شعار سال: ممکن است تلخ و گزنده سخن بگویند، کام صاحبان قدرت را با بیان پرستایش و تعریف‌های خوشایند، شیرین نکنند، مشکلات و کاستی‌ها را چون آینه‌ای پیش‌روی مردم و مسئولان قرار دهند و... اما آنچه می‌گویند از عشق به انسان و جامعه و برخاسته از قلبی است که برای جامعه‌ای به دور از فساد، پرامید و اخلاق محور، آگاه و آزاد برای دانستن می‌تپد. مطبوعات در پیشینه 400 ساله خود در جهان با همه فراز و فرودها همین هدف را دنبال کرده‌اند. از زمانی که نخستین نشریه ادواری جهان در فرانسه کار خود را آغاز کرد تا اکنون که هر شهروند، بالفعل و بالقوه خود می‌تواند یک رسانه باشد بیش از 4 قرن گذشته است. 4 قرن پرتحول و تغییر در فرآیند دانستن و دسترسی به اطلاعات. با همه این تغییرات، مطبوعات و رسانه‌ها در یک نیاز در همه این ادوار با هم مشترک بوده‌اند و آن نیاز به آزادی برای انجام وظیفه اطلاع‌رسانی بوده است. بدون آزادی انجام وظیفه اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی ممکن نیست. بدون آزادی، مطبوعات نمی‌توانند آینه‌ای باشند که مشکلات و کژرفتاری‌ها و نقاط چرکین و بیمار جامعه را به مسئولان و شهروندان بازتاب دهد. بدون آزادی، دکمه هشدار و آژیر مطبوعات خاموش می‌شود و آن موقع انتشار روزانه و لحظه به لحظه رسانه‌ها نیز برای هیچ‌کس فایده‌ای ندارد. از همین رواست که روز سوم ماه مه مصادف با 12 اردیبهشت ماه هر سال در جهان به‌عنوان روز آزادی مطبوعات گرامی داشته می‌شود. این روز گرامی داشته می‌شود تا به همه شهروندان و همه صاحبان قدرت یادآوری شود که مطبوعات و رسانه‌ها فقط در هوای آزادی است که می‌توانند تنفس کنند. فقط با آزادی است که می‌توانند روایتگر صادق واقعیات جامعه باشند بنابراین حفظ آزادی مطبوعات وظیفه همه است. روز جهانی آزادی مطبوعات در ایران هم با گردهمایی‌ها و دورهمی‌های مختصری گرامی داشته شد. اصحاب و اهالی رسانه در یکی دو نشست و گردهمایی مختصر دورهم نشستند و این روز را بهانه بررسی و روایت مشکلات مطبوعات در ایران قرار دادند.

سالن اجتماعات دفتر کمیسیون حقوق بشر اسلامی شده بود محلی برای برگزاری هم اندیشی علمی و تحولات جدید حوزه رسانه در ایران و جهان و فرصت‌ها و چالش‌های فرا رو برای صیانت از آزادی. روز جهانی آزادی مطبوعات بهانه‌ای شد تا استادان علوم ارتباطات، حقوق ارتباطات، حقوق عمومی، حقوق بشر و فعالان تشکل‌های رسانه‌ای در نشست هم‌اندیشی بیشتر به موضوعات ومشکلات مطبوعات بپردازند. محمد مهدی فرقانی استاد ارتباطات، محمد هاشمی حقوقدان، عباس عبدی روزنامه نگار و تحلیل‌گر مسائل سیاسی و اجتماعی و اشرف گرامی زادگان از جمله افراد شرکت‌کننده در این نشست بودند.

