شعار سال: تنها صدای اعتراض‌آمیزی که از همسایگان مردم فلسطین به پا خاست صدای جنبش حزب‌الله لبنان و انصارالله یمن بود که تجاوزهای اسرائیل به فلسطین را محکوم کردند. حزب‌الله اعلام کرد: «نیروهای مقاومت درسی به دشمن دادند که آنان را به فکر کردن قبل از انجام هر گونه تجاوزی وا می‌دارد. ما تجاوز ادامه‌دار صهیونیست‌ها به نوار غزه و ترور شنیعی که توسط نیروهای اشغالگر صورت گرفت، را محکوم می‌کنیم.»

به‌گزارش میدل‌ایست‌آی، اندکی پس از اعلام بیت‌المقدس به‌عنوان پایتخت اسرائیل، فشارها علیه فلسطینی‌ها بیشتر شد اما واکنش همسایگان عربی‌اش به فجایعی که علیه مردم نوار غزه صورت می‌گرفت، کمتر و کمتر شده است. اگر واکنش‌ها را معیار سنجش حساسیت این کشورها نسبت به موضوع فلسطین در نظر بگیریم، بدرستی می‌توان نتیجه گرفت، فلسطین دیگر برای کشورهای عربی اولویت نیست. دیگر در کشورهای عربی و اکثریت مسلمان، شاهد تظاهرات و اعتراضات کوبنده علیه اقدامات امریکا و اسرائیل در فلسطین نیستیم. با توجه به تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر ایجاد برقراری روابط دوستانه میان کشورهای عربی و اسرائیل، آنچه امروز شاهدش هستیم این است که این طرح تا حد زیادی موفق بوده است. نخستین نشانه آن را باید در کنفرانس سازمان اسلامی در استانبول جست که اندکی پس از انتقال سفارت امریکا از تل آویو به قدس برگزار شد. در این کنفرانس که درباره بررسی عواقب و جوانب تصمیم دونالد ترامپ بود، از 57 کشور عضو، تنها 16 کشور شرکت کردند. دبیرکل این کنفرانس در واکنش به بی‌توجهی اعضا نسبت به آن گفت: «بیت‌المقدس باید اولویت تمام کشورهای عربی و مسلمان باشد، اما پاسخ آنها حیرت‌انگیز است. پشت جوانان فلسطینی خالی شده است و این برای ما بسیار دردناک است.»

پس از ورود ترامپ به کاخ سفید، او با سپردن مأموریت اجرا کردن «معامله قرن» به داماد خود تصمیم داشت روابط میان فلسطین و اسرائیل را بهبود ببخشد، اما در پی ضرباتی که بر پیکر زخمی فلسطین فرود آورد، مقام‌های فلسطینی اعلام کردند امریکا «دیگر صلاحیت برقراری صلح را ندارد». در چنین شرایطی کشورهای عربی خود وارد میدان شدند و بدون فوت وقت به سوی عادی‌سازی روابط شان با رژیم صهیونیستی حتی بدون حضور فلسطین خیز برداشتند. بی‌عملی کشورهای عربی در برابر تجاوزهای مکرر رژیم صهیونیستی، علت دیگری هم دارد: شکافی که پس از بهار عربی در بدنه روابط آنها ایجاد شد، باعث چند دستگی آنها در مسائل مختلف جهان عرب شد که حمایت از گروه‌های مختلف فلسطینی از آن جمله است. اکنون اجماع نظر کشورهای عربی درباره فلسطین از میان رفته است و سکوت مطمئن‌ترین و امن‌ترین واکنش به اقدامات رژیم صهیونیستی و امریکا در فلسطین است.

رقابت کشورهای عربی بر سر دوستی با اسرائیل

آرون دیوید میلر، کارشناس مسائل خاورمیانه در آتلانتیک نوشته است: «بنیامین نتانیاهو با وجود پرونده فساد مالی همسر، چالش‌های مربوط به مشاور امنیت ملی و رئیس موساد، هرطور که بود سفری به عمان کرد تا با سلطان قابوس دیدار کند و درباره مسائلی که همه می‌دانیم چیست، با او گفت‌و‌گو کند. ماهیت دیدارها و صلحی که به وضوح می‌توان دید، سرشار از تضاد است. از آخرین روند صلح واقعی میان کشورهای اعراب و اسرائیل در دهه 90 میلادی، این جدی‌ترین سازشی است که پشت پرده صورت می‌گیرد. اما فلسطین که خود هسته اصلی این محور باید باشد، در آن حضور ندارد. نتانیاهو به‌دنبال گسترش این نگرش در جهان است که فلسطین باعث خصومت و دشمنی اسرائیل و کشورهای عربی است و بدون این کشور هم می‌شود با کشورهای عربی به صلح رسید. البته شاید کشورهای عربی همچنان با اسرائیل مخالف باشند اما قطعاً رهبران عرب دیگر چنین نظری ندارند. از قطر و عربستان گرفته تا عمان و مصر که حتی مأموریت پیدا کرده‌اند، مقام‌های فلسطینی را بر سر میز مذاکره با اسرائیل بنشانند، بر سر دوستی با اسرائیل ماراتن گذاشته‌اند. نتانیاهو اخیراً خطاب به کنست، پارلمان اسرائیل، گفت: «رابطه میان کشورهای حوزه خلیج فارس و اسرائیل صمیمانه‌تر از چیزی است که دیگران فکر می‌کنند» تا پرده از این بردارد که از مدت‌ها پیش اراده‌ای در کشورهای عربی برای صلح با اسرائیل صورت گرفته بود. سفر وزیر فرهنگ و ورزش اسرائیل، یکی از تندروترین چهره‌های کابینه نتانیاهو علیه فلسطینی‌ها، به ابوظبی نیز نشان از آن دارد که این تغییرات سیاسی را در دیپلماسی ورزشی هم می‌توان دید. این رویدادها میوه سیاست‌ خارجی اسرائیل است که با همکاری جارد کوشنر قدم به قدم به فصل باردهی‌اش نزدیک شد. حالا کابینه اسرائیل با کمک همسایگان عربی‌اش به آنچه از مدت‌ها پیش در سر داشته رسیده است: فلسطین اهمیتش را برای رهبران کشورهای عربی از دست داده است. آنجا که وزیر خارجه عمان زبان کشورهای عربی شد و گفت: «اسرائیل دولتی حاضر در منطقه است و ما همه این را می‌دانیم و جهان هم باید از این واقعیت آگاه باشد» لحظه‌ای بود که نتانیاهو با خرسندی لبخندی زد و نفس راحتی کشید.»

