همایون هاشمی متولد ۱۳۴۵ در تکاب)، چهره سیاسی مستقل ولایی و نماینده مردم میاندواب، شاهین دژ و تکاب) است که قبل از ورود به مجلس به عنوان رئیس سازمان بهزیستی و مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور رفاهی از چهرههای شاخص فعال در حوزه حمایت از معلولان و آسیبدیدگان اجتماعی بود. وی در شرایط کنونی به عنوان رئیس فراکسیون غذا و دارو و عضو کمیسیون بهداشت و درمان در مجلس شورای اسلامی فعالیت دارد و همچنان در جهت حمایت از جامعه معلولان کشور گام برمیدارد، کمااینکه تصویب قانون جامع حمایت از معلولان ماحصل تلاش وی به عنوان رئیس کمیسیون تدوین و بازنگری قانون جامع حمایت از حقوق معلولان در مجلس است که بعد از آن نیز تخصیص اعتبارات لازم برای اجرای آن را از طریق سازمان برنامه و بودجه پیگیری کرده که نتیجه آن افزایش بیسابقه منابع مالی جهت حمایت از معلولان در بودجه 98 بود.
ما به مناسبت ایام نوروز مصاحبه تفصیلی را با وی پیرامون حوزههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و بخشی از زندگی شخصی و خانوادگیاش انجام دادیم که شرح آن در ذیل آمده است:
قبل از پیروزی انقلاب اسلامی چه فعالیتهای سیاسی داشتید؟
قبل از انقلاب دانشآموز بودم و طبیعی است که فعالیتی نداشتم اما دوران انقلاب را به خوبی به یاد دارم.
قاعدتا خاطراتی ندارید؟
نه
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در حوزه دفاع مقدس فعالیتی داشتید؟
بلافاصله از سال 1360 وارد بسیج شدم و اولین بار برای فعالیت در جبهه به منطقه مهران بعد مناطق عملیاتی کردستان و بعد از آن هم جنوب اعزام شدم، سال 62 دبیرستان سپاه اولین دوره در ارومیه شرکت کرده و قبول شدم و دیپلم تجربی گرفتم سپس دوبار کنکور دادم، یکبار شیمی قبول شدم و بعد از دو ترم تحصیل در این رشته انصراف دادم و مجدد در کنکور شرکت کرده و پزشکی قبول شدم.
از کجا به فعالیت در بهزیستی علاقهمند شدید؟
برخی مسائل از اختیارات انسان خارج است، شاید علاقمندی فردی مسیری را نشان میدهد که نشات گرفته از لطف الهی است، چرا که از ابتدا به حمایت از افراد آسیبدیده تمایل داشته و در این زمینه فعالیت داشتم تا اینکه ناخودآگاه چشم باز کردم و دیدم با سازمانهای مردم نهاد همکاری دارم.
وقتی پزشکی را تمام کردم به حوزه درمان معتادان ورود کردم و همه این عوامل دست به دست هم داد تا بهزیستی و مأموریتهای ویژه آن را بشناسم، ضمن اینکه سازمان بهزیستی پرمسئولیت است و تأثیر شگرفی هم در جامعه میگذارد.
از بین وزرای بهداشت که بعد از انقلاب اسلامی در کشور فعالیت کردهاند کدامیک موفقتر بودهاند؟
خانم دکتر مرضیه وحید دستجردی و آقای دکتر قاضیزاده هاشمی شاید در عملکرد نقدهایی بر آنها وارد باشد، اما رویکرد مسئولیتپذیری، ریسکپذیری و ایجاد تغییر آنها در خور تحسین است.
برخی معتقد هستند که مشابهتی بین بیمه سلامت و اوباماکر وجود دارد، آیا شما هم به این امر معتقد هستید؟
مدلهای خدمات اجتماعی، رفاهی و توسعه سلامت به نوعی قرابتهای جدی با هم دارند. مدل اوباماکر با بسیاری از مدلهای کشورهای توسعهیافته مشابهت دارد و فرقی هم ندارد، چرا که استقرار مدل مهمتر از این است که به کدام مدل حمایتی توجه شود، بنابراین تنها این موضوع اهمیت دارد که هر کشوری مدل حمایتی جدی را در دستورکار داشته باشد، ضمن اینکه ممکن است در بستر زمان نقاط ضعف و قوتی هم در اجرای این مدلها ایجاد شود که میتوان آن را ارتقاء داد، البته بنده نقدهایی را نسبت به مدل حمایتی که در ایران وجود دارد و رفاه اجتماعی را میخواهیم از درون آن ایجاد کنیم، وارد میدانم، چرا که متأسفانه تأمین اجتماعی معکوس وجود دارد(منظور سازمان تأمین اجتماعی نیست) و واقعا سبب تأثیرات نامطلوب شده است، به این معنا که ما در مدل اجتماعی برای جیب مردم تصمیم میگیریم و قیَم آنها هستیم و برای سرنوشت پولشان تصمیم نادرست میگیریم، کما اینکه در مورد یارانه پنهانی که وجود دارد، نیمی از حق آنها را به خودشان نمیدهیم و با تولید برنامههای هزینهبر متکی به پول مردم فقط هزینهها را اضافه میکنیم، به طور مثال آن طور که دانشمندان در حوزه رفاه اجتماعی میگویند حدود 14 میلیون تومان یارانه پنهان داریم که ماهانه به نیابت از مردم، دولت هزینه میکند، اگر برنامهها در این خصوص واقعبیانیه باشد، باید یارانه پنهان آزاد شده و دراختیار مردم قرار گیرد تا از این طریق توازن دقیقی ایجاد شود، هماکنون حقوق کارگران کمتر از صد دلار است در عوض منابع قالب توجهی به صورت غیرمستقیم در مراکز درمانی وابسته به سازمانهای حمایتی و سایر بخشها به نام کارگر و عموما نه مردم هزینه میشود، اما مردم به همان اندازه خدمات نمیگیرند.