در ابتدای این نشست محمد‌مهدی فرقانی استاد ارتباطات و رئیس دانشکده علوم ارتباطات و عضو هیأت علمی گروه روزنامه نگاری دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه در جامعه امروزی رسانه‌ها درهمه عرصه‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و... حرف اول را می‌زنند وتعیین تکلیف می‌کنند گفت: امروز معتقدند که بشرهیچ معرفتی خارج از فضای رسانه‌ای ندارد ونمی تواند داشته باشد یعنی هر آنچه می‌دانند مستقیم یا غیرمستقیم از فضای رسانه‌ای اخذ شده است البته این فضای رسانه‌ای هم قابل نقد است وهم خدمات مهمی به بشر ارائه داده و می‌دهد. وی افزود: بعد از تحولات نیمه دوم قرن 19 در اروپا ما شاهد تولد روزنامه نگاری حرفه‌ای هستیم که بتدریج در طول قرن بیستم تکامل پیدا کرده و عناصر مختلف آن کامل می‌شود.

به گفته وی، در گذشته روزنامه نگار حرفه‌ای از یک طرف نیاز به تخصص داشت و ازطرفی باید تحت حاکمیت قوانین مشخص قرار می‌گرفت تا بتواند فعالیت کند و در واقع بتواند هم صاحب حقوق باشد هم مسئولیت.

فرقانی به نخستین قانون مطبوعات فرانسه که در سال 1881تصویب شد، اشاره و بیان داشت: 50 سال بعد از تصویب نخستین قانون مطبوعات در فرانسه، نخستین قانون حمایت از حقوق حرفه‌ای روزنامه نگاران در سال 1935 تحت تأثیر مبارزات روزنامه‌نگاران و کارگران چاپ در پارلمان فرانسه به تصویب می‌رسد که عناصری از جمله حق دسترسی آزاد به منابع خبری، جمع‌آوری آزاد اطلاعات و... را برای حمایت از حقوق روزنامه نگاران به طور مشخص پیش‌بینی می‌کرد. از طرفی بحث مسئولیت روزنامه نگاران نیز مطرح شد منوط بر اینکه آزادی لازم برای انجام مسئولیت‌ها و فعالیت‌های حرفه‌ای داشته باشد اما نه تنها این قانون دوم هیچ گاه در ایران اقتباس نشد حتی یادی از آن هم نشد چون تحت تحولات سیاسی و ساختار قدرت و... قرار گرفت یا اینکه بنا به مصلحت به آن پرداخته نشد بنابراین ما تا امروز فاقد قانون حمایت از حقوق و حمایت‌های قانونی روزنامه نگاران هستیم و در نتیجه روزنامه نگارانی که فاقد چنین قانونی هستند به سختی حاضر به پذیرفتن مسئولیت خود هستند.

این استاد ارتباطات در ادامه خاطرنشان کرد: زمانی می‌توان به روزنامه نگاران مسئولیت داد که حقوق آنها تأمین شده باشد، نمی‌شود که محدودیت برای انجام کار آنها وجود داشته باشد درعین حال آنها برای تک تک مسئولیت هایشان پاسخگو باشند.

به اعتقاد وی، روزنامه نگاری حرفه‌ای که هم مسئول باشد و هم پاسخگو و درعین حال ازحقوق و آزادی‌های خود برخوردار شود عملاً هیچ گاه با وجود 180 سال تاریخ مطبوعات تا به امروز شکل نگرفته است.

فرقانی به چهار رکن اساسی روزنامه‌نگاری حرفه‌ای اشاره کرد وگفت: یکی از مهم‌ترین ارکان روزنامه نگاری حرفه‌ای، استقلال حرفه‌ای است به این معنی که روزنامه نگاران باید آزاد باشند تا بتوانند براحتی به جست‌و‌جو و جمع‌آوری و انتشار اطلاعات بپردازند. در این صورت می‌توانند پاسخگوی هر آنچه می‌کنند هم باشند. البته این استقلال حرفه‌ای هم شامل استقلال تحریریه‌ای می‌شود و هم اقتصادی. وی افزود: اگر امروز می‌بینیم که روزنامه‌های کاغذی در حال تعطیل‌شدن هستند به‌دلیل تأمین نشدن منابع مالی است چون شمارگان و آگهی آنها کم شده و در واقع درآمدی ندارند.

