داشتن نگاه درست به شهر و تعریف مناسب از آن، شرط اولیه مدیریت شهر است. با الحاق روستا به شهر در گام اول هویت اجتماعی و فرهنگی مردم روستا به خطر میافتد، چراکه بحث الحاق یک پاسخ آری یا نه ندارد بلکه بایستی طی یک فرآیند الحاق انجام شود. با الحاق روستا زیر طرح جامع شهری قرار میگیرد و ضوابط شهرسازی بر آن اعمال میشود اما این امر زندگی طبیعی روستاها را مورد خدشه قرار میدهد. اشتغال روستایی آسیب دیده و بعد فرهنگی و احتماعی روستایی هم بهم میریزد.
نرگس نورالهزاده، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر همدان ضمن اشاره به اینکه پیشنهاد الحاق چهار روستا شورین، حسنآباد، قاسمآباد و علیآباد به این شهر از سوی برخی از نمایندگان مجلس مطرح شده است، گفت: همجواری این روستاها با شهر همدان و بهانه توسعه شهر دلیلی برای طرح این موضوع بوده که با مخالفت اعضا شورای شهر مواجه شد.
نورالهزاده نگاه درست به شهر و تعریف مناسب از آن را هدف اصلی مدیران شهری و استانی دانست و تصریح کرد: در حقیقت شهر محلی برای پرورش انسانهای سالم از بعد روحی و جسمی است که برای احقاق این مهم باید مسائل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شهر در آن لحاظ شود. به این معنا که اگر در اقدامات انجام شده به تبعات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی توجه نشود، اون شهر هیچوقت نمیتواند یک بستر خوب برای زندگی شهری را آماده کند.
روستایی که دارای کالبد مشخص بوده، از نظر اقتصادی تولیدکننده و در بعد اجتماعی دارای فرهنگ اصیل ومناسب است، به هنگام الحاق گرفتار مشکلات عدیدهای میشود.
با الحاق روستا به شهر در گام اول هویت اجتماعی و فرهنگی مردم روستا به خطر افتاده و از بین میرود؛ به این معنا که روستا دارای بافت بومی و محلی بوده و اهالی به نوعی به روستا خود احساس وابستگی دارند در نتیجه مهاجرت به آن به راحتی انجام نمیشود اما با الحاق به شهر پیوست اجتماعی روستا از بین رفته و افراد به راحتی به مناطق دیگر شهر مهاجرت کرده و پذیرش راحتتر است.
با الحاق روستا به شهر اقتصاد خانواده به خطر میافتد
به گفته رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر همدان تجارب شهرهای دیگر هم نشان میدهد که تمام روستایی که به شهر ملحق شدهاند، ارتقا کیفیت زندگی در بخشهای مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی رخ نداده و در حقیقت تجربه اشتباه نباید تکرار شود.
این مدیر شهری با تاکید بر اینکه به لحاظ کالبدی و ساختوساز، روستاها دارای ضوابط و مقررات خاصی هستند و بهیاری به راحتی پروانه صادر میکند، اظهار کرد: با الحاق به شهر، روستاها شامل ضوابط شهری شده و پروسه صدور پروانه شکل سختتری پیدا میکند.
روستاها عموما در حوزه دامداری و کشاورزی تولیدکننده هستند که با الحاق به اراضی شهری، تغییر موقعیت داده و ساختوساز درآنها انجام میشود که در نتیجه کشاورزی و دامداری از ابین میرود. به عبارتی افراد تولیدکننده، به مصرفکننده تبدیل شده و شغل کاذب در شهر میشود که اقتصاد خانوده را هم تحت تاثیر قرار میدهد. از سوی دیگر پرداخت هزینه شهری جایگزین هزینه روستایی میشود و با از بین رفتن اشتغال روستایی، هزینه بیشتر به شهروندان جدید تحمیل میشود.
