کشت های آب بر ، بحران زا در کشاورزی فارس

گرچه دامنه بحران خشکسالی استان فارس را که همواره در تولید محصولات کشاورزی در کشور پیشگام بوده با نارسایی هایی مواجه کرده ولی اصرار برخی ها بر تداوم کشت های آب بر ، بر مشکلات این بخش افزوده و مضاعف کرده است.

شعارسال : به گفته کارشناسان : اگر چه این استان در تامین 13 درصدی غذای کشور نقش دارد اما این توانمندی در ارتقا امکانات تاثیرگذار نبوده و بهره برداران باید متناسب با توان استان در تولید محصولات غذایی گام بردارند.

آنان معتقدند: جلوگیری از کشت محصولات آب بر، بکارگیری شیوه های نوین ، کشت ارقام زودرس ، تسطیح لیزری و آبیاری با شیوه های نوین می تواند در برون رفت از مشکلات کم آبی اثرگذار باشد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس گفت: استان فارس در تولید بسیاری از تولیدات زراعی و باغی مقامهای نخست در کشور را دارد ، حفظ جایگاه برتر ، ارتقا تولید و مدیریت منابع آب استان راهکارهای جدید را می طلبد.

محمد مهدی قاسمی افزود: در استان فارس کشت محصولات آب بر با تمهیدات خاص انجام می شود و کشاورزان باید در این خصوص بسیار با دقت و هماهنگی عمل کنند.

وی ادامه داد: به کشاورزانی که اقدام به کشت محصولات آب بر در این استان کرده باشند از این پس هیچگونه تسهیلاتی تعلق نمی گیرد.

قاسمی اضافه کرد: براساس برنامه ریزی کشت بی رویه آب بر مانند برنج در برخی شهرستانهای استان از جمله مرودشت جلوگیری می شود.

بگفته وی ، متاسفانه در برخی از شهرستانهای کم آب ، کشت بدون هماهنگی برنج و استفاده بی رویه از آبهای زیرزمینی صورت گرفته ، به همین دلیل هیچگونه خدماتی به افراد متخلف ارایه نمی شود.

قاسمی اظهار داشت: پرداخت تسهیلات، توزیع کود، سم، عدم ارائه خدمات مشاوره فنی و… از دسترس کشاورزانی که به برنامه ریزی ها بی توجهی نشان می دهند خارج خواهد شد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس ادامه داد: در شهرستان مرودشت سطح زیرکشت حدود 25 تا 30درصد کاهش داشته اما این میزان هنوز در مدیریت منابع آب آن بی اثر بوده است.

وی بیان داشت : کشت محصولات آب بر در فارس نسبت به سال زراعی گذشته 25درصد کاهش داشته است اما باید برای پیش بینی کشت جدید تمهیدات جدیدتری اندیشیده شود.

وی گفت: سال گذشته کشت برنج در شهرستان پاسارگاد از یک هزار و 700 هکتار به 200 هکتار رسید و در شهرستانهای دیگر نیز باید از کشت محصولات آب بر جلوگیری شود.

مدیر امور زراعت جهاد کشاورزی استان فارس گفت: در راستای حفظ منابع آب زیرزمینی ، کشت برنج با استفاده از این منابع در استان فارس ممنوع شده است.

احمد دهقان افزود: بدلیل پایین بودن آورده ذخیره آب در حوزه سد دورودزن و ملاصدرا کشت برنج در این مناطق ممنوع شده و تنها در قسمت هایی از شهرستان رستم امکان کشت برنج وجود دارد که میزان قابل توجهی نیست.

وی خاطر نشان کرد: امسال در ممنوعیت کشت برنج زودتر از موعد به کشاورزان اعلام شد تا کشاورزان زمین خود را به کشت پاییزه اختصاص دهند و منتظر کشت برنج نمانند.

دهقان بیان داشت: در راستای استفاده بهینه از منابع آب کشاورزی ، کشاورزان استان باید ازکشتهای جایگزین مانند کلزا و دیگر محصولات کم آب استفاده کنند تا وضعیت منابع آب زیر زمینی استان از این بحرانی تر نشود.

