شعار سال: اگر به نقشه جمعیتی کشور نگاه کنیم، پراکندگی جمعیت در نقاط مرکزی کشوربالا و در عین حال تراکم شهرها و نفوس در شمال، جنوب و غرب بیشتر از سایر مناطق است، از این رو میشود گفت بیش از دو سوم سرزمین ما فاقد جذابیت لازم برای زندگی و جذب جمعیت ساکن یا مسافر است.
برخلاف چنین نقاطی اما استان مازندران به عنوان یکی از مناطق خوش آب و هوای نزدیک پایتخت، همواره مورد آماج مهاجران و مسافران در طول این سالها قرار گرفته. جمعیتی که جزو مردم مازندران محسوب نمیشوند اما از خدمات این استان بهرهمیبرند. این مسئله در غرب مازندران مشهودتر هم است زیرا نسبت ساکنان بومی به غیربومی در این منطقه بسیار بالاست و حتی در بیشتر ایام سال تعداد غیربومیها در شهرها و روستاهای غرب استان از بومیان بیشتر است.
بسیاری از گردشگران به دلیل ارزان بودن زمین در استان در سنوات گذشته به نوعی صاحب ملک شده و ارارضی کشاورزی را تبدیل به باغ و ویلا کردهاند و به جای ایجاد اشتغال در حوزه گردشگری در حال حاضر نیازمند به خدمات در این استان شدهاند.
اما باید پذیرفت که زیرساختهای موجود در استان مازندران متناسب با نیازهای این استان نبوده و از همین رو روند تقسیم بودجه استانی در تمام این سالها مورد بحث قرار گرفته و گاها حتی هشدارهایی در این باره توسط مسئولان استانی به وزرا و مسئولان ردهبالای کشوری داده شده که تا امروز اثری از جدی گرفتن آن مشاهده نمیشود.
بر اساس آمار تحلیلی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، سهم استان مازندران از سبد اعتبارات کشور طی ۱۵ سال گذشته از ۴.۶ دهم به ۴.۲ دهم رسید که این مسئله نشان دهنده یک تکامل معکوس از سبد اعتبارات کشور برای این استان است. آنهم درحالی که در طی همین مدت به سبب رخدادهای گوناگون سرعت مهاجرت دائمی به مازندران افزایش یافته و گرایش مسافران نیز به همین نسبت با رشد همراه بوده است.
غرب استان مازندران حدود ۷۰۰ هزار نفر جمعیت دارد که این جمعیت، جمعیت بومی این منطقه هستند و اعتباراتی که حتی در طی ۱۵ سال گذشته کاهش یافته فقط مختص این جمعیت بومی بوده. اما بر اساس گزارش مرکز آمار، تنها در مناطق غربی استان شاهد جمعیت ۲.۵ میلیون نفری مقیم غیر بومی هستیم و باید به آن جمعیت ۱۷ میلیون نفری مسافر را نیز در طول سال اضافه کنیم. با این حساب به نظر شما چنین تقسیم بودجهای عادلانه به نظر میرسد؟
اگر از نزدیک به این مناطق سری بزنید و پای صحبت مردم بنشینید درخواهید یافت که ترافیک سنگین جادهای، طولانی شدن صف پمپ بنزینها، گرانی ارزاق عمومی، محدودیت سرویس دهی برخی دستگاههای خدمات رسان، ناهنجاریهای فرهنگی و افزایش آمار تصادفات تنها گوشهای از ارمغان مسافران برای مردم بومی این منطقه است. مردمی که استفاده چندانی از اکوسیستم و طبیعت جذاب اطرافشان نبردهاند و در این سالها این محیط زیست زیبا تنها مایه دردسر آنان شده.
حتی باید به این نکته توجه کرد که برخلاف شرق مازندران صاحبان اکثر فروشگاهها، رستورانها و مراکز خرید در غرب مازندران غیر بومی هستند و درآمدی را که آنها به واسطه حضور مسافر و گردشگر به دست میآورند بلافاصله از استان خارج میشود و کاسبان بومی کمترین منفعت را در این زمینه میبرند. این یعنی نه تنها دولت بودجه و امکانات اضافی برای پذیرایی از چنین جمعیتی در اختیار آنان قرار نمیدهد بلکه اندک عایدی این بار سنگین جمعیتی نیز نصیب غیربومیان میشود و توسعهای برای این منطقه در پی ندارد.
