انقلاب اسلامی و نیاز به توسعه پایدار در مازندران

هر چند ارائه خدمات عمومی آب ، برق، گاز ، مخابرات و آسفالت در دولت های پس از پیروزی انقلاب درمازندران چشم گیر بوده و قابل مقایسه با پیش از انقلاب نیست ،اما برای توسعه پایدار استان همچنان نیاز به فعالیت اقتصادی دوچندان است.

شعار سال: توجه به محرومان یکی از شعارهای اصلی انقلاب اسلامی توسط امام خمینی(ره) بوده که همواره بر رسیدگی به وضعیت مستضعفان و محرومان جامعه و رفع مشکل آنها تاکید داشتند و احقاق حقوق این طبقه و برقراری عدالت اجتماعی از دغدغه های همیشگی ایشان بود.
جمله ماندگار امام راحل در این باره این است که فرمودند' گمان نمی‏کنم عبادتی بالاتر از خدمت به محرومان وجود داشته باشد' و همسو با این رویکرد انقلاب آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری نیز همواره توجه به محرومان و از میان برداشتن فقر از جامعه را وظیفه مسوولان دانسته و بر آن تاکید داشته اند.
بر اساس آمار و ارقام رسمی منتشر شده نباید ارائه قابل قبول خدمات عمومی دولت ها مبنی بر برقدار شدن تمام روستاهای بالای 20خانوار ،آسفالت شدن چهار هزار و 200کیلومتری راه روستایی ،برخورداری 99درصد خانوار شهری و 85 درصد روستایی از گاز طبیعی ، پوشش کامل مخابراتی استان و گسترش و توسعه تامین آب شرب در سال های پس از انقلاب جمهوری اسلامی در مازندران را کتمان کرد.
اما رسیدگی به نیازمندان و محرومیت زدایی از مهم ترین اهداف نظام جمهوری اسلامی به شمار می رود و پس از پیروزی انقلاب اسلامی به وسیله دولت های مختلف تا حدودی اهمیت یافت تا بتوان به امنیت و توسعه در کشور دست یافت.
محرومیت زدایی از اصلی ترین سیاست های اقتصادی دولت ها محسوب می شود که با مشارکت تمامی سرمایه های انسانی کشور در جریان تولید، گسترش طرح های عمرانی در مناطق محروم و پشتیبانی از صنایع خرد قابل مهار شدن است ،اما به باور کارشناسان اگر این امر به یک مقوله تبلیغاتی تبدیل شود نه تنها فقر و محرومیت رفع نخواهد شد ،بلکه گسترش نیز پیدا می‎کند.
به نظر می رسد استان مازندران در طول پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رغم اینکه در تمامی عرصه های سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی همگام با رویکرد نظام و دولت های مختلف بوده است اما به اسم کشاورزی و گردشگری همواره از فعالیت های اقتصادی مهم بازمانده است و روز به روز بر مشکلات آن اضافه شد.
چهار اولویت اصلی مازندران شامل کشاورزی ، گردشگری ،جنگل و محیط زیست همواره باید در اولویت برنامه ریزی های توسعه ای استان باشد ، اما در هر یک از این مقولات اساسی با محرومیت ها و چالش های مختلف زیر بنایی مواجه هستیم.
آمار و ارقام نشان می دهد مازنی ها در هر دولتی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی سر کار آمده است علاوه بر اینکه وظیفه حضور همه جانبه در عرصه سیاسی کشور را ادا کرده ،بلکه بیشترین نقش را در پیروزی رییس دولت داشته است، اما آنقدر آزمون و خطا برای اجرای طرح های ملی و استانی در این استان صورت گرفته و یا آنقدر درگیر مسایل سیاست بازی ها شده است که نه تنها برخی از فعالیت های اقتصادی بزرگ نظیر نساجی از بین رفته ، بلکه کمتر فعالیت اقتصادی مهم اشتغالزایی صورت گرفته است.
بخش گردشگری استان نیز با بعضی از تنگ نظری ها همچنان درجا می زند که نمونه ان کمبود هتل های استاندارد ، نبود زیر ساخت های اسان حمل و نقل و نیزتفریحات ساحلی از جمله انهاست.
