شعارسال:در حالی که مقامات روس به کشته شدن پنج شهروند روس در حمله اخیر هواپیماهای آمریکایی به نیروهای متحد سوریه هنگام تلاش برای عبور از رود فرات در استان دیرالزور سوریه اذعان دارند، رسانههای غربی بر پایه اطلاعات منتشره در فضای مجازی اصرار دارند که بیش از یکصد جنگجوی روس در این حادثه کشته شدهاند.
فضای سیاسی داخلی روسیه تحت تأثیر ابهامات در خصوص شمار تلفات نیروهای تبعه این کشور در سوریه قرار گرفته است. درخواست ایگور لبدف از معاونان رئیس دومای دولتی روسیه ـ که از دولت این کشور خواسته درباره واقعیت حوادث روی داده در سوریه و کشته شدن شهروندان روس شفافتر عمل کند ـ با ناراحتی مقامات دولتی همراه شده و فرانز کلینتسویچ، معاون کمیته دفاعی و امنیتی سنای روسیه ـ که واکنش تندتری به اقدامات طرف آمریکایی در حمله به روس ها از خود نشان داده ـ مجبور به استعفا از سمت خود شده است.
روایت و آمار متفاوتی از حمله هواپیماهای آمریکایی به نیروهای متحدین دولت سوریه در استان دیرالزور وجود دارد.
خبرگزاری رویترز در این باره مدعی شد: در شامگاه چهارشنبه هجدهم بهمن ماه تا صبح روز بعد، نیروهای حامی دولت سوریه قصد داشتهاند در هشت کیلومتری شرق منطقه حائل نظامی، در استان دیرالزور با سلاحهای سنگین از جمله توپخانه و تانک و موشک از رود فرات عبور کنند. نیروهای دموکراتیک سوریه که در حمایت آمریکا قرار دارند، در آن سوی فرات مستقر هستند. در میان آنها گروهی از مستشاران و سربازان آمریکایی هم که مقر آنها در استان دیرالزور است، حضور دارند. یک مقام وزارت دفاع آمریکا، شمار نیروهای مهاجم را حدود ۵۰۰ تن برآورد کرده و به رویترز گفته است: تصور میکنیم که نیروهای حامی حکومت سوریه میخواستند با عبور از فرات، مناطقی را که نیروهای دموکراتیک سوریه از دست داعش بیرون آورده بودند، پس بگیرند.
این منطقه که بزرگترین میدان نفتی سوریه در آن است، در اواخر تابستان امسال، حمایت آمریکا را از داعش پس گرفته شد و نیروهای متحدین دولت سوریه نیز در همان زمان شهر المیادین و نیز مرکز استان دیرالزور را از داعش پس گرفتند. رود فرات این دو منطقه را از هم جدا میکند.
وبگاه اسرائیلی دبکا نیز به نقل از منابع نظامی و اطلاعاتی خود مدعی شد، در جریان این حادثه، نیروهای ویژه آمریکایی به مهندسین رزمی روس که قصد نصب پل روی فرات را داشتهاند حمله کردهاند.
بنا به ادعای دبکا، یک گردان نیرو به استعداد پانصد تن که قصد عبور از فرات را داشتهاند از نیروهای حزبالله، اتباع افغانستان، افراد قبایل سوری، کماندوهای ارتش سوریه و تعدادی از جنگجویان روس تشکیل میشدهاند که مورد حمله هواپیماهای اف 15 و اف 22، بالگردهای آپاچی، پهپادهای ام کیو 9، هواپیماهای AC-130 و آتش توپخانه نیروهای آمریکایی قرار گرفتهاند.
چند تبعه روس در حمله آمریکا کشته شدند؟
اولین اخبار مربوط به حادثه در استان دیرالزور سوریه، به نقل از مقامات آمریکایی، از کشته شدن حدود یکصد روس در این درگیری حکایت داشت.
البته مقامات روس، این ادعا را رد میکنند، چند روز پس از این حمله، ماریا زاخاروا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، امکان کشته شدن پنج شهروند روسیه که «هیچ ارتباطی با ارتش روسیه نداشته اند را مطرح کرد» و دیمیتری پِسکوف سخنگوی کرملین، کشته شدن ده ها و زخمی شدن صدها شهروند روسیه را "اطلاعات غلط و گمراه کننده" توصیف کرد.
اما اکنون رویترز مدعی است، حدود ۳۰۰ پرسنل نظامی و غیرنظامی روسیه که برای یک شرکت خصوصی نظامی این کشور موسوم به "واگنر" در سوریه فعالیت میکردند، در بمباران ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا در سوریه کشته و زخمی شدهاند. پزشکی در یکی از بیمارستانهای نظامی مسکو که رویترز به عنوان منبع اطلاعاتی خود معرفی می کند و نامش را فاش نکرده از کشته شدن ۱۰۰ تن و زخمی شدن حدود ۲۰۰ تن که اکثریت آنان مزدوران وابسته به یک ارتش خصوصی روسیه هستند، خبر داده است.
