شعار سال: صبح یکشنبه 22 فروردین، دستورکار مجلس تغییر کرد و نمایندگان بررسی بودجه سال جاری را در دستورکار خود قرار دادند . از آن روز نمایندگان هر روز در دو نوبت صبح و بعدازظهر در صحن علنی حاضر شدند تا بررسی بودجه سرعت بگیرد. البته جلسات بعدازظهر با حدود 40دقیقه تاخیر رسمیت می‌یافت که گوياي کم رغبتي برخي نمايندگان براي حضور در جلسات و کار فشرده بود.

لايحه بودجه 95 با حدود یک ماه تاخیر نسبت به زمان قانونی در 27دی ماه سال گذشته توسط رئیس جمهور تقدیم مجلس شد. اما مجلس تا پایان سال زمان کافی برای بررسی را نداشت، به ویژه اینکه بیشتر نمایندگان برای مجلس دهم کاندیدا شده بودند و فرصت می‌خواستند برای تبلیغات به حوزه‌های انتخابیه‌شان بروند. از همین رو مجلس از دولت خواست لایحه دودوازدهم را به مجلس بیاورد و دولت علي رغم ميلش چنین کرد.

برای بررسی لایحه بودجه دولت،‌ کمیسیون تلفیقی در مجلس شکل گرفت و اعضای کمیسیون بررسی لایحه بودجه را در سال گذشته شروع کرده و به پایان بردند . تصویب این لایحه در سال گذشته محقق نشد و در اولین روز کاری مجلس در دومین هفته کاری بررسی کلیات گزارش کمیسیون تلفیق درباره بودجه سال جاری آغاز شد. برای دفاع از بودجه ازسوی دولت تنها محمدباقر نوبخت و مجید انصاری به جمع مجلسی‌ها اضافه شدند . پس از تصویب کلیات و در زمان بررسی جزئیات بودجه، ‌صالح معاون نوبخت به تنهایی از خواست دولت دفاع می‌کرد و نوبخت در بخش جزییات تنها در زمان تبصره14 که مربوط به کاهش یارانه‌بگیرهاست به بهارستان بازگشت.

مواضع مدافعان و مخالفان کلیات بودجه دولت

در صبح روز اول بررسی، 10 موافق و 10 مخالف کلیات گزارش کمیسیون تلفیق درباره بودجه 95 سخن گفتند. برخلاف روال معمول نمایندگان برای بیان نظر خود پشت تریبون میانه مجلس نایستادند و در صندلی‌های خود سخن گفتند. احمد توکلی یکی از آخرین کسانی بود که می‌خواست به عنوان موافق سخن بگوید. او برای بیان دلایلش به پشت تریبون ناطقان مجلس رفت و گفت: به اینجا آمدم تا این سنت حسنه فراموش نشود .

یکی از مهمترین موضوعاتی که در سخنان موافقان و مخالفان بودجه تکرار می‌شد موضوع توجه به «اقتصاد مقاومتی» بود. اکثر موافقان میزان توجه به اقتصاد مقاومتي را یکی از نقاط مثبت لايحه بودجه دانستند و اکثر مخالفان، بودجه 95 را بی ارتباط با اقتصاد مقاومتی ارزیابی مي‌کردند. اما نقطه مشترک سخنان موافقان و مخالفان در مورد حذف دهک‌های پردرآمد جامعه از دریافت يارانه بود. با اين حال درباره توسعه مناطق محروم، موافقان و مخالفان نظرات متضادی داشتند. افزایش بودجه عمومی کشور موجب نگرانی مخالفان بود که از يکسو آن را غيرقابل تحقق خوانده و از سوي ديگر به تورم زا بودن آن اشاره داشتند. موافقان اما از اينکه بودجه مناسبي شامل حال توسعه روستايي و خدمات بهداشتي و آموزشي شده است، خرسند بودند با وجود سخنان منتقدان، اکثریت نمایندگان مجلس به کلیات بودجه سال 95 رای موافق دادند .

