شعارسال: نیمه دوم اسفند ماه 1397 در حالی که آثار تاریخی مناطق گوناگون کشور آماده پذیرایی از گردشگران نوروز و علاقمندان میراث کهن می‌شد خبر از تخریب کاروانسرای تاریخی دهدشت به گوش رسید.

ریزش بخشی از کاروانسرا

علت حادثه از زبان کارشناسان میراث فرهنگی مرمت غیر اصولی و نا مناسب بودن مصالح بکار رفته اعلام شد.

**رؤیای مرمت اضطراری کاروانسرا

یک روز بعد از این اتفاق تلخ یعنی 19 اسفند ماه بود که محمود باقری مدیرکل میراث فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد با دستپاچگی خبر از مرمت اضطراری کاروانسرا داد و باز در این رسانه انعکاس یافت تا التیامی بر دردهای کهنه آثار کهن بلادشاپور شود.«بافت تاریخی دهدشت مرمت اضطراری می‌شود».

مدیرکل که در آن روزها به نوعی خود را دلسوز و دلسوخته بافت تاریخی می‌دانست خردادماه طی بازدیدی شبانه از بافت مدعی افزایش 10 نفر نیروی انسانی برای حفاظت از بافتی که پیش از این تنها سه نیروی حفاظت داشت شد و این خبر خوشحال التیام بخش هم با عنوان «نیروهای یگان حفاظت بافت تاریخی دهدشت افزایش یافت»روی خروجی فارس قرار گرفت.کلیک کنید

**سراب افزایش نیروی یگان حفاظت بافت

امیدها برای پاسبانی از میراث کهن بلادشاپور زنده شد که هم کاروانسرا به صورت اضطراری تا قبل از فرا رسیدن نوروز مرمت خواهد شد و هم نیروی یگان حفاظت مراقبت بیشتری از مجموعه آثار دارند تا به حال و روز کاروانسرا مبتلا نشوند.

اما این همه ماجرا نیست. وعده‌های مدیرکل با رسیدن بهار یکی پس از دیگری رنگ باخت و به خزان پاییز رسید.مرمت کاروانسرا که قرار بود اضطراری انجام شود با گذشت 6 ماه و نیم هنوز صورت نگرفته است و افزایش نیروی یگان حفاظت بافت در حالی از قول محمود باقری 10 نفر اعلام شد که تنها به 6 نفر از نیروهای موقت مشغول به کار در این مجموعه وعده بکارگیری دادند.

**بلاتکلیفی نیروهای پاره‌وقت

این نیروها که از سال 96 به صورت پاره وقت در حفاظت از بافت تاریخی همکاری داشتند و وضعیت استخدام آنها مشخص نشده بود با ریزش بخشی از کاروانسرا به کار گمارده شدند اما مدتی بعد از کار اخراج شدند.

مهدی عدالتمند از نیروهایی که در لیست بکار گمارده جدید مدیرکل قرار داشت به فارس گفت: از سال 1396 به صورت پاره وقت در بافت مشغول به کار بودم به صورتی که سه ماه در سال کار می‌کردم و 6 ماه بیکار بودم.

وی با بیان اینکه بکارگیری ما به خاطر نبود اعتبار در بلاتکلیفی بود، اضافه کرد: مدیرکل میراث فرهنگی استان، نماینده مردم در مجلس و مدیرکل پایگاه‌های میراث جهانی اعلام کردند با اختصاص ردیف بودجه برای بافت، مشکل اشتغال نیروهای قراردادی و پاره‌وقت حل شده و از این پس به عنوان نیروی یگان حفاظت مشغول بکار خواهند شد.

عدالتمند گفت: بعد از آتش‌سوزی بافت مدیرکل میراث فرهنگی طی نامه‌ای از مدیر پایگاه تاریخی خواست نیروها اخراج شوند و این درخواست البته به صورت شفاهی به ما ابلاغ شد.

اسفندیار اباب در خصوص اقدامات انجام گرفته در مجموعه بافت تاریخی دهدشت  گفت: مرمت حمام کهیار، ساماندهی مسیر دسترسی به بافت، دیوارکشی بخشی از محدوده بافت، مرمت تک بناهای تاریخی درون بافت، ساماندهی بوته‌کنی و پاکسازی عرصه و خرید تعدادی از منازل مسکونی از کارهایی است که طی چند سال گذشته در این مجموعه انجام شده است.

*مرمت کاروانسرا در حد آواربرداری ماند

رئیس پایگاه تاریخی بافت دهدشت در خصوص ریزش بخشی از کاروانسرا گفت: این بنا مرمت نشده و به همان شکل باقی ماند.

اباب، آواربرداری و اماده‌سازی طاق‌ها را از اقدامات انجام گرفته پس از ریزش کاروانسرا عنوان کرد و گفت: 30 میلیون تومان برای مرمت قسمت ریزش شده اعتبار مورد نیاز است.

وی اضافه کرد: 150 میلیون تومان اعتبار ملی به بافت تخصیص یافته که در صورت جذب بخشی از آن صرف مرمت کاروانسرا و مرمت امامزاده جابر خواهد شد.

اباب در خصوص وضعیت نیروهای یگان حفاظت گفت: در حال پیگیری وضعیت این نیروها هستیم.ضمن اینکه در حال حاضر حفاظت بافت توسط دو نیروی سرباز و چهار نفر یگان انجام می‌شود و در پایگاه بافت چهار نیروی رسمی مشغول به کار است.

