شعار سال: گفتگویی با محمد پیرورام عضو هیات مدیره و مدیر دپارتمان اجرایی گروه اکتوور در حاشیه دومین نمایشگاه فارمکس خاورمیانه انجام شده که به شرح زیر است:
هدف گروه داروسازی اکتوور از حضور در دومین نمایشگاه فارمکس خاورمیانه چه بود؟
برای گروه داروسازی اکتوور تکمیل زنجیره تولید و برقراری ارتباط بین تولید ماده اولیه دارو و تولید داروی نهایی از اهمیت زیادی برخوردار است. گروه داروسازی اکتوور حدود 250 دارو در بازار کشور دارد که از نظر تنوع رتبه نخست را در بین شرکتهای دارویی داراست و برای این گروه اهمیت داشت که به حوزه تولید مواد اولیه دارویی نیز ورود کند. به همین دلیل در دومین نمایشگاه فارمکس خاورمیانه شرکت کردیم تا به صورت عمومی ورودمان را به حوزه تولید مواد اولیه دارویی اعلام کنیم و اینکه در آینده اخبار خوبی را درباره تولید مواد اولیه دارویی در اکتوور خواهید شنید. همچنین باید تاکید کنم که برای گروه داروسازی اکتوور اهمیت زیادی دارد که مواد موثره دارویی موردنیازش را با گرید موردنظر خودش تامین کند. بر همین اساس نیز تولیدکنندگان مواد اولیه باید محصولاتی فراتر از استاندارد را به گروه داروسازی اکتوور ارائه دهند. شرکتهایی که هماکنون در زمینه تامین مواد اولیه طرف قرارداد با اکتوور هستند، براساس دو گرید تولید میکنند، یکی گریدی براساس استاندارد جهانی و فارماکوپه و دیگری گریدی ویژه اکتوور. در مورد برخی از مولکولها نیز تمایل داریمخودمان وارد تولید ماده اولیه آنها شویم و زنجیره تولیدمان را تکمیل کنیم و حتی میتوانیم شاهد تولید مواد حد واسطه نیز در آینده توسط گروه اکتوور باشیم. هماکنون در حوزه بایوتک به ویژه در مورد داروی ریتوکسیمب ماده موثره را از سللاین خودمان تولید میکنیم و امسال کار روی تولید ماده موثره بواسیزومب را نیز آغاز کردهایم و همین فعالیتها باعث شد تا دو شرکت گروه اکتوور شامل اکترو و اکتوور بتوانند به عضویت سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بستهبندی دارویی درآیند.
درباره داروی اینترفرون تولیدی اکتوور توضیح دهید.
ماده موثره داروی اینترفرون بتا-1آ را خودمان تولید میکنیم که در نتیجه داروی نهایی نیز در گروه اکتوور تولید میشود. ویژگی خاص محصول اینترفرون اکتوور این است که در آن از سرم انسانی برای تولید این دارو استفاده شده که این ویژگی منجر به افزایش کیفیت این دارو شده است. برای تولید ماده موثره اینترفرون بتا-1بی هم تا پایان امسال یا سال 1400 برنامه داریم و فعلا ماده اولیه این محصول وارداتی است که ارزبری زیادی را هم ظاهرا نشان میدهد اما باید تاکید کنیم که ما برای این دارو ارزی را از سازمان غذا و دارو دریافت نکردیم و ماده موثره این دارو با ارز آزاد وارد شده و در گروه اکتوور دارو به تولید رسیده و سپس به کشورهای هدف به ویژه سوریه صادر شده است و هماکنون بازار این دارو در سوریه در اختیار ما قرار دارد. بنابراین نه تنها ارز چندانی در این زمینه مصرف نشده بلکه برای کشور ارزآوری هم شده است. ضمن اینکه تنها تولیدکننده ماده موثره این دارو در کشور، این ماده را به صورت درونگروهی عرضه میکند و فروش آزاد از جمله به اکتوور ندارد. ما در کنار داروساز بودن، مهندس هم هستیم و تلاش کردیم راهی را برای تولید ماده موثره این دارو پیدا کنیم. داروی اینترفرون اکتوور براساس مطالعه بالینی که خودمان انجام دادیم، وارد بازار شده و مبنای کیفیت آن کیفیت کار اکتوور است.
اخیرا شاهد ریکال برخی از داروهای متفورمین ER در بازار آمریکا به دلیل داشتن سطح غیرمجازی از ناخالصی سرطانزای NDMA بودیم. با توجه به اینکه اکتوور یکی از تامینکنندگان عمده داروی متفورمین در بازار ایران است، واکنش شما به این ریکال چه بوده است؟
دقیقا در زمانی که این ریکال در آمریکا صورت گرفت و پیش از ورود وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو به این موضوع، خودمان مستقیما به این موضوع ورود کردیم و محصول متفورمین اکتوور را از بازار به صورت تصادفی نمونهبرداری کردیم و سپس این محصول در سه آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو، آزمایشگاه مرجع اکتوور و آزمایشگاه مرجع شرکت مرک آلمان تست و مشخص شد که این محصول حائز سطح غیرمجازی از ناخالصی NDMA نیست و بیانیهای را هم در این زمینه صادر کردیم. بنابراین نه متفورمین اکتوور و نه حتی داروی برند گلوکوفاژ مرک در سطح جهانی مشکلی از این نظر نداشته و مصرفکنندگان همچون همیشه میتوانند با خیال راحت متفورمین اکتوور را مصرف کنند.