نورالهزاده با اعتقاد به اینکه الحاق روستا به شهر نکات مثبتی درپی نخواهد داشت، تاکید کرد: شهرهایی که با الحاق روستا به شهر توسعه پیدا کردهاند، دچار معضلات اجتماعی، فساد، شغغل کاذب، مشکلات اقتصادی و ... شدهاند. چرا طرحی که به شکست خورده مجدد باید اجرا شود؟
وی بر این باور است که طرح الحاق روستا به شهر باعث افزایش سرانه هزینههای شهری میشود، چرا که برخی نقاط روستایی از امکانات کمتری برخودارند و با اجرا الحاق باید امکانات شهری به آنها داد اما درآمد شهری را ندارند.
نورالهزاده با تاکید بر اینکه بهتر است به جا الحاق، به حاشیه شهر همدان توجه و از توسعه حاشیهنشینی جلوگیری شود، خاطرنشان کرد: بسیاری از اراضی اطراف شهر همدان بلاتکلیف هستند و هیچ برنامهریزی برای جلوگیری از ساختوساز خلاف در آنها وجود ندارد. پیشرفت شهری به معنا الحاق روستا به شهر نیست.
در هیچ کجا دنیا الحاق روستا به شهر اینگونه نیست
در ادامه حسن سجادزاده، دانشیار شهرسازی و مدیر گروه شهرسازی دانشگاه بوعلی همدان با بیان اینکه روستاهای اطراف همدان از خدمات شهری استفاده کرده اما به جا پرداخت عوارض شهری، عوارض روستایی پرداخت میکنند و این بهانهای برای شهرداری همدان شده، گفت: بحث الحاق روستا به شهر از جنبه علمی قابل پذیرش نیست و این موارد در جلسهای با جلالی، معاونت تقسیمات کشوری مطرح شد. نباید در فرآیند الحاق روستا به شهر نباید به این شکل عمل کرد، چرا که این مورد یک پاسخ آری یا نه ندارد بلکه بایستی طی یک فرآیند الحاق انجام شود.
سجادزاده با اعتقاد به اینکه در هیچ کجا دنیا الحاق روستا به شهر به این شکل انجام نمیشود، تاکید کرد: با الحاق روستا زیر طرح جامع شهری قرار میگیرد و ضوابط شهرسازی بر آن اعمال میشود اما این امر زندگی طبیعی روستاها را مورد خدشه قرار میدهد. اشتغال روستایی آسیب دیده و بعد فرهنگی و احتماعی روستایی هم بهم میریزد.
در گام اول الحاق روستا به شهر، باید به دور از رفتارهای آنی و به صورت فرآیند باشد، به این معنا که اگر یک روستایی به سطحی از موقعیت اجتماعی و فرهنگی رسید به شهر الحاق شود؛ دوم اینکه نظام پهنهبندی در ضوابط شهرسازی و معماری برای این روستاها رعایت شود به عنوان مثال اگر قاسمآباد به شهر ملحق میشود، ضوابط خاص خودش را دارد و نباید لزوما از ضوابط شهرسازی همدان تبعیت کند.
رئیس گروه شهرسازی دانشگاه بوعلی همدان معتقد است که بیتوجهی به ارکان مختلف روستاها باعث ایجاد حاشیهنشینی، مهاجرت افراد و سوداگری زمین میشود. هنوز طرح الحاق چهار روستا در مرحله بررسی بوده اما پا سوداگران زمین به این روستاها بازشده و با خریداری زمین روستائیان باعث مهاجرت وسیع آنها به شهرها میشوند که این مساله خودش بستر حاشیهنشینی و شهرکسازی در حومه شهر را مهیا میکند.
سجادزاده با تاکید بر اینکه براساس روال کل دنیا پروسه الحاق باید بر اساس یک بده و بستان خاص بین روستا و شهر انجام شود، تصریح کرد: ساختار شهر ایرانی بر اساس اصول محله محوری شکل گرفته و محله و روستا بنیان شهر است. اگر حیثیت و اهلیت فضایی که در شهرهای ایرانی حاکم است زیر سئوال برود به کیفیت توسعه مورد نظر نمیرسد. برای هر روستایی باید نسخه خاص خودش براساس ابعاد گردشگری، اقتصادی و.. توصیه شود؛ قابلیت و استعداد هر روستایی شناخته بشود و برمبنا آن پروژه معرفی توسعه تعریف کرد.
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری اسکان نیوز ،تاریخ انتشار: 14آذر 97، کدخبر:16021 ،www.eskannews.com