شعار سال: جوانانی که هر کشوری آرزوی داشتن آن‌ها را دارد تا بتواند اندیشه و تفکر ایرانی آن‌ها را به نام خود ثبت کند ولی با عدم حمایت و توجه‌های لازم و سنگ‌اندازی مختلف در میهن خود روبه‌رو شده‌اند هفته بسیج فرصت خوبی بود تا در نشستی با چند نفر از نخبگان و مخترعان جوان و بسیجی پای درد دل آن‌ها بنشینیم و در یک میزگرد مشکلات و مسیر و پر فراز نشیب بسیجیانی که در حوزه علم و فناوری پرچم‌دار شدند را مرور کنیم. 

علی بهشتی بنیانگذار فناوری اُزُن در ایران، مخترع و تولید کننده دستگاه ازن ژنراتور است. مهدی سعیدی مخترع بسیجی و عضو بنیاد ملی نخبگان ۳۹ ساله و با ایده‌هایی که در جوانی و نوجوانی در سر داشته از سال ۸۸ به محصول تبدیل شده و امروز صاحب هشت اختراع است.

سید محمدامین موسوی راد متولد سال ۱۳۷۴ و دانشجوی ترم ۶ رشته ژنتیک، تولید انواع حیوانات آزمایشگاهی را در پیش گرفته است و هادی پیکانی از اعضای علمی پایگاه مقاومت شهید صیاد شیرازی حوزه شهریار به دلیل مشکلاتی هنوز چشم انتظار ثبت اختراع مهم خود است.

مخترعی که بسیجی شد/واردکنندگان مواد سرطان‌زا مانع ثبت اختراع

علی بهشتی: تکنولوژی ازن موهبتی الهی است که در شرایط طبیعی زمانی که صاعقه یا رعد و برق ایجاد شده سبب تولید آن می‌شود و در شرایط مصنوعی مولکول اکسیژن هرگاه تحت تأثیر میدان الکتریکی با ولتاژ بالا قرار گیرد ابتدا به دو اتم منفی و هر کدام از اتم‌های آزاد مازاد با پیوند با مولکول اکسیژن تشکیل گاز ازن می‌دهد.

من در یک شرکت دانش بنیان در حوزه ازن فعال بودم ولی به دلیل عدم وجود اتحادیه، انجمن، سندیکا و هیچ مرجعی برای تکنولوژی ازن در کشور کم‌کم این تکنولوژی در حال زیر سوأل رفتن بود و تنها عده‌ای وارد کننده دستگاه ازن ژنراتور در کشور وجو داشتند در حالی که داروی یک داروخانه به تنهایی بدون معاینات و تشخیص پزشک متخصص نمی‌تواند به درمان منجر شود و به این شکل تکنولوژی شروع نشده در حال خراب شدن بود. از گاز ازن برای ضدعفونی استفاده می‌شود و هدف پیشگیری از بروز سرطان است چرا که از عوامل اصلی سرطان استفاده از مواد ضدعفونی کننده پرخطر و شیمیایی مانند فرمالین، پرمنگنات، فرمالدئید، متیل برماید، پرسیدین، آفت کش‌ها، قارچ کش‌ها، کلر و امثال آن است و گاز ازن برای ضد عفونی نسبت به همه آن‌ها سریع‌تر، قوی‌تر و هیچ‌گونه باقی مانده شیمیایی بر جای نمی‌گذارد چون گاز ازن همان اکسیژنی است که  تبدیل به ازن شده و مجدد در مدت کوتاهی به اکسیژن تبدیل می‌شود.

وقتی تکنولوژی در انحصار برخی کشورها را می‌خواستم در ایران پیاده کنم و هیچ کس حمایت و کمکی نمی‌کرد و هر جای دولتی رفتیم و شخم زدیم نتیجه و ثمری نداشت.

به ناچار پایلوت تحقیقاتی خود را در کشور ترکمنستان انجام دادم و رئیس جمهور وقت هنگام بازگشت به من گفت: دکتر ازن! بمان ترکمنستان در ایران خبری نیست و هر امکاناتی نیاز داشته باشی در اختیارت قرار می‌دهیم. من با ارق ملی خاصی که داشتم به کشور برگشتم و فکر می‌کردم با پهن کردن فرش قرمز حمایت ویژه‌ای از من صورت می‌گیرد ولی خبری نبود و بعد از دو سال رفت‌وآمد تنها به این نتیجه رسیدم که کسانی که باید امضاء کنند ازن جایگزین فرمالین و پرمنگنات در ایران شود خود وارد کنندگان این مواد شیمیایی و سرطان‌زا در کشور هستند.

