شعارسال: سخنان اخیر حسن روحانی رییس جمهوری از تریبون های مختلف که حاکی از دغدغه وی در خصوص برگزاری انتخابات آزاد و مشارکت پرشور مردمی است، بار دیگر تضارب آرا میان مدافعان و منتقدان نظارت استصوابی و نحوه اعمال آن را شدت بخشیده است.
رسانه ای کشور نشان می دهد که با توجه به خاستگاه هر یک از جناح های سیاسی، اصلاح طلبان و حامیان دولت ضمن استقبال از این توصیه های رییس جمهوری، عمل به آن را ضروری دانستند و نیاز فعلی برای حضور همه اقشار و سلایق مختلف در انتخابات را عنوان کردند اما در جناح مقابل، این سخنان خلاف قانون اساسی کشور و در راستای زیر سوال بردن نهادهای قانونی همچون شورای نگهبان تعبیر شده است.
لازم به یادآوری است حسن روحانی اخیرا و در مناسبت های مختلف از جمله در جلسه هیات دولت، نشست خبری و سخنرانی در دانشگاه تهران بر مواضع خود تاکید داشته است.
اردوگاه اصلاح طلبان
تبیین و استدلال چهره های اصلاح طلب درباره نقش و وظایف نهادهای نظارتی
رضا صالح جلالی نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی در یادداشتی در روزنامه اعتماد می نویسد: در سال ۱۳۵۸، زمانی که این قانون نوشته میشد، فضای سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه کاملا متکی بر اراده مردم و انتخاب مردم مبنای اداره کشور بوده که باید توسط منتخبانشان تحقق پیدا کند. به نظرم بازدارندگیهایی که بعدها به وجود آمد، مانع از تحقق این مهم شد. اینکه صلاحیتهای علمی، تخصصی یا اخلاقی بررسی شود، امر درستی است و باید وجود داشته باشد. کسی که از شایستگی کافی و لازم علمی برخوردار نیست یا از نظر اخلاقی انواع جرایم را مرتکب شده، طبعا حق ورود به آن حوزه مربوطه را ندارد. این آدم موضوعش فرق میکند با کسی که صرفا بر اساس تفسیر شخصی از قانون و بهطور سلیقهای رد صلاحیت میشود. متاسفانه این موضوع کمکم به جایی کشیده شد که افراد صرفا به دلیل داشتن افکار و اندیشههایی که با تلقیهای ناظران در حوزههای سیاسی و اجتماعی همخوان نبود، رد صلاحیت و عملا از سیاست کنار گذاشته شدند. به اعتقاد نگارنده در نتیجه افراد بسیار شایستهای که میتوانستند در موقعیتهایی برای اداره کشور قرار بگیرند، از این موقعیتها کنار گذاشته یا محروم شدند.
محمود صادقی نماینده اصلاحطلب تهران در گفت وگو با خبرآنلاین می گوید: من کمال احترام و اعتقاد شرعی و حقوقی به شورای نگهبان دارم و بارها هم گفته ام که وجود شورای نگهبان در نظام اسلامی کاملا موجه است، من حتی به نظارت استصوابی هم معتقد هستم ولی درجهت آن هدفی که این نظارت بر آن وضع شده است... ما می گوییم در انتخابات کسی که مجری است ممکن است که مداخله بکند و یک نهاد مستقلی باید باشد که بر تضمین سلامت انتخابات نظارت بکند که دقیقا همان رای مردم از صندوق بیرون بیاید و مهمترین کارکرد شورای نگهبان هم همین است.
نقطه نظر رسانه ها
تارنمای انتخاب با تمجید از سخنان اخیر رییس جمهوری آورد: یکی از ویژگیها مثبتی که بعد از ۹۲ مردم از روحانی سراغ داشتند جسارت او در انتقاد از نهادها و اشخاصی بود که وظایف خود را عملی نمیکنند... روحانی پیرامون نظارت شورای نگهبان نیز اظهاراتی را بر زبان راند که نشان داد او همانند سالهای قبل از ۹۶ همچنان به اعتقادات خود باور دارد.
وضعیت در جبهه اصلاح طلبان
چهره ها و فعالان سیاسی در این باره چه می گویند؟
محمدرضا خباز فعال سیاسی اصلاح طلب در گفت وگو با نامه نیوز در خصوص ارزیابی عملکرد فراکسیون امید ضمن یادآوری این که این فراکسیون در جاهایی که جدی وارد شد، نقش آفرین بود، تاکید کرد: نباید موضوع را تک بُعدی دید، منتقدان فراکسیون امید، فقط کم کاریها را به رخ می کشند و اقدامات فراکسیون امید را مطرح نمی کنند. اگر فراکسیون امید نبود حتما مجلس دهم، دولت را بیش از این به زحمت میانداخت.
