شعار سال: شكست تحریم‌های آمریكا در حال تحقق است. این جمله‌ای بود كه عبدالناصر همتی، رئیس‌كل بانك مركزی پس از بازگشت از سفر عراق عنوان كرد و معتقد بود خبرهای خوبی برای صادرات كشور در راه است.  رئیس‌كل بانك مركزی درباره سفر رئیس‌جمهور ایران به عراق گفت: می‌توانم خبر از شكل‌گیری یك تحول در تركیب كالاها و خدمات صادراتی و مقاصد تجاری ایران بدهم و شكست سیاست تحریم آمریكا در عمل در حال تحقق است كه به‌تدریج آثار آن در تغییر ساختار تجاری ایران ظهور خواهد كرد.

بانك مركزی در دوران همتی با وجود تحریم‌های سنگین اقتصادی كه علیه ایران وضع شد ساكت ننشست و برای كم اثر كردن آنها دست به كار شد. شاید سفر مقامات ایران به عراق یكی از استراتژیك‌ترین سفرها برای كشور دانست كه دستاوردهای زیادی نصیب ایران کرد.
ایران 40 سال است تجربه تحریم را دارد و در هر دهه این تحریم‌ها شدت و ضعف داشته، اما هر بار توانسته بر آنها فائق بیاید و مشكلاتش را حل كند. برخی تحلیلگران معتقدند اگر از زمان شروع تحریم‌های آمریكا علیه ایران همتی، رئیس‌كل بانك مركزی ایران بود تا این حد تحریم‌ها در اقتصاد اثر نمی‌گذاشت و ارزش پول ملی تا این حد پایین نمی‌آمد. هرچه است باید به ادامه راه نگریست.
رئیس‌كل بانك مركزی- كه رئیس‌جمهور كشورمان را در سفر به عراق همراهی كرده بود در بازگشت از عراق با اشاره به توافقات انجام گرفته با مسؤولان عراقی تاكید كرد: با روندی كه در روابط اقتصادی و تجاری ایران و عراق می‌بینم و آنچه با سایر همسایگان نظیر تركیه، آذربایجان، افغانستان و... درحال شكل‌گیری است می‌توانم خبر از شكل‌گیری یك تحول در تركیب كالاها و خدمات صادراتی و مقاصد تجاری ایران بدهم.
وی همراهی سریع فعالان اقتصادی و پشتیبانی ارگان‌های ذی‌ربط دولتی را در تحقق این تحول شتاب موثر دانست و تاكید كرد: حذف دلار در مبادلات منطقه‌ای و جهانی ایران با دیگر كشورها یكی از نتایج مهم راهبرد جدید تجاری ایران است.
رئیس‌كل بانك مركزی افزود: وجود محدودیت در مبادلات پولی ایران و عراق به خاطر تحریم‌های آمریكا علیه ایران، پیچیدگی روابط بانكی دو كشور را زیاد كرده است، ولی ما با درك شرایط و محدودیت‌های همكارانمان در عراق و با استفاده از مكانیسم پرداخت خاص به نحو مقتضی امور را پیش برده و مطالبات و وجوه ناشی از صادرات گسترده در جریان را وصول خواهیم كرد.
همتی تأكید كرد: قدم بعدی برای تكمیل این راهبرد ایجاد تعادل در تراز تجاری با كشورهای همسایه است كه تا حدود زیادی وابستگی وارداتی مستقیم ما را به دیگر كشورها كاهش می‌دهد و لذا بخش مهمی از صادرات آن كشورها به ایران از طریق صادرات مجدد آن كشورها قابل تأمین است.
وی اعلام كرد: الان در یك موقعیت ویژه برای استفاده از ظرفیت ملی برای پشتیبانی از تولید ملی و صادرات و كاهش اتكا به صدور نفت خام و واردات كالاهای ساخته شده قرار داریم كه می‌تواند در شكست قطعی تحریم نقش‌آفرینی كند.
 تحریم‌ها شكست می‌خورند
دكتر سید‌حمید حسینی، دبیر‌كل اتاق مشترك ایران و عراق تصریح كرد: تا هشت ماه پیش طلب‌هایی كه از كشور عراق داشتیم را به یورو و دلار دریافت می‌كردیم، اما با شروع تحریم‌های آمریكا علیه ایران امكان دریافت ارز دلار و یورو از ما سلب شد، از این رو تصمیم گرفته شد طلب‌های ایران با ارز دینار دریافت شود.
حسینی ادامه داد: قرارداد گاز ایران با عراق به یورو و برق به دلار بود و عدم دریافت این مبالغ باعث انباشت پول ما می‌شد كه هیچ ارزش افزوده‌ای برای ایران به دنبال نداشت. به همین دلیل تصمیم گرفته شد تا طلب‌های ایران به دینار دریافت شود و نزد بانك مركزی عراق گیرد تا كالاهایی كه مورد نیاز است از آن محل خریداری و استفاده شود.
دبیر‌كل اتاق مشترك ایران و عراق افزود: یورو كاربردی برای عراقی‌ها ندارد و بیشتر معاملاتشان با ارز دینار و دلار است. با توجه به بحث تحریم‌ها گزینه دینار برای ما باقی می‌ماند.
وی با بیان این‌كه كالاهایی كه در فهرست تحریم نیستند را می‌توانیم با دینار عراق خریداری كنیم، گفت: با كشور عراق توافق شده تجار این كشور كالاهایی كه مورد نیاز ایران است و در فهرست تحریم نیستند را وارد عراق كنند و تحویل تجار ایرانی دهند. این كار هم رقم تجارت ایران با عراق را افزایش می‌دهد و هم هزینه‌های تحریم را می‌كاهد.
حسینی با اشاره به این‌كه اكنون كالاهای مورد نیاز ایران از طریق اروپا تامین می‌شود، تصریح كرد: كالاهایی كه از كشورهای اروپایی تامین می‌شود بسیار گران است و هزینه نقل و انتقال زیادی از چین به اروپا می‌پردازیم كه با بهره‌مندی از ظرفیت عراق می‌توانیم این هزینه‌ها را كاهش دهیم. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران تاكید كرد: در شرایطی كه كشتیرانی در حوزه انتقال پول به‌سختی انجام می‌شود استفاده از ظرفیت كشوری مانند عراق كه همسایه ایران است می‌تواند نقش تحریم‌ها را تا حد زیادی در اقتصاد ایران كمرنگ كند.
 

