شعار سال: آخرین گزارش مرکز آمار حاکی از آن است که شاخص قیمت تولیدکننده بخش صنعت در پاییز سال جاری به ۶۱.۵ درصد رسید که نسبت به تابستان سال جاری ۱۵.۵ درصد کاهش داشته است. در این گزارش قید شده که کمترین شاخص قیمتی تولیدکننده به تولید پوشاک، عمل آوردن و رنگ کردن پوست خزدار با رقم ۳۷.۸ درصد اختصاص داشت. همچنین در این دوره مورد بررسی بیشترین تورم تولید سالانه مربوط به تولید ماشین‌آلات اداری و محاسباتی با ۱۱۴.۱ درصد است. چندی پیش نیز شاخص بهای تولید‌کننده بخش معدن منتشر شده بود که حاکی از کاهش ۱۳.۸ درصدی در بهای کالا‌ها و خدمات تولیدی در این بخش بود. گفتنی است شاخص قیمت در این بخش به ۳۷.۶ درصد رسید.

اهمیت شاخص‌های قیمتی تولیدکننده

به‌طور کلی شاخص قیمتی تولیدکننده به محاسبه قیمت کالا‌ها و خدمات در کارخانه‌ها و پس از اتمام زنجیره تولید آن می‌پردازد. بنابراین این شاخص در هر بخش صنعت، معدن و سایر بخش‌ها بدون در نظر گرفتن هزینه‌های حمل و نقل و انبارداری و بعضا سود فروشنده محاسبه می‌شود. شاخص قیمتی تولیدکننده علاوه بر محاسبه هزینه‌های تولید کالا و خدمات، نوعی تورم پیش‌نگر نیز به شمار می‌رود. به این صورت که شاخص‌های قیمتی در هر بخش می‌تواند پیش‌بینی از تورم مصرف‌کننده با یک وقفه زمانی در آن بخش باشد. با توجه به عقب‌گرد شاخص بهای تولیدکننده در بخش صنعت و معدن به نظر می‌رسد قیمت کالا‌ها و خدمات تولید شده در این بخش پس از یک گپ زمانی نیز روند نزولی به خود بگیرد.

تغییرات فصلی بخش صنعت

شاخص بهای تولیدکننده بخش صنعت در پاییز نسبت به سال گذشته به منفی ۲.۳ درصد رسید که نسبت به فصل قبل ۳.۵ درصد کاهش داشته است. در میان فعالیت‌های بخش صنعتی کمترین تورم را فعالیت‌های زغال‌سنگی و پالایشگاه‌های نفتی با تورم منفی ۱۰.۷ درصد داشت. پس از آن نیز تولید کاغذ و محصولات کاغذی با تورم منفی ۴.۶ در رتبه دوم فعالیت‌های با تورم کم قرار دارد. بیشترین تورم سالانه را تولید ماشین‌آلات اداری و و محاسباتی دارد که در پاییز سال جاری ۲۶.۶ درصد تورم داشته است.

تورم نقطه به نقطه

تورم نقطه به نقطه که حاکی از تغییرات بخش صنعت در پاییز ۹۸ و ۹۹ است، به ۲۷ درصد رسید که در مقایسه با فصل گذشته ۳۳.۶ درصد کاهش داشته است. به عبارت دیگر تولیدکنندگان به ازای هر فعالیتی که در بخش صنعت می‌کنند میانگین قیمتی در حدود ۲۷ درصد بیشتر از سال قبل دریافت می‌کنند. کمترین تورم نقطه به نقطه مربوط به تولید زغال‌سنگ و پالایشگاه‌های نفت با عدد ۶.۴ درصد است.

تورم سالانه

گزارش مرکز آمار به خوبی نشان می‌دهد که میانگین قیمتی در چهار فصل منتهی به پاییز سال جاری به ۶۱.۵ رسیده است. هر چند این عدد نسبت به دوازده ماه منتهی به تابستان کاهش ۱۵.۵ درصدی داشته، اما تولید ماشین‌آلات اداری محاسباتی در فصل مورد بررسی هزینه‌های بیشتری به همراه داشته است.