نزدیکی به دریا و برخورداری از اراضی جنگلی و جلگه ای و حاصلخیزی باعث شده است که اقتصاد این استان بطور عمده حول محور کشاورزی بچرخد و از آنجاییکه حدود 45درصد از جمعیت سه میلیون و 285هزار نفری استان را روستائیان تشکیل می دهند ، توانمند سازی اقتصاد و توسعه پایدار مناطق روستائی ضروری است.
در بخش صنایع و تبدیل محصولات کشاورزی به فراورده های باارزش افزوده زنجیره های کامل وجود ندارد و بخش عمده تولید باغداری به تازه خوری با وجه بالای ضایعات اختصاص دارد.
به نظر می رسد باید به کشاورزی مازندران برای تامین نیاز استان و کشور تخصصی نگاه شود و نیازهای فوری سرمایه گذاری در آن جدی گرفته شود تا کشور در آینده که مشکلات خشکسالی شدت می یابد در بخش تولید کشاورزی نقطه های اتکاهای خوب داشته باشد.
مسایل عمده بخش کشاورزی مازندران شامل کمبود ظرفیت های فرآوری محصولات کشاورزی، تاسیسات ذخیره سازی و نگهداری کالا ،کمبود تاسیسات مهار و ذخیره سازی آب های سطحی و نازل بودن راندمان آبیاری، توسعه نیافتگی زیرساخت‌های بخش کشاورزی درخصوص منابع آب، اراضی و اصلاح ساختار اراضی، کمبود نقدینگی و سرمایه‌گذاری و همچنین بیمه ،تغییر کاربری اراضی کشاورزی و منابع طبیعی و روند خرد شدن زمین های کشاورزی ،بالا بودن هزینه های تولید و پایین بودن عملکرد در واحد سطح و پیامدهای مخرب در محیط زیست و کشاورزی است.
**صیانت از محیط زیست مهمترین دغدغه استانداران پس از انقلاب مازندران
محمد اسلامی استاندار مازندران همانند 21استاندار پیشین می گوید :مهم ترین دغدغه ، محیط زیست و صیانت از طبیعت زیبای مازندران است.
وی با اشاره به این که حفظ محیط زیست و طبیعت زیبای مازندران، اولویت اصلی برنامه های توسعه ای استان است که با جدیت برنامه های این بخش را پیگیری می کنیم، افزود: در این راستا، اولویت با ساماندهی پسماند است.
استاندار مازندران مهار فاضلاب های خانگی را دیگر برنامه استان برای صیانت از محیط زیست استان دانست و یاد آور شد: در تلاشیم تا زباله و پسماند را در خانه تعیین تکلیف کنیم و طرح تفکیک زباله از مبداء در استان آغاز شده و باید شتاب یابد.
اسلامی توسعه زیرساخت های حمل و نقل مازندران را از برنامه های اساسی برشمرد و خاطر نشان ساخت: حمل و نقل ما خودرو محور است و راه های استان با ظرفیت های محدود گسترش یافته است و در تلاشیم با مشارکت مردم و بخش خصوصی، حمل و نقل ترکیبی را در چهار محور جاده، هوا، دریا و راه آهن ایجاد کنیم و توسعه دهیم.
وی با بیان این که استان مازندران قطعه ای از ثروت ملی ایران اسلامی است، گفت: باید با اتکا به تجربه های چند دهه گذشته و دستاوردهای علمی و تکنولوژی روز و داشتن الگویی پایدار برای توسعه، ضمن صیانت و سازگاری با محیط زیست و طبیعت استان، عقب ماندگی ها و کاستی های مازندران را جبران کنیم.
وی تصریح کرد دریای مازندران به رغم ذخایر ارزشمند، دارای فرصت های بسیاری در رشته های گوناگون از جمله گردشگری دریایی است.
استاندار با بیان این که در سراسر سواحل مازندران، 20 مرکز تفریحی دریایی پیش بینی شده است، گفت: مراکزی دارای حوضچه های آرامش، تاسیسات و امکانات ورزشی و تفریحات مکمل، رستوران ها و اماکن اقامتی و اسکله های تفریحی برای استفاده شناورهای تفریحی پیش بینی شده که در این راستا سه پروژه سرمایه گذاری در حال شکل گیری است و با تکمیل 20 پروژه پیش بینی شده مردم می توانند در همه فصول از آن استفاده کنند.
وی خاطر نشان کرد: ملاحظات فرهنگی و اشتغالزایی گسترده در آن مورد توجه قرار گرفته و می تواند سواحل استان را دگرگون کند.
