شعار سال: در یک تعریف کلی می‌توان گفت میراث فرهنگی به آثار باقی‌مانده از گذشتگان گفته می‌شود که دارای ارزش فرهنگی باشد. این آثار می‌تواند دربرگیرنده آثار ملموس مانند بنا‌های باستانی یا آثار ناملموس مانند آداب و رسوم یک منطقه باشد که امروزه برای حفظ و نگهداری آن‌ها برای آیندگان تلاش بسیاری می‌شود. در این راستا مهم‌ترین نقش به عهده وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.

در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۳۸۵ شورای عالی اداری کشور در یکصدمین جلسه خود، سازمان صنایع دستی کشور را از وزارت صنایع و معادن با همه اختیارات، تعهدات، امکانات، نیروی انسانی و ... جدا و به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری الحاق کرد تا این سازمان تحت عنوان «سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» فعالیت کند و در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۳۹۸، با تصویب طرح مجلس شورای اسلامی مبنی بر تبدیل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به وزارتخانه تشکیل شد بر این اساس رئیس‌جمهوری موظف شد ظرف مدت مشخصی وزیر میراث فرهنگی را به مجلس معرفی کند. این وزارتخانه از زمان پیدایش تا کنون تغییرات بسیاری داشته است.

بر اساس معرفی نشر نی از کتاب «انقلاب در میراث فرهنگی»: این کتاب به روند پر نشیب و فراز سازمان میراث فرهنگی در فرایند شکل‌گیری مدرنیته ایرانی می‌پردازد. برای آن‌که بدانیم هویت ایرانی در دنیای مدرن چگونه ساخته شد، باید مواد و مصالح نخستین آن را بشناسیم. یکی از مهم‌ترین عناصر هویت ملی، رویکردی است که با آن تاریخ خود را بازخوانی می‌کنیم. این پژوهش به این پرسش پاسخ می‌دهد که از زمانی که تمنای مدرن شدن در ایران اوج گرفت، چه ایده‌هایی درباره میراث تاریخی‌مان مطرح شد؛ این ایده‌ها چطور تبدیل به برنامه‌های عملی شد و شهر‌های ما را تغییر شکل داد؟ در این شهر‌ها چه چیز میراث تلقی شد و با آنچه کردند؟

برای پاسخ به این پرسش‌ها فرایند مدرنیزاسیون در ایران به صورت اجمالی مرور می‌شود و سپس با تمرکز بر چهار دهه پس از انقلاب ۱۳۵۷، درباره ایده‌ها و برنامه‌های متولیان میراث فرهنگی بحث می‌شود. با تمرکز بر دوره ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۲ (یعنی از شکل‌گیری تا اتمام دوره سازمان میراث فرهنگی) پژوهش بر این مدار اصلی شکل می‌گیرد که تناقضات در عرصه میراث فرهنگی ناشی از مبانی نظری است یا مدیریت اجرایی.

درواقع، مؤلفان این کتاب فقط به بررسی توصیفی‌تاریخی نپرداخته‌اند بلکه در پرسش نقادانه از کنشگران تاریخی، با بررسی جز به جز فرایند شکل‌گیری سازمان میراث فرهنگی، تلاش کرده‌اند نگاه کلی خود به سرگذشت این سرزمین را از دست ندهند. هدف آن بوده که در تاریخ میراث فرهنگی، تاریخ ایران مدرن مشاهده شود و شکل‌گیری یک سازمان و نحوه عملکرد آن و نیرو‌های درونش در تاریخ ایران مدرن فهم شود.

این شیوه از پژوهش تاریخی که با کلامی روایی همراه شده، بر آن است تا با نزدیک شدن به حوزه مشخصی از تاریخ سرزمینی، مسیر تکوین آن را ترسیم کند و تناقض‌ها و هماهنگ درونی آن را نشان دهد. از مسیر آشکارسازی این ظرفیت‌ها، امکانات و محدودیت‌های موجود در صحنه‌های تاریخی نمایان می‌شود و برای مخاطبان معلوم خواهد شد که تاریخ نه یک مسیر یگانه محتوم، بلکه بستری از ظرفیت‌ها برای اراده‌های موجود در موقعیت است.

کتاب «انقلاب در میراث فرهنگی» در ۲۰۸ صفحه منتشر و با قیمت ۴۸،۰۰۰ تومان در بازار کتاب موجود است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از ایمنا، تاریخ انتشار: ۲۱ مرداد ۱۴۰۰، کدخبر: ۵۱۳۹۸۰، www.imna.ir