شعار سال: سلمان رشدی در نیمه شب پنجشنبه ۱۹ ژوئن ۱۹۴۷ در شهر بمبئی در هند و در خانواده‌ای مسلمان به دنیا آمد. پدر او بازرگانی هندی است. سلمان رشدی در دانشگاه کمبریج تحصیل کرده‌است و در حال حاضر تبعهٔ بریتانیا است. نخستین بار با کتاب بچه‌های نیمه‌شب به شهرت رسید و جایزه بوکر را بابت نگارش این اثر دریافت کرد. اغلب آثار رشدی از شبه‌قاره هند ریشه می‌گیرد. داستان‌های او را در گونه رئالیسم جادویی طبقه‌بندی می‌کنند. چهارمین اثر وی آیات شیطانی اعتراضاتی را در کشور‌های اسلامی برانگیخت. پس از آن، فتوای صادره روح‌الله خمینی مبنی بر ضرورت کشتن وی، باعث شد تا سلمان رشدی سالیان درازی به زندگی مخفیانه روی آورد و تنها در مناسبت‌های خاص در انظار ظاهر شود.


نخستین کتاب سلمان رشدی، گریموس (گریموس شکل تغییریافتهٔ واژهٔ «سیمرغ» است)، در سال ۱۹۷۵ به چاپ رسید که مورد استقبال مردم قرار نگرفت. دومین اثر او کتاب بچه‌های نیمه‌شب است که در سال ۱۹۸۱ منتشر شد. برندهٔ جایزه بوکر شد و سال‌ها بعد در سال ۱۹۹۳ برندهٔ جایزه بوکرِ بوکر‌ها شد که به این معنی بود که این کتاب بهترین اثر از میان رمان‌های برنده جایزه بوکر در ۲۵ سال اول اعطای این جایزه است. بچه‌های نیمه‌شب را مهدی سحابی به فارسی ترجمه کرده است. کتاب شرم نیز با ترجمهٔ مهدی سحابی در سال ۱۳۶۴ خورشیدی برندهٔ جایزهٔ بهترین رمان خارجی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نیز شد. چهارمین اثر رشدی کتاب جنجالی آیات شیطانی است که در کشور‌های ایران، هند، پاکستان، بنگلادش، مصر و آفریقای جنوبی رسماً ممنوع اعلام شده‌است. پس از آن کتاب‌های متعددی از وی منتشر شد که زمین زیر پایش (۱۹۹۹)، خشم (۲۰۰۱) و دلقک شالیمار (۲۰۰۵) از آن جمله‌اند. سبک روایی رشدی را از گونه رئالیسم جادویی می‌دانند. رمان بچه‌های نیمه‌شب تم‌هایی از طبل حلبی گونتر گراس را در خود دارد که رشدی آن را الهام‌بخش نوشتن کتاب می‌داند. آیات شیطانی نیز به وضوح وامدار مرشد و مارگریتا اثر میخائیل بولگاکف روسی است.

امام خمینی (ره)، در ۲۵ بهمن ۱۳۶۷ (۱۴ فوریه ۱۹۸۹) بر اساس اهانت‌های بنیادین صورت گرفته نسبت به پیامبر اسلام و دین مبین، حکم کشتن سلمان رشدی را صادر کرد و این فتوا تا به امروز بر قوّت خود باقی است. مقام معظم رهبری نیز در سال ۱۳۸۳ خورشیدی، حکم امام را غیرقابل تغییر خواند. پس از این فتوا برخی از نهاد‌های دولتی ایران، جایزه‌هایی برای نابودی او تعیین کردند.



در پی صدور فتوای کشتن توسط روح‌الله خمینی و اعلام آمادگی برخی مسلمانان در نقاط مختلف جهان، وزارت کشور بریتانیا مسئولیت حمایت از سلمان رشدی که شهروندی و اقامت انگلستان را داشت، برعهده گرفت و با گماردن محافظان دولتی از وی حمایت کرد.

مصطفی مازح از اعضای حزب‌الله لبنان، از جمله کسانی بود که برای اجرای حکم الهی در خصوص رشدی اقدام کرد، ولی به دلایلی چند ناکام ماند و خودش در جریان اجرای حکم، به شهادت رسید.


با توجه به خشم بالای مسلمانان جهان در خصوص سلمان رشدی و مخاطرات حضور او در اماکن و فضا‌های عمومی، شرکت هواپیمایی بریتیش ایرویز، حضور سلمان رشدی را در هواپیما‌های خود تا سال ۱۹۹۸ ممنوع اعلام کرد. ایرکانادا (Air Canada) نیز از لحاظ امنیتی ممنوعیت‌هایی برای سلمان رشدی در نظر گرفت. علاوه بر این دو ایرلاین، برخی دیگر از ایرلاین‌های بین المللی، افرادی همانند سلمان رشدی را جزو لیست ممنوع برای خدمات رسانی تعریف کرده اند.

اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون