منزوی شدن کارشناسان وزارت و کوچ بسیاری از آنها به صورت خواسته یا ناخواسته که منجر به قطع ارتباط آنان با دستگاه متولی گشت و نیز عدم ارتباط مناسب با متخصصان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در دانشگاهها و عدم استفاده از دانشآموختگان و ظرفیتهای موجود در دانشگاهها.
بیتوجهی به تعاملات بینالمللی و در نتیجه، تعطیلی اغلب مراکز ایرانشناسی در دانشگاههای معتبر دنیا؛ در حالیکه توسعه این تعاملات بینالمللی یکی از مأموریتهای مهم وزارت میراث است.
کاهش پژوهشها در حوزه میراث فرهنگی به ویژه مطالعات باستانشناسی به دلیل محدودیتهای مالی و بودجهای.
عدم شناخت و توجه به میراث فرهنگی مشترک در گستره ایران فرهنگی (ایران و سرزمینهای همجوار) که نیازمند همکاری و حضور متخصصان ایرانی است و میتواند اساس برقراری ارتباطات مستحکم منطقهای برای برنامهریزان حکومتی باشد.
ـ سطحینگری و عدم اشراف به حوزههای مرتبط با گردشگری و صنایع دستی و عدم ارائه طرحها و برنامههای راهبردی در زمینههای فوق.
ب) راهکارها:پایه قرار دادن فرهنگ در امر توسعه و رویکرد ویژه به حوزه میراث فرهنگی در دولت آینده. بی تردید میراث فرهنگی به عنوان یکی از مؤلفههای مهم هویتی ایرانیان، نقشی محوری در تحقق وحدت ملی و تغییر نگاه جهانیان به ملت ایران خواهد داشت.
بازتعریف وظایف وزارتخانه در حوزههای میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و تبیین این اصل که حوزههای گردشگری و صنایع دستی میبایست از بسترهای فراهم آمده از سوی میراث فرهنگی برای تحقق اهداف خود استفاده نمایند. به عبارت دیگر حوزههای مذکور میبایست از خوان میراث فرهنگی استفاده نمایند نه بالعکس.
انسجامبخشی به مأموریتهای وزارت از طریق دانشافزایی کارشناسان و متخصصان موجود و جذب دانشآموختگان کارآمد و استفاده از ظرفیتهای موجود در دانشگاهها و مراکز پژوهشی داخل کشور.
ـ گسترش ارتباط و تعامل با مراکز علمی پژوهشی در سطح بینالمللی به منظور روزآمد شدن دانش متخصصان وزارت و استفاده از آخرین دستاوردها و تکنیکهای علمی در انجام پژوهشها و فعالیتهای آن.
تعریف پروژههای کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت در حوزههای مأموریتی وزارت به ویژه میراث فرهنگی و استفاده از تمامی ظرفیتهای کارشناسی موجود در کشور.
گسترش مطالعات تخصصی در زمینه میراث فرهنگی مشترک با کشورهای همجوار، یا به عبارتی دیگر، حضور کارشناسان و متخصصان کشور در حوزه ایران فرهنگی به منظور تقویت روابط و تعاملات فرهنگی و همگرائیهای منطقهای.
توجه علمی و تخصصی به حوزههای گردشگری و صنایع دستی با به کارگیری متخصصان این حوزهها و تعریف رابطه صحیح و منطقی میان سه حوزه به منظور دستیابی به اهداف کلان وزارتخانه.
سپردن مسئولیت این وزارتخانه مهم فرهنگی ـ اقتصادی به افراد متخصص و آگاه برای هدایت آن در سطوح عالی، میانی و کارشناسی که میتواند متضمن انسجام ملی و خوداتکایی مالی برای کشور باشد. سوابق موجود حکایت از آن دارد که متأسفانه دولتها در امر فرهنگ که به سلامت روح و روان جامعه مرتبط است، احساس نیاز چندانی به افراد متخصص نمیکنند و غالباً افراد غیرمتخصص و ناآشنا را به چنین مسؤلیتهایی میگمارند. حال آنکه در حوزههایی که با روح جامعه در ارتباط است میبایست از متخصصانِ این حوزه بهرهمند گشت. امید است دولت جنابعالی برای هدایت این حوزه که بسیار حساستر از سایر حوزههاست، از متخصصان امر استفاده نماید.
ج) طرحهای بنیادین:تلاش برای نهادینه کردن توجه و صیانت از میراث فرهنگی به عنوان معرفت عمومی از طریق تبلیغ در رسانههای جمعی؛ قرارگرفتن در برنامههای درسی در سطوح مختلف آموزشی و ساخت فیلمها و برنامههای تلویزیونی برای تبیین این امر که حفاظت از میراث فرهنگی وظیفهای ملی است.
توجه و تبلیغ برای صیانت از میراث فرهنگی مادی و معنوی از طریق بخشهای مرجع جامعه نظیر مراجع عظام تقلید، ائمه جمعه و جماعات و شخصیتهای علمی، فرهنگی و هنری.
الزام همه دستگاههای اجرایی برای تهیه پیوست فرهنگی به ویژه مطالعات میراث فرهنگی برای تمامی طرحها و پروژههای عمرانی.
در پایان ضمن آرزوی موفقیت و سربلندی برای دولت جنابعالی در شرایط سخت و دشوار کنونی، بنا به درخواست حضرتعالی مبنی بر معرفی افراد متخصص، پاکدست و کارآمد برای واگذاری مسئولیت وزارتخانهها، معاونتها، سازمانها و … بدینوسیله انجمن علمی باستانشناسی ایران آمادگی خود را برای مشاوره در زمینه معرفی افراد متخصص در جایگاه مدیریت کلان وزارتخانه میراث فرهنگی اعلام میدارد.
اعضا هیات مدیره انجمن علمی باستانشناسی کشور از درگاه الهی برای حضرتعالی و هیأت دولت جدید که به زودی سکان هدایت کشور را به عهده خواهندگرفت، آرزوی توفیق روزافزون داشته و امید دارد با همدلی و همکاری بتوانید از مشکلات پیشرو، و به ویژه موانع موجود در مسیر میراث فرهنگی به خوبی عبور نمایید
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از انجمن علمی باستان شناسی ایران، تاریخ انتشار: ۳ مرداد ۱۴۰۰، soia.org.ir