درباره پروژههای توسعهای گروه اکتوور توضیح دهید.
بزرگترین اتفاق در گروه اکتوور ورود به شتابدهنده اکتوتک است که در دو حوزه غذایی و دارویی فعالیت میکند. یکی از پروژههای مهم شتابدهنده اکتوتک، تولید شکر سبک است که یک پروژه صرفا غذایی نیست و پروژهای سلامتمحور است که اگر به تولید انبوه برسد و از آن استقبال شود، در بلندمدت میتواند به کاهش بار بیماریهایی مانند دیابت کمک زیادی کند. در مورد بذرهای هیبریدی هم باید بگویم که این محصول فقط توسط چند کشور در دنیا تولید و عرضه میشود. این نوع بذرها قابلیت تمدید دارند و یکبار مصرف نیستند و ما نیز در ایران برای نخستین بار در قاره آسیا این پروژه را کلید زدهایم. در حوزه دارو نیز، پروژههای دارویی بخش تحقیق و توسعه گروه اکتوور را به مجموعههای تحقیق و توسعه دانشگاهی در حوزه سل لاینهای بایوتک متصل کردهایم و امیدواریم با ارتباط شکل گرفته بین صنعت و دانشگاه شاهد تولید داروهای باکیفیت بایوتک باشیم. پروژه تولید محصولات پزشکی شخصیسازیشده را هم آغاز کردهایم. در همین راستا موفق به تولید کیتهای تشخیص COVID-19 شدیم و به دنبال بومیسازی دانش تولید کیتهای تشخیص سایر بیماریها نیز در شتابدهنده اکتوتک هستیم. برخی از کیتهای تشخیص بیماری وارداتی بوده و بعضا کیفیت مناسبی هم نداشتهاند. به عنوان مثال در جریان شیوع اخیر کرونا در کشور، برخی از کیتهای وارداتی از چین فقط تا 20 تا 30 درصد دقت داشتند این در حالیست که کیت ساخت اکتوور مورد تائید انستیتو پاستور قرار گرفته و تا بیش از 90 درصد مورد دقت دارد. این کیت از نوع رپید تست است و شامل igg، igm، pcr و همچنین الایزا است که سبد کاملی از تستها محسوب میشود و هماکنون منتظر مجوز اداره تجهیزات پزشکی برای عرضه این تست به بازار با برند اکتوکیت هستیم. در حوزههایی مانند شناسایی ژنومها، خواندن حلقههای DNA و ... نیز پروژههای متعددی در شتابدهنده اکتوتک کلید خورده است. در گروه داروسازی اکتوور، شرکت داروسازی آتی فارمد تنها شرکت تولیدکننده داروهای هورمونی در ایران است که دارای گواهینامه GMP است و امسال نیز چند محصول جدید را وارد بازار خواهد کرد. سایت داروسازی البرز زاگرس برای تولید داروهای هازارد نیز تا حدود دو ماه دیگر افتتاح خواهد شد. سایت البرز زاگرس تنها سایت هازارد در ایران دارای سطح OEL 5 است. علاوه بر این محصولات جدیدی نیز در کارخانه اکترو و اکتوور بایو به بازار عرضه خواهند شد. با عرضه این محصولات جدید، سبد محصولات گروه داروسازی اکتوور از حدود 250 محصول به بیش از 300 محصول ارتقا خواهد یافت.
وضعیت تامین ارز دارو را چطور ارزیابی میکنید؟
وضعیت تامین ارز بطورکلی برای حوزه دارو مناسب نیست اما این وضعیت ناشی از عملکرد وزارت بهداشت یا سازمان نیست و ناشی از وضعیت کلی کشور و برخی اشکالات در بانک مرکزی است. ما سعی میکنیم با این وضعیت همراهی کنیم. از حذف ارز دولتی دارو استقبال میکنیم، اگر این حذف مدیریت شده و همراه با منطقیسازی قیمت دارو باشد که در این صورت آسیبی به هیچیک از ذینفعان حوزه دارو وارد نخواهد شد. انتقادی که در این بین وجود دارد این است که چطور در شرایط سخت ارزی و درحالیکه داروهای اساسی نیازمند تامین ارز هستند، برای کالاهای لوکسی مانند غذاهای حیوانات خانگی ارز تامین میشود؟! این موضوع مورد اعتراض حوزه دارو است. گروه داروسازی اکتوور به صورت داوطلبانه به سازمان غذا و دارو پیشنهاد کرده که برای حوزههایی که محدودیت ارزی وجود دارد، ما میتوانیم از ارز اشخاص استفاده کنیم و چون در زمینه صادرات نیز فعالیت زیادی داریم از ارز ناشی از صادرات و همچنین از روش خرید اعتباری به دلیل داشتن اعتبار بالا در نزد شرکای بینالمللی خود نیز میتوانیم استفاده کنیم. هماکنون استفاده ما از ارز دولتی بسیار محدود شده است و از حدود 250 محصول گروه داروسازی اکتوور محصولاتی به تعداد انگشتان یک دست از ارز دولتی استفاده میکنند.
آیا گروه اکتوور برنامهای برای ورود به بورس دارد؟
گروه اکتوور قصد ورود به بورس را دارد و برنامهریزیهایی نیز در این زمینه انجام شده است و هیات مدیره نیز تمایل به انجام چنین کاری دارد اما درباره جزئیات این موضوع در آینده اطلاعرسانی خواهیم کرد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری دارو و سلامت، تاریخ انتشار 12 تیر 99، کد خبر: 29287، www.phana.ir