**ظرفیت‌های مغفول مانده بافت عظیم تاریخی/اگر بافت در دهدشت نبود

مجموعه بافت 45 هکتاری تاریخی دهدشت از بزرگترین بافت‌های تاریخی کشور به شمار می‌آید که در گذشته چهار راه تجاری و اقتصادی جنوب ایران زمین بوده است.

این مجموعه با شماره 3551 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است و بر خلاف ادعای مسؤولان که پیشتر از قرار گرفتن در لیست فهرست جهانی خبر داده بودند هنوز اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.بافت تاریخی سال 1396 از اداره میراث فرهنگی منفک و با راه‌اندازی پایگاه مستقل شد.

*گردش در بلادشاپور بوی تاریخ می‌دهد

این مجموعه نفیس یادگاری از عصر صفویه که گردش در آن بوی تاریخ می‌دهد می‌توانست قطب گردشگری جنوب باشد و ظرفیت خوبی برای رونق صنعت گردشگری شهرستان است مغفول مانده و آنطور که باید پذیرای گردشگران نیست.

این در حالی است که آثار تاریخی دیگر استان‌ها تحت مراقبت و محافظت شدید سالانه پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بوده و به معرفی و توسعه هر شهر کمک شایانی دارد.

واگذاری ابنیه تاریخی از جمله کاروانسرا به بخش خصوصی و ورود سرمایه‌گذار راه نجات آثار تاریخی است کاری که انجام آن در اختیار پایگاه‌های پژوهشی کشور است و تاکنون صورت نگرفته تا همچنان آثار در سایه بی‌توجهی یکی پس از دیگری قربانی شوند. یک روز طعمه حریق می‌شوند و روزی بر زمین تاریخ، آوار.

فرهاد عزیزی مدیرکل پایگاه‌های جهانی اوایل خرداد ماه سال گذشته طی بازدید از بافت دهدشت گفته بود در جریان بودن زندگی از مؤلفه‌های آثار تاریخی است و تفاوت بافت دهدشت با سایر بافت‌ها در این است که زندگی در آن جریان ندارد.

**بافت دهدشت ظرفیت جهانی دارد/باید زمینه فراهم شود

مدیرکل پایگاه‌های میراث جهانی افزود: این بافت شامل محوطه تاریخی و باستان شناسی است با توجه به اینکه حجمی از آثار معماری نمایان است باید بتوانیم آماده سازی کنیم که زندگی را معاصرسازی کنیم و با زندگی جدید پیوند دهیم.

عزیزی بیان داشت: با توجه به حمایت‌هایی که در سطح ملی می‌شود و پیش‌بینی نمایندگان و مقامات عالی استان باید طبق برنامه منسجم ادامه حفاظت و مرمت به شکل اصولی انجام شود و در کنار این بتوان زیرساخت‌های لازم برای آماده سازی محوطه برای بازدید گردشگران شهرستانی و استان را فراهم آورد.

وی ادامه داد: در گام بعدی برنامه این است که زمینه بازدید مردم ایران از بافت فراهم شود و پس از آن با مهیا شدن شرایط بافت را برای ثبت جهانی مطرح کنیم.

*اعتباری که در هیاهوی مسؤولان گم شد

اختصاص ردیف بودجه 10 میلیارد تومانی برای بافت از دیگر روزنه‌های امید برای نجات این مجموعه فاخر بود و از زبان نماینده مردم کهگیلویه در مجلس رسانه‌ای شد.

عدل هاشمی‌پور در مصاحبه با خبرنگاران از اختصاص 15 میلیارد تومان اعتبار برای مجموعه تاریخی دهدشت خبر داده و گفته بود این اعتبار با همکاری و همراهی دکتر تاجگردون محقق شد.این در حالی است که مدیرکل میراث فرهنگی در جشن نوروزگاه این اعتبار را 10 میلیارد تومان دانست و گفت از اول 15 میلیارد نبود. نماینده مردم گچساران هم در پاسخ به شبهات مطرح شده اعتباری در پاسخ به خبرنگار فارس در کهگیلویه با اشتباه خواندن احتمالی مبلغ در بیان دیگران نوشت: «اعتبار این طرح به عنوان یک طرح جدید برای سال اول 10 میلیارد تومان بوده که تلفیق تصویب کرد.»

اما دیری نپایید این اعتبار نیز آب رفت و به 650 میلیون تومان کاهش یافت؛ این موضوع در شبکه‌های اجتماعی با موجی از واکنش‌ کاربران روبرو شد اما هیچ پاسخ روشنی در خصوص چرایی تقلیل اعتبار از سوی هیچ مسؤولی ارائه نشد.

مدیرکل میراث فرهنگی مسؤولان شهرستانی را مقصر بی‌توجهی اعتباری به بافت می‌داند و نماینده مردم کهگیلویه در مجلس با توپ و تشر به مدیرکل از دخالت‌های او در اعتبار می‌گوید.

همه این رویدادهای تلخ سرنوشت مبهمی برای مجموعه بافت تاریخی دهدشت رقم زده و کلاف سردرگم فراموشی این آثار کهن را پیچیده‌تر کرده است.

بناهای تاریخی این مجموعه که با معماری اصیل خود از هراه‌ها جان سالم به در برده است این روزها در بی‌مهری مسؤولان و متولیان امر به وضعیت بحرانی رسیده و اگر اقدام عاجلی نشود در آستانه نابودی است.برای انتخابات اما بافت تاریخی (بلادشاپور) جولانگاه برپایی همایش‌هایی با رنگ و بوی سیاست بوده و نردبان سیاسی می‌شود.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار: 8مهر1398 ، کدخبر: 13980707000103: www.farsnews.com