شعار سال: کمی قبل‌تر، سرشان دائم در دفتر و روزنامه بود. یک خودکار آبی معمولی همیشه در جیب کت یا زیپ دم دستی کیفشان پیدا می‌شد. کاغذ همیشه تنها یاورشان بود. حالا، اما سرشان در گوشی و لپ‌تاپ است. حالا اغلب به جای خودکار با دکمه‌های کیبورد می‌نویسند.

معمولا با اشخاص مهم و سرشناسی حشر و نشر دارند، اما خودشان معمولی اند، از جنس مردم. دغدغه اصلی شان آدم‌های معمولی است و برای این دغدغه صبح و شب به دنبال آدم‌های غیرمعمولی می‌دوند.

خبرنگار‌ها را می‌گویم ...                               

پرمشغله‌های کم توقع! مطالبه‌گران بی مطالبه! پرسشگران طرد شونده!  حق‌خواهان بی حق و حقوق!

صد‌ها سختی و تناقض در راه خبرنگاری و خبرنگاران قرار دارد، اما باز هم عشق به مردم، عشق به پرسشگری و البته عشق به قلم و کاغذ، خبرنگاران را وادار به ادامه راه می‌کند.

اما با تمام این بی ادعایی، خبرنگار‌ها هم در تقویم روزی دارند برای خودشان و به نام خودشان به تاریخ ۱۷ مرداد.           

هفدهم مرداد سال ۱۳۷۷ بود که محمود صارمی ـ خبرنگار خبرگزاریِ جمهوری اسلامی ـ به همراه هشت نفر از اعضای کنسولگری ایران در مزار شریف افغانستان به دست گروهک تروریستی طالبان به شهادت رسید و به برکت خون پاکش، این روز بهانه‌ای شد برای گرامی‌داشت شغل خبرنگاری.

ایسنا به مناسبت این روز به میان شما مردم آمده است تا این بار چهره خبرنگار را از نگاه شما ترسیم کند و درخواست هایتان را بازتاب دهد و شما اینگونه پاسخ دادید:

یک مرد جوان تهرانی و کارمند درباره جایگاه خبرنگار در این روز‌ها می‌گوید: جایگاه خبرنگار، جایگاه چندان اثرگذاری نیست و اساسا دیدگاه مثبتی به هویت خبرنگار‌ها ندارم. به نظرم خبرنگار‌ها می‌توانند مشکلات را به مسوولان برسانند، اما فکر نمی‌کنم اثرگذاری داشته باشد.

او به خبرنگار‌ها توصیه می‌کند: برای ارتزاق و نان‌آوری هیچگاه عزت نفس، احترام و معرفت عقلی را فراموش نکنید.



یک نوجوان ۱۵ ساله می‌گوید: با توجه به چیز‌هایی که در فیلم‌ها درباره خبرنگار‌ها دیده‌ام، خبرنگار‌ها آدم‌های سرسختی هستند که می‌دوند دنبال این و آن و این جمله تکراری «خواهش می‌کنم به سوال‌هایم پاسخ دهید زیاد وقتتان را نمی‌گیرم» مخصوص خبرنگاران است!

او می‌گوید تقریبا به خبرنگار‌ها اعتماد دارد و روز خبرنگار را با این جمله به تمام خبرنگاران جهان تبریک می‌گوید: فضول‌های پرحرف دوست داشتنی  روزتان مبارک!

یکی از دانشجویان دانشگاه تهران درباره جایگاه خبرنگار در جوامع می‌گوید: جایگاه خبرنگار آنطور که باید پررنگ نشده است؛ البته در ایران بیشتر این مساله صدق می‌کند. آن هم به این خاطر است که مردم هنوز ارزش و جایگاه خبرنگار را به درستی درک نکرده اند.

او در پاسخ به این پرسش که آیا به خبرنگاران اعتماد دارد یا نه؟ می‌گوید: درواقع وقتی شخصی در شغلی حرفه‌ای می‌شود، قطعا نگاه آدم‌ها به آن شخص هم فرق می‌کند. من خودم شخصا به آدم‌های حرفه‌ای هر شغلی اعتماد دارم و به نظرم خبرنگار‌ها هم از این مورد مستثنی نیستند.

