شعار سال: مهمترین واکسن‌هایی که جهان به آن‌ها چشم دوخته‌اند واکسن‌های شرکت آسترازنکا با همکاری دانشگاه آکسفورد، واکسن مشترک شرکت‌های فایزر و بیو‌ان‌تک، شرکت جانسون‌اند‌جانسون، شرکت اسنوفی با همکاری گلاکسو اسمیت کلین و شرکت نواوکس‌اند. اما دو کشور تا کنون از موفقیت خود در تولید یک واکسن موثر حرف زده‌اند: روسیه و چین، از تاثیرگذاری این واکسن‌ها چه خبر؟ در این گزارش آخرین وضعیت واکسن‌ها در جهان را مورد بررسی قرار دادیم.

از واکسن کرونا در روسیه چه خبر؟
موسسه گامالیا در روسیه واکسنی تحت عنوان اسپوتنیک ۵ تولید کرده که به ادعای مقامات روس وارد مرحله واکسیناسیون عمومی شده است. وال استریت ژورنال هفته‌های گذشته از توافق کشور‌های آسیایی، آمریکای جنوبی و خاورمیانه برای خرید واکسن اسپوتنیک ۵ ساخته دولت روسیه خبر داد.

در فهرست منتشر شده از کشور‌هایی که از روسیه واکسن خریداری کرده‌اند نام کشور‌های برزیل، ونزوئلا، آفریقای جنوبی، مکزیک، مصر، عربستان، ازبکستان، نپال و هند دیده می‌شود. ایران به عنوان شریک استراتژیک روسیه در منطقه تا کنون هیچ خبری از خرید واکسن از روسیه منتشر نکرده است.
تردید‌ها در مورد کارآمدی واکسن روسیه بسیار زیاد است. مینو محرز متخصص بیماری‌های عفونی و عضو کمیته علمی مبارزه با کرونا معتقد است روس‌ها در زمینه ساخت واکسن هنوز به موفقیتی دست پیدا نکرده‌اند و این یک نمایش است. به گفته او امکان ندارد ایران از واکسن ساخت روسیه استفاده کند چرا که ایمن بودنش اثبات نشده است.
مسعود مردانی دیگر عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا نیز درباره این واکسن در همان ابتدای انتشار خبر موفقیت آن توسط پوتین گفته بود: «ما سال‌هاست که از روسیه واکسن خریداری می‌کنیم، اما مردم در مورد این واکسن نباید عجله به خرج دهند بنابراین باید صبر کرد. از آنجا که این واکسن در حال آزمایش شدن است چند ماه بعد نتیجه آن مشخص خواهد شد. آن وقت است که می‌توان با خیال راحت در مورد موثر بودن آن صحبت کرد.»
خبر‌ها حاکی از ارسال ۲۵ میلیون دوز از واکسن اسپوتنیک به کشور مصر است. به گزارش عرب نیوز، برزیل ۵۰ میلیون دوز از این واکسن را خریداری کرده و از ماه اکتبر آزمایش آن بر روی ۱۰ هزار نفر از سر گرفته است. مکزیک ۳۲ میلیون دوز، ازبکستان ۳۵ میلیون و نپال نیز ۲۵ میلیون دوز از این واکسن را خریداری کرده‌اند.
ولادیمیر پوتین در ماه آگوست در یک شوی سیاسی با تشکر از مرکز اپیدمولوژی و میکروبیولوژی ملی روسیه یعنی انستیتو گامالیا، اعلام کرد که روسیه اولین واکسن جهان را تولید کرده و به همراه دخترش از این واکسن استفاده کرده‌اند. نام این واکسن اسپوتینک ۵ گذاشته شد که نام اولین ماهواره شورویست که در سال ۱۹۵۷ به فضا پرتاب شد.
موفقیت این واکسن بعد از آزمایش بر روی ۸۰ نفر اعلام شد. گفته می‌شود این ۸۰ نفر هم از میان پرسنل نظامی، دانشمندان و سیاست مداران پر قدرت انتخاب شده‌اند. به گزارش ژاپن تایمز ادعای پوتین در مورد پیروزی با تردید‌هایی در غرب که سعی می‌کنند آزمایشات را دست کم بر روی چندین هزار نفر انجام دهند روبه رو شد. داده‌های بعد از تزریق واکسن به این افراد هنوز منتشر نشده است.
