مهرماه سال گذشته بود که بالاخره دانشگاه با حضور مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی راه‌اندازی شد و اقدامات برای جذب دانشجو هم در همان ابتدای امر کلید خورد. در روزهای اخیر هم اتفاقات زیادی در این ارتباط رقم خورده است.

روزهای آخر سال گذشته این واحد دانشگاه آزاد اسلامی همکاری خود را با سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری برای ثبت ملی و جهانی هنرهای اصیل ایرانی آغاز کرد. کشورهای ترکیه و آذربایجان هم درصدد ثبت هنر نگارگری به نام کشور خودشان بودند که با تمهیدات اندیشیده‌شده از سوی جمهوری اسلامی ایران این اقدام کشورهای همسایه متوقف شد. سپس در اقدامی مشترک از سوی سازمان میراث فرهنگی، کمیته ملی یونسکو و دانشگاه استاد فرشچیان، هنر نگارگری به ثبت ملی رسید؛ اقدامی که ثبت جهانی هنر نگارگری در فهرست جهانی یونسکو را تسریع می‌کند. یکی از برنامه‌های دانشگاه استاد فرشچیان در روزهای آغاز راه‌اندازی این بود که دانشجویان برتر و بااستعداد بورسیه شوند تا به خاطر نداشتن استطاعت مالی، از تحصیل در حوزه هنرهای سنتی محروم نشوند؛ موضوعی که همچنان در دانشگاه دنبال می‌شود. اقدام دیگر این دانشگاه در راستای احیای هنرهای ایرانی برگزاری نمایشگاه صنایع دستى دختران و زنان بلوچستان در دانشگاه استاد فرشچیان بود.

چند روز پیش هم‌اندیشی آموزش‌عالی هنرهای سنتی در دانشگاه استاد فرشچیان برگزار شد. در واقع دانشگاه هنرهای اسلامی ـ ایرانی استاد فرشچیان در راستای رسالت خویش مبنی‌بر ارج نهادن و احیای نظام استاد ـ شاگردی، برگزاری نخستین هم‌اندیشی آموزش عالی هنرهای سنتی را در دستور کار قرار داد تا اندیشمندان این حوزه گرد هم بیایند.

مهم‌ترین اهداف برگزاری این هم‌اندیشی منبع‌شناسی آموزش هنرهای سنتی، شناخت مبانی و تاریخچه نظام آموزش استاد ـ شاگردی، آشنایی با نظام‌ها، رویکردها و الگوهای مختلف در آموزش هنرهای سنتی، استخراج الگوها و روش‌های آموزش هنرهای سنتی بود. به اعتقاد مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه هنرهای اسلامی- ایرانی فرشچیان از ریزش هنرهای اصیل و زیبای این مرز و بوم جلوگیری می‌کند و موجب شکوفایی و گسترش آن می‌شود.

 ماموریت دانشگاه استاد فرشچیان

آسیب‌ها و کمبودهای گوناگونی موجب تضعیف هنرهای سنتی و بومی کشور شده‌اند، چنانکه برخی از آنها به نیستی تهدید شده‌اند. یکی از مهم‌ترین آسیب‌های این هنرها، نبود نظام متناسب آموزشی برای تربیت+مندان خلاق و مولف است. به همین دلیل دانشگاه هنرهای اسلامی- ایرانی فرشچیان برای احیا و به‌روزآوری نظام آموزشی متناسب راه‌اندازی شد.

 به گفته نامور مطلق، سرپرست دانشگاه هنرهای اسلامی- ایرانی، این دانشگاه از ریزش و نیستی هنرهای اصیل و زیبای این مرز و بوم جلوگیری می‌کند و موجب شکوفایی و گسترش آن می‌شود.

یکی از عناصر این نظام آموزشی، شیوه استاد- شاگردی است که در گذشته منشأ و خاستگاه آثار بی‌نظیری شده و در حال حاضر موزه‌های بزرگ جهان برای داشتن آنها به خود می‌بالند. این شیوه که مدت‌هاست مورد بی‌مهری قرار گرفته، اکنون موضوع اصلی مجموعه‌ای از نشست‌ها و هم‌اندیشی‌ها شده که نه‌تنها متن‌های گوناگون و تجربیات متفاوت و دستاوردهای واقعی آن به‌طور دقیق شناسایی و بررسی شود، بلکه امکان به‌روزرسانی و دانشگاهی کردن آن نیز مورد مطالعه قرار گیرد.