بر اساس اطلاعات رسمی شرکت آب منطقه ای فارس ، از سد های درودزن، رودبال، تنگاب فیروزآباد، سلمان فارسی، سیوند، ملاصدرا، ایزدخواست و رودبال بهره برداری می شود که از این تعداد تنها در سه سد حجم آب قابل استفاده مثبت بوده و مابقی سدها روند منفی در حجم آب قابل استفاده داشته اند.

حجم آب قابل استفاده در سد ایزدخواست منفی 348 صدم درصد، سد سیوندمنفی هشت ، سد تنگاب فیروزآباد منفی یک و سد رودبال منفی 10 اعلام شده است.

حجم مخازن سدهای درودزن، ایزدخواست، سلمان فارسی، ملاصدرا، سیوند، تنگاب و رودبال دو هزار و 852 میلیون مترمکعب است که از این میزان در سه ماهه اول سال تنها 257میلیون مترمکعب تامین شده است.

مسئولان کشاورزی فارس معتقدند : مقابله با بحران کم آبی در فارس ، تدبیر ملی ، فرهنگ سازی و گذر از شیوه سنتی کشاورزی به صنعتی را می طلبد.

بگفته آنان ، کشاورزان فارس باید به مزیت سیستم های نوین آبیاری ، تسطیح لیزری و رعایت الگوی کشت آشنا شوند تا بتوان از عوارض بحران کم آبی کاست.

مدیر آب و خاک و امور فنی مهندسی جهاد کشاورزی فارس گفت: عمده ترین چالش استان فارس بحران آب است که این مهم در بخش کشاورزی نمود بیشتری دارد.

حمید زارع قنات نویی افزود: کم آبی معضل ملی است ، ایجاد راهکارها و مدیریت منابع نیاز به تدبیر و عزم ملی دارد.

وی ادامه داد: فارس در زمینه آب زراعی وضعیت نگران کننده ای دارد و اغلب دشتهای حاصل خیز فارس با بیلان منفی سفره های آب زیرزمین مواجه هستند.

بگفته وی ، فارس یک سوم متوسط بارندگی دنیا را دریافت می کند در حالیکه میزان تبخیر در این استان سه برابر نورم دنیاست و مصرف آب این استان 75 درصد از منابع زیرزمینی بهره می گیرد.

زارع قنات نویی بیان کرد: سفره های آب زیرزمینی فارس هر سال افت بیشتری پیدا می کند در حالیکه این منابع تجدید پذیر نیستند ، مقابله با این بحران نیاز به بهره گیری از راهکارهای علمی تجربی دارد.

وی فرهنگ سازی و ترویج تحقیقات کاربردی ، ساماندهی و کنترل چاههای غیر مجاز و برداشتهای بی رویه از آبهای زیرزمینی پوشش مسیرهای انتقال آب را از راهکارهای مهم عنوان کرد.

زارع قنات نویی ، آبخیزداری ، حفظ ، احیا و توسعه منابع طبیعی ، آبخوان داری و اجرای الگوی کشت را در بهره وری بیشتر از منابع آب و خاک استان اثرگذار دانست.

بگفته این مسئول ، منابع آب و خاک استان عملا در اختیار 270 هزار بهره بردار بخش خصوصی است که تولید محصولات کشاورزی را در اختیار دارند.

وی بیان داشت: کشاورزان استان باید به حفظ منابع استان متعادل با صرفه اقتصادی بیندیشند و با کشت های جایگزین در شکوفایی اقتصاد استان تلاش کنند.

امید است که با برقراری تعامل چه بیشتر میان بهره برداران کشاورزی و مسئولان این بخش در استان فارس شاهد صرفه جویی واقعی در استفاده و در حقیقت هدررفت منابع آبی باشیم

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از وب سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی استان فارس ، تاریخ انتشار چهارشنبه 06 آبان 1394 ، کد مطلب : 81816178 (4950377) : www3.irna.ir