بنا بر توصیه وی اگر اصلاح طلبان فارغ از عدد فراکسیون شان به کیفیت بیاندیشند و مشابه مجلس پنجم بتوانند کارسازی کنند، موفق می شوند... اصلاح طلبان باید از مجلس پنجم الگو بگیرند، حتما نیاز نیست ۳۰ نفر را در تهران معرفی کنند، ۱۵ نامزد قوی اصلاح طلب هم در لیست بگذارند کافی است. آنچه نباید اتفاق بیفتد این است که افراد ضعیفی در لیست قرار بگیرند که حضور آنها در مجلس برای جامعه فایده ای نداشته باشد... در دوره دهم ۱۰۰-۱۲۰ نفر به اسم لیست امید وارد مجلس شدند اما عده ای شان مغازه دونبش به دو طرف داشتند، معتقدم نمایندگان اصلاح طلب در مجلس آینده به جای داشتن مغازه دونبش اگر از مواضع مردم دفاع کنند خواهند توانست جایگاه مجلس را ارتقا دهند.
عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در ادامه می افزاید: اگر اصلاح طلبان فقط ۲۰ نامزد در تهران داشتند معتقدم اشکال ندارد برای حل مشکلات کشور نام ۱۰ اصولگرای قوی، توانمند و متعهد به منافع ملی مثل آقایان مصباحی مقدم، علی مطهری و احمد توکلی را هم در لیست قرار دهند. چنین لیستی بهتر از آن فهرستی است که ۳۰ نامزد معرفی کنند اما فقط تعدادی از آنها موثر و قوی باشند و بقیه فقط نام اصلاح طلبی را یدک بکشند.
تحلیل رسانه ها
روزنامه شرق امروز در گزارشی با تیتر دوباره ائتلاف؟ می نویسد: گفته میشود که سیاست اصلاحطلبان در انتخابات پیشرو دیگر ائتلاف نخواهد بود و افرادی مانند محمدرضا عارف رئیس شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان هم بارها بر این گزاره تأکید کردهاند اما بهنظر میرسد که اصلاحطلبان در این تصمیم توافق جامعی ندارند.
وعده های انتخاباتی کاندیداها
خبرگزاری ایسنا در گزارشی تحلیلی آورده است: صدای تذکرات محیط زیستی نمایندگان مجلس شورای اسلامی هر روز در صحن علنی خانه ملت میپیچد. آیا وعدههای انتخاباتی همین نمایندگان عامل برخی تخریبهای محیط زیستی نیست؟ شاید وقت آن رسیده که ورق وعدههای انتخاباتی نامزدها برگردد. اینکه مردم سطح مطالباتشان را از نامزدهای انتخابات تغییر دهند، توقع بیجایی به نظر میرسد. قانونگذاری برای توسعه عدالت زیستمحیطی همان چیزی است که کاهش تنشهای قومی، تقویت امنیت ملی، کاهش روزافزون فقر، افزایش سرمایه اجتماعی، کاهش خشونت و البته کاهش مهاجرت درون مرزی را به همراه خواهد آورد. باید ساختارهایی فراهم شود که نامزدهای نمایندگی در همه حوزهها، برنامههای منسجم برای حل بحرانهای زیست محیطی داشته تا از فرصت بینظیر چهارساله قانونگذاری، برای تقلیل این آسیبها و توسعه پایدار استفاده کنند.
اردوگاه اصولگرایان
واکنش ها به سخنان اخیر رییس جمهوری مبنی بر لزوم اجرای دقیق و کامل قانون اساسی
بیشتر واکنش ها و موضعگیری به این سخنان به ویژه سخنرانی روز گذشته حسن روحانی در دانشگاه تهران با با کلیدواژه فرار رو به جلو، ایجاد دوقطبی و عملیات روانی انجام شده است.
حسین سبحانینیا نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با خبرگزاری فارس درباره اظهارات اخیر حسن روحانی در دانشگاه مبنی بر اینکه اگر در بحث به نتیجه نمیرسیم، همهپرسی کنیم، اظهار داشت: معتقدم که طرح این مسایل با توجه به انتخابات مجلس فرار از برخی واقعیتهای موجود در کشور است. طرح این مسایل از سوی حسن روحانی ایجاد کردن فضای جدیدی برای انتخابات است تا بتوانند در جامعه ایجاد دوقطبی کنند. بنابراین به نظرم آقای روحانی با سخنرانی امروز خود در دانشگاه تهران رسما رقابتهای انتخاباتی را کلید زد.