او ادامه می‌دهد: متاسفانه مردم ما فکر می‌کنند خبرنگار‌ها آدم‌هایی هستند که به دنبال خبرچینی و حاشیه هستند، اما از نگاه کسانی که حرفه‌ها را می‌شناسند و برایشان احترام قائلند، اصلا اینطور نیست.

این دانشجوی جوان این سوال را که آیا فکر می‌کنید خبرنگاران موفق شده اند صدای مردم را به گوش مسوولان برسانند، اینگونه پاسخ می‌دهد: همیشه رسانده اند، اما گوش شنوایی پیدا نمی‌شود.

او در پایان خطاب به خبرنگاران می‌گوید: شما دوست داشتنی‌ترین و قابل اعتمادترین خبرچین‌های دنیا هستید!

دختر بچه‌ای ۹ ساله درباره چهره‌ای که از خبرنگاران در ذهن دارد وجایگاهشان، اینگونه پاسخ می‌دهد: جای خبرنگار‌ها خوب است، اما‌ای کاش بیشتر به آن‌ها اهمیت می‌دادند!

او در پاسخ به این سوال که چقدر به خبرنگار‌ها اعتماد دارد؟ می‌گوید: اوم... هیچی! این دختربچه می‌گوید: خبرنگار‌ها که نمی‌توانند مشکلات مردم را به مسوولان برسانند، آخر مگر آن‌ها می‌دانند مردم دقیقا چه مشکلاتی دارند؟!

او در پایان می‌گوید: برای خبرنگار‌ها آرزوی خوشبختی می‌کنم و آرزو می‌کنم زیاد حقوق بگیرند!

دانشجوی دانشگاه بوعلی همدان با یادآوری خاطره‌ای از حضور چند خبرنگار در این دانشگاه می‌گوید: من خبرنگار‌ها را فقط در تلویزیون می‌بینم و از مشکلاتشان خبر ندارم، اما یک بار یک گروه از خبرنگاران آمدند دانشگاه ما و با آن‌ها خوب برخورد نشد و بندگان خدا خیلی اذیت شدند.

این دانشجو در عین حال درباره یکی از آن خبرنگار‌ها می‌گوید:، ولی یکی از آن‌ها که می‌خواست از ما مصاحبه بگیرد به ما می‌گفت فلان حرف را بزنیم و فلان حرف را نزنیم. او نمی‌گذاشت خودمان حرف بزنیم و به همین خاطر به همه خبرنگاران نمی‌توانم اعتماد کنم.

او تاثیر خبرنگاران در طرح مطالبات مردمی را متوسط می‌داند و اضافه می‌کند:‌ای کاش وقتی مسوولان توجهی نمی‌کنند خبرنگاران پیگیری‌های خود را ادامه بدهند تا مسوولان را برای رسیدگی تحت فشار قرار بدهند. مانند قضیه سهام عدالت که یکسری جا ماندند. اولش خوب این خبر بُلد شد، ولی بعد از اینکه تایید نشد خبرنگار‌ها دیگر این موضوع را رها کردند؛ در صورتی که نباید از کنار این قبیل مسائل به راحتی گذشت.

یک خانم خانه دار از استان خراسان جنوبی معتقد است که به طور کلی رسانه در کشور ما جایگاه خودش را ندارد و بیشتر خبرنگاران مستقل مورد اعتماد هستند و شاید بتوانند صدای مردم باشند و مطالباتشان را درخواست کنند.

این خانم در پایان در تقدیر از خبرنگاران عنوان می‌کند: رسیدن به واقعیت کار بسیار مشکلی است و انعکاس آن مشکل‌تر. خداقوت.