به گفته فرقانی، در کشورهای در حال توسعه بحث حمایت از حقوق مطبوعات، به حوزه دولت‌های توسعه‌گرا بر می‌گردد، یعنی حمایت از حقوق قانونی روزنامه نگاران بخشی از مسئولیت توسعه‌ای دولت‌ها تلقی می‌شود اما بیشتر دولت‌های کشورهای در حال توسعه، توسعه مدار نبوده و هنوز هم نیستند. وی بیان داشت: استقلال تحریریه‌ای این است که هیچ نیرویی به روزنامه نگار برای بیان یا پنهان حقیقت نباید فشار وارد کند و در واقع روزنامه نگار باید در بیان مطلب خود آزاد و مستقل باشد، اینجاست که اخلاق حرفه‌ای مطرح می‌شود. وی رکن دوم روزنامه نگاری حرفه‌ای را آموزش تخصصی دانست که حداقل نیازبه دو ویژگی تخصص و آموزش تخصصی و تحت حاکمیت قوانین مشخص دارد.

به اعتقاد فرقانی، امروز شاهد هستیم که هنوز روزنامه نگار، کارگر تلقی می‌شود و طبق قوانین کارعمل می‌کند. وی رکن سوم را تشکل‌ها و انجمن‌های صنفی دانست که باید از یک طرف از حقوق اعضا مراقبت کنند و از طرف دیگر بر اخلاق حرفه‌ای اعضا نظارت داشته باشند. وی گفت: رکن چهارم روزنامه نگاری حرفه‌ای، اخلاق حرفه‌ای یعنی مسئولیت اجتماعی است، زمانی می‌توان آن را از روزنامه نگار مطالبه کرد که حقوق آن در چارچوب قانون تأمین و تضمین شده باشد.این اتفاقات هنوزدر کشور ما نیفتاده حتی نشریات الکترونیک هم شامل همان قانون مطبوعات قدیم می‌شوند. البته باید گفت که یکی از مشکلات ما در این حوزه عقب ماندگی حوزه قانونگذاری از واقعیت‌های روز بوده است، یعنی تحولات تکنولوژیک، تحولات وسیعی را در سطح جامعه به وجود آورده است که نه قانون و نه مدیریت قادربه پاسخگویی این اقتضائات جدید نبودند، در نتیجه برای مواجهه با این اقتضائات جدید شاهد تصمیمات مقطعی، موردی و فوری و رفتارهای واکنشی هستیم که از جمله این رفتارها می توان به رفتارهای واکنشی اشاره کرد که در برابر تلگرام صورت گرفته است.

به اعتقاد این استاد دانشگاه انحصاری شدن تلگرام و یکه تازی آن به دلیل سیاستهای نادرست در حوزه شبکه های اجتماعی بود بطوری که با فیلترینگ و حذف برخی از این شبکه‌ها، فضای مجازی به انحصار تلگرام درآمد. اما سؤال این است که چگونه می‌شود ظرف دو سال تلگرام 40 میلیون کاربر پیدا کند؟ آیا غیر از این است که ما امکانات گفت‌و‌گو و اطلاعات آسان و... را از جامعه دریغ کردیم و مدام خطوط ممنوعه را جلوتر بردیم و مردم در نتیجه احساس کردند که فضایی برای بیان و اظهار نظر در فضای رسمی ندارند.این اتفاق شکاف حوزه رسمی با غیر رسمی را بیش از پیش زیاد کرد و در نتیجه این شکاف، بی‌اعتمادی اجتماعی و امید اجتماعی را به وجود آورد.