نشریه پزشکی معتبر لنست بعد از اعلام خبر تولید واکسن در روسیه خواستار انتشار داده‌های بیشتری درباره مراحل آزمایش این واکسن شد. یکی از نویسندگان یادداشت لنست گفته این داده‌ها در دسترس قرار نگرفته است.
روسیه در صدر جدول ابتلا به کروناست و روزانه با بیش از ۱۰ هزار مورد ابتلا و ۱۰۰ کشته در رده چهارم جهان بعد از آمریکا، هند و برزیل قرار دارد. به گزارش تاس (رسانه رسمی دولت روسیه) واکسن روسی اسپوتنیک اواخر ماه اکتبر (ماه جاری میلادی) به صورت عمومی عرضه خواهد شد.
فیدور لیسیتسین از موسسه گامالیا در یک شبکه تلویزیونی روسیه گفته واکسیناسیون عمومی به محض پایان فاز سوم آزمایشات از اواخر اکتبر اغاز خواهد شد.

از واکسن ضد کرونای چین چه خبر؟
ماه گذشته در یک خبر عجیب، شرکت دولتی گروه ملی بایوتکنولوژی چین یا شرکت سینو فارم اعلام کردند که صد‌ها هزار چینی واکسن‌های آزمایشی دو شرکت پیشرو در چین را دریافت کرده اند. واکسن شرکت سینووک نیز مجوز استفاده اضطراری را گرفته و با همین مجوز به کشور امارات متحده عربی نیز صادر شده است.
تصاویری که از چین در رسانه‌ها مخابره می‌شود حاکی از پایان الزام رعایت پروتکل‌های بهداشتی در این کشور است. از سوی دیگر آمار‌های رسمی اعلام شده از سوی چین رتبه این کشور را در آمار‌های جهانی در رده ۴۴ و تعداد مبتلایان در روز را یک رقمی یا حداکثر دو رقمی نشان می‌دهد.

هنوز معلوم نیست چه تعدادی از شهروندان چینی واکسینه شده‌اند. به گزارش نیویورک تایمز شرکت سینوفارم اعلام کرده صد‌ها هزار نفر واکسینه شده‌اند و شرکت سینووک دیگر سازنده واکسن در پکن نیز گفته ۱۰ هزار نفر در این شهر واکسینه شده‌اند. گزارش‌های دیگری حاکی از واکسینه شدن همه کارکنان سینوک و خانواده‌های آن‌ها است که روی هم رفته نزدیک به ۳ هزار نفر شده‌اند.
به گزارش فایننشال تایمز، جزییات برنامه واکسیناسیون در چین به وضوح اعلام نشد، اما بر اساس بیانیه‌های دولتی این واکسن تنها برای کارکنان بخش بهداشت و کارمندان دولتی که قصد خروج از کشور را دارند تزریق شده است.
فایننشال تایمز نوشته شواهد نشان می‌دهد برنامه واکسیناسیون در چین کمی وسیع‌تر شده است. مقامات بهداشتی یکی از استان‌های چین از نهاد‌های دولتی خواسته تا اطلاعات کارکنانی که خواستار واکسیناسیون هستند را به آن‌ها اعلام کنند.
در این نامه که به رویت فایننشال تایمز رسیده گفته شده: جدای از کارکنان بخش بهداشت و دیگر گروه‌های هدف که قطعا واکسن را دریافت می‌کنند، فهرست بلند بالایی از گروه‌های هدف جدید نیز اعلام شده‌اند که در میان آن‌ها کارکنان بخش حمل‌و‌نقل، افرادی که قصد سفر به کشور‌های پر خطر را دارند، کارکنان بخش لجستیک غذا‌های یخ‌زده، کارکنان سوپرمارکت‌ها یا مغازه‌های سربسته، کارکنان بخش آموزش، زندان، یتیم‌خانه و خانه سالمندان دیده می‌شود.