احمد توکلی و سخنانش که جنجالی شد

نماینده مردم تهران در مجلس دهم که در موافقت با گزارش کمیسیون تلفیق سخن گفت،‌ بخشی از سخنانش جنجالی شد. احمد توکلی گفت: آقاي احمدي نژاد سعي کرد از محل صندوق توسعه ملي براي پرداخت بدهي دولت، برداشت کند که با تصويب قانوني اين کار را غيرقانوني اعلام کرديم. متاسفم که دولت روحاني هم مي‌خواست همين روال از دولت قبل را ادامه دهد  رسانه‌های اصلاح طلب از سخنان توکلی گل گرفتند و از قول او نوشتند: دولت قبل 105هزار میلیارد گرفت و پس نداد! این برداشت به مذاق توکلی خوش نیامد و او خطاب به مدیران مسئول روزنامه‌های شرق، اعتماد، آرمان، ابتکار، اسرار، ایران، فرهیختگان نوشت: «تمام تخلفات اشاره شده در نطق من مربوط به زمان صدارت آقای دکتر روحانی است» .

روز بعد یعنی سه شنبه روزنامه کیهان تیتری زد که 180درجه با تیتر روزنامه‌های اصلاح طلبان فرق می‌کرد. کیهان از قول توکلی نوشت: درسکوت دستگاه‌های نظارتی، 150هزار میلیارد تومان، ‌فقط یک قلم تخلف دولت راستگویان. توکلی دوباره خونش به جوش آمد و این بار خطاب به حسین شریعتمداری نوشت:‌ کار شما تلخ‌تر از کار نشریات اصلاح‌طلب است... محتاج تغییر مسیر هستید تا با تشدید اختلافات بیش از این به مصالح ملی و منافع مردم آسیب نرسد و در فردای قیامت به خلق خدا بدهکار نشوید .

بودجه لاغر شده است

سال گذشته مجلس برخی احکام بودجه را دائمی کرد تا هر سال نمایندگان درگیر تصویب مصوبات تکراری و سالانه نشوند و از همین رو جزوه لایحه بودجه سال جاری بسی لاغرتر از سال‌های پیش شده است. این لایحه 22 تبصره دارد که کمیسیون تلفیق 12 تبصره دیگر نیز به آن الحاق کرده است. روند بررسی بودجه نیز سرعت گرفته است. در طول هفته گذشته که نمایندگان هفت نشست را در چهار روز برای بررسی بودجه برگزار کردند، بررسی بخش‌های درآمدی بودجه به پایان رسید و علاوه بر آن 13تبصره از بخش‌های هزینه‌ای نیز تعیین تکلیف شده‌اند. در ادامه مروری می‌کنیم بر مهم‌ترین مصوبات مجلس درباره بودجه سال جاری.

سربازی همچنان فروشی است

فروش کارت پایان خدمت به غایبان سربازی سال گذشته کلید خورد و امسال برای دومین بار به تایید مجلس رسید. مجلس به دولت اجازه داد، مشمولان خدمت وظیفه عمومی را که بیش از هشت سال غیبت دارند، با پرداخت جریمه مدت زمان غیبت به صورت یکجا یا تخفیف تا پایان سال ۹۵ معاف کند. تفاوت مصوبه امسال با سال گذشته امکان قسطی کردن، مبلغ جریمه است، البته اقساط باید تا پایان سال جاری پرداخته شود .

بودجه دفاعی 35 هزار میلیارد ریال افزایش یافت

اما درآمدهای حاصل از فروش سربازی قرار است کجا هزینه شود؟ نمایندگان مجلس شورای اسلامی مصوب كردند تمام درآمدهای حاصل از اعطای معافیت‌های مشمولان دارای 8 سال غیبت تا سقف 35 هزار میلیارد ریال برای تقویت بنیه دفاعی نیروهای مسلح هزینه شود.

