شعارسال: بالا و پایین شدن سالانه قیمت خرما موجب شد تا نخل‌داران به فکر انبار محصولشان بیفتند که این اقدام نه تنها چاره‌ای برای آن‌ها نشد، بلکه گویا می‌رود تا تبدیل به ضرر نیز شود.
 
افزایش قیمت خرما و سود خوب نخل‌داران و فعالان بازار این محصول در اواخر سال گذشته باعث شد تا آنان با تصور این‌که نرخ خرما در پاییز و زمستان امسال نیز گران‌تر می‌شود، در ابتدای فصل برداشت سال جاری بخش عمده‌ای از محصول خود را در سردخانه‌ها انبار کردند؛ اما به‌رغم انتظار آن‌ها نه‌ تنها قیمت خرما تغییر چندانی نداشت، بلکه بازار فروش آن نیز رونق پارسال را ندارد.
 
این وضعیت باعث شده تا نیمی از محصول تولیدی نخل‌داران و خرید واسطه‌ها در سردخانه‌ها بدون مشتری بماند و هرچه از فصل سرما می‌گذارد، نگرانی آن‌ها از ماندن خرماهای انبار شده روی دستشان بیش‌تر شود.
 
بالا بودن قیمت پایه محصول، نوسان بازار، پایین آمدن نرخ ارز نسبت به سال گذشته، کاهش صادرات، افزایش هزینه‌های تولید و انتظار فعالان این عرصه برای کسب سود بیش‌تر نسبت به سال گذشته ازجمله عوامل و مشکلاتی است که باعث شد امسال بخش زیادی از خرمای تولیدکنندگان و روی دست آن‌ها بماند و به طمع سود بالاتر نقره داغ شوند.
 
بالا بودن قیمت پایه خرما عامل رکود بازار
 
یکی از نخل‌داران وحدتیه گفت: یکی از دلایل فروش نرفتن خرمای امسال بالا بودن قیمت پایه آن است که درصورت ادامه این روند محصول برای سال آینده روی دست باغدار انبار می‌شود.
 
علی‌محمد دادور به ایرنا گفت: مشکلات هر ساله در بازار فروش باعث شده باغداران دغدغه فروش محصول خود را داشته باشند و به فروش نرفتن به‌موقع محصول عاملی است تا نتوانند جوابگوی تمام هزینه‌های انجام شده باشند.
 
وی ادامه داد: با توجه به افزایش هزینه‌های نهاده‌های کشاورزی ازجمله حقابه، قیمت کارتن، پلاستیک و هزینه کارگر، باغدار انتظار دارد محصول خود را به‌گونه‌ای بفروشد که پاسخگوی هزینه‌ها باشد؛ اما روند نامشخص بازار باعث شده هیچ وقت باغدار به حق و حقوق خود نرسد.
 
دادور یادآورشد: فروش نرفتن بخش عمده‌ای از خرمای تولیدی سال زارعی جاری افزون‌بر مشکلاتی که برای بازار فروش محصول جدید درپی دارد، باعث شده تا نخل‌داران و واسطه‌ها در زمینه پرداخت هزینه‌های زندگی، تسهیلات بانکی و طلبکاران نیز با مشکل روبه‌رو شوند.
 
یکی از شهروندان بوشهری گفت: در بازار خرده‌فروشی قیمت خرما بسیار بالا است و مردم توان خرید آن را ندارند.
 
علی مالکی ادامه داد: هم‌اکنون قیمت هر کیلوگرم خرما براساس نوع واریته، کیفیت بسته‌بندی و منطقه تولیدی در بازار خرده‌فروشی استان بوشهر بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار ریال است. این افزایش قیمت که از اواخر سال گذشته در بازار خرما رخ داد، باعث شد تا نخل‌داران نرخ پایه فروش را بالا ببرند و واسطه‌ها هم با طمع سود بیش‌تر باعث گرانی و رکود در بازار این محصول شده‌اند.
 
بازار خرما در حالت انتظار قرار دارد
 
رئیس انجمن ملی خرمای استان بوشهر گفت: امسال مسائلی پیش آمد که باعث شده بازار خرما در انتظار به‌سر ببرد.
 
ابوالقاسم کاووسی افزود: شرایط حاکم بر بازار که ریشه در فصل گذشته تولید دارد، باعث شده امروز بازار در انتظار یک‌سری تغییراتی باشد.
 
وی بیان کرد: در اول فصل گذشته باغداران خرمای تولیدی خود را با قیمت پایین فروختند و همه محصول برای صادرات آماده و مصرف شد؛ همین امر باعث شد که در فصل گذشته با کمبود محصول خرما در بازار داخلی روبه‌رو شویم.
 