برخی معتقدند وضعیت حوزه بهداشت و درمان اسفناک است، آیا شما هم معتقد به وجود چنین وضعیتی در این حوزه هستید؟
به علت تصمیمات ریسکی که در ابتدای دولت یازدهم رخ داد لازم بود که طرح تحول سلامت اجرا شود، اما در روند اجرای آن دچار یک سری بحرانها شدیم که الان هم همچنان ادامه دارد، هر چند بنده از طرفداران اجرای این طرح بودم، اما معتقدم که در برههای از زمان دچار مشکلات اساسی شد که عمده آنها مربوط به تأمین منابع مالی است و اگر بخواهیم اجرای هر طرح بزرگ تحول ایجاد کند نیاز به عنصر برنامهریزی، مالی و نظارت داریم، به این معنا که تأمین منابع مالی مورد نیاز تأثیرات جدی در راهبری طرح تحول دارد.
الان چه اقداماتی باید در رابطه با طرح تحول سلامت صورت بگیرد؟
اجرای طرح تحول سلامت باید با شدت و قوت ادامه یابد، اما دولتمردان باید بر اساس منطق و سرانه جمعیتی محاسبه کنند و منابع مالی مورد نیاز برای تداوم اجرای این طرح را در اختیار وزارت بهداشت قرار دهند.
در ماههای اخیر پزشکان با یک سری انتقادات پیرامون پرداخت مالیات روبرو شدند، چه عواملی باعث ایجاد هجمه علیه آنها شد؟
به تازگی بررسی هایی در این مورد با حضور سرپرست سازمان مالیاتی و رئیس سابق آن، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس، رئیس سازمان نظام پزشکی و مسئولان مرتبط انجام شد که نتایج آن نشان میدهد، عمده این هجمهها به این برمیگردد که میخواهند گروههای مرجع را وارد چرخه نامطلوب سیاسی و اجتماعی کنند، چرا که آماری که در این رابطه ارائه شد، جالب بود، کما اینکه قسمت عمدهای از تختهای بیمارستانی که خدمات آنها مشمول مالیات میشود، دولتی هستند و چرخه مالی آنها و عوامل انسانی از جمله پزشک و پرستار مالیاتشان پرداخت شده و تاکنون هیچگونه فرار مالیاتی شکل نگرفته است و رقم قابل توجهی نیز برای مالیات آنها پرداخت شده است. عمده خدمات در بخش بستری و پاراکلینیک بیمارستانهای دولتی ارائه میشود و پرداختها در سیستم بسته انجام میشود و قبل از پرداخت به پزشکان از آنها مالیات کسر میشود. در بخش خصوصی هم سازمان نظام پزشکی آمار خوبی ارائه داد که نشان میدهد آمار منتشرشده در رسانهها دقیق نیست، چرا که اکثر پزشکان مالیات را بر اساس روش موجود در سازمان مالیاتی پرداخت کردهاند و به نظر میرسد باید این موضوع درسی برای سایر گروههای مرجع باشد که بعد از این زیر ذرهبین مسئولان حکومت قرار میگیرند، گروههای مرجعی که این شائبه در مورد آنها ایجاد میشود که مسئولیت ذاتی و قانونی خود را به خوبی انجام نمیدهند که این روند میتواند کارکرد منفی اجتماعی به همراه داشته باشد که خوب نیست.
شما خودتان را اصلاحطلب یا اصولگرا میدانید؟
من مستقل ولایی هستم و شروع خدمتم با بسیج و سپاه بوده است که به آن افتخار میکنم و در طول خدمت نیز همواره سعی کردهام که با روحیه بسیجی فعالیت کنم.