تکلیف مشخص شده بود و حالا به جای شروع از بالا نقطه صفر و پایین را برای شروع انتخاب کردم و با مراجعه به یک مرغداری که از فرمالین و پرمنگنات استفاده می‌کرد دستگاه ازن ژنراتور با یک چک سفید امضاء در اختیار صاحب آن قرار دادم و خواستم اگر ضرری کرد با چک خسارت خود را مطالبه کند و در غیر اینصورت نیازی به پول دستگاه نیست و فقط تأییدیه به ما بدهد تا این کار را در ایران پایه‌ریزی و گسترش دهیم؛ شکر خدا جواب داد ولی همچنان ما جایی برای مرکز علمی نداشتیم .

یکی از دوستان پیشنهاد مراجعه به سازمان بسیج علمی پژوهشی و فناوری استان تهران داد و گفتم فکر نمی‌کنم حمایتی انجام بشود چون بالاتر از معاونت علمی ریاست جمهوری یا بنیاد ملی نخبگان که نخواهد بود.

من بسیجی نبودم و اصلا سمت آن هم نمی‌رفتم و با آن نگاه غلط نسبت به بسیج که در ذهنم ساخته شده بود اصلا باور نمی‌کردم که بسیج کار علمی کند یا به نخبگان و مخترعان کمکی انجام دهد، من تا به آن روز به سمت بسیج نرفته بودم و نگاه نظامی و خشن نسبت به آن داشتم اما به هر حال به این مرکز رفتیم و پس از بررسی طرح ما در کمیته‌ای در کمتر از ۲۰ روز فضایی با تمام امکانات به ارزش سه میلیارد تومان به طور رایگان در اختیار ما قرار دادند تا این مرکز علمی شکل بگیرد.

اعضای هیأت علمی مرکز با تخصص‌های مختلف توانست اولین مرکز تحقیقاتی ازن در خاورمیانه را تأسیس کرد و کار اصلی ما تولید علم، بومی سازی و بسترسازی لازم و زیرساخت‌های کافی برای این تکنولوژی در کشور بود.

یکی از کارهای اصلی مرکز حمایت از پایان نامه‌های دانشجویی در مقطع ارشد و دکترا با موضوع گاز ازن است که این‌جا را به پژوهشگاه مورد تأیید دانشگاه آزاد تبدیل کرده که دانشجو معرفی و به عنوان استاد مشاور و با یک آزمایشگاه تخصصی میکروب شناسی در استان تهران بدون دریافت هزینه خدمات ارائه می‌دهیم.

مقام معظم رهبری می‌فرماید: "علمی که تولید ثروت نکند به درد نمی‌خورد" و با توجه به این فرامین برای ۲۱ نفر به طور مستقیم اشتغالزایی کردیم که تولید دستگاه ازن ژنراتور را انجام می‌دهند و ۳۱ نفر هم اشتغالزایی غیرمستقیم که در هر استان به نمایندگی از ما این کار را دنبال می‌کنند.

به کشورهای عراق، افغانستان، ترکمنستان و گرجستان صادرات داریم و اخیرا هم دو پروژه برای کشور آلمان در مرحله انجام است.

الان ماهانه حدود ۸۰ میلیون حقوق ماهیانه می‌دهم و هیچ نیاز مالی نداریم و تنها از دوستان سازمان بسیج علمی پژوهشی و فناوری می‌خواهیم اجازه بدهند ما به آن‌ها کمک کنیم چون روزهایی که ما نیازمند کمک آن‌ها بودیم را درک کرده و به موقع از ما حمایت کردند.

سه نفر از کارمندان مرکز علمی ما معلولان متخصص و تحصیل‌کرده در این رشته هستند که خانه نشین بودند و با شناسایی آن‌ها و فراهم کردن شرایط لازم مشغول به کار شدند. 

یک هفتم نمونه وارداتی دستگاه ژنراتور ازن تولید می‌کنیم/ چرا مسؤولین واردات را ممنوع نمی‌کنند؟

ما امروز علاوه بر تولید دستگاه ازن ژنراتور صاحب این دانش هستیم و فقط می‌خواهیم جلوی واردات آن به کشور گرفته شود. اخیرا شرکتی در یزد بی‌اطلاع از ظرفیت موجود در کشور دستگاهی به ارش ۱۲ میلیارد تومان از چین وارد کرده و هر روز مشکل فنی داشته و از ما می‌خواهند خدمات‌دهی را بر عهده بگیریم چون دستگاهی وارد کرده‌اند که صاحب اول و آخر آن خودشان هستند در حالی که ما در چند روز پیش برای درخواست نمونه مشابه‌ای شرکتی در سمنان پیش فاکتور ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومانی داده‌ایم. باید قانونی باشد که با توجه به ثبت اختراع، دانش و تولید آن در کشور واردات آن ممنوع شود.

