شعار سال: روانپزشکان نگران سلامت روان مردم‌اند؛ گروهی از آن‌ها که پس از اتفاقات دی ماه، یعنی سقوط هواپیمای ایران – اوکراین و حاشیه‌های بعدش، درباره تأثیر این حوادث بر روان مردم، هشدار داده بودند، روز گذشته در بیانیه‌ای تحلیلی از مسئولان خواستند تا سلامت روانی–اجتماعی مردم را جدی بگیرند و با آن‌ها صادق باشند. اعضای هیأت‌مدیره انجمن علمی روانپزشکان ایران در بخشی از این بیانیه نوشته‌اند: «افزایش امید اجتماعی و اعتماد عمومی یکی از پایه‌های حفظ سلامت روان است. بار‌ها مورد پرسش قرار گرفته‌ایم که چگونه می‌توان مردم و به‌ویژه جوانان را امیدوار کرد و مانع افزایش بی‌اعتمادی آن‌ها شد. سرمایه اجتماعی که بازتاب اعتماد و پیوند‌های متقابل فردی و گروهی مردم با یکدیگر و با مسئولان دانسته شده، رو به افول است.

 

رویداد‌های ناگواری که به اندازه کافی خوب مدیریت نشدند در کنار تحریم‌های فزاینده و ظالمانه خارجی، در تشدید دشواری‌های اقتصادی و اجتماعی سال‌های اخیر نقش داشته‌اند. اگر با ملت به شیوه خردمندانه‌تری تعامل شود، تحمل و هضم چالش‌ها و پیچیدگی‌های زندگی برایشان آسان‌تر خواهد شد.» هیأت‌مدیره انجمن علمی روانپزشکان ایران در این بیانیه به سه آسیب و معضل روانی در جامعه ایران اشاره کرده: «یک؛ ما به اقتصاد نیرومندتری نیاز داریم. تقویت اقتصاد ملی نیازمند رونقِ تولید به جای حمایت از سرمایه مالی و دلال‌بازی است. سرمایه مالی بسیار فسادپذیر و آسیب‌زا است. بی‌تردید بخش عمده این موضوع در حیطه کاری اقتصاددانان است؛ اقتصاددانانی که هم به رشد اقتصادی و هم به توسعه متوازن و توزیع عادلانه ثروت در جامعه اولویت می‌دهند. بدبینی، نومیدی و بی‌اعتمادی فراگیر راهی جز شفاف‌سازی اقتصاد ندارد.» براساس آنچه در این بیانیه آمده، دومین مسأله عدالت‌خواهی جامعه است. سوءمدیریت‌ها به‌ویژه در سطوح کلان همراه تحریم‌ها، علاوه بر افزایش فقر و بیکاری، به تشدید نبود شفافیت هم انجامیده است، این شرایط خاص بستر قطبی‌شدن ثروت و قدرت و افزایش فساد را در نظام اقتصادی فراهم می‌کند؛ بنابراین باید مردم را هر گونه که هستند، پذیرفت. میان مردم تبعیض قایل نشد و با بهانه اصلاح‌طلب یا اصولگرا، سنی یا شیعه، فارسی‌زبان یا غیرفارسی‌زبان، زن یا مرد و باحجاب یا بدحجاب، آن‌ها را از یک زندگی باکرامت و احساس موثربودن، محروم نکرد.

 

سومین موضوعی که انجمن علمی روانپزشکان ایران به آن اشاره کرده، مشکلات بی‌خبری و بی‌هنجاری در جامعه است. در پژوهش‌هایی که در دهه ٨٠ در ایران انجام شد بالاترین نیاز اعلام‌شده مردم در این شرایطِ بحرانی، اطلاع‌رسانی‌ِ به‌هنگام و درست بوده است. این انجمن در بیانیه‌اش تأکید می‌کند که باید با مردم صادق و شفاف بود و در ادامه نوشته: «مسئولان جامعه علاوه بر صداقت و شفافیت باید در برابر خطا‌های خود پوزش بخواهند تا دیوار حائل دفاعی کوتاه‌تر شده و به مردم نزدیک‎‌تر شوند؛ نه آنکه هر کس مسئولیت خطا را به گروه دیگری از مسئولان بسپارد. پذیرش مسئولیت باید به دور از فرافکنی باشد. جایز نیست با مغالطه و بهره‌گیری از فنون کلامی یا با شریک‌کردن بی‌مورد دیگران، حتی دشمنی که دشمنی او در سایر موارد محرز است، چنین نشان داد که توان پذیرشِ مسئولیتِ سهمِ خود را از خطا‌ها نداریم.» پیش از این در بیست‌وششم دی هم گروهی از متخصصان سلامت روان با هشدار به مسئولان کشور و با اشاره به اتفاقات اخیر اعلام کرده بودند که اعماق فاجعه می‌تواند فراتر از تاب‌آوری و هضم‌پذیری مردم دردمند کشور باشد و این مسأله می‌تواند موجب بروز کنش‌هایی ویرانگر و پرخاشگرانه شود و گفت و شنید در فضایی فرهنگی را بین حاکمان و مردمان ناممکن سازد. در آن بیانیه هم بر اصل صداقت تأکید شده بود.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شهروند، تاریخ انتشار: 29 بهمن 1398، کدخبر: 180944 ، www.shahrvand-newspaper.ir