سر و صدای انتقال آب دریا این بار، اما جدی‌تر روی زبان مردم و مسئولین کشور افتاده است. انتقال و برداشت آب علاوه بر خسارت به دریا می‌تواند به جنگل‌ها و پوشش گیاهی آن منطقه مبدا و مقصد نیز آسیب وارد کند؛ چرا که اجرای شبکه انتقال آب دریای خزر به سمنان از مسیر جنگل‌های هیرکانی موجب از بین رفتن بخش وسیعی از جنگل‌ها و درختان و در نتیجه خسارت به طبیعت و محیط زیست شمال کشور خواهد شد. برداشت و انتقال آب از دریای خزر که قدرت خودپالایی پایینی دارد، برخلاف ضوابط محیط زیستی بوده و این انتقال موجب ایجاد یک بحران زیست محیط بزرگی خواهد شد.

به گفته برخی کارشناسان انتقال آب دریای خزر به استان‌های مرکزی کشور، به دلیل مصرف صنعتی، توسعه کشاورزی و تخریب تنوع زیستی و همچنین ورود گونه‌های مهاجم همچون گیاهان و ماهی‌ها به فلات مرکزی موجب تغییرات اکولوژیکی از جمله آلودگی‌های زیست محیطی خواهد شد.

علی‌اصغر یوسف نژاد، نماینده مردم ساری و میاندرود در خصوص انتقال آب خزر می‌گوید: این مسئله عواقبی جبران‌ناپذیر را در پی خواهد داشت. دوره مصوبات فله‌ای و بدون کارشناسی در سفر‌های استانی گذشته است. اجازه انتقال آب دریای مازندران را نمی‌دهیم و از حقوق مردم استان دفاع خواهیم کرد.

ادیانی راد، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی معتقد است: به فرض اینکه اگر چنین اتفاقی در کشور رخ دهد، داستان ارومیه، فاجعه زیست محیطی اصفهان، خوزستان و آذربایجان در مازندران و سمنان نیز تکرار خواهد شد، لذا دغدغه تأمین آب شرب برای مردم سمنان نباید به قیمت از دست دادن دریاچه‌ها و دریا‌های حواشی کشور باشد. فراموش نکنیم خزر دریا نیست و دریاچه است.

وی ادامه می‌دهد: حتی از منظر حقوق بین المللی و دریا نیز ممکن است انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی تبعات حقوقی بین المللی نیز داشته باشد و این موضوع نیز نیاز به بررسی دارد.

طرح‌های انتقال آب که تاکنون در کشور‌های مختلف انجام شده، نه تنها از لحاظ اقتصادی بسیار پرهزینه بوده، بلکه برای هر دو نقطه ارسال کننده و دریافت کننده دارای هزینه‌های سنگین اجتماعی و زیست محیطی می‌باشند و تمام تجارب بین المللی و داخلی نشان می‌دهند که پروژه‌های انتقال آب بین حوضه‌ای، روش‌های ناپایداری هستند که نه تنها مشکللات را حل نکرده‌اند، بلکه اوضاع آب را وخیم‌تر کرده‌اند.

محمدعلی شاعری، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در مخالفت با این طرح می‌گوید: دریای خزر یک دریای بسته است و هر دستکاری در این دریا موجب به خطر افتادن اکوسیستم طبیعی خواهد شد.

به رغم نظر برخی از کارشناسان که می‌گویند انتقال آب از دریای خزر یک کار غیر علمی بوده و معتقدند عملیاتی شدن این طرح روند خشک‌شدن بزرگترین دریاچه جهان را فراهم می‌کند؛ اما رئیس سازمان محیط زیست می‌گوید: انتقال آب از دریا به داخل سرزمین برای برطرف کردن نیاز آبی مصرف‌کنندگان صنعتی و آب شرب از نظر من بلامانع است.

رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با بیان اینکه انتقال آب دریای خزر تهدیدی برای دریا است، ادامه می‌دهد: اگر این پروژه به مرحله اجرا برسد با کاهش شدید آب دریا و خشک شدن آن روبه رو خواهیم شد.

وی در ادامه می‌افزاید: با اجرای این طرح قطعا استان‌هایی مانند خراسان شمالی، تهران و بخش مرکزی ایران به دنبال برداشت‌های بعدی از دریای خزر خواهند بود که این موضوع تهدیدی برای خزر محسوب می‌شود و باید شاهد شکل‌گیری دریاچه ارومیه دیگری باشیم.

دلاور نجفی، کارشناس ارشد منابع طبیعی محیط زیست در این باره می‌گوید: سطح آب دریای خزر حدود ۲۸ الی ۳۰ متر از آب‌های آزاد پایین‌تر است به همین دلیل انتقال آب بدون پمپاژ مقدور نخواهد بود.

وی می‌گوید: انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی ایران به ویژه استان سمنان خیانت محض است؛ چرا که از لحاظ ملاحظات و ارزیابی‌های فنی، اقتصادی و محیط زیستی مقرون به صرفه نبوده و خسارت بسیاری را به بار خواهد آورد.

مهرجو، دبیر تبیین مواضع بسیج دانشجویی استان مازندران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو، در این خصوص می‌گوید: نفس این اتفاق طبق گفته کارشناسان، کار باطلی است.

به گفته مهرجو کارشناسان در این رابطه می‌گویند: در حالت عادی مازندران در سال‌های آتی دچار خشکسالی خواهد شد. در این بین افرادی از توهم افزایش بارندگی‌ها سخن می‌گویند؛ اما کارشناسان این حوزه با آمار و ارقام در این خصوص اظهار نظر می‌کنند.

