهد زاینده رود جاری خواهیم بود.

به گفته او با اجرای طرح‌های آبی، جلوگیری از برداشن‌های بی‌رویه، صرفه جویی و مدیریت صحیح، این رودخانه احیاء خواهد شد. حاجیان با تأکید بر این‌که بحران آب در کشور باید به‌صورت یک موضوع ملی لحاظ شود، اظهارداشت: برای حل موضوع زاینده رود باید از هرگونه ناهماهنگی و مقابله افراد با یکدیگر اجتناب کرد و علم و عدالت را محور حل مسأله قرار داد. این استاد دانشگاه تأکید کرد: با تفکری که مشکلی را به وجود آورده نمی‌توان همان مشکل را حل کرد، بنابراین باید مدیرانی را برگزید که توانایی حل مشکل را از حیث اجرایی و علمی داشته باشند. همچنین این مدیران باید مشاوران کاردان و خبره داشته باشند. این پژوهشگر حوزه آب تصریح کرد: استفاده از طرح‌هایی که قرن‌ها در این منطقه اجرا شده و هیچ مشکلی نداشته که طومار شیخ بهایی بهترین آن به شمار می‌رود، ضروری و مهم است، به‌ویژه این‌که کشاورزان خود بهترین تحلیلگران مسائل آب محسوب می‌شوند و استفاده عملی از دانسته‌های آنان نقش کلیدی در رفع مشکلات ایفا خواهد کرد.

وی اضافه کرد: کشاورزان روش‌های مختلف آبیاری، لوله و کانال‌کشی و دیگر مباحث مربوط به آب را می‌شناسند و بی‌شک استفاده از تجربیات آن‌ها که طی سال‌ها به آن‌ها رسیده، مفید است. این محقق به ضرورت پرداخت خسارت کشاورزان اشاره کرد و افزود: هر هکتار زمین بالغ بر 50 میلیون ریال درآمد دارد، اما در چند سال اخیر کشاورزان نتوانستند کشت کنند و متضرر شدند. حاجیان با تأکید بر این‌که جریان آب در رودخانه از حیث گردشگری نیز اهمیت دارد، گفت: حفظ آثار تاریخی اصفهان و حضور بیش‌تر گردشگران ارتباط نزدیکی با جریان زاینده‌رود دارد. عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اصفهان به تأثیر جریان‌داشتن زاینده‌رود در روحیه مردم اشاره و خاطرنشان کرد: روزهای نخستینی که آب در رودخانه رها شد، خیابان‌های مشرف به پارک‌ها و رودخانه شلوغ و مردم مانند روز سیزده بدر در طبیعت حضور داشتند و این حکایت از افزایش شور و نشاط مردم دارد.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار:5اسفند1397 ، کدخبر: 62829: www.sabzineh.org