قیمت سوخت، صبح تصویب شد و بعدازظهر برگشت خورد؟

یکی از مهم‌ترین مصوبات مجلس در چند ساعت منتفی شد. صبح سه‌شنبه نمایندگان مجلس با تبصره مربوط به قیمت بنزین موافقت کردند. در این تبصره بر اساس میزان مصرف، قیمت سوخت افزایش می‌یافت و به این ترتیب حضور کارت سوخت برای خرید بنزین لازم بود تا بر اساس آن بتوان میزان سوخت مصرفی هر خودرو را مشخص کرد  اما در جلسه عصر همین روز مهرداد بذرپاش، عضو هیات رئیسه مجلس خواست که این مصوبه برای بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق بازگردد. او گفت که ظاهرا نمایندگان وقتی رای می‌دادند توجه کافی را نداشتند. لاریجانی پیشنهاد بذرپاش را به رای گذاشت و اکثریت نمایندگان با آن موافقت کردند .

یارانه‌بگیران کم می‌شوند

موضوع یارانه‌ها همچنان جنجالی است؛ سنگی که در چاه افتاده و به سختی خارج می‌شود. در جريان بررسي لايحه بودجه، مجلس تصمیم گرفت یارانه 24 میلیون نفر را حذف کند اما دولت می‌گوید محاسبات مجلس درست نیست. مجلس شوراي اسلامي بر پيشنهادي كه در كميسيون تلفيق به تصويب رسيده بود، مهر تاييد زد. در حالي كه دولت مي‌گويد كمتر از هفت ميليون نفر در ايران درآمد بالاتر از ٣٥ ميليون تومان در سال دارند. با مصوبه مجلس، يارانه كه به يكي از حساس‌ترين واژه‌ها براي افكار عمومي ايران تبديل شده است براي سه دهك پردرآمد حذف مي‌شود.

با وجود مخالفت دولت، مجلس حذف سه دهك پردرآمدي جامعه از دريافت يارانه‌ نقدي را تصويب كرد. در مصوبه مجلس سه دهك پردرآمد جامعه نيز مورد اشاره قرار گرفته‌اند. نمايندگان معتقدند شش گروه تجار، صاحبان مشاغل آزاد، نمايندگان، اعضاي هيات علمي دانشگاه، پزشكان، كارمندان سه قوه كه درآمد بالاي سه ميليون دارند و ايرانيان مقيم خارج سه دهك بالايي جامعه را تشكيل مي‌دهند .

گلایه رئیس مجلس از صداوسیما

روز بعد از تصویب تبصره 14 که مربوط به یارانه‌هاست، حضور مخالفان این تبصره در تلویزیون حاشیه ساز شد. سخنگوی کمیسیون تلفیق در صحن علنی از برنامه ویژه خبری صداوسیما گلایه کرد. سخنان محمدرضا پورابراهيمي با همراهي علي لاريجاني، رئيس مجلس مواجه شد. لاريجاني گفت: صداوسیما باید این موضوع را اصلاح کند و از سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه دعوت شود تا مصوبات مجلس را توضیح دهد و از آنها دفاع کند. اگرچه نظر مخالف هم قابل انعکاس است ولی نظر مجلس را سخنگوی کمیسیون تلفیق باید مطرح کند . در واكنش به اين سخنان، غلامرضا كاتب كه ميهمان شب گذشته نشست خبري صداوسيما بود، همزمان با برگزاري نشست علني مجلس،‌ نشستي خبري برگزار كرد و در جمع خبرنگاران پارلماني از صداوسيما دفاع كرد. كاتب گفت: در مورد مصوبه روز گذشته مجلس درباره تبصره 14، نمايندگان زيادي موافق و برخي مخالف بودند. در اين بين آقاي پورابراهيمي موافق و بنده مخالف بودم و هر دوي ما به نشست خبري تلويزيون دعوت شديم. آقاي پورابراهيمي به صداوسيما آمد اما معلوم نيست كه چرا در نشست شركت نكرد! بايد دليل اين كار را از خودشان بپرسيد .

بررسی ادامه دارد

نمایندگان مجلس نهم هفته کاری آینده خود را همچون هفته‌های معمول از یکشنبه شروع نمی‌کنند. آنها صبح شنبه به بهارستان می‌روند تا هر چه زودتر بررسی بخش‌های هزینه ای بودجه سال جاری به پایان برسد.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری تحلیلی ایران، تاريخ انتشار: 26 فروردین 1395، کد خبر: 526935، www. khabaronline.ir