نظرتان در مورد نحوه همکاری دولت و مجلس چیست؟
این همکاری در شرایط کنونی قابل قبول است، اما گاه در زمینه انجام فعالیتهای مورد نیاز به منظور ایجاد یک رابطه تأثیرگذار و منطقی که منافع ملی و مردم باید سرلوحه آن قرار گیرد، خدشهدار میشود که در این مقطع نقش روسای قوا تأثیرگذار است.
در مورد حوزه دارو سال 98 را چطور پیشبینی میکنید؟
تیمی که برای فعالیت در حوزه دارو مستقر شدهاند، کار بلد هستند و به آنها اعتماد دارم، اما نگرانیهایی هم از این نظر جدی وجود دارد که باید تعاملات منطقی درون سازمانی و برونسازمانی در وزارت بهداشت دیده شود، ضمن اینکه یکی از مواردی که این حوزه را دچار چالش کرده، تأمین ارز مورد نیاز برای واردات و تأمین مواد اولیه مورد نیاز کارخانههای داخلی است، همچنین نگرانیهایی در مورد رویکرد انحصاری سازمان غذا و دارو وجود دارد، کمااینکه بارها تذکر دادهام انحصار در بازار دارو باید با یک منطقی بشکند و چرخه واردات و تولید دارو در اختیار کمپانیهای بزرگ نباشد که میتوانند در راندمان تأمین دارو تأثیر منفی بگذارند. یکی دیگر از مشکلات این حوزه این است که تأمینکنندهها و تولیدکنندگان دارو در فضای رقابتی همکاری نمیکنند، چرا که انحصار ویژه به فضای رقابتی لطمه زده است.
صحبتهایی در رابطه با تقابل میان اصولگرایان و اصلاحطلبان و حواشی ایجادشده در صحن بین این دو جناح وجود دارد؟
تقابل را قبول ندارم، اما اختلافنظرها از قبل بوده و الان هم هست و شاید در برخی فرازها این اختلافنظرها خیلی جدی باشد که در رأیگیری، واکنشها و موضعگیریها اثرگذار باشد که خاصیت مجلس هم به همین است، مجلس نباید انحصاری باشد، بلکه همیشه باید چند صدایی باشد، چون عصاره ملت است و ملت هم به لحاظ فیزیکال یک دست نیست، البته این جمله بدان معنا نیست که ما در سیاستهای کلی نظام و دفاع از منافع ملی در مقابل دشمنان متحد نیستیم، اما در درون کشور همیشه باید صداهای مختلف شنیده شود و مجلس هم حلقوم ملت برای شنیده شدن صداها است و این مشکل جدیدی نیست و میتواند نشانهای از آزادی و هنجار سیاسی صحیح باشد.
کدام دولت در زمینه مبارزه با مفاسد اقتصادی موفق عمل کرده است؟
آنچه مهم است یکی از مشکلاتی که بارها به عنوان یک نماینده وطنپرست لمس کردهام، این است که باید کسانی که در مسند قضاوت هستند، علاوه بر تسلط بر علوم قضایی و حقوقی به مفاهیمی که در حوزه مالی، محاسباتی و مأموریتهای سازمانهای مختلف وجود دارد نیز مسلط باشند تا در این زمینه قضاوت درستی داشته باشند. این امری صحیح است که آنها گاه میتوانند از مشاوران مالی استفاده کنند، اما کافی نیست و در این مورد یک نقص اساسی وجود دارد که گاه تصمیمات درستی گرفته نمیشود، بنابراین لازم است بخش نظارتی و پیشگیری در کشور در همه جوانب تقویت شود تا نیاز به مداخله در بخشهای مداخلهای کم شود. ( لازم است بخش نظارتی و پیشگیری و آگاهسازی در قوه قضائیه تقویت شود تا قبل از وقوع جرم مخصوصا در مباحث اقتصادی ورود کنیم و قبل از حادثه هشدارهای لازم را بدهیم.) رویکرد قوه قضائیه باید از حالت مقابلهای صرف به ارشادی، انذاری و پیشگیرانه محور تغییر پیدا کند.
چند فرزند دارید؟ در چه رشتههایی تحصیل میکنند؟
سه فرزند سه قلو دارم، دو پسر یک دختر که در سال دهم متوسطه تحصیل میکنند، یک پسر و دخترم رشته تجربی و یک پسرم رشته ریاضی میخوانند.
آیا تمایل دارید مسیری را که طی کردهاید، آنها هم طی کنند؟
اگر مسیری را که طی کردم را بپسندند، مخالف فعالیت آنها در این حوزه نیستم، البته تمایل دارم به مسیر علمی که طی کردم، ورود کنند، هر چند بنده سختیها و کاستیهایی را در این راه تجربه کردم که آنها کمتر تجربه میکنند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری خانه ملت، تاریخ انتشار:14 فروردین 1398 ، کدخبر: 421408،www.icana.ir