کاووسی گفت: وقتی عرضه کم و تقاضا زیاد شود، قیمت کالا افزایش می‌یابد که پارسال این اتفاق برای واریته‌های مختلف خرما رخ داد. اول فصل برداشت قیمت خرمای کبکاب از هر کیلوگرم سه‌هزار و ۵۰۰، به ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان در اواخر سال گذشته رسید و این افزایش قیمت باعث رقم زدن فصل ایده‌آلی برای تولید‌کنندگان شد.
 
وی ادامه داد: با توجه به تجربه سال گذشته و افزایش قیمت ناگهانی این محصول در آخر فصل، باغدار و واسطه‌هایی که معامله‌های مربوط به خرما را انجام می‌دهند، تصمیم گرفتند امسال ارزان‌فروشی نکنند و بیش‌تر آن‌ها به امید رشد قیمت خرمای خود را با قیمت بالا نگه داشتند.
 
کاووسی اظهارداشت: با توجه به افزایش قیمت محصول در اواخر فصل برداشت سال گذشته باغداران تصور می‌کردند، همین اتفاق امسال تکرار شود.
 
رئیس انجمن خرمای استان بوشهر گفت: به‌طور معمول باید در مدت فصل برداشت محصول به‌طور مرتب به مشتریان عرضه شود تا محصول با گذر زمان رفته‌رفته کاهش پیدا کند.
 
رئیس انجمن خرمای استان بوشهر گفت: براساس زمان سپری شده، باید درحال‌حاضر بیش از ۶۰ تا ۷۰ درصد محصول در بازار عرضه و به فروش رفته باشد؛ اما این اتفاق تاکنون رخ نداد و اکنون با عرضه زیاد و تقاضای کم روبه‌رو هستیم.
 
کاووسی گفت: هر چند خرما در سردخانه‌ها نگهداری می‌شود و جای نگرانی برای پایین آمدن کیفیت محصول وجود ندارد؛ ولی نگرانی ما این است که مدت زمان باقی‌مانده با مقدار محصول فروش نرفته تناسب ندارد و این اتفاق باعث می‌شود در انتهای فصل بار روی دست تولید‌کنندگان بماند و ممکن است با افت قیمت روبه‌رو شویم. فروش نرفتن محصول و نگهداری آن‌ها در سردخانه افزون‌بر این‌که لطمه‌ای به قیمت محصول سال آینده وارد می‌کند، هزینه‌های سربار دیگری ازجمله هزینه سردخانه و نگهداری را نیز به بقیه هزینه‌ها اضافه می‌‌کند.
 
کاووسی بیان کرد: کل خرمای تولیدی استان بوشهر حدود ۱۴۰ هزار تن با واریته غالب کبکاب، زاهدی و شهابی است که با توجه به شرایط موجود پیش‌بینی می‌شود ۵۰ درصد معادل ۷۰ هزار تن در سردخانه‌ها باقی‌مانده و هنوز به فروش نرفته است.
 
حمایت تسهیلاتی از واحدهای بسته‌بندی راهکار رونق بازار خرما
 
وی گفت: برای این‌که چرخ کارگاه‌ها و واحدهای بسته‌بندی و تولیدی خرما بچرخد باید کارهای زیرساختی در این بخش انجام شود.
 
رئیس انجمن خرمای استان بوشهر افزود: در شرایط کنونی هم می‌خواهیم سیستم بانکداری سوددهی داشته باشیم و هم واحدهای تولیدی از چرخه تولید خارج نشوند و ایجاد اشتغال کنند که این امکان‌پذیر نیست.
 
کاووسی گفت: اگر قرار است از تولیدکنندگان حمایت شود باید تسهیلات سرمایه در گردش با سود پایین برای واحدهای بسته‌بندی پرداخت شود و پرداخت تسهیلاتی با بهره بانکی ۱۶ و ۱۸ درصد قابلیت اجرایی ندارد و نباید انتظار داشته باشیم هم محصول به فروش برسد و هم ایجاد اشتغال شود.
 
وی ادامه داد: با توجه به نرخ تورم ملزومات صنایع بسته‌بندی، هزینه‌های کارگری و حمل و نقل و سایر هزینه‌ها تولیدکننده چگونه می‌تواند پاسخگوی تسهیلات بانکی با سود ۱۸ درصد باشد.
 
کاووسی گفت: تمام دنیا روی بخش تولید برنامه‌ریزی می‌کنند؛ اما ما تنها شعار می‌دهیم و برنامه‌ها کارساز نیست و همین امر باعث شده بسیاری از کارخانه‌ها از رمق بیفتند.
 
وی ادامه داد: برای پرداخت تسهیلات کم‌‌بهره مشکل و دست‌اندازهای زیادی وجود دارد که بسیاری از واحدها امکان برخورداری از این امکانات را ندارند؛ این درحالی است که اگر هدفمان رونق تولید باشد باید تسهیلات با کارمزد سه و چهار درصد پرداخت کنیم.
 