آرتور کاپلان استاد بایوتکنیک دانشگاه نیویورک درباره واکسن چینی به فایننشیال تایمز گفته: واکسن چینی مصداق ضرب‌المثل «تیری در تاریکی انداختن» است. آن‌ها می‌خواهند خیلی سریع دست به کار شوند، اما به سوالات و ابهامات در مورد میزان امنیت و کارامدی واکسن جواب نمی‌دهند.
با همه این‌ها روز چهارشنبه هفته گذشته دولت برزیل قرارداد خرید ۴۶ میلیون دوز از واکسن بالقوه سینووک را امضا کرد. یکی از مقامات آگاه به رسانه گلوبال تایمز چین گفته قیمت هر دوز از این واکسن چیزی حدود ۱.۹۶ دلار محاسبه شده است.
برزیل قرار است فاز سوم آزمایشات واکسن را با ۱۳ هزار داوطلب که همه آن‌ها قرار است کارکنان بخش بهداشت باشند انجام دهد و تنها بعد از تایید آژانس‌های بهداشت کشور این واکسن در دسترس عموم قرار می‌گیرد.
یو هی عضو هیات مدیره دانشگاه هنگ کنگ به نشریه نیویوکر گفته من تعداد زیادی از مقامات دولتی را شخصا می‌شناسم که به من گفته‌اند واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند. این‌ها عمدتا مقامات میانه نظیر معاونین وزیر و شهرداران و معاونان شهردار بوده‌اند.
بر اساس برآورد‌های یو هی، نزدیک به صد نفر ازکادر حزب کمونیست چین و اعضای گروه ملی بایوتک چین که کمپانی مادر تولید واکسن سینوفارم است واکسینه شده‌اند.
او گفته ممکن است این ایده که تعداد زیادی چینی قبل از تایید نهایی واکسینه شوند در آمریکا و اروپا ایده وحشتناک وحتی ضد علمی به نظر برسد، اما در چین خیلی مثبت ارزیابی می‌شود. این افرادی که واکسن را دریافت کرده‌اند عمدتا داوطلبانه و اعتماد کامل به سیستم چنین اقدامی کرده‌اند.
او گفته خودش اخیرا سفری به چین داشته و حتی نیازی به چهارده روز قرنطینه هم نبوده است. شیانگ شیلین چینی تباری که در دانشگاه آکسفورد کار تحقیقاتی می‌کند به نیویورکر گفته زمانی که برای تعطیلات به چین سفر کند حتما در چین واکسن خواهد زد.
یکی از سرمایه گذاران شرکت بیوتک پکن به این رسانه گفته بسیاری از دوستان و همکارانش واکسینه شده اند. برخی از آن‌ها در شرکت سینوفارم کار میکنند و خودشان به واکسنی که تولید کرده اند مطمئنند.
تلویزیون فونیکس هنگ کنگ این ماه در یک خبر اعلام کرد که همه روزنامه نگاران چینی با واکسن سینوفارم واکسینه شده اند.
این حجم از همکاری چینی‌ها با واکسن دولتی خبر خوبی است چرا که اطلاعات خوبی از میزان کارآمدی واکسن در اختیارجهان قرا رم یدهد. همین مساله سبب شده بسیاری از کشور‌ها ازجمله امارات، پرو، کشور‌های دیگری در آمریکای لاتین و خاورمیانه در صف خرید واکسن چینی باشند.
با این حال تردید‌ها درباره واکسن چینی و رضایت افراد واکسینه شده از دریافت واکسن همچنان در رسانه‌های غربی ادامه دارد. نیویورک تایمز در یادداشتی نوشته همه واکسن‌های بالقوه در فاز نهایی آزمایش، واکسن خود را بر روی اتباع کشور‌های مختلف آزمایش میکنند، اما هیچ داده‌ای مبنی بر آزمایش واکسن چینی بر افرادی خارج‌ای چین وجود ندارد. در این مرحله از اآزمایش افرادی که واکسینه شده اند به دقت مورد رصد قرار میگیرند، اما معلوم نیست چین این مرحله را حتی برای افرادی که در داخل واکسینه شده اند اجرا کرده یا نه.