سفری به موقع
دكتر ابراهیم جمیلی، رئیس‌ خانه اقتصاد ایران با بیان این‌كه سفر رئیس‌جمهور به عراق لازم و به موقع بود گفت: كشور عراق یكی از مقاصد صادراتی ماست كه با شروع تحریم‌های آمریكا انتقال پول از این كشور با مشكل مواجه شد و از آنجا كه سالانه چند میلیارد دلار كالای ایرانی به عراق صادر می‌شود عدم دریافت پول آن می‌تواند مشكلاتی را برای تجار ایجاد كند كه بانك مركزی به دنبال رفع این معضل است.
وی افزود: در مبادلات تجاری ایران و كشورهای منطقه دلار نقش مهمی را ایفا می‌كرد، اما بر اساس سیاست‌های تحریمی آمریكا اغلب كشورها به پیمان پولی دو یا چند جانبه رو آوردند. اگر ما هم به این سمت حركت كنیم و براساس ارز دو كشور مبادلات تجاری را انجام دهیم، می‌توانیم كالاهایمان را با خیال راحت‌تری صادر و وارد كنیم.
جمیلی تاكید كرد: كاهش وابستگی به دلار تاثیر مستقیمی بر كمرنگ‌تر كردن اثر تحریم‌ها دارد. همچنین تهاتر كالا با كشورهایی كه همسایه ایران هستند، می‌تواند نقش مهمی در این مسیر ایفا كند.
رئیس خانه اقتصاد ایران با بیان این‌كه با كمرنگ كردن دلار در مبادلات تجاری، صادرات كشور ایران افزایش می‌یابد تصریح كرد: اكنون ارز كشور عراق برای ایران غیر‌قابل استفاده است به این دلیل كه تجارت ایران و عراق یكطرفه است، اما اگر بتوانیم از ارز عراق بهره كافی ببریم یا بتوانیم از طریق این كشور صادرات مجدد داشته باشیم پرونده صادرات ایران در سخت‌ترین تحریم‌ها هم بسته نخواهد شد.
وی با اشاره به این‌كه عراق بدهی زیادی به ایران دارد، اما امكان پرداخت آن نیست، افزود: به نظر می‌رسد اتاق مشترك ایران و عراق كه یكی از فعال‌ترین اتاق‌های بازرگانی كشور است به عنوان كمیته كارشناسی دو كشور انتخاب شود و موافقت‌نامه‌هایی كه در این سفر به امضا رسیده را پیگیری كند.
به گفته این كارشناس اقتصادی، عراق مهم‌ترین مقصد صادراتی ایران است و با استفاده از ظرفیت این كشور می‌توانیم كالاهای ایرانی را به سایر كشورهای منطقه صادر كنیم.

شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه جام جم،تاریخ انتشار:---،کدخبر:18316،jamejamdaily.ir