ماجرای مزدوران روس در سوریه چیست؟
هرچند استفاده ارتش ایالات متحده از مزدوران نظامی یا به اصطلاح شرکتهای خصوصی تأمینکننده نیروهای مسلح در عراق و افغانستان، این روش جدید فرار از تبعات حقوقی جنگ و کاهش فشار افکار عمومی در خصوص تلفات جنگ توسط دولتها را مورد توجه رسانهها قرار داد، این روند به این کشور محدود نشد و چندین سال است، مورد توجه رسانههای روسیه نیز هست.
نخستین نمونه قابل توجه از پیمانکاری خصوصی در سوریه، «سپاه اسلاوی» بود. با توجه به ممنوعیتهای وضع شده در روسیه برای استخدام شهروندان این کشور برای جنگ در خارج از روسیه، این سپاه که در قالب شرکتی هنگکنگی متشکل از نظامیان سابق روس فعالیت داشت، در سال 2013 و بعد از کشته شدن شماری از نیروهای آن در یک کمین داعش در سوریه مورد توجه قرار گرفت.
مطلب منتشره در نشریه روسی فونتانکا، مدعی شده ، یکی از اعضای سازمان اطلاعاتی روسیه به نام ویاچسلاو کلاشنیکوف، افرادی را با حقوق ماهیانه پنج هزار دلار برای جنگ در سوریه استخدام کرده و به آنها وعده داده است، در صورت نقص عضو در جنگ 20هزار دلار دریافت خواهند کرد و در صورتی که کشته شوند، به بازماندگان آنها 40هزار دلار پرداخت خواهد شد. این گروه در اکتبر 2013 و پس از ناکامی در نبردی در بیابانهای سوریه منحل شد و مزدوران آن به وطن خود، روسیه بازگشته و توسط سرویس امنیتی فدرال روسیه به اتهام مداخله در سوریه بازداشت شدند.
بعد از حضور رسمی کرملین در عرصه جنگ سوریه در سپتامبر 2015، تعداد به مراتب بیشتری مزدور روس از گروه «واگنر» نیز به سوریه وارد شدند. مأموریت این گروه کمک به دولت بشار اسد بود و برخلاف اسلاوها، از پشتیبانی دولتی روسیه نیز بهرهمند بودند. یکی از فرماندهان سابق سرویس اطلاعات نظامی روسیه رهبری گروه مذکور را بر عهده داشت. واگنر در حال حاضر در خاک سوریه فعال است.
واگنر در واقع لقب فردی به نام دمیتری اوتکین است که حدس زده میشود، رئیس شرکت خصوصی نظامی واگنر باشد. رادیو اروپای آزاد که به دولت آمریکا وابسته است، به نقل از دنیس کورتوکوف روزنامهنگار محقق روس که میگوید با استفاده از منابع علنی و تماسهای خود در اداره امنیت فدرال روسیه توانسته است اطلاعات فراوانی در مورد سوابق دمیتری اوتکین جمعآوری کند، مدعی است که اوتکین تا قبل از سال ۲۰۱۳ او در واحدهای نیروی مخصوص که تحت فرماندهی ضد اطلاعات ارتش روسیه هستند، فرمانده تیپ بود.
پس از بازنشسته شدن در آن سال به یک شرکت امنیتی خصوصی به نام «شرکت امنیتی موران» پیوست که گروهی از نظامیان سابق روس آن را تأسیس کردهاند و در نقاط مختلف جهان و بخصوص در زمینه مبارزه با دزدی دریایی فعالیت دارد. در همان سال «شرکت امنیتی موران» همکاری با شرکت دیگری به نام «سپاه اسلاو» را شروع کرد که در آگهیهای علنی خود در شبکه آنلاین با هدف «حفاظت از میدان ها و خطوط انتقال نفت در سوریه» مزدور استخدام میکرد. طبق گزارشهای متعدد رسانهها به خاطر علاقه دمیتری اوتکین به «دستاوردها و ایدئولوژی رژیم نازی به رهبری آدولف هیتلر» به او لقب «واگنر» دادهاند.
نشریه آمریکایی نیویورکر که درگیری اخیر در دیرالزور را اولین مورد درگیری مستقیم نیروهای آمریکایی و روس در پنجاه سال اخیر و از زمان جنگ در ویتنام توصیف کرده، به نقل از مطالب منتشر شده در رسانههای روسیه مدعی است که بین دو تا سه هزار تن از اتباع روسیه به شکل مزدور به نفع دولت سوریه میجنگند که اغلب نیروهای شرکت واگنر هستند.
گاردین درباره هزینههای استخدام مزدوران در شرکت واگنر، به نقل از خانواده افرادی در شهر آزبست در 1100 مایلی شرق مسکو که متوسط دستمزد در آن برابر با 25هزار روبل روسیه است، مدعی شده است که شرکت واگنر بسته به میزان تخصص افراد استخدام شده، به آنها به حقوق ماهانهای بین 90 تا 250هزار روبل پرداخت میکند.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت تابناک ، تاریخ انتشار 2 اسفند 96،کدخبر: 775494 ، www.tabnak.ir
ا.ح75