به‌گفته وی، وقتی این دو دچار خدشه می‌شوند، پرخاشگری جای ارتباطات را می‌گیرد. نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، عملکرد جهت‌دار رسانه‌های سنتی و غالب، بویژه رادیو و تلویزیون بود که نتوانستند نیاز ارتباطی و خبری مردم را تأمین کنند یا حتی ابهام در فضای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور که موجب شد تا مردم عطش دانستن داشته باشند همچنین رسانه‌های سنتی هم نتوانستند پاسخگو باشند در نتیجه مردم از ظرفیت تکنولوژی جدید برای پر کردن این خلأ استفاده کردند. این امر موجب شد تا در نهایت تلگرام از یک ابزار ارتباطی میان فردی، تبدیل به رسانه جمعی شود که حذف این می‌تواند آثار منفی به‌دنبال داشته باشد.

قلم باید آرام آرام پیام‌های رسانه‌ای خود را به جامعه تزریق کند

دکتر محمد هاشمی استاد دانشگاه و حقوقدان نیز در ادامه این نشست، آزادی مطبوعات را یک امر منطقی دانست که مجادله ومبادله اندیشه‌ها را در پی دارد. وی گفت: دین اسلام ترمیم‌کننده آزادی و آزادیخواهی هست. همه انسان ها از ارتباط عقلی گرفته تا ارتباط اجتماعی برخوردار هستند منتهی ارتباطات اجتماعی نیاز به یک سری ابزار دارد که این ابزار از گفتمان محلی گرفته تا امکاناتی که امروز مثل روزنامه‌های مکتوب یا شفاهی مثل رادیو را شامل می‌شود. به گفته وی، درقانون اساسی مشروطه نیز از آزادی مطبوعات سخن آمده و به آن توجه شده است.مجادله فرهنگی و اجتماعی یکی از مواردی است که در همه انسان ها وجود دارد که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

به اعتقاد هاشمی، نگرش اسلام به آزادی خیلی زیبا تعریف شده است چرا که علاوه بر اینکه آزادی عقیده دارد از آزادی تفکر و اندیشه نیز برخوردار است که ما نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم. وی گفت: امروزه در جامعه ما رابطه به‌ صورت عمودی است اگرچه ما رابطه افقی داریم اما رابطه عمودی باعث می‌شود که این رابطه افقی تحت الشعاع استیلای حکومتی قرار گیرد و تبدیل به بزرگترین آسیب شود. وی بیان داشت: کشور ما از نظر تاریخی مسیر خود را طی کرده و گاهی فرصت‌هایی مثل انقلاب اسلامی نیز برای آزادی بیان به وجود آمده است.

به گفته این حقوقدان، اگرچه امروز در جامعه ما آزادیخواهی وجود دارد اما قلم ما باید آرام آرام پیام‌های رسانه‌ای خود را به جامعه تزریق کند.از طرفی می‌توان با استفاده از ظرفیت‌های دینی برای توسعه کشور گام برداشت وتحولات آینده را به نرمی جلو برد.

ضرورت آموزش تخصصی

زهرا جعفری وکیل دادگستری نیز در این نشست با اشاره به اینکه یکی از ارکان روزنامه نگاری آموزش تخصصی است گفت: دفتر مطالعات وزارت ارشاد سعی کرده طی سال‌ها در زمینه آموزش تخصصی روزنامه‌نگاران گام‌های جدی بردارد. وی افزود: مهم این است که آموزش ها هم به‌ صورت تجربی باشد هم آکادمیک یعنی آموزش‌ها صرفاً به‌ صورت کتاب و تئوری نباشد بلکه روزنامه نگار به‌ صورت تجربه در قالب کارآموز وارد روزنامه‌ها شده واز نزدیک یک سری تجربیات را کسب کند اما امروزه به این مسأله کم توجه می‌شود وحتی برخی از سایت‌های خبری در قبال آموزش از کارآموزان مبلغی هم دریافت می‌کنند تا با آنها قرارداد ببندند که پسندیده و حرفه‌ای نیست.

