شعار سال: با این شرایط و شاخص آلایندگی هوا که روز جمعه حتی در ساعاتی عدد ۵٠٠ را هم نشان می‌داد عده‌ای غافل گیر شدند و کارشان به دلیل مشکلات جسمانی ناشی از آلودگی هوا به بیمارستان کشید و گروهی دیگر چشم امیدشان به تعطیلی روز شنبه بود، اما نه تنها از قبل اطلاع رسانی صورت نگرفته بود بلکه امروز هم خبری از تعطیلی نبود. بهزاد اشجعی، دبیر سابق کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا در گفتگو با یک رسانه علل لزوم تعطیلی شهر تهران و اطلاع رسانی در این خصوص را تشریح کرد.

 

 عده‌ای از شهروندان بی خبر از وضعیت هوا برای انجام کار‌های روزمره در سطح شهر تردد کردند؛ آیا این وضعیت نباید ازقبل اطلاع رسانی می‌شد؟

پیش‌بینی و اعلام هشدار موضوعی است که در بحث آلودگی هوا باید به آن توجه بیشتری شود، در آیین نامه شرایط اضطرار آلودگی هوا فرآیند کاملا مشخص و شفافی برای مواقعی که قرار است، هوا آلوده شود تعریف شده است. وظیفه هر یک ازدستگاه در این بخش مشخص شده است، اما متاسفانه ما همواره شاهد این هستیم که این آیین نامه اجرایی نمی‌شود.

پیش‌بینی‌های هواشناسی از چند روز قبل از وقوع آلودگی هوا کاملا مشخص است. مدل‌سازی کیفیت هوا سال پیش صورت گرفته و وضعیت هوا از لحاظ آلاینده‌ها کاملا قابل تشخیص است. بر اساس این آیین نامه باید از چند روز قبل هشدار‌های لازم اعلام شود، آ لودگی هوای روز گذشته نشان می‌داد که ما در بحث اعلام هشدار اصلا به خوبی عمل نمی‌کنیم، در حالیکه افزایش سرعت باد در روز جمعه از روز‌های پیش از آن مشخص بود و باد‌های بهاری منجر به خیزش گردو غبار می‌شوند. این هشدار باید حداقل یک روز پیش از سوی سازمان هواشناسی اطلاع رسانی می‌شد، اگر شهروندان می‌دانستند که در روز جمعه قرار است با چه پدیده‌ای روبه‌رو شوند قطعا برنامه ریزی بهتری داشتند، اما در بحث هشدار و اقدامات پیشگیرانه اصلا به درستی عمل نمی‌شود.

 

قانون هوای پاک و آیین نامه‌های مرتبط با آن سال‌ها پیش به تصویب رسیده است، براساس این قانون لازم نبود شهر تهران به صورت کامل تعطیل شود؟

یکی از این اقدامات اعلام تعطیلی سراسری در شهر تهران و سایر استان‌های درگیر آلودگی هوا بود، در آیین نامه اضطرار آلودگی هوا صراحتا ذکر شده است که در این شرایط باید چه تصمیماتی اخذ شود؛ البته این موضوع تنها مختص این دولت نیست و تقریبا اکثر دولت‌ها با تعطیلی در این شرایط مشکل خاصی دارند.

طبیعتاً تعطیلی سراسری خساراتی را به جا می‌گذارد، اما باخسارتی که روی سلامتی شهروندان حادثه می‌شود، قابل مقایسه نیست. تعطیل شدن شهر به صراحت در آیین نامه اضطرار آلودگی هوا اعلام شده است، البته در آیین نامه برای شهر تهران استثنا قائل شدند و اعلام کرده اند برای تعطیلی تهران مجوز باید از سوی دولت صادر شود و استانداری راسا نمی‌تواند درباره شهر تهران تصمیم گیری کند. اما در شهر‌های دیگری این تصمیم به صورت مستقل ازطریق استانداری‌ها قابل اتخاذ است. براساس آیین نامه وقتی شاخص آلودگی هوا در شرایط قهوه‌ای قرار می‌گیرد باید کل شهر تعطیل شود که این موضوع شامل مدارس هم می‌شود.

وضعیت آلاینده‌ها را طی ساعات آینده چه طور پیش بینی می‌کنید، آیا آلودگی هوا طی روز‌های آینده ادامه دار است؟

با توجه به بارندگی‌هایی که صورت گرفت صبحگاه شاهد کاهش آلاینده‌ها بودیم، اما هر چه به ساعات بعدازظهر نزدیک می‌شویم شدت آلاینده‌ها افزایش پیدا می‌کند و عصر امروز مجددا شاهد افزایش شدید آلاینده‌ها باشیم. باد‌های بهاری در تمام فصل وجود دارند و این روند درصورت فعالیت کانون‌های گردو غبار ادامه دار خواهد بود. اگر کانون‌های گردو غبار داخلی و خارجی فعال باشند این امکان وجود داردکه ما مجدداً شاهد وضعیت خطرناک آلودگی هوا باشیم.

اگر قانون هوای پاک اجرایی شده بود بازم هم شاهد آلودگی هوا در این سطح بودیم؟ به نظر شما چرا موضوع حل مشکل آلودگی هوا دراولویت دولت‌ها نیست؟

اگر قانون هوای پاک اجرایی می‌شد ما امروز شاهد آلودگی هوا نبودیم، قانون هوای پاک یک قانون جامع است وروی همه منابع انتشار آلاینده‌ها تمرکز کرده که یکی از این منابع کانون‌های گردو غبار هستند. ماده‌های ٢٣ تا ٢٧ قانون هوای پاک همگی به موضوع آلایندگی کانون‌های گردو غبار اشاره کرده اند و احکامی برای چندین نهاد و سازمان مندرج شده است، اما برخیاصلا اجرایی نشده یا خیلی ضعیف اجرایی شده اند و شرایط فعلی ناشی از اجرایی نشدن درست این دستورالعمل هاست. متاسفانه موضوع آلودگی هوا و سایر معضلات زیست محیطی در اولویت دولت‌ها نیستند، اگر در اولویت قرار بگیرند بی شک سایر موانع اجرای قانون هوای پاک هم مرتفع می‌شود. اگر این موضوع اولویت دولت‌ها نباشد نه هماهنگی‌های بین دستگاهی صورت می‌گیرد و نه بودجه‌ای تامین می‌شود. عامل اصلی اجرایی نشدن قانون هوای پاک در اولویت نبودن این موضوع برای مسئولان تصمیم گیر است.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از خبرگزاری خبرآنلاین، تاریخ انتشار: ۲۰ فروردین ۱۴۰۱، کد خبر: ۱۶۲۰۱۱۶، www.khabaronline.ir