شعار سال: در مازندران سه‌هزار و 622 آبادی و دوهزار و 806 روستا وجود دارد که از این تعداد دوهزار و 437 روستا بالای ۲۰ خانوار جمعیت دارند و بیش از ۴۳ درصد جمعیت استان در روستاها ساکن هستند. همچنین جمعیت روستاها از حدود یک‌میلیون و ۳۳۳ هزار نفر در سال 90 به حدود یک‌میلیون و ۳۸۷ هزار نفر در سال 95 رسیده که این رشد آماری از یک سو می‌تواند بیانگر مهاجرت معکوس در مازندران باشد و از سوی دیگر می‌توان آن را به افزایش مهاجرت از استان‌های دیگر به این استان نسبت داد. باوجوداین، استاندار مازندران معتقد است مهاجرت معکوس در استان آن‌طور که باید تحقق نیافته.

احمد حسین‌زادگان با اشاره به این‌که هدف ما مهاجرت معکوس به روستاهاست، گفت: اقدامات بسیار خوبی در روستاها صورت گرفته است و زیرساخت‌های لازم به روستاها برده شده، اما هنوز مهاجرت معکوس به‌عنوان یک هدف مهم تحقق نیافته که شاید دلیل آن نبود زیرساخت‌ها و خدمات زیربنایی در روستاهاست.

با اقتصاد کشاورزی صرف و سنتی نمی‌توان به پویایی دست یافت

وی تمرکز بر اقتصاد کشاورزی در روستاها را دیگر علت عدم تحقق مهاجرت معکوس به روستاها عنوان کرد و افزود: با اقتصاد کشاورزی صرف و سنتی نمی‌توان به پویایی دست یافت؛ لذا ضرورت دارد به‌سمت فرصت‌های جدید اقتصادی و تولیدی و فضاهای نوین کسب‌وکار مانند گردشگری، صنایع‌دستی، معدن، تجارت و... برویم.

استاندار مازندران اضافه ‌کرد: اکنون حرکت به‌سوی کشت صنعتی و دامپروری صنعتی و مدرن را در دستور کار قرار داده‌ایم و در تلاشیم تا کشاورزی و زیربخش‌های آن را به استاندارد جهانی برسانیم؛ همچنین تجارت با همسایگان شمالی و کشورهای حوزه خزر را در دستور کار داریم که بخش قابل‌توجهی از محصولات صادراتی می‌تواند سهم روستاییان باشد.

حسین‌زادگان بر تحول در حوزه کشاورزی، تقویت اقتصاد دریا و مشخص‌کردن اسکله‌های بسیاری که می‌تواند زمینه‌ساز اقتصاد متنوعی باشد، تصویب ساری به‌عنوان پایتخت گردشگری اکو در سال 2022 که فرصتی است برای معرفی بوم‌گردی‌ روستاها، بهره‌بردن از 800 آب‌بند که ظرفیت مطلوبی برای تولید و گردشگری است و نیز حمایت از صنایع‌دستی روستایی تأکید کرد و گفت: ایجاد بازارچه‌های روستایی برای عرضه محصولات و تولیدات روستاییان از اهداف ما برای بهبود وضعیت معیشت روستاییان است.

پرداخت 500 میلیارد تومان تسهیلات اشتغال‌زایی روستایی

مدیرکل امور روستایی و شوراهای مازندران هم با بیان این‌که افزایش جمعیت روستاهای استان به‌دلیل مهاجرت معکوس است، گفت: سختی‌های زندگی در شهر و پرداخت برخی تسهیلات اشتغال‌زایی میل به بازگشت به روستاها را بیش‌تر کرده است.

خسرو طالبی افزود: در دو سال اخیر حدود ۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات اشتغال‌زایی پرداخت شده و در بخش‌های مختلف اقتصاد روستا اعم از دامداری، کشاورزی، هنرهای دستی، بوم‌گردی و مشاغل خانگی حمایت‌های خوبی صورت گرفته که سبب افزایش میزان رضایت از زندگی و فعالیت اقتصادی در روستاها شده است.

برخورداری دو هزار و 100 روستا از فیبر نوری و اینترنت

وی ادامه ‌داد: بخش عمده روستاهای مازندران از آب، برق و حتی گاز بهره‌مندند؛ همچنین 94 درصد روستاها دارای تلفن و دوهزار و 100 روستا مجهز به فیبر نوری و اینترنت هستند.

طالبی با اشاره به اجرای طرح هادی روستایی اضافه کرد: بنیاد مسکن انقلاب اسلامی مازندران با جدیت در حال اجرای طرح‌های هادی و بازسازی روستاهاست. پرداخت وام مسکن ۴۰ میلیون تومانی روستایی نیز هرچند ممکن است با توجه به تورم، بخش قابل‌توجهی از هزینه‌های ساخت مسکن را تأمین نکند، اما انگیزه‌ای برای ساخت مسکن در روستاها و بازگشت است.