محرومیت زنان از امکانات

اشرف گرامی زادگان عضو انجمن روزنامه نگاران زن ایران نیز گفت: متأسفانه تاکنون قوانین موجود و عملکرد مدیران و مسئولان نتوانسته پاسخ درستی به مردم و جامعه زنان ارائه دهد. وی با اشاره به اینکه زنان ما از امکانات زیادی محروم هستند افزود: امروز شاهد هستیم که زنان ما چه از رفتن به استادیوم و دیدن یک بازی ساده محروم هستند و چه از بقیه مسائل در حوزه‌های دیگر. وی با اعلام اینکه انجمن روزنامه نگاران زن سعی داشته طی بازدید از حوزه مطبوعات زمینه را برای بهره‌ گیری از زنان در پست‌های مدیریتی فراهم کند، بیان داشت: با این حال هنوز می‌بینیم که برخی از رسانه‌ها بعد از سال‌ها حاضر نیستند حتی از عکس زنان در مصاحبه استفاده کنند، این امر نشان می‌دهد که هنوز به نقطه مطلوب نرسیدیم و باید اقدامات مطلوب صورت بگیرد.

گرامی زادگان در خصوص تلگرام نیز خاطرنشان کرد: من از فضای تلگرام خارج نخواهم شد چرا که این حق مردم و روزنامه نگاران است که برای استفاده از ابزار‌ها حق انتخاب داشته باشند.

آزادی یک امر اجتماعی است نه امر مطلق

عباس عبدی استاد دانشگاه نیز در ادامه با اشاره به اینکه ما در دو مسأله نگاه به آزادی و نگاه به مشارکت اختلاف نظرهای جدی داریم گفت: امروز متأسفانه برخی حتی درمورد کتاب هم اظهار نظر می‌کنند در حالی که در جایگاهی نیستند که در این باره بخواهند نظری دهند. وی افزود: متأسفانه گاهی آزادی امری فانتزی تلقی می‌شود در حالی که این گونه نیست بلکه مسأله آزادی یک ضرورت است یعنی یک امر اجتماعی است نه یک امر مطلق. وی تصریح کرد: بخشی از این ضرورت به مشارکت مردم بستگی دارد.در واقع رکن اساسی جامعه توسعه یافته، افزایش نیروی مشارکتی است که لازمه این افزایش نیرو آزادی است.برخی هم تصور می‌کنند آزادی امری مطلق است که می‌توانند براساس آن هر سخنی را بیان کنند.

عبدی تصریح کرد: مگر در غرب زنان از ابتدا حق رأی داشتند؟ مردان آنها هم نداشتند، در آنجا آزادی به نسبت سطح توسعه وجود دارد، باید در نظر داشت که اگر آزادی وجود نداشته باشد امکان مشارکت هم وجود ندارد. وی در ادامه بیان داشت: نکته دیگر که از آن درک درستی وجود ندارد و به مطبوعات برمی‌گردد توجه نداشتن به نقش مشارکتی مطبوعات است.از این‌رو باید توجه داشت که بنیان هویت انسان هویت و اجتماعی شدن آن است یعنی اگر ارتباطات را از انسان بگیریم دیگر قادر به ادامه زندگی نیست در حالی که در ارتباطات مدرن دیگر نیازی به ارتباطات چهره به چهره نیست. وی خاطرنشان کرد: ارتباطات دو رکن دارد یکی ارتباطات نهادمند و دیگری ارتباط جمعی، یعنی یک روزنامه نگار یا یک حقوقدان باید بیش از آنکه با صفت شخصی خود ارتباط داشته باشد باید با صفت نهادی هم ارتباط برقرار کند.

این استاد دانشگاه با تأکید براینکه مسأله نظارت همواره باید مورد توجه قرار گیرد گفت: اگر مطبوعات نظارت مستقل نداشته باشند غیر ممکن است که جامعه عاری از فساد باشد، در واقع میزان آزادی رسانه را می‌توان با شاخص فساد مقایسه کرد.