رئیس انجمن خرمای استان بوشهر گفت: هر یک از واحدهای بسته‌بندی خرما در استان ظرفیت اشتغال‌زایی ۱۰۰ نفر دارند که با فراهم کردن شرایط برای آن‌ها بخشی از مشکل اشتغال استان برطرف می‌شود.
 
میزان خرمای فروش نرفته در استان بوشهر ۴۰ هزار تن است
 
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: مجموع خرمای تولیدی استان بوشهر در سال ۱۶۴ هزار تن است که از این میزان ۵۰ هزار تن به‌صورت خارک و رطب مصرف و مابقی خرما است.
 
خسرو عمرانی افزود: سطح زیرکشت نخیلات استان بوشهر ۳۴ هزار و ۵۰۰ هکتار است که از این میزان ۳۰ هزار هکتار بارور و ۱۰ درصد غیر بارور است. وی اضافه کرد: واریته‌های غالب خرمای استان بوشهر کبکاب و زاهدی است.
 
عمرانی ادامه داد: بخشی از این میزان تولید برای رسیدن به ارزش‌افزوده به‌صورت رطب نگهداری می‌شود؛ اما در‌حال‌حاضر حدود ۴۰ هزار تن از محصول خرمای باغداران هنوز فروش نرفته و در سردخانه‌ها نگهداری می‌شود. این درحالی است که در چند روز اخیر بازار فروش خرما کمی رونق گرفته است و فروش همچنان ادامه دارد و وضعیت به‌گونه‌ای نیست که فروش متوقف شده باشد.
 
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر اضافه کرد: سال گذشته آخر فصل قیمت خرما به صورت نجومی تا ۲۰ هزار تومان افزایش یافت، هر چند این قیمت واقعی بازار نبود؛ اما این افزایش قیمتی که در دست دلالان بود روی قیمت پایه در باغ‌ها تأثیر گذاشت و باغداران قیمت را بالا لحاظ کردند.
 
عمرانی گفت: پایه قیمتی خرما برای کسانی که باغ اجاره می‌کردند (واسطه‌ها) در واریته کبکاب شش تا هفت و رقم زاهدی در بخش بوشکان و ارم به ۹ تا ۱۰ هزار تومان رسید که باعث شد قیمت پایه افزایش یابد.
 
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی افزود: از طرفی با توجه به رشد کاذب و غیرمنطقی قیمت در آخر سال گذشته و اول امسال پیش‌بینی می‌شود، این رشد همچنان ادامه‌دار باشد.
 
عمرانی گفت: قیمت خرمای استان بوشهر در خارج از کشور یک دلار معادل ۱۱ تا ۱۳ هزارتومان است، این درحالی است که سال گذشته نرخ ارز به ۱۶ تا ۱۷ هزارتومان رسید و شوک سنگینی به قیمت خرما وارد کرد، امسال نیز باغداران بر همان اساس قیمت پایه را تعیین کردند.
 
وی گفت: کسانی که در اول فصل خرما کیلویی ۱۲ هزارتومان خریداری کردند، انتظار دارند بین ۱۳ تا ۱۵ هزار تومان بفروشند که همین امر باعث شد، امسال بخشی از خرمای استان در سردخانه‌ها بماند.
 
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: یکی از مشکلات مهم خرما در سال جاری بالا بودن قیمت پایه بود؛ به نحوی‌که قیمت خرمای زاهدی که زیر هشت‌هزار تومان بود، امسال به بالای ۱۱ هزار تومان رسیده ‌است.
 
عمرانی گفت: انتظار می‌رود با شوک مثبت رشد قیمتی در بهمن و اسفند امسال و فروردین سال آینده خرمای باقی‌مانده در سردخانه‌ها به فروش برسد.
 
ارقام عمده خرما در استان بوشهر کبکاب، زاهدی، خاصویی، شهابی، شکر و خنیزی است و عمده محصول نیز به‌ترتیب در شهرستان‌های دشتستان، تنگستان، دشتی و جم تولید می‌شود.
 
برداشت این میوه شیرین گرمسیری از نیمه اول شهریورماه در شهرستان دشتی آغاز و تا اوایل آبان در شهرستان‌های جم و دشتستان به پایان می‌رسد.  این میوه گرمسیری استان بوشهر علاوه‌بر مصرف داخلی به کشورهای آسیای میانه، روسیه، اوکراین، حاشیه خلیج فارس و اروپا صادر می‌شود.

 
شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته  از روزنامه صبح کشاورزی و محیط زیست کشور   ،تاریخ انتشار:  19  بهمن    1398،کدخبر: 81095 ، www.sabzineh.org