پانزده سال در این رشته فعال هستم و دستگاه اختراع و تجاری سازی شده و هیچ نگران کپی برداری نیستم و بیشتر از دستگاه، انسان ازن ساز تولید کردیم.

نگاه و تفکر به بسیج را خراب کردند و توجه به مسائل علمی، پژوهشی، تولید و اشتغال را به خوبی در آن‌ها فارغ از هر حاشیه‌ و توجهی به تیپ و ظاهر و یا تردد افراد خارجی در مجموعه دیده‌ام و باور کردنی نیست سوله سه میلیاردی را در اختیار ما قرار دادند و امروز با افتخار اعلام می‌کنم من یک مخترع بسیجی‌ هستم.

مخالفت با اختراع بدلیل حذف منفعت طلبان/مخترعی که با مفاسد اقتصادی دیدار داشته

مهدی سعیدی: در مورد نخبگان، مخترعان و اختراعات در کشور متولی زیاد وجود دارد ولی موازی کاری بسیار اتفاق می‌افتد. برخی حمایت اولیه داشته ولی بعد آن‌ها را رها می‌کنند ولی روند در سازمان بسیج علمی پژوهشی و فناوری استان تهران مثل سایر امور بسیجی‌ و جهادی‌وار به گونه‌ای پیش می‌رود که حتما به سرانجام برسد و علاوه بر حمایت از نخبگان و مخترعان پیگیری و رایزنی‌های لازم و جدی صورت می‌گیرد.

حمایت همیشه فقط مالی نیست و این دنبال کردن آن‌ها همه نخبگان و مخترعان را با امید مضاعف همراه می‌کند تا جدی‌تر کار دنبال و این مجموعه را رها نمی‌کنیم. ایجاد مراکز رشد در استان تهران یکی دیگر از اقدامات امیدوارانه بوده که باید بیشتر گسترش یابد.

وقتی قرار است مجموعه‌ای سنتی به مدرن تبدیل ‌شود منافع خیلی‌ها خراب می‌شود چرا که با نفوذ در یک کار سنتی مثل خودروسازی با لابی‌ها و اتفاقات عجیب و غریب و ایجاد یک اختراع خیلی محصولات کنار می‌رود که این به معنای حذف لابی‌ها بوده در سیستم فشل جامعه تا جایی پیش می‌رود که جوان مخترع ناامید و حتی فکر می‌کند کار اشتباه و بیهوده‌ای انجام داده است.

جنس اختراعات من خودرویی و حذف چند قطعه و تجهیزات هزینه بر بوده که آسیب آن را به خوبی دیده‌ام. با مراجعات، دوندگی و پیگیری‌های فراوان و جلسات با مسؤولان و نهادهای مربوطه و مدیران ارشد خودرویی کشور  چه ایرانخودرو و چه سایپا به نتیجه‌ای نرسیدم چون سیستم قدیمی و کهنه نمی‌تواند به دلیل منفعت طلبی آقایان با بروزرسانی و مخترعات همراه و همگام شود.

تعدادی از اختراعات من مربوط به حذف زنجیر چرخ، قفل فرمان و صندلی کودک بوده که با توجه به نفوذ آقایان در تأمین قطعات خودرو و واردات محصولات بی کیفیت، ممانعت به عمل می‌آمد و باعث شده پیشرفت قابل توجهی نکنم.

با وجود دعوت‌نامه‌های مختلف از کشورهای جهان و پیشنهادهای خوب برای ثبت اختراع در آن کشورها ولی انگیزه و علاقه بسیاری داشتم این اختراعات به نام ایران رقم بخورد و پای آن ایستادم هر چند چوبش را حسابی خوردم.

وقتی مردم خودرویی که نوع آن را نمی‌دانند و از کیفیت و قیمت آن اطلاع دقیقی ندارند و با یک پیش فروش ساده در عرض چند دقیقه ظرفیت ثبت نام پر می شود این گنجی است که آقایان وقتی کسی در حوزه خودرو و قطعات ورود کند خوب معلوم و بدیهی است حاضر نباشند منافع شخصی‌شان به خطر بیافتد.

با تغییر رئیس قوه قضائیه و به محکمه کشیدن برخی از این آقایان به عنوان مفاسد اقتصادی که با تعدادی از آن‌ها بارها ملاقات داشته ولی به راحتی جواب سربالا می‌دادند و حتی تهدید، توهین و مسخره می‌کردند.