جسیسون لمون نیز در مجله نیوزویک درباره چشم‌انداز روابط اسرائیل با کشورهای عربی نوشته است: «گزارش‌ها نشان می‌دهد به غیر از ایران، تمام کشورهای حوزه خلیج فارس در تلاشند روابط خود را با اسرائیل بهبود بخشند و همکاری‌های اطلاعاتی‌شان را آغاز کرده‌اند. اگرچه احتمالاً مردم این کشورها با این سیاست موافق نیستند، اما عزم رهبران شان برای عادی‌سازی روابط جدی است.»

شب خونبار غزه

روز دوشنبه با غروب خورشید در آسمان غزه، باران موشک بر سر مردم فلسطین آغاز شد و به گزارش الجزیره، چهار فلسطینی کشته و ده‌ها نفر زخمی شدند. پس از آن نیروهای مقاومت وارد عمل شدند و بیش از 400 موشک با بردهای مختلف به سمت شهرک‌های صهیونیست‌نشین شلیک کردند که باعث ایجاد رعب و وحشت در میان اسرائیلی‌ها و فرار نزدیک به 75 هزار نفر به پناهگاه‌ها شد و براساس گزارش منابع صهیونیستی، یکی از شهروندان اراضی اشغالی کشته شده است. از سال 2014 تاکنون، این خشونت‌بارترین درگیری میان فلسطین و اسرائیل است. در حمله اسرائیل به نوار غزه، نهادهای خدمات‌رسان و ساختمان شبکه ماهواره‌ای الاقصی در غرب نوار غزه بمباران شد. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در واکنش به این حملات گفت: «تحولات اخیر در نوار غزه بسیار نگران‌کننده و فاجعه‌ای غیر قابل توصیف هستند. ما خواهان توقف فوری این خشونت‌ها هستیم.»

یادداشت

مقاومت، حامی اصلی مردم فلسطین

ناصر ابوشریف

نماینده جنبش جهاد اسلامی در تهران

اکثر دولت‌های عربی‌ای که امروز در منطقه وجود دارند، همزمان با رژیم صهیونیست‌ها موجودیت پیدا کردند. با پایان جنگ جهانی اول، دولت عثمانی که نتوانسته بود در جنگ پیروز شود و تسلیم شکست شده بود، حاکمیت بر بسیاری از کشورهای منطقه را از دست داد و این کشورها با استفاده از این شکست توانستند حکومت خود را ایجاد کنند. آن زمان حاکمان این کشورها پذیرفتند موجودیت اسرائیل را قبول کنند و به‌دلیل تأمین امنیت خود با استعمار کنار بیایند. حاکمان کشورهای عربی از همان ابتدا با رژیم صهیونیستی هماهنگ و مزدوران طرح‌های غربی بودند. پذیرش استعمار در ابتدا پنهانی بود اما همان‌طور که امروز شاهدش هستیم، ارتباط با رژیم صهیونیستی آشکار شده و دیگر هیچ تلاشی برای پنهان ماندن همکاری‌ها نمی‌شود. حالا کشورهای عربی علناً نشان می‌دهند با اسرائیل روابط خوبی دارند و بابت آن شرمساری ندارند. مردم کشورهای عربی اگرچه سکوت کرده‌اند، اما با برادران فلسطینی خود همدلی دارند و در جبهه استعمار قرار نمی‌گیرند. آنها قلباً از اینکه حاکمانشان علیه مردم فلسطین ایستاده‌اند ناراحت هستند. به‌رغم اجماعی که در منطقه تحت حمایت از استعمار شکل گرفته، ملت فلسطین و جنبش مقاومت همچنان زنده‌ هستند. هر تلاشی که در منطقه صورت می‌گیرد، روح عدالت‌جوی و حق‌طلب مردم فلسطین را هوشیارتر می‌کند. جهان باید بداند، با وجود تازیانه‌های استعمار، محور مقاومت آماده مبارزه و حمایت از حقوق مردم فلسطین است و اگر جبهه جوانان فلسطینی تنها مانده، مقاومت همچنان پشت مردم فلسطین است. پایگاه اصلی مقاومت حاضر است و برای حمایت از مردم فلسطین از همیشه آماده‌تر است.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران تاریخ انتشار 23 آبان 97، کدخبر: 489544، www.iran-newspaper.com