در ایام کرونا نیز سهم مردم بومی مناطق شمالی در استفاده از خدمات بهداشتی و درمانی با تمام مسافران و کسانی که ویلا دارند به اشتراک گذاشت میشود و همین مسئله سبب میشود تا هر روز شاهد اعزام بیماران به سایر نقاط باشیم که نارضایتی مردم را به همراه داشته.
یکی دیگر از تبعات ورود مهاجران و مسافران به استان افزایش زباله است، معضلی که سالهاست مازندران با آن دست و پنجه نرم میکند. در نظر بگیرید زمانی که با 3 میلیون نفر جمعیت مدیریت این موضوع با مشکل مواجه است، با چند میلیون نفر مهمان و مهاجر آن هم با این جیب های خالی اوضاع به چه ترتیب خواهد بود.
نکته دیگر در این مسئله این است که نه تنها بودجه کافی برای مناسبسازی زیرساختها در این سالها به مازندران تعلق نگرفته، بلکه در اغلب موارد همان بودجه 3 میلیون نفری که سهم این منطقه است نیز به طور کامل تحقق نیافته و ضعفهای شدید این استان در طی این سالها روی یکدیگر تلنبار شده. به طوری که حل و فصل آن اکنون نه تنها به سرمایهای عظیم بلکه به مدیریت جهادی نیز محتاج است.
این در حالی است که چند ماه قبل، حسین زادگان استاندار مازندران در نشست با نمایندگان مجلس استان بر سهم بری عادلانه استان از بودجه سال ۱۴۰۰ با توجه به ظرفیت های بیشمار این منطقه تاکید کرده و گفته بود "انتظار ما از دولت و مجلس سهم بری عادلانه استان از بودجه سال ۱۴۰۰ است، خوشبختانه اعتبارات خوبی در سال های گذشته برای استان های شمالی به خصوص مازندران در حوزه پسماند اختصاص داده شد که امسال هم به دنبال تثبیت و ارتقا این مهم هستیم"
مدتی قبلتر نیز کمال علیپور نماینده مردم قائمشهر، سوادکوه و جویبار در مجلس از لزوم تدوین بودجه برای مازندران با دید جمعیتی 20 میلیون نفری سخن گفت اما به نظر در بودجه 1400 نیز به نظر اوضاع به همین ترتیب است و در سال سخت اقتصادی کشور بازهم باید شاهد افزایش چنین مشکلاتی در مازندران به ویژه غرب این استان باشیم.
بر اساس بودجه 1400 مجموع بودجه کل استانهای کشور 353 هزار و 621 میلیارد تومان است که 289 هزار و 602 میلیارد تومان بودجه جاری و 64 هزار و 18 میلیارد تومان بودجه عمرانی است. کمترین بودجه استانی متعلق به استان قم با 4 هزار و 662 میلیارد تومان و بیشترین بودجه متعلق به استان تهران با 44 هزار و 481 میلیارد تومان برای استان تهران است.
کل بودجه استان مازندران نیز ۱۵ هزار و ۷۸۶ میلیارد تومان است که ۱۳ هزار و ۴۱۹ میلیارد تومان بودجه جاری ۴۷۷ هزار و ۷۹۱ میلیارد تومان آن بودجه عمرانی درنظر گرفته شده. این استان در از این لحاظ در جایگاه هفتم کشور قرار دارد.
البته گفتنی است که بودجه تزریق شده به استان ها محدود به رقم درج شده به عنوان بودجههای استانی در طول یک سال نیست و بسیاری از طرحهای عمرانی که در سراسر کشور پراکنده است، در چارچوب بودجههای ملی طبقهبندی شده و تخصیص اعتبار به آنها انجام می شود و این اعتبار در استانهای مختلف مصرف می شود.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازپایگاه خبری تحلیلی عبارت، تاریخ انتشار: 2 اسفند 1399 ، کدخبر: 58994، www.ebaarat.ir