عبدی نیز در خصوص مسدود شدن تلگرام گفت: به نظر من تلگرام به‌عنوان یک وسیله ارتباطی خطرناک است ولی مسیر و راه حل آن مسدود کردن نیست. مشکل اساسی این است که تلگرام برای ارتباط گروهی یا شخصی است اما چون فیلترینگ مطبوعات و صدا و سیما داریم در نتیجه تبدیل به فضای عام شده است. به گفته وی، امروزه یک مجرای رسمی خبری و خبرنگار شهروند وجود ندارد به همین دلیل هر منبعی می‌تواند براحتی اخبار درست یا نادرست منتشر کند.

وی افزود: باید توجه داشت که مسأله آزادی مطبوعات و خبر‌رسانی مسأله سیاسی نیست که آن را بین دو جناح تقلیل داد اگر چه شاید بخش‌هایی از آن سیاسی باشد ولی بخش‌های دیگر یک ضرورت و الزام یک نظام مدرن است. وی گفت: فضای مجازی زمانی به جامعه ما ورود کرد و جایگزین مطبوعات شد که مطبوعات تحت فشار بودند در نتیجه استفاده از فضای مجازی به مرور تبدیل به عادت شد و موجب شد تا مخاطبان علاقه‌ای به مطالعه مکتوب از خود نشان ندهند. در پایان این نشست از عذرا‌فراهانی روزنامه نگار و مؤلف کتاب چند جلدی اسناد و پرونده‌های مطبوعات ایران قدردانی شد.

یادداشت

چرا آزادی مطبوعات مهم است؟

دکتر امیدعلی مسعودی

عضو هیأت علمی دانشگاه سوره

روزی که نمایندگان مجلس عوام انگلستان می‌خواستند طرحی را بدون اطلاع مردم تصویب کنند، روزنامه نگار «ادموند بورک» نماینده مردم بریتانیا در مجلس عوام انگلستان فریاد برآورد «دوستان مواظب باشید رکن چهارم دموکراسی بر کارها نظارت می‌کند»، کمتر کسی فکر می‌کرد مطبوعات به‌عنوان یکی از قوای جامعه مدنی در کنار 3 قوه مقننه، قضائیه و اجرایی، ارزش و اهمیت پیدا کند.

اکنون که فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی وضعیتی را به وجود آورده‌اند که هر فردی در درون اجتماع می‌تواند صاحب یک رسانه (مثلاً گوشی هوشمند) باشد، آیا همچنان مطبوعات و رسانه‌ها اعم از چاپی و دیجیتالی می‌توانند در حکم یکی از ارکان اصلی هدایت جامعه تلقی شوند؟

پرسش بعدی این است که اگر رسانه‌ها را که وظیفه آگاهی بخشی به مردم جامعه دارند، رکن چهارم آزادی بدانیم، آیا آزاد بودن این رکن در جامعه مهم است یا خیر؟

آزادی مطبوعات، مهم است زیرا از سال‌ها پیش یکی از شاخص‌های مهم وجود آزادی در جوامع همین آزادی مطبوعات است. دماسنج آزادی مطبوعات است که میزان الحراره دموکراسی را بازتاب می‌دهد.

در تحقیقی که چند سال پیش در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام شده است، کشورهای اروپایی بویژه کشورهای حوزه اسکاندیناوی کمک‌های بلاعوض یا حمایتی زیادی برای سرپا ماندن نشریات، رسانه‌ها و خبرگزاری‌های بخش خصوصی درنظر می‌گیرند، زیرا بر این باورند که تولد هر رسانه، تولد یک مشاور و ناظر برای دولت‌ها و احزاب در کشور است. برخی نشریات معتبر در آلمان، سوئد، انگلستان و فرانسه از این کمک‌ها، بهره‌مند می‌شوند و شاید یکی از دلایل مهم سازگاری مطبوعات در اروپا و امریکا ناشی از همین کمک‌های مطبوعاتی است که شامل دادن آگهی، تخفیف در حمل و نقل ریلی، جاده‌ای و فرودگاهی، عدم پرداخت مالیات، تأمین بیمه خبرنگاران، برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی برای خبرنگاران، حمایت در تولید مانند کاغذ، چاپ و توزیع نشریات می‌شود.