مهرجو با اشاره به اینکه همه افراد متخصص و غیر، اصل این کار را اشتباه و غلط بیان می‌کنند، افزود: ما چندین بار این موضوع را مطرح کردیم، خصوصا زمانی که دکتر میرسلیم به دانشگاه ما آمده بود، به این دلیلی که ایشان خود در فاز سد سازی و این مباحث مشغول بودند، در همین زمینه با دانشجویان نوشیروانی بابل گفتگو‌هایی انجام دادند.

مهرجو بر این باور است که این کار، انجام نشدنی است و اگر هم انجام شود به ضرر اکوسیستم و فضای آبرسانی منطقه خواهد شد، زیرا نفس این کار را متخصصین نفی می‌کنند.

دبیر تبیین مواضع بسیج استان مازندران از فعالیت‌های دانشجویان در این مورد گفت: کار‌هایی که ما تا به امروز در این خصوص کردیم کار‌های تبیینی بوده است، و طی جلساتی که با دانشجویان و مسئولین و نمایندگان در این خصوص برگزار کردیم تنها به تبیین این موضوع پرداختیم. زیرا این دستور از بالا و از سوی ریاست جمهوری صادر شده و نهاد‌های مسئول، نهاد‌هایی هستند که موظف به اجرای آن هستند و ما بجز کار تبیینی در این حوزه نمی‌توانستیم کار دیگری انجام دهیم.

وی در ارتباط با موضع نمایندگان و مسئولین استان مازندران افزود: بنده به شخصه از سوی نمایندگان استان مخالفتی در این خصوص مشاهده نکردم. در همین خصوص نیز ما هردوماه یکبار با دونفر از نمایندگان استان از سوی شورای تبیین مواضع دانشجویی استان مازندران جلسات پرسش و پاسخ و مطالبه گری برگزار می‌کنیم.

به گفته مهرجو در روز‌های آینده آقای یوسف نژاد نماینده استان مازندران که جزو هیات رئیسه مجلس نیز هستند نشستی با دانشجویان این استان خواهد داشت.

وی در ادامه گفت: یکی محور‌های اصلی بحث در این نشست همین موضوع انتقال آب دریای خزر خواهد بود، زیرا مسلما ایشان به دلیل جایگاه خود در مجلس اشراف بیشتری به موضوع خواهد داشت.

مهرجو در خصوص رضایتمندی دانشجویان شهر مقصد انتقال آب این‌طور گفت: قطعا برای دانشجویان سمنانی یا هر استان دیگری که قرار است آب به آنجا منتقل شود این موضوع خوب و پرفایده خواهد بود. اخیرا نیز شنیده شده که قرار است برای شهر مشهد از کشور عمان آب انتقال داده شود یعنی از هر مکانی بتوانند می‌خواهند آب را انتقال دهند. در صورتی که این تصمیم و این کار کاملا نارسا بوده و چگونگی این کار پر از، اما و اگر است. این تصمیم به گونه‌ای است که اگر بخش محیط زیستی ریاست جمهوری پیگیر آن است، که کسی جز کاوه مدنی نمی‌تواند این تصمیمات را گرفته باشد.

رییس جهاددانشگاهی مازندران نیز در این خصوص اظهار کرد: در حوزه محیط زیست مشکلات عدیده‌ای در کشور و به ویژه مازندران وجود دارد و اگر به فکر چاره نباشیم و راه‌کار مناسبی برای حل آن ارایه نکنیم کشور گرفتار بحران‌های بسیار شدیدی می‌شود و مصیبت‌های بزرگی به بار می‌آید.

وی متذکر شد: به دلیل تغییرات اقلیمی، مشکل کم آبی و خشکسالی در کشور؛ جمعیت استان‌های شمالی هر روز افزایش می‌یابد و مهاجرت‌هایی به مازندران صورت می‌گیرد و اراضی این استان توسط غیربومی‌ها خریداری می‌شود. قطعا این موضوع تبعات سوء فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به وجود می‌آورد و باید هر چه سریع‌تر به دنبال راه حلی برای آن باشیم تا در چند سال آینده افسوس نخوریم.

ظاهرا مدیران در این رابطه قبل از روی آوردن به استراتژی اجرای طرح انتقال آب که مخاطرات بسیار بالایی دارد، ابتدا باید سایر راه‌حل‌های جایگزین ممکن از جمله راه‌حل‌های مربوط به مدیریت تقاضای آب شامل بازیافت آب، مرمت و لایروبی قنات‌ها و احیای شیوه‌های سنتی تأمین و مدیریت آب، مدیریت کاربری اراضی، توجه به موضوع آب در سیاست‌های رشد جمعیت به‌خصوص موضوع مهاجرپذیری، و توجه به موضوع آب در توسعه صنعتی را مورد توجه قرار دهند.

دبیر کارگروه تخصصی پسماند و محیط زیست اتاق فکر توسعه و تعالی مازندران به مشکل زیست محیطی طرح از نگاه زمین‌شناسی اشاره می‌کند و می‌گوید: به دلیل اینکه رشته کوه البرز به شدت فعال است، وقوع زلزله، نشست زمین و هرگونه اشتباه مهندسی که نَشت آب را سبب شود، باعث ورود آب شور به اراضی ملی و از بین رفتن این زمین‌های با ارزش خواهد شد.

مساله انتقال آب خزر به اندازه‌ای پر اهمیت بوده که در کنار کارشناسان و متخصصان این رشته و نمایندگان مجلس، دانشجویان استان مازندران نیز برای تبیین این مهم تمام تلاش خود را می‌کنند تا از انجام این اتفاق خطیر جلوگیری نمایند.

خبرگزاری دانشجو نیز همچنان پیگیر جریان دانشجویی در این خصوص خواهد بود.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری دانشجو، تاریخ انتشار: 15 خرداد 1398 ، کدخبر:768640 www.snn.ir،