با ورود دستگاه قضایی مشخص شد این افراد وام‌های کلان برای تولید قطعات خودرو می‌گرفتند ولی عین آن محصول با برند ایران و بی‌کیفیت را در چین سفارش و وارد کشور می‌کردند و رقم‌های میلیاردی به جیب می‌زدند.

از سال ۹۴ با سازمان بسیج علمی پژوهشی و فناوری استان تهران آشنا شدم و علی رغم اینکه از ۱۶ سالگی با افتخار بسیجی هستم ولی نوع نگاه‌ها و حمایت‌ها عوض شده بود و با معرفی برای تسهیلات، حمایت بلاعوض، شرکت در چند جشنواره، در اختیار قرار دادن محیط و فضای مناسب، رسانه‌ای شدن اختراعات و پشتیبانی و پیگیری‌های مختلف توانستم اختراع خود را تا مرحله تولید پیش ببرم و پیشرفت خوب و قابل ملاحظه‌ای داشته باشم و از سطح سه بنیاد ملی نخبگان به سطح دو ارتقاء یافتم.

حذف رحل برای خواندن قرآن و کتاب‌های قطور برای افزایش طول عمر کتب و استفاده راحت‌تر، مولتی رول ولت که نوعی پیچ پیشرفته است و طراحی دو اپلیکیشین از دیگر اختراعات مهدی سعیدی است.

تولید حیوانات آزمایشگاهی/روند طولانی ثبت یک اختراع

سید محمدامین موسوی راد: زمانی که دانشجوی کارشناسی بودم در کارگاه‌های آموزشی که دیگر امروز خبری از آن‌ها نیست، برای یادگیری علوم شرکت می‌کردم تا اینکه سال ۹۵ رهبری در جمع دانشجویان فرمودند مقاله و پایان‌نامه زبان مشترک دانشگاه‌های داخل و خارج کشور بوده و تا حدی اعتبار علمی کشور است که این سخن قاطع برای من جذاب بود و سعی کردم راهبردی و عملیاتی کنم و توانستم در همان مقطع دو جلد کتاب با موضوع سرطان و حیوانات آزمایشگاهی تألیف کنم و هفت مقاله در همایش‌های داخلی و یک مقاله در مجله‌ای در کشور اتریش با مبحث آزمایشات غیرتهاجمی بارداری زنان به چاپ و انتشار رسید.

بعد از آن شروع به رفع دغدغه‌هایی کردیم که با هزینه کم قابل رفع بود و با موضوع تولید حیوانات آزمایشگاهی روبه‌رو شدیم وهیچ شرکت خصوصی در این زمینه فعال نبود و با این هدف وارد پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد شدیم و اولین شرکت تولید کننده حیوانات آزمایشگاهی در ۲۱ سالگی تأسیس شد که مورد تقدیر معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری قرار گرفته و در چهارمین نمایشگاه زیست فناوری یکی از شرکت‌های موفق و به نام معرفی شدیم.

در مدت دو سال، چهار رئیس دانشگاه آزاد تغییر یافت و با توجه به مشکلات پیش آمده مجبور به ترک پارک علم و فناوری شدیم و به باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان انتقال یافتیم و با توجه به توسعه شرکت و سنگ اندازی بیش از حد مسؤولان ادامه مسیر میسر نبود.

مشکل تیم جوان ما با میانگین سنی ۲۲ سال این بود که کارها دلال محوری پیش می‌رفت و نیازهای خود را از شرکت‌های غیر معتبر که رأس کار هستند تأمین می‌کردند و به ما می‌گفتند نیازی در زمینه حیوانات آزمایشگاهی نداریم.

در این شرایط با سازمان بسیج علمی پژوهشی و فناوری استان تهران آشنا شدیم  و کارها دوباره پیش رفت. دغدغه جوان همیشه پول نیست و گاهی کسی باید حرف و درد دل او را بشنود و آرامش به او با توجه به سختی‌های مسیر ثبت، مالیات و سایر مسائل تزریق کند.

در هیچ نمایشگاه قبلی مسؤولی به ما سر نزد و با آشنایی با مجموعه بسیج همواره مسؤولان سازمان بسیج علمی پژوهشی و فناوری در تک تک برنامه‌ها حضور، همراهی و تیم ما را قوت دل و هدایت می‌کردند.