این رسانه نوشته: واکسن‌های تایید نشده میتوانند ساید افکت‌های وحشتناکی داشته باشند. از سوی دیگر معلوم نیست افرادی که واکسن را در چین دریافت کردند رضایت داشته اند یا نه چرا که عمدتا این افراد از میان کارکنان کمپانی‌های دولتی و حزبی انتخاب شده اند که قدرت انتخاب نداشتند.
این رسانه همچنین مدعی شده کمپانی‌های داروسازی چینی از افرادی که واکسن را دریافت کرده اند خواسته یک توافق عدم افشا موسوم به ان دی‌ای امضا کنند که مانع از مصاحبه رسانه‌ای آن‌ها خواهد شد.
تفاوت واکسن چین و روسیه در چیست؟
تفاوت واکسن چینی با واکسن روسی میزان اعتماد مردم کشور‌های تولید کننده به تولید داخلی شان است. درحالی که در روسیه واکسن دولتی با تردید‌های زیادی مواجه شده در چین مردم داوطلبانه از واکسن تولید داخل استقبال کرده اند.
به گزارش نیویورکر بعد از انتشار شایعه‌هایی درباره واکسن چینی، چین قوانین و استانداردهایش را برای فاز سه مطابق آنچه آمریکا انجام می‌دهد تنگ‌تر کرد.
چین از یک دهه پیش به شورای بین المللی هارمونیزاسیون پیوسته که یک سازمان قانون گذاری داروی با قواعد سفت و سخت است. از این رو شرکت دولتی بیوتک ملی چین نمی‌تواند از قواعد عدول کند.

از واکسن‌های غربی کرونا چه خبر؟
۲۳ سپتامبر (یک هفته پیش) شرکت دارو سازی جانسون اند جانسون که یکی از شرکت‌هایی است که بر روی واکسن کرونا تحقیق میکند اعلان کرد مرحله نهایی فاز بالینی واکسن خود را آغاز کرده و در نتیجه به چهارمین شرکت دارو سازی تبدیل شد که در حال حاضر در این فاز قرار دارند.
جانسون اند جانسون نسبت به سایر شرکت‌های داروسازی عقب افتاده، اما فاز جدید خود را بیشترین جامعه آماری یعنی ۶۰ هزار داوطلب آغاز کرده. کمپانی اعلام کرده تا پایان سال میلادی در مورد کارآمدی واکسن به یک نتیجه‌ای خواهند رسید.
به گزارش نیویورک تایمز، این واکسن نسبت به سایرین از برتری رقابتی برخوردار است چرا که شرکت جانسون از تکنولوژی استفاده کرده که به آن اجازه میدهد تنها با یک بار واکسیناسیون اثر کند. این مساله از آنجایی حائز اهمیت است که می‌دانیم برای کرونا همه مردم جهان باید واکسینه شوند. از سوی دیگر بر اساس اعلام شرکت، این واکسن نیاز به فریز شدن و جابه جایی ندارد و این مساله هم از نظر لجستیک و صادرات واکسن و رسیدن آن به همه نقاط جهان حائز اهمیت است.
جانسون اند جانسون از ادنو ویروس‌ها برای حمل ژن کرونا و تزریق آن درون سلول‌های انسانی استفاده کرده است. این سلول‌ها با دریافت آدنو ویروس پروتئین کرونا را درون سلول تولید میکند به جای اینکه خود ویروس وارد سلول شود. این پروتئین‌ها به طور بالقوه سیستم ایمنی را برای مبارزه با ویروس آماده میکنند.
واکسن‌های آدنو ویروس لازم نیست فریز شوند و کافی است در یخچال نگهداری شوند. واکسن‌هایی که شرکت‌های داروسازی مدرنا و فایزر در حال حاضر در حال تحقیق بر روی آن‌ها هستند نیاز به فریز شدن دارند و همین مساله جابه جایی و صادرات ان را دشوار میکند چرا که نیاز به ساز و کاری خاصی برای حمل آن وجود دارد. از طرف دیگر واکسن‌های مدرنا و فایزر هر دو باید دست من دو بار در فاصله چند هفته تزریق شوند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از رویداد ۲۴، تاریخ انتشار خبر: ۱۸ مهر ۱۳۹۹، کد خبر: ۲۳۳۱۵۴، www.rouydad۲۴.com