‌شعار سال: دکتر مراد کاویانی با اشاره به طرح موضوع ابردزدی توسط رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور، گفت: مرجع رسیدگی به این موضوع سازمان هواشناسی کشور است و این سازمان هم رسماً نظر خود را در مورد آن اعلام و عنوان کرد که چنین پدیده‌ای امکان‌پذیر نیست.

تغییر اقلیم باعث کاهش بارندگی و بارش باران به جای برف شده است

کاویانی به ریشه‌های طرح این قبیل موضوعات اشاره و خاطرنشان کرد: کشور ما در دو دهه اخیر درگیر پدیده کاهش بارش و در کلیت تغییر اقلیم است؛ یعنی تغییر اقلیم در کشورهایی که بر روی کمربند خشک دنیا قرار گرفته‌اند به کاهش بارش، تغییر نوع بارش از جامد به مایع و تغییر زمان بارش منجر شده است.

وی ادامه داد: این یعنی علاوه بر کاهش بارش ما به جای بارش برف شاهد بارش باران هستیم که این بارش‌ها از بازه زمانی آذر تا اردیبهشت در آخر سال متمرکز شده است.

این استاد دانشگاه خوارزمی تاکید کرد: از طرف دیگر ما در سال‌های اخیر با کاهش انباشتی بارش مواجه شده‌ایم؛ این کاهش انباشتی بارش در این سال‌ها روی هم تجمیع شده و به امسال رسیده است؛ طبق برآوردهای وزارت نیرو علی‌رغم بارش‌های خوبی که در بهار رخ داد ولی باز هم با کمبود 27 درصدی بارش‌ها روبرو هستیم، بنابراین از قبل مشخص بود که تابستان امسال بحران آب داشته باشیم.

ایران به تنهایی قادر به حل بحران آب نیست‌

کاویانی افزود: در مجموع می‌توان چنین گفت که بحران موجود از یک طرف برآیند مساله جهانی تغییر اقلیم است که راهکار ساده‌ای ندارد و ایران به تنهایی از پس این مساله بر نمی‌آید و از طرف دیگر به مسائل داخلی چون افزایش جمعیت، شهری شدن جمعیت و مدیریت ناکارآمد داخلی بر منابع آب برمی‌گردد.

این کارشناس جغرافیای سیاسی ادامه داد: بحث مدیریت ناکارآمد داخلی نقش زیادی در بحران پایدار آب در ایران دارد و طرح موضوع ابردزدی نوعی فرافکنی است؛ یعنی مسئولان ما که مدعی این موضوع هستند کمتر حاضر به پذیرش این واقعیت هستند که وضعیت موجود بیش از آن که ناشی از دست‌اندازی کشورها و قدرت‌های دیگر باشد ناشی از مدیریت ناکارآمد داخلی است.

برای اولین بار آب برای ایران به یک کد ژئوپلتیک تبدیل شده است

وی در ادامه ضمن ابراز نگرانی از تبدیل شدن آب به یک کد ژئوپلتیک در مناسبات ایران خاطرنشان کرد: طی صد سال اخیر هر قدرت منطقه‌ای و جهانی که قصد امتیازگیری از ایران داشت روی موضوع اقوام در ایران تمرکز می‌کرد مانند حضور شوروی در شمال غرب کشور پس از جنگ جهانی دوم و یا حمایت صدام از اعراب خوزستان، اما امروز برخی کشورها در مواجهه با ایران آب را به یک کد ژئوپلتیک تبدیل کرده‌اند و این برای اولین بار است که رخ می‌دهد.

کاویانی سخنان بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل درباره بحران آب در ایران را یکی از نمودهای تبدیل شدن آب به کد ژئوپلتیک در قبال ایران عنوان و خاطرنشان کرد: نتانیاهو در سخنان خود اعلام کرد که اسرائیل با تکنولوژی خود توان کمک به حل بحران آب ایران را دارد.

وی افزود: شاید بتوان طرح موضوع ابردزدی توسط رئیس سازمان پدافند غیرعامل را هم نوعی واکنش به سخنان نتانیاهو درباره توان اسرائیل برای کمک به حل بحران آب در ایران دانست.

کاویانی خاطرنشان کرد: در هر حال این برای اولین بار است که آب در تاریخ تحولات جنوب غرب آسیا به عنوان یک کد ژئوپلتیکی ایران ظاهر شد و بحران آب این زمینه را فراهم کرده که کشورهای دیگر به بهانه کمک به مردم ایران به دنبال امتیاز باشند؛ در واقع اسرائیل به دنبال حل بحران آب در ایران نیست بلکه تلاش دارد با پرداختن به مقوله بحران آب از کشور ما نوعی کسب امتیاز کند.

مدیریت ناکارآمد آبی به نارضایتی اجتماعی بیشتر دامن خواهد زد

وی با انتقاد از مدیریت داخلی در به وجود آمدن چنین شرایطی اظهار کرد: وضعیت کنونی از سال‌ها پیش قابل پیش‌بینی بود؛ به عنوان مثال اگرچه بخشی از بحران آب خوزستان ناشی از کاهش بارش است، اما سدهایی که بر روی رودهای ورودی به این منطقه زده شده آب وارد شده به کارون را تا حد زیادی کاهش داده و امروز چنین وضعیتی را در خوزستان به دنبال داشته است.

کاویانی افزود: از طرف دیگر سیاست‌های آبی ترکیه، عراق و سوریه نیز در کاهش آب اروند رود موثر واقع شده و این وضعیت را تشدید کرده و باعث پیشروی آب شور خلیج فارس به سمت کارون و اروند رود شده است.

این استاد دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه بحران آب به افزایش نارضایتی اجتماعی در کشور دامن خواهد زد تصریح کرد: اینها نیازمند یک رویکرد مدیریت داخلی است و امنیت آبی حکم می‌کند که در پی بهبود وضع موجود باشیم نه فرافکنی‌هایی همچون ابردزدی و برف دزدی.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایسنا، تاریخ 14 تیر 97، کد مطلب: 97041408042: www.isna.ir