شعار سال: تروما یا ضربه روحی در سیستمهای طبقهبندی پزشکی ( ICD-۱۰ و DSM-IV ) برای ارزیابی حرفهای شکایات روانشناختی استفاده شده و وضعیت و حالتی است که میتواند فرد را درگیر احساسات ناراحت کننده، خاطرات و اضطراب نموده و باعث بی حسی، قطع ارتباط و عدم اعتماد به دیگران شود. واکنشهای اولیه به تروما شامل خستگی، گیجی، غم، اضطراب، بیقراری، بیحسی، گسستگی، برانگیختگی فیزیکی و عاطفه کمرنگ هستند.
سالگرد تروما یک پدیده شناختی بوده که در آن فرد در سالگرد یک اتفاق ناراحت کننده ، واکنش های فیزیکی- بدنی یا روحی - روانی را تجربه می کند. اثر سالگرد تروما مجموعهای از احساسات، افکار یا خاطرات آزاردهندهای است که در تاریخ دقیق حادثه یا حوالی آن زمان ، رخ میدهد.این واکنشها می توانند مانند واکنش به خود تروما به نظر برسند و با یادآوری و بازسازی تصاویر، صداها، احساسات یا سایر خاطرات، خود را نشان دهند.
در این روزها و چنین موقعیتی، فرد احساس غمگینی، تحریکپذیری، مضطرب بودن، ناتوانی در برقراری ارتباط عاطفی یا دشواری در خوابیدن دارد و نگاهی مختصر به تقویم ، به شما دلیل همه علائم را یادآوری میکند. این علائم میتواند در سالگرد فوت یکی از عزیزان، سقط جنین، حمله یا تصادف یا حتی یک حادثه غمانگیز اجتماعی بروز پیدا کند.برخی از روانشناسان بر این باورند که از اثر سالگرد تروما باید به عنوان نشانهای از اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یاد شود. چرا که علایم آن نظیر مرور چندباره رویداد، اجتناب، تغییر منفی در باورها و احساسات، عصبی بودن و برانگیختگی بیش از حد، حملات پانیک و ..... ، به همراه دارد.
سالگردها موقعیتی است که بازماندهها و افراد صدمه دیده روانی از یک حادثه به این فکر میکنند که آن تاریخ و حادثه خاص چگونه زندگی آنها را تغییر داده و در مورد خود قضاوت میکنند. برای مثال از خود میپرسند: «چرا این حادثه هنوز من را آزار میدهد؟»، «باورم نمیشود توانستهام از چنین حادثهای زنده بیرون بیایم!»، «چرا من زنده ماندم، اما دیگران چنین شانسی نداشتند؟». چنین سوالاتی باعث شکل گیری احساسات ثانویه مانند شرم، خشم و آزردگی میشود و باعث تشدید واکنشهای اولیه میشود.
درمان ترومای روحی یا تروما درمانی:
به منظور بهبودی از آسیبهای روانی و عاطفی، باید احساسات و خاطرات ناخوشایندی را که مدتها از آنها اجتناب شده برطرف نمود، انرژی خفه شده «مبارزه یا فرار» را تخلیه کرد، تنظیم احساسات قوی را یاد گرفته و توانایی خود را بازسازی کرد. برای اعتماد به دیگران، متخصص تروما ممکن است از انواع روشهای درمانی مختلف برای درمان استفاده کند. زوش ها و اقداماتی نظیر برنامه ریزی برای مواجهه با سالگرد حادثه ،آماده سازی ، صحبت کردن، تشدید مراقبت از خود، گرامی داشت حادثه و همانند آنها، می تواند باعث مدیریت بهتر رفتار فرد جهت غلبه بر سالگرد تروما شود.
*** تجربه سوماتیک (Somatic experiencing): تجربه جسمانی بر احساسات جسمانی تمرکز دارد تا افکار و خاطرات مربوط به حادثه آسیب زا. در تجربه سوماتیک با تمرکز روی آنچه در بدن شما اتفاق میافتد، میتوانید از طریق لرزش، گریه انرژی ناشی از تروما را آزاد کنید.
*** درمان شناختی – رفتاری (Cognitive-behavioral therapy): درمان شناختی-رفتاری به شما کمک میکند تا افکار و احساسات خود را در مورد یک ضربه پردازش و ارزیابی کنید.
*** EMDR روش حساسیت زدایی و پردازش دوباره حرکات چشم (EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing)): شامل عناصری از درمان شناختی رفتاری با حرکات چشم یا سایر اشکال تحریک موزون است که میتواند خاطرات آسیب زا را فریز کند.
پایگاه تحلیلی خبری شعار سال،برگرفته از منابع گوناگون