شعار سال: زنگ هشدار شروع خشکسالی سال‌هاست که در کشور ایران به صدا درآمده است اما متأسفانه تدبیر موثری برای کاهش خسارات این پدیده که بخشی از آن ناشی از کمبود بارندگی و بخشی دیگر مربوط به استفاده نادرست از منابع آبی بوده، صورت نگرفته است.

دشت دهگلان در استان کردستان نیز به‌دلیل برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی با افت آب زیرزمینی رو‌به‌رو است به طوریکه از سال 83 این دشت به‌عنوان دشت ممنوعه معرفی شد تا شاید این افت جبران شود.

به گفته رئیس اداره منابع آب شهرستان دهگلان طبق آمار اعلام شده طی سه سال گذشته با اتخاذ سیاست‌های مناسب موفق به جلوگیری از افت بیشتر آب‌های زیرزمینی شده‌اند هر چند میزان افت همچنان جبران نشده و نیاز به سال‌ها وقت برای جبران است.

باید اذعان کرد که آب در ایران در یک جنگ مغلوبه قرار گرفته است چراکه نه بارندگی مناسب داریم، نه کشاورزی کارآمدی و با استفاده ناصحیح از منابع آبی نیز در حال رقم زدن یک فاجعه هستیم.

ایران کشوری خشک و کم بارش است، البته با مدیریت صحیح منابع آبی باقیمانده می‌توانیم پاسخ مناسبی به خشکسالی داشته باشیم، یکی از این پاسخ‌ها در حوزه کشاورزی کاشت محصولاتی با مصرف کم آب و استفاده از آبیاری‌های قطره‌ای و نوین برای مصرف بهینه آب است.

شهرستان دهگلان به‌دلیل دارا بودن ظرفیت مناسب، مستعد کشت محصولاتی همچون سیب‌زمینی و گندم است، به طوریکه از دهگلان در استان کردستان به‌عنوان یکی از قطب‌های تولید سیب‌زمینی نام برده می‌شود اما متأسفانه کشت بی‌‌رویه سیب‌زمینی در اراضی این شهرستان تهدید جدی برای منابع آب این منطقه شده است.

محصول سیب‌زمینی به‌شدت به آب نیاز دارد اما به‌دلیل سود اقتصادی بالایی که برای سیب‌زمینی‌کاران عمده دارد با وجود هشدارهای کارشناسان در خصوص تشدید خشکسالی باز هم این محصول در سبد انتخاب برخی کشاورزان برای کشت قرار دارد.

سالانه چهار تا پنج هزار هکتار از اراضی دهگلان زیر کشت سیب‌زمینی می‌رود

"حامد احمدی" با تاکید بر اینکه سیاست سازمان جهاد کشاورزی بر مبنای بازار عرضه و تقاضاست و افزایش سطح زیر کشت این محصول در برنامه این سازمان قرار ندارد، اظهار داشت: هر ساله حدود چهار تا پنج هزار هکتار از اراضی کشاورزی دهگلان زیر کشت سیب‌زمینی می‌رود و با توجه به اینکه سیب‌زمینی محصولی است که به‌شدت به آب نیاز دارد، هدف سازمان جهاد کشاورزی «مدیریت منابع آبی» است.

به گفته رئیس جهاد کشاورزی شهرستان دهگلان سال گذشته حدود پنج هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی این شهرستان زیر کشت سیب‌زمینی رفته بود اما امسال پیش‌بینی می‌شود که این میزان به حدود 4200 هکتار کاهش یابد.

وی با توجه به اهمیت و ضرورت مدیریت منابع آب در حوزه کشاورزی، معتقد است، باید به سمت کشت انتظاری سیب زمینی رفت تا بتوانیم از آب‌های سبز و حدود چهار هزار متر مکعب از نزولات جوی در فصل بهار برای آبیاری این محصول استفاده کنیم.

باید در نظر داشت که با توجه به اینکه صنایع تبدیلی در شهرستان دهگلان بسیار ضعیف است، صرفنظر از منفعت مالی که برای تعداد کمی از سیب‌زمینی‌کاران عمده این شهرستان دارد، عملاً کشت این محصول نمی‌تواند صرفه اقتصادی آنچنانی عاید این شهرستان کند بنابراین بنا به گفته رئیس جهاد کشاورزی دهگلان، معرفی محصولی به تناوب کشت سیب‌زمینی می‌تواند منجر به درآمدزایی بیشتر کشاورزان شود که بر همین اساس کشت نشائی می‌تواند انتخاب مناسبی باشد به طوریکه برای نخستین بار در این شهرستان، چغندر قند به صورت نشائی کشت شد.

باید اذعان کرد در حال حاضر که کشاورزی ما بر پایه استفاده از آب‌های زیرزمینی و حفر چاه‌های عمیق و نیمه عمیق برای آبیاری محصولات است و سهم عادلانه‌ای از آب‌های آزاد پشت سدهای این استان نداریم صرفه‌جویی در این بخش می‌تواند سپر دفاعی بسیار خوبی برای مقابله با بحران خشکسالی باشد، بنابراین کشت محصولاتی با مصرف کم آب و البته درآمدزا بسیار ضروری‌تر از قبل به‌نظر می‌رسد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ 13 تیر 93، کد مطلب: 1768301: www.tasnimnews.com