یک شهروند فیروزکوهی درباره شغل خبرنگاری می‌گوید: مانند باقیِ مشاغل، قطعاً ارزشمند و قابل احترام است؛ چرا که بر اساس حکم کلّیِ هر شخصی در هر مقامی دارای شخصیت است، این مقام نیز، جایگاه بالایی دارد و دارای ارزش است. با توجّه به اینکه شغل خبرنگاری خطرات احتمالی و غیرقابل پیش بینی و غیرمنتظره‌ای را نیز به دنبال دارد؛ و می‌گوید اعتمادش به شخص خبرنگار‌ها بیشتر از رسانه‌ها و منابع اطلاعاتی و خبررسانی است؛ چرا که احساس می‌کند که خبرنگاران گاهی از اطّلاعات عمیق تری که در جامعه وجود دارد، منابع را جمع آوری کرده و هرچند اگر به ضررشان باشد در اختیار مردم قرار می‌دهند و گاهی هم درد دل‌ها و مشکلات شهروندان را می‌شنوند و مردم را مطلع میسازند.

او ادامه می‌دهد: به عبارت دیگر به عقیده بنده می‌توان گفت خبرنگار، صادقانه‌تر و روراست‌تر از روزنامه ها، صداو سیما و سایر منابع اطّلاع رسانی، به مردم خود اطلاع رسانی می‌کند.

شهروند فیروزکوهی در پاسخ به این سوال که خبرنگاران را در رساندن صدای مشکلات مردم به مسوولان چقدر موثر می‌داند؟ می‌گوید: در پاسخ این سوال تنها باید گفت باید گوش شنوایی باشد تا گفته، تبدیل به عمل شود. حال دیگر گوینده مساله نیست، شنونده ناشنواست.

او در پایان این جمله را در وصف خبرنگاران می‌گوید: خبرنگار، دارای نمود صدایی صادقانه‌تر و عملی فداکارانه‌تر نسبت به دیگر منابع اطّلاع رسانی، در برابر مردم خود است.



شهروندی از مازندران نقش خبرنگار در جامعه را مهم و دشوار تلقی می‌کند. او می‌گوید به خبرنگاران در موضوعات سیاسی اعتماد ندارد، اما در موضوعات اجتماعی و فرهنگی به آن‌ها اعتماد می‌کند.

خانمی اهل قزوین نبود رسانه‌های مستقل و در نتیجه آن انگشت شمار بودن خبرنگاران مستقل در کشور را عاملی برای تنزل جایگاه خبرنگار عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: متاسفانه به علت نبود رسانه‌های مستقل به تبع تعداد خبرنگار‌های مستقل هم کم است که این امر جایگاه خبرنگار را به یک فرد وابسته که صرفا باید در چارچوب رسانه‌ای که کار می‌کند فعالیت کند متزلزل کرده است.

او درباره میزان اعتمادش به خبرنگاران هم می‌گوید: در مجموع نمی‌توان به خبرنگار‌ها به عنوان یک شخصیت مجزا از رسانه کاری خود نگریست و، چون اعتماد عمومی به رسانه‌ها کم است به خبرنگار نیز اعتماد زیادی نیست؛ البته حوزه‌ی کاری خبرنگار نیز در میزان اعتماد به او موثر است.

این خانم در پایان خطاب به خبرنگاران پیشنهاد می‌دهد: اگر اتحادیه تشکیل دهند که از آن هاحمایت کرده و آزادانه‌تر بتوانند در جهت احقاق حقوق مردم فعالیت کنند، جایگاه بهتری را برای آن‌ها متصور می‌شویم.



یک فروشنده لباس از استان البرز خبرنگاران را یکی از فداکارترین اقشار جامعه توصیف می‌کند و می‌گوید: خبرنگاران در هر شرایطی برای انجام وظیفه خودشان را می‌رسانند، اما زیاد به آن‌ها توجه نمی‌شود و جایگاهشان نسبت به زحمتی که می‌کشند به نظرم مناسب نیست.

او اضافه می‌کند: خب در اینکه خبرنگار‌ها خودشان را به آب و آتش می‌زنند تا یک مصاحبه یا تحقیق درست و دقیق را به گوش ما برسانند شکی نیست و ما به آن‌ها اعتماد کامل داریم.

