خروج سرمایه شرکت‌های واردکننده خودرو افزایش یافت

تصمیمات مردان شماره یک وزارت صنعت، معدن و تجارت در چند سال گذشته باعث شد رشته‌های چندین‎ساله بخش واردات خودرو برای ایجاد رقابت سازنده بین خودروسازان و ارتقای کیفیت محصولات داخلی پنبه شود. ایجاد چنین وضعیتی موجب شد سرمایه‌های شرکت‌های نمایندگی رسمی و همچنین درآمدهای چشمگیر دولت از حوزه واردات خودرو به باد داده شود و اشتغال‎زایی قابل‌توجه این حوزه نیز با چالش‎های جدی مواجه شود. محمدحسین برخوردار، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در این خصوص معتقد است: «در ماه‌های گذشته اکثر شرکت‌های واردکننده تعدیل نیرو داشتند و حتی برخی از شرکت‌ها زیربار هزینه‌ها دوام نیاوردند یا قید سرمایه‌گذاری در این بخش را زدند و سرمایه‌های خود را به کشورهای همجوار کوچ دادند.

شعار سال: شائبه ادامه‌دار بودن ممنوعیت واردات خودرو در سال آینده، مدیران ارشد شرکت‌های نمایندگی را بر ‌آن داشت که به تعدیل گسترده نیروهای بخش کارگری و حتی متخصص خود اقدام کنند؛ موضوعی تاسف‎بار که حالا با استمرارش به یک رویداد عادی تبدیل شده است.

محمدحسین برخوردار، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در این خصوص معتقد است: «در ماه‌های گذشته اکثر شرکت‌های واردکننده تعدیل نیرو داشتند و حتی برخی از شرکت‌ها زیربار هزینه‌ها دوام نیاوردند یا قید سرمایه‌گذاری در این بخش را زدند و سرمایه‌های خود را به کشورهای همجوار کوچ دادند. این سرمایه‎گذاران ترجیح دادند باقی عمر خود را بدون دردسر با سرمایه‎گذاری پول‌هایشان در کشورهای خارجی بگذرانند و استرس بیزینس در ایران را به جان نخرند.»

بلایای دامن‎گیر ممنوعیت واردات خودرو

برخوردار درخصوص پیامدهای ممنوعیت واردات خودرو گفت: «تبعات ممنوعیت واردات خودرو از سوی هیات دولت تنها به کاهش درآمدهای دولت، از بین رفتن اشتغال این حوزه و ضرر و زیان بالای شرکت‌های واردکننده خودرو ختم نمی‌شود، بلکه تبعات این موضوع در بخش‌های دیگر هم نمود پیدا خواهد کرد.»

وی افزود: «برای نمونه باید به بخش پراهمیت اسقاط خودروهای فرسوده اشاره کرد که مدت‎ها است به دلیل ممنوعیت واردات خودرو تقریبا تعدیل شده و وضعیت خودروهای فرسوده هم بعد از سال‎ها که یک برنامه مدون و کارشناسی‌شده برای خروج آن‎ها از طریق واردات خودرو تدوین شده بود، حالا به حالت قبلی خود برگشته و نیم میلیون دستگاه خودرو فرسوده و بسیار آلاینده به دلیل ممنوعیت واردات خودرو در 6ماه از سال گذشته و 7ماه از سال جاری اسقاط نشده‎اند. بدین ترتیب، همچنان شاهد انباشت این خودروها در پارکینگ‎های اسقاط و از آن بدتر تردد این خودروهای مرگ‎آور در سطح کلان‎شهرها هستیم.»

این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: «بر این اساس، درک تبعات منفی ممنوعیت واردات خودرو بسیار ساده است؛ چراکه هزینه‌های هنگفت درمان سرطان‎های ناشی‌از آلودگی‌های کلان‌شهرها بسیار بیش‎تر از هزینه واردات خودرو در این شرایط حساس ارزی است.»

معضلات تازه تداوم یک ممنوعیت

این کارشناس اقتصادی با بیان این‎که دلسردی سرمایه‌گذاران در بخش واردات خودرو به دیگر حوزه‌های اقتصادی کشور نیز تسری پیدا کرده است، افزود: «قطعا با اتخاذ تصمیمات یک‎شبه و غیرکارشناسی، ریسک سرمایه‌گذاری در همه بخش‌های اقتصادی افزایش می‎یابد و کمتر سرمایه‌گذاران را راغب به فعالیت در این شرایط می‌کند. از سوی دیگر، این ممنوعیت قطعا تاثیر منفی را بر کیفیت خودروهای داخلی خواهد گذاشت، کما این‎که با اعلام آمارهای شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران از کیفیت خودروهای تولیدی داخل در 3ماه گذشته این مهم به‎عینه مشاهده می‌شود که کیفیت خودروهای تولید داخل نه‎تنها افزایش نداشته بلکه در بسیاری موارد کاهش نشان داده است. کاهش تنوع محصولات و قدرت انتخاب مشتریان هم از دیگر معضلات این تصمیم غیرکارشناسی است.»

به گفته وی، شرکت‌های واردکننده‌ای که اکنون در حال فعالیت هستند، با ادامه این روند و استمرار هزینه نمایندگی‌ها و حقوق کارکنان و... قطعا به تعطیلی کشیده خواهند شد و این وسط مشتریان این شرکت‌ها می‌مانند و خودروهایی که نیاز به دریافت خدمات پس‌از فروش و تامین قطعات یدکی دارند.

برخوردار در پایان گفت: «معضلی جدی که در راه است و هم‎اکنون هم با حذف گارانتی خودروها و همچنین کمیاب‎شدن قطعات یدکی در بازار و نمایندگی‌ها استارت خورده، در بخش خودروهای سواری خاص است که خودرو برای تعمیر نیاز به کاپیتاژ دارد، یعنی باید به خارج از ایران منتقل شود. همچنین در بخش قطعات خودروهای دیزلی، یعنی کامیون‌های دیزلی و اتوبوس‌ها هم نیز در بسیاری از موارد دچار کمبود هستیم و رانندگان و صاحبان این خودروها برای تعمیرات به کشورهای همسایه مراجعه می‎کنند.»

بازهم وعده ترخیص خودروهای بلاتکلیف

در همین راستا، مهدی رضایی، مدیرکل گمرک شهید باهنر بندرعباس با بیان این‎که هنوز بخشنامه‌ای برای آزادسازی واردات خودروهای رسوب‎کرده در گمرک این بندرگاه به ما ابلاغ نشده است، گفت: «تعداد ۳۴۶۰خودرو در این گمرک دپو شده و از زمانی هم که شرکت‌های نمایندگی رسمی امیدوار به ترخیص این خودروها شده‌اند، انتقال خودروها از دیگر بندرها به شهید باهنر بندرعباس افزایش یافته است.»

وی با بیان این‎که شرکت‌های خودروسازی داخلی ثبت سفارشی در گمرک شهید باهنر نداشته‎اند، مدل خودروهای خارجی وارداتی را هیوندای و نیسان اظهار کرد. رضایی افزود: «طرح ترخیص خودروهای وارداتی در هیات وزیران مطرح شد و توسط سران قوه به تصویب رسید، اما با رفع ایرادات مطرح‎شده در وزارت صنعت و گمرک ایران این طرح دوباره به شورای عالی هماهنگی اقتصادی متشکل از سران سه قوه ارجاع داده شد که احتمالا طی هفته جاری عملیاتی خواهد شد.»