**اشتغال مولد در روستاهای مازندران
از آنجاییکه حدود 45درصد جمعیت مازندران را روستاییان تشکیل می دهد و اقتصاد استان به محصولات کشاورزی وابسته است ، توجه به طرح های توسعه ای کشاورزی به ویژه طرح های زیربنایی و مکانیزه کردن کشاورزی اهمیت خاصی دارد که به نظر می رسد کمتر به این موارد توجه شده است.
مدیر کل امور روستائی و شوراهای استانداری مازندران شناسایی ظرفیت‌ها، اعلام طرح‌ها، جذب سرمایه گذار، تثبیت سکونتگاه و حفظ روستائیان را از برنامه های مهم توسعه ای با هدف رفع محرومیت های اجتماعی در استان دانست و گفت: یکی از دغدغه های مهم دولت اشتغال زایی است که درصدد هستیم تا امسال با اجرایی شدن حمایت از کالای ایرانی ،اشتغال ملموس را در حوزه روستائی ایجاد کنیم.
حسن اصغریان رستمی بابیان اینکه اشتغال کاذب مد نظر نیست ، افزود: بعد از اشتغال زایی ،ساز و کار نظارتی بر کارها ، طرحی شده تا نظارت کامل در جهت تحقق کارها انجام شود .
مدیر کل امور روستایی استانداری مازندران با بیان اینکه دهیاران و شوراهای اسلامی روستاها با مدیریت سیستمی و مشارکتی بر اساس ضوابط و مقررات برنامه‌ریزی کرده و فعالیت کنند، افزود: بخشداران با مدیریت در سطح بخش‌ و تبدیل ظرفیت‌های موجود به شرایطی که بتوان اشتغال ایجاد کرد زمینه توسعه روستاها را فراهم کنند.
اصغریان رستمی گفت: ایجاد اشتغال مولد در روستاها با برنامه‌ریزی و شناسایی ظرفیت‌های گردشگری و بوم‌گردی به منظور رونق اقتصاد روستایی باید در دستور کار قرار بگیرد.
وی توجه به صنایع تبدیلی کشاورزی ، تکمیل زنجیره تولید تا مصرف ، گسترش گیاهان دارویی و توجه به بازار محصولات کشاورزی در استان مازندران را ضروری دانست و گفت: صدور 71 پروانه بوم گردی در روستاهای مازندران با هدف توسعه گردشگری و حفظ فرهنگ بومی و محلی از برنامه های مهم محرومیت زدایی و توسعه پایدار استان است.
در راستای محرومیت زدایی استان مازندران بنیاد برکت و سپاه 25کربلا استان در مازندران برنامه های مختلفی در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی آغاز کردند .
بر اساس آمار بنیاد برکت در استان مازندران تاکنون 685 طرح با اعتباری بیش از سه هزار و 200 میلیارد ریال در جهت محرومیت زدایی و همچنین در بخش آموزشی اجرا شد .
این بنیاد در حوزه اقتصادی با مشارکت در اجرای 15 طرح صنعتی و تولیدی با سرمایه گذاری دوهزارو 800میلیارد ریال تا کنون توانسته شش هزار ردیف شغلی ایجاد کند.
بنیاد برکت بیش از 300 میلیارد ریال ساخت 55 باب مدرسه هزینه کرده است که تاکنون 39 باب تکمیل و به بهره برداری رسیده وما بقی در حال ساخت است.
در همین راستا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز طرح های محرومیت زدایی 108 روستا از سه دهستان شهدای بهشهر، پشتکوه ساری و سه هزار تنکابن را در دست اقدام دارد.
بنابر این گزارش طرح های محرومیت زدایی در چهار بخش زیر ساختی ، ایجاد اشتغال ، فرهنگ و آموزش و بهداشت و درمان این روستاها انجام می شود.
سپاه پاسداران پس از انجام مطالعه و توافق با دستگاه های اجرایی برای رفع محرومیت زیر ساخت های این روستاها 120میلیارد ریال ، ایجاد اشتغال 300میلیارد ریال تسهیلات بدون سود و 15میلیارد ریال برای فرهنگ و آموزش در مدت سه سال هزینه می کند.
مازندران سه میلیون و280هزار نفر جمعیت دارد که 45درصد این جمعیت در بیش از سه هزارو 500روستا زندگی می کنند.