برای ثبت یک اختراع دو ماه طول می‌کشد کارشناس اداری در اداره ثبت اسناد چهار برگ کاغذ را بخواند و در نهایت رفع نقص می‌خورد و با اضافه کردن یک چیز ساده به ظاهر اوکی می‌شود و بعد از آن باید در نوبت به شدت طولانی هر روز سایت را چک کرد تا در نهایت به تأیید برسد و طرح را به دانشگاه علوم پزشکی فرستادند و بیش از سه ماه است هر بار پیگیری می‌کنم به روز بعد موکول می‌کنند و در این جا کارشناسی که اصلا طرح من را نمی‌داند باید بخواند و به شورای داوری می‌فرستد که باید در همان ابتدا بدون این همه معطلی این کار را کرد و برای این داوری هم از دانشجوی جوان طلب یک میلیون تومان پول می‌کنند.

این طرح مربوط به حذف وسیله‌ای از وسایل آزمایشگاهی است که تا ثبت نشود نمی‌توان به بازار ارائه داد و توضیح آن را برای رسانه‌ها ارائه  کرد و گفتند این مراحل بیش از یک سال به طول خواهد انجامید.

کیت‌های آزمایشگاهی به دلیل تحریم در یک دوره‌ای داشتن آن رویا بود و چون انحصاری در واردکنندگان آن و سایر افراد پر نفوذ در وزارت‌خانه‌ها داریم که نمی‌گذارند یک جوان روی این موضوع کار کند چون نان آن‌ها آجر می‌شود.

با تشکیل و فعالیت در گروه جهادی علمی در روستاهای شهرستان‌های استان تهران با مجموعه متخصصان علمی مشکلات و دغدغه‌های مردم استخراج تا در کارگروه مجموعه مطرح و رفع شود. باور نمی‌کنید که دغدغه مردم در دو روستا فقط شنیدن حرف‌های آن‌ها توسط مسؤولان است.

بسیجیانی که اختراعات نظامی ثبت کرده‌اند/ از ورود به موشک‌های کوتاه‌برد تا توپخانه‌های غیر الکترونیک

هادی پیکانی: از سال ۹۰ روی پنج ایده، دو دستگاه مکانیکی و دو اپلیکیشن و سامانه کار می‌کنیم که همه مربوط به موضوعات نظامی است.

پنج ایده خوب داشتم که یکی از آن‌ها در نمایشگاه تبریز برای یک شرکت به خوبی توضیح دادم و چندی بعد در اصفهان همان ایده را پیاده‌سازی و دستگاه تهیه کرده بودند لذا از گفتن و باز کردن آن‌ها به دلیل ثبت نشدن و نظامی بودن طرح‌ها معذور هستم.

در حوزه موشک‌های کوتاه برد و توپخانه به دستگاه مکانیکی و سامانه الکترونیکی دست یافتیم که می‌توانیم با حداقل ممکن گلوله اصابت به هدف داشته باشیم و با این سامانه و زیرساخت‌های تعریف شده توپخانه و موشک را در هر جایی از کشور مدیریت و شلیک به هدف داشته باشیم.

این دستگاه در دنیا تک بوده و حتی ارتش‌های آمریکا و روسیه از دستگاهی که استفاده می‌کنند دقت آن‌ها کمتر از ۲۰۰ متر بوده ولی برای ما تا یک متر است و این موضوع سبب می‌شود در تنظیم تیر و گلوله روی هدف حدود پنج گلوله که قیمت هر گلوله نزدیک ۱۰ میلیون تومان است، صرفه جویی و از این طریق پول چنین دستگاهی تهیه شود.

بدون استفاده از این دستگاه باید حدود شش گلوله استفاده شود تا به تنظیم برسد ولی در این سامانه دومین گلوله روی هدف قرار می‌گیرد. نمونه خارجی این دستگاه که چنین دقتی ندارد را باید با قیمت ۴۰ هزار دلار تهیه کرد و این نمونه داخلی تا سه هزار دلار قابلیت پیاده‌سازی دارد.

قابلیت دیگر این دستگاه اینکه درصورت رخداد جنگ الکترونیکی که سامانه‌های الکترونیکی از کار می‌افتد این سیستم مکانیکی که امکان پیاده‌سازی سیستم دیجیتال دارد، به راحتی جایگزین می‌شود.

با کمک سازمان بسیج علمی پژوهشی و فناوری استان تهران تلاش‌های ما به نتیجه رسید و بعد از حضور در چند جشنواره و نمایشگاه به همت سازمان در نمایشگاه آخر که با بازدید سرلشکر باقری و استقبال ایشان همراه بود به مرکزی معرفی تا ضمن بررسی در سطح نیروهای مسلح پیاده‌سازی شود.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری فارس، تاریخ 8 آذر 98، کد مطلب: 13980907000869: www.farsnews.com