احمد سالک عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس شورای اسلامی به خبرگزاری فارس گفت: ایجاد دوقطبی در جامعه آفت برگزاری این دو انتخابات محسوب میشود که میتواند به وحدت امت ضربه بزند. هر نظامی برای خود ارکانی دارد و باید احترام به این ارکان از سوی متصدیان و مسئولان در اولویت ویژه قرار داشته باشد، ضمن اینکه اگر قرار باشد مسئولی مانند رییس جمهوری به رکن مهم شورای نگهبان حمله کند و مطالبی را علیه این نهاد انقلابی بیان کند که نباید برای تایید صلاحیتها سختگیری کنید و باید مجلس آینده به مانند مجلس دوره اول انقلاب که در آن منافقین هم در آن شرکت کرده بودند، باشد، باید به آقای روحانی متذکر شویم که بهتر است مروری بر قوانین قانون اساسی از ماده ۹۰ به بعد داشته باشید.
به نقل از پایگاه اطلاع رسانی شورای نگهبان، آیت الله احمد جنتی دبیر شورای نگهبان در ابتدای جلسه شورای نگهبان با اشاره به برخی سخنان اخیر در هجمه به شورای نگهبان یادآور شد: راه برون رفت از مشکلات، عمل به مُر قانون، توجه به مشکلات اصلی مردم و پرهیز از حاشیهسازی است و بهانهجویی و سلیقهگراییها در انجام وظایف، مردم را راضی نخواهد کرد. شورای نگهبان با فشارهای سیاسی از عمل به وظایف قانونی خود عقب نشینی نمی کند و از ایستادگی در برابر مفسدان اقتصادی، اخلاقی و افراد ضد حاکمیت کوتاه نخواهد آمد.
وی برگزاری انتخابات پر شور و افزایش نشاط سیاسی مردم را در گرو عمل مسئولان دولتی به وظایف قانونی خود دانست و افزود: شورای نگهبان اجازه نمیدهد حق کسانی که شرایط قانونیِ نمایندگی و انگیزه خدمت به مردم را دارند در فرآیند انتخابات پایمال و تضییع شود و در این راستا با دقت بر انجام وظایف قانونی بخشهای اجرایی نیز نظارت میکند.
راهبردها و برنامه های اصولگرایان برای ورود به انتخابات
این طیف سیاسی در خصوص نحوه ورود به عرصه رقابت های انتخابات آتی به دلایل مختلف (از جمله داشتن کیاست) سکوت اختیار کرده و کمتر اطلاعاتی از تحرکات آن ها در فضای رسانه ای کشور منتشر می شود. فعالان اصولگرا عدم اطلاع رسانی در این زمینه را هدفمند دانسته و به کیاست تعبیر کرده اند.
در چنین فضایی و در مقابل سکوت رسانه های اصولگرا، روزنامه شرق در گزارشی با تیتر عدم شفافیتِ طلبکاران شفافیت؛ نگاهی به سیاستورزی در اردوگاه اصولگرایان افکنده و می نویسد: تجربه ناکامی اصولگرایان تهران در انتخابات ۹۴ مجلس و ریاستجمهوری ۹۶ باعث شده حرکتهای ائتلافیشان به سمت عدم شفافیت و حرکتهای پشت پرده پیش رود. دیگر از اطلاعرسانی شفاف درباره سازوکار ائتلاف، نشست خبری و کنگره همگانی با حضور رسانههای جمعی خبری نیست. هنوز کسی به درستی نمیداند محور ائتلاف آتی شورای وحدت است یا جامعه روحانیت؛ ترکیب دقیق جریانها چیست؟ اگر با شورای وحدت است ایا شورای مرکزی یا ریاستی دارد یا نه؟ چرا اصولگرایان این بار نه تنها سخنگویی برای شورای ائتلاف انتخاب نکردهاند بلکه اصرار دارند جلوی درز اطلاعات به بیرون را هم بگیرند... همه چیز مبهم و پشت پرده به پیش میرود.
این روزنامه در بخشی دیگر چنین پیش بینی می کند: اصولگرایان امسال با مشکلات عدیدهای روبهرو هستند و وحدت برایشان سخت شده است. هنوز مشخص نیست محور وحدت قرار است شورای وحدت باشد یا جامعه روحانیت. گرچه برخی میگویند که شورای وحدت اصولگرایان، برای ائتلاف انتخابات است و همه اصولگرایان هم پذیرفتهاند که با آن همکاری کنند و جامعه روحانیت هم به عنوان مجموعهای بر کار شورای وحدت نظارت میکند و حکم مشورتی و نظارتی و داوری دارد و عملا این دو در کنار هم حرکت خواهند کرد؛ اما اینها صرفا یک تحلیل است تا خبر موثق. هردو این نهادها مدعی محوریتاند.
شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازخبرگزاری ایرنا،تاریخ انتشار:25 مهر1398،کدخبر: 83521267،www.irna.ir