او می‌گوید: به نظرم خبرنگاران، چون خودشان هم جزو مردم عادی جامعه هستند سعی می‌کنند مشکلات را به گوش مسوولان برسانند، اما مسوولان زیاد تمایلی به پاسخ‌گویی ندارند.

این شهروند از استان البرز به مناسبت روز خبرنگار خطاب به خبرنگاران می‌گوید: خدا قوت می‌گویم به تمام خبرنگارانی که در این شرایط کرونایی سر می‌زنند به بیمارستان‌ها و بیماران کرونایی و گزارش تهیه می‌کنند و ما را از احوال آن‌ها مطلع می‌سازند که واقعا کار هر کسی نیست. حتی اگر شرایط بدتری هم بود باز هم خبرنگاران فداکاری کارشان را درست انجام می‌دادند. خدا پشت و پناه همه آن‌ها در جای جای ایران عزیز باشد.



یکی از اساتید دانشگاه تهران نقش خبرنگاران را نقشی حاشیه‌ای عنوان می‌کند، اما در عین حال می‌گوید: تا حدود زیادی به خبرنگاران اعتماد دارم و فکر می‌کنم می‌توانند تا حدودی مشکلات مردم را به گوش مسوولان و متولیان امور برسانند. روزشان مبارک و خدا پشت و پناهشان باشد.

یکی از مخاطب گرمساری با بیان اینکه در کشور ما به خبرنگاران اهمیت زیادی داده نمی‌شود، می‌گوید: اگر خبرنگاران از جایگاه واقعی که حقشان است برخوردار باشند، می‌توان به آن‌ها و اخبارشان اعتماد کرد، اما در حال حاضر به آن‌ها به اندازه کافی بها داده نمی‌شود و آنطور که باید دیده نمی‌شوند.

یکی شهروند مهاجر و اهل سوریه می‌گوید، به خبرنگار‌ها اعتماد زیادی دارد و به نظرش آن‌ها منبع اخبار موثق هستند.

او می‌گوید: خبرنگاران می‌توانند مشکلات مردم را به مسوولان گوشزد کنند، اما برای این کار باید بسیار تلاش کنند تا صدایشان شنیده شود.

این شهروند سوری در پایان خطاب به تمام خبرنگاران دنیا می‌گوید: خبرنگاران عزیز شما صدای مردم و بازتاب دهنده دردهایشان هستید.

یک خانم خانه‌دار تهرانی درباره جایگاه خبرنگاران می‌گوید: به نظرم جایگاه نسبتا خوبی دارند. اما فکر می‌کنم خبرنگار‌ها بدون اجازه سردبیر‌ها و مدیران رسانه‌شان اجازه منتشر کردن چیزی را نداشته باشند برای همین به طور کامل نمی‌توان به آن‌ها اعتماد کرد.

او در پایان می‌گوید: به هر حال امیدوارم همیشه صداقت را سر لوحه کارشان قرار دهند.



یک کارگردان تلویزیونی درباره خبرنگاران می‌گوید: خبرنگاران سعی می‌کنند راستی را خبر کنند، اما راستش را بخواهید زیاد به آن‌ها اعتماد ندارم، چون خودشان هم وابسته هستند.

یکی دیگر از شهروندان تهرانی عنوان می‌کند که در تمام جهان خبرنگاران دارای رسالت و جایگاه ویژه و مهمی هستند و آن رساندن واقعیت یک حادثه به مردم است. او به کمتر شدن اعتماد مردم به خبرنگاران در ایران اشاره و علت را کم بودن تعداد خبرنگاران مستقل عنوان می‌کند.

او می‌گوید به طور متوسط به خبرنگاران اعتماد می‌کند و این جمله را خطاب به آنان بیان می‌کند: مسوولیتی که دارید خیلی خیلی فراتر از این است که به خاطر پول و منافع، خودتان را فراموشش کنید.