۱۳ فصل روند صعودی

گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد در ۱۳ فصل اخیر یا از پاییز ۹۵ تا پاییز سال جاری شاخص قیمت تولیدکننده بخش صنعت بیش از ۱۶۰ درصد افزایش داشته و از ۲۰۵.۲ به حدود ۵۳۴ واحد رسیده است. با وجود افزایش در این شاخص، اما تابستان سال جاری رکورد بیشترین شاخص قیمتی در این بخش را با ۵۴۶.۴ واحد زد. تولید وسایل حمل و نقل با شاخص قیمتی ۹۲۴.۴ و تولید کاغذ و محصولات کاغذی نیز با شاخص قیمتی ۷۲۷.۴ رکورد‌دار بالاترین بهای قیمت در بخش صنعت بودند. آمار‌ها نشان می‌دهد وضعیت برای تولیدکنندگان کاغذ در حد فاصل بهار تا تابستان ۹۷ با افزایش دوبرابری این شاخص سخت‌تر شد. به گونه‌ای که از ۲۹۱ به ۵۴۶ واحد رسید. با وجود اعمال سیاست‌های کنترلی برای تولیدکنندگان کاغذ در کشور، اما این صنعت همچنان با مشکل کمبود تولید مواجه است. هر چند آمار‌ها نیز نشان می‌دهد که روند افزایش شاخص بهای تولیدکننده برای این تولیدکنندگان از بهار سال جاری روند کاهشی داشته است. آمار‌ها نشان می‌دهد که سال ۹۷، سال سختی برای تولیدکنندگان صنعتی کشور بود، چراکه درصد تغییر شاخص بهای تولیدکننده در هر چهار فصل نسبت به فصول سال ۹۶ با افزایش بیش از ۳۰ درصد همراه بوده است. به گونه‌ای که تورم نقطه به نقطه در بهار ۹۷ به ۳۷.۴ و در زمستان به حدود ۹۰ درصد رسید. می‌توان اذعان کرد دلیل اصلی تعطیلی کارخانه‌ها و کاهش ظرفیت‌های تولیدی، افزایش ناگهانی و یک‌باره قیمت‌ها طی یک‌سال بود.

چرا تورم منفی؟

بخش صنعت از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور است که پس از تحریم به عنوان موتور محرک اقتصاد ایران تلقی شد. با وجود رشد بالای این بخش در ۱۳ ماه اخیر، اما آمار‌ها نشان از کند شدن روند افزایش قیمت‌ها و در دو فصل تابستان و پاییز نیز کاهشی هر چند مختصر، اما امیدوار‌کننده‌ای در شاخص‌های قیمتی مشاهده شد. یکی از مهم‌ترین شاخص‌هایی که می‌تواند بر فعالیت‌های تولیدی و به تبع بر تورم مصرف‌کننده تاثیر بگذارد، نرخ ارز است. ثبات نرخ ارز در بازار و تامین نیاز ارزی داخلی‌ها در کنار سیاست‌های درست پولی نظیر راه‌اندازی عملیات بازار باز موجب ثبات‌بخشی به حوزه کلان اقتصادی شد. نتیجه این تلاش‌ها کاهش تورم طی دو فصل تابستان و پاییز بود. بر اساس آمار‌های بانک مرکزی نرخ تورم در تابستان سال جاری ۴۱.۷ درصد بود که در پاییز به ۴۱ درصد رسید. به بیان دیگر نرخ تورم از ۴۲.۷ آخرین فصل تابستان به ۴۰ درصد در آذر ماه رسید. پیش‌بینی می‌شود با کاهش شاخص بهای تولیدکننده بخش صنعت روند کاهش نرخ تورم نیز ادامه یابد. دلیل دیگر، بهبود وضعیت رشد اقتصادی است. آخرین گزارش مرکز آمار که بر خروجی سایت نیز قرار دارد حاکی از آن است که نرخ رشد اقتصادی در سال ۹۷ منفی ۴.۷ درصد بوده است. بر اساس پیش‌بینی‌ها در سال جاری نرخ رشد اقتصادی به منفی ۳.۶ می‌رسد. بهبود وضعیت اقتصادی کشور همچنین کنترل نرخ ارز به عنوان مهم‌ترین عامل اثر گذار بر فعالیت‌های اقتصادی و تجاری می‌تواند تورم پیش‌نگر را کاهش دهد که به افت تورم در بخش مصرف‌کننده نیز منجر می‌شود.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه اعتماد، تاریخ انتشار: 13 بهمن 1398، کدخبر: 142120 ، www.etemadnewspaper.ir