وی در پاسخ به این‌که چند روستای استان خالی از سکنه شده است، گفت: نزدیک به ۳۰ روستا در استان داریم که در خطر مهاجرت و صفر شدن جمعیت هستند. توسعه برخی زیرساخت‌ها و حمایت از ساکنان با پرداخت تسهیلات و فراهم‌کردن زمینه اشتغال و خدمات ابتدایی زندگی می‌تواند از متروکه شدن آن‌ها جلوگیری کند که پیگیری‌ها برای تحقق این هدف در حال انجام است. همچنین مشخصات، وضعیت جمعیتی و نیازهای این روستاها به سازمان برنامه و بودجه اعلام شده تا اقدامات لازم انجام شود.

طالبی درباره تغییر بافت و ساختار روستاهای مازندران، تجمیع چند روستا و تأسیس شهرهای جدید که در سال‌های اخیر افزایش یافته، افزود: اصل بر این است که هویت و بافت روستا حفظ شود، زیرا شهرنشینی مسائل خاص خود را دارد و وقتی برای یک یا چند روستا ساختار شهری تعریف شود، برخی مسائل هویتی آن دستخوش تغییر می‌شود. به همین دلیل با تبدیل روستاها به شهر مخالفیم. همچنین یکی از سیاست‌های ما با توجه به افزایش مهاجرت و تقاضا برای ساخت مسکن، عمودی‌سازی است تا با توجه به حاصل‌خیزی زمین در روستاها، زمین‌ها کم‌تر برای ساخت‌وساز استفاده شوند.

این مسئول ادامه داد‌: اقدامات خوبی مانند افزایش توجه به ورزش‌ها و بازی‌های بومی و محلی، برپایی جشنواره‌های فرهنگی و اقتصادی بومی، همچنین حفظ و اشاعه داشته‌های فرهنگی و میراثی توسط دستگاه‌های مختلف در حال انجام است تا درعین‌حال که روستاها از نظر زیرساختی به‌روز می‌شوند، از نظر هویتی کم‌تر آسیب ببینند.

آموزش دهیاران برای توسعه گردشگری و بوم‌گردی

مدیرکل امور روستایی و شوراهای استانداری مازندران با اشاره به رونق گردشگری در استان گفت: تعداد زیادی از روستاهای مازندران به‌عنوان روستاهای هدف گردشگری معرفی شده‌اند. گردشگری ظرفیت بالقوه‌ای در توسعه پایدار است و آموزش دهیاران برای توسعه گردشگری، بوم‌گردی و تأمین تسهیلات مورد نیاز برای بازسازی خانه‌های قدیمی ازجمله راهبردهایی است که می‌تواند در توسعه گردشگری و بوم‌گردی اثرگذار باشد.

وی ادامه داد: نشست‌های زیادی هم برای استفاده از فرصت‌های گردشگری با حضور مدیران دستگاه‌های مختلف برگزار شده تا برای استفاده از ظرفیت‌های محلی تصمیم‌گیری شود. برای توسعه بوم‌گردی و گردشگری روستایی تسهیلات خوبی به دهیاری‌های استان اختصاص می‌یابد؛ اما در این مسیر هنوز با نقطه مطلوب فاصله داریم و باید تلاش‌های بیش‌تری شود.

وجود 2 هزار و 200 دهیاری فعال در استان مازندران

طالبی با اشاره به نقش دهیاران در روستاها گفت: حدود دوهزار و 200 دهیاری فعال در استان داریم، اما پیش‌بینی می‌شود که با توجه به روند افزایشی جمعیت در برخی روستاهای مازندران، تعداد دهیاری‌ها نیز بیش‌تر شود. سال‌های قبل شرایط بهتر بود و حمایت‌های بیش‌تری انجام می‌شد، اما به‌دلیل شرایط خاص اقتصادی این حمایت‌ها کم‌تر شده است. دولت تسهیلات ارزان‌قیمتی برای خرید ماشین‌آلات خدماتی روستاها در نظر گرفته است؛ ضمن این‌که دو ماه پیش نیز حدود پنج‌میلیارد تومان اعتبار جذب و بین روستاهای استان تقسیم شد.

وی افزود: برخی دهیاران توجه داشته باشند که صدور مجوز خارج از چارچوب خلاف قانون است و آن‌ها باید طبق مقررات عمل کنند. دهیاران و شوراها نماینده افکار عمومی و مردم هستند و باید مطالبات آنان را پیگیری کنند و از اختلاف با یکدیگر بپرهیزند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار 12 آبان 98، شماره: 77756