یک خبرنگار درباره جایگاه و موقعیت خود و همکارانش می‌گوید: خبرنگاران در دنیا جایگاه خیلی بالایی دارند و در واقع پیوند بین مردم و مسوولان هستند، اما در ایران به این صورت نیست و گاهی برخی خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها چهره ناخوشایندی را از خبرنگاران در ذهن افراد ثبت می‌کنند.

او درباره اعتماد به خبرنگاران می‌گوید: حقیقت این است که معمولا در بیشتر جا‌های دنیا خبرنگاران و سیاست‌گذاران یک مسیر نزدیک به هم را طی می‌کنند، ولی به خبرنگاران برخی از خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها که ثابت کرده‌اند مستقل و برای مردم فعالیت می‌کنند می‌توان گفت اعتماد دارم. اما در ایران متاسفانه خبرنگاران قابل اعتماد فرصت چندانی برای فعالیت ندارند و گاه حذف می‌شوند. در ایران خبرنگاران قابل اعتماد داریم، اما متاسفانه آن‌ها هم باید طبق ضوابط خاصی عمل کنند برای همین همیشه حقیقت به روشنی بیان نمی‌شود.

او ادامه می‌دهد: وظیفه خبرنگاران رساندن حرف مردم به مسوولان و رساندن حرف و عمل مسوولان به مردم است. روزنامه‌نگاران به عنوان بخشی از جامعه، جایگاهی دارند که می‌توانند به نمایندگی از مردم مطالبه‌گری کنند و به‌دنبال حقیقت باشند، درواقع روزنامه‌نگاران ناظران غیررسمی دولت‌ها هستند.

این خبرنگار در پایان در وصف خبرنگاران می‌گوید: خبرنگاران افرادی هستند که می‌توانند دنیا را در جهت خوب یا بد تغییر دهند. خبرنگاران افرادی هستند که به‌دنبال حقایق و آگاه کردن دیگران نسبت به آن حقایق هستند. خبرنگاران زیادی اتفاقات مهم بزرگی را در تاریخ رقم زدند. برای همه خبرنگاران آرزوی سلامتی می‌کنم.



یک خانم خانه‌دار از تهران در توصیف جایگاه خبرنگاران می‌گوید: جایگاه نسبتا خوبی دارند، ولی اگر کمی از سانسور‌های خبری کاسته شود، قطعا نقش بهتر و پررنگ تری خواهند داشت.

او همچنین عنوان می‌کند: با توجه به اینکه دست خبرنگار‌ها در بیان مطالب باز نیست این امر باعث می‌شود اعتماد چندانی  به خبرنگار‌ها و مطالب آن‌ها نباشد، اما فکر می‌کنم تا حدودی بتوانند صدای مردم را به گوش مسوولان برسانند، بالاخره تکرار مطالب و مشکلات مردم شاید کمی چاره ساز باشد.

یک مترجم اهل خراسان جنوبی معتقد است شرایط کنونی رسانه‌ها سبب شده بیشتر مردم در مورد صحت اخباری که می‌شنوند مردد باشند و برخی حتی اخبار ماهواره‌ها و شبکه‌های خارجی را درست‌تر از اخبار خود ایران می‌دانند و بیشتر آن اخبار را دنبال می‌کنند و معتقدند اخبار داخلی سانسور شده است. البته نمی‌توان منکر شد خبرنگاران نقش مهمی در اطلاع رسانی به مردم دارند، اما مردم ترجیح می‌دهند اخبار درست را از رسانه‌های خارجی دنبال کنند.

او می‌گوید خبرنگاران در رساندن صدای مردم به مسوولان تلاش می‌کنند، اما متاسفانه گوش برخی مسوولان آنقدر محکم بسته شده که دیگر صدایی به گوششان نمی‌رسد.

این شهروند خطاب به خبرنگاران می‌گوید: ما از شما ممنونیم که در این شرایط سخت درتلاشید تا گوش شنوایی برای درد‌های مردم باشید و مرهمی بر دل‌های آزرده آن‌ها؛ امیدوارم موفق باشید.



شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار: ۱۷ مرداد ۱۳۹۹، کدخبر: ۹۹۰۵۱۷۱۲۵۵۲، www.isna.ir