گفتنی است در نخستین مراحل کاوش با همت کاوشگران میراث فرهنگی اشیا و گورهای ارزشمندی در این منطقه کشف شد در این منطقه بر اساس شکل اسکلت‌های تدفین شده، به نظر می‌رسد مراسم تدفین خاصی وجود داشته است بنابراین کشف گورهای خانوادگی نشان دهنده نوع خاصی از تدفین در این گورستان است.

اسکلت‌های کشف شده نشان می‌دهد افراد در دوره بهره‌برداری از این گورستان به صورت جنینی دفن می‌شدند که علاوه بر شکل خاص دفن مردگان، اشیای تاریخی و گرانبهایی در کنار آنان کشف شد خود نشان دهنده اعتقاد مردم این منطقه به زندگی پس از مرگ است تاکنون در هیچ نقطه‌ای از کشور، چنین گورها و آداب و رسومی که برای مردگان اجرا شده، مشاهده نشده است.

نحوه تدفین و اشیای کنار هر فرد نشان دهنده جنسیت و حتی علت مرگ آنان است و چنین موضوعی در هیچ یک از گورستان‌های تاریخی کشور تاکنون مشاهده نشده است، میراث فرهنگی استان زنجان پس از پی بردن به وجود چنین گورستانی اقدامات لازم را برای هماهنگی با سازمان منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و اداره کل راه و شهرسازی به منظور جلوگیری از اجرای هر نوع طرحی در این منطقه انجام داد و محدوده خاصی برای آن تعریف و تعیین شد.

متأسفانه به علت سهل‌انگاری و سودجویی برخی افراد، تاکنون ۲۰۰ چاله حفاری غیرمجاز در این گورستان یافت شده که منجر به تخریب بخشی از آن شده است.

این گورها و اجساد کشف شده، اطلاعات بسیاری در مورد فرهنگ، نحوه تغذیه، زندگی، آداب و رسوم، ازدواج و پوشش آن دوره در اختیار کاوشگران قرار می‌دهد، این گورستان را می توان دارای ارزش تاریخی بالایی برای تمام محققان دانست که آزمایشات مختلفی برای پی بردن به اطلاعات بیشتری از این گورستان و قدمت اجساد در دست انجام و بررسی است.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری زیتون، تاریخ انتشار: 6 فروردین 1396، کدخبر: 17109، www.bargezeytoon.ir