 دانشگاه فرشچیان فرصتی برای عجین کردن هنرهای سنتی و ادبیات روز

دانشگاه استاد فرشچیان در کنار فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی، فرصت و فضای خوبی برای اساتید هنر است تا با بحث و تبادل نظر بتوانند هنرهای سنتی را با ادبیات روز عجین کنند که برای نسل جوان جذابیت داشته باشد. آن‌طور که محمدحسین ایمانی خوشخو، رئیس کمیسیون هنر و معماری شورای‌عالی انقلاب فرهنگی می‌گوید، «در شرایط فعلی از نظام استاد- شاگردی فاصله گرفته‌ایم که باید با الگوگیری از قدما  برای این قضیه فکر جدی کنیم. برای نسل جوان باید نظام استاد- شاگردی را به شکل درستی آموزش دهیم و در دانشگاه فرشچیان با پایلوتی که برای آن در نظر گرفته شده، به این مهم دست پیدا می‌کنیم.»

 یزدی: جذب دانشجو در چهار رشته در سال جاری

مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی همچنین می‌خواهند صنایع‌دستی از حاشیه به متن آمده و ارزش این هنر به خوبی شناخته شود. به همین دلیل قرار است آثار و صنایع‌دستی تولیدشده در دانشگاه فرشچیان به مرحله تجاری‌سازی و صادرات برسد تا علاوه‌بر ارز‌آوری برای کشور منجر به درآمدزایی برای دانشگاه نیز شود. توجه و توسعه صنایع‌دستی بیشتر از سوی استادکاران این رشته بوده تا دانشگاه‌‌ها و مراکز آموزش عالی. دانشگاه فرشچیان می‌خواهد ضمن آنکه بر مدار استاد- شاگردی حرکت کند، امور پژوهشی مرتبط با این حوزه را توسعه دهد. در واقع هدف در این دانشگاه تربیت استادکار مرتبط در این زمینه است.

بنابراین یکی از ماموریت‌های این دانشگاه تدریس رشته‌هایی با گرایش چوب و سفال و صنایع‌دستی است. امسال در این دانشگاه در چهار رشته دانشجو جذب می‌شود. میثم یزدی، معاون آموزشی، پژوهشی، فناوری و بین‌الملل دانشگاه فرشچیان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» در این‌باره می‌گوید: «امسال در دانشگاه هنرهای اسلامی و ایرانی دانشجو جذب می‌شود. فعلا در حال جذب مجوز از وزارت علوم و دانشگاه آزاد اسلامی هستیم؛ مقدمات کار فراهم شده و قرار است این دانشگاه برای سال جاری در چهار رشته هنر اسلامی گرایش نگارگری، هنر اسلامی گرایش چوب، هنر اسلامی گرایش سفال و سرامیک و رشته فرش گرایش طراحی در مقطع کارشناسی‌ارشد دانشجو جذب کند.»معاون آموزشی، پژوهشی، فناوری و بین‌الملل دانشگاه فرشچیان توضیح می‌دهد: «ظرفیت پذیرش در هر رشته 15 نفر خواهد بود. دانشگاه استاد فرشچیان همچنین با استادان درجه یک هنری و اساتید مطرح دانشگاه‌های سراسری و آزاد همکاری خواهد کرد.»

 مدلی برای کشورهای شرقی

در هر حال دانشگاه هنرهای اسلامی– ایرانی استاد فرشچیان یک مدل نو و جدید است؛ آن‌طور که پیش از این مسئولان دانشگاه گفته بودند، در این دانشگاه خبری از اعطای مدرک به روش معمول نیست، بلکه اجازه‌نامه‌هایی که مورد تایید آموزش عالی است، صادر خواهد شد. کارشناسان آموزش عالی کشور معتقدند دانشگاه استاد فرشچیان می‌تواند یک مدل برای کشورهای شرقی باشد؛ یعنی کشورهایی که هنر آنها در خطر است و دیگر نمی‌توانند هنرمند تربیت کنند. آنها می‌گویند اگر روی این موضوع خوب کار شود و مورد حمایت قرار بگیرد، در آینده می‌تواند به‌عنوان یک الگوی تازه برای تربیت هنرمندان هنرهای سنتی شرقی به‌ویژه اسلامی- ایرانی مورد اقتباس بقیه جوامع هم قرار بگیرد.

شعار سال، بااندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه فرهیختگان،تاریخ انتشار:28 خرداد1398،کدخبر:173516،newspaper.fdn.ir