در برابر این نشریات با قلم نقاد و نظارت گر خود هرگز اجازه نمی‌دهند در سیستم‌های اداری چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی؛ کوچکترین تخلف و قانون‌شکنی از دید مردم جامعه پنهان بماند.

گاهی قدرت رکن چهارم دموکراسی در حد و اندازه‌ای است که می‌تواند یک رئیس جمهوری خطاکار را از اریکه قدرت امپریالیسم جهانی (امریکا) به پایین بکشد. اتفاقی که در اوایل دهه 1970 میلادی در امریکا به وقوع پیوست و دو خبرنگار حوزه محلی نشریه «واشنگتن پست» توانستند با ردگیری یک سرقت در ساختمان«واترگیت» ماجرای شنود ستاد انتخاباتی دموکرات‌ها توسط «ریچارد نیکسون» رئیس جمهوری تازه انتخاب شده را برملا کنند و پس از چند ماه پیگیری‌های مداوم آنها توانستند تخلف نیکسون را تا دادگاه بکشانند و درنتیجه او را از ریاست‌جمهوری امریکا محروم کنند. در قضایای دیگری مانند ارتباط نامشروع یکی از کارمندان دفتر بیل کلینتون رئیس جمهوری سابق امریکا به نام «مونیکا لوینسکی» هم افشاگر ماجرا یک وبلاگ عادی بود. اما در هر دو قضیه‌ای که به‌عنوان شاهد مثال آورده شد، حمایت رسانه‌های دیگر از افشاگران ماجرا بود. در قضیه «واترگیت» روزنامه واشنگتن پست از حمایت «روزنامه نیویورک تایمز» برخوردار بود و هر کجا که «باب وود وارد» و «سخارل برنشتاین» خبرنگاران واشنگتن پست با مشکل روبه‌رو می‌شدند و اصطلاحاً کم می‌آوردند، وارد صحنه می‌شوند و اطلاعات تکمیلی را برای مردم امریکا منتشر می‌کردند.

پس‌از عزل «نیکسون» روزنامه واشنگتن پست و دیگر روزنامه‌ها همچنان به حیات خود ادامه دادند. در قانون اساسی امریکا نیز اصلی تغییرناپذیر برای آزادی مطبوعات نوشته‌اند که هیچ دولتی حتی دولت غیرعقلانی ترامپ هم نمی‌تواند آن را تغییر دهد. زیرا اگر مطبوعات آزاد در جامعه وجود نداشته باشند؛ یکی از قوای مهم جامعه که باید آن را چشم و گوش جامعه خواند، صمٌ بُکم نمی‌تواند به رسالت خود عمل نماید. بار دیگر باید پرسید چرا آزادی مطبوعات مهم است؟

آزادی مهم است و برای حفظ آزادی در هر جامعه‌ای بویژه در جامعه اسلامی وجود مطبوعات و رسانه‌های آزاد برای رعایت قانون و جلوگیری از تضییع حقوق مردم در درون جامعه لازم و حیاتی است.

این واقعیت درباره همه رسانه‌ها حکم می‌کند بویژه رسانه‌هایی که شاید وسیله ارتباط جمعی به حساب نیایند و بیشتر آنها را وسیله ارتباطی فردی یا شبکه اجتماعی تلقی کنیم. در هر صورت وجود مطبوعات برای حفظ قانون و پایبندی همه آحاد جامعه واجب و ضروری است.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران ، تاریخ انتشار -------- ، کدمطلب: 467032 ، www.iran-newspaper.com