شعارسال: محمد صادق جوکار از پژوهشگران ورزیده و قدیمی نفت درایران است که کارشناس وزارت نفت در موسسه مطالعات بین المللی انرژی است و دهها گزارش ومقاله رد نشریات وابسته به این موسسه از سوی او نوشته و منتشر شده است.
 
جوکار در گفت وگو با خبرگزاری اسپوتنیک تاکید کرده است  " آمریکا تولید خود را بالا می برد و سود می کرد و به اصطلاح انقلاب تولید خود را به انقلاب صادرات تبدیل می کرد و می آمد در بازارهایی که به طور سنتی ایران در آنها حضور داشت مثل بازار کره، ژاپن، چین و هند. آمریکا توانست بازار کره و ژاپن را از ایران بگیرد و در این چند ماهه نیز روی بازار چین و هند هدف گذاری کرده بود. اگر رویکرد گذشته را پیش بگیریم که ما کاهش تولید داشته باشیم در صورتی که آمریکا افزایش داشته باشد، آنگاه آمریکا می آید و در بازارهایی که مورد هدف گذاری برای ایران، روسیه، عراق و حتی ونزوئلا است ورود می کند ولی وارد بازارهای کشورهایی مثلا عربستان نمی شد و به سهم آنها آسیب نمی زد." . بخشی از دیدگاههای جوکار را دراین گفت وگو می خوانید :
 
جمهوری اسلامی ایران اکنون تحت فشار تحریمی قرار دارد و یکی از دغدغه های حال حاضر این است که هر چه سریعتر تحریم ها برداشته شود تا ایران بتواند تولیداتش را افزایش دهد. بر فرض اگر ما اساس  تولید کشورها را در اکتبر سال 2018 مثال بزنیم، ایران بعد از این تاریخ دچار کاهش شدیدی شده به طوری که در آن تاریخ 3296000 بشکه ایران تولید داشته ولی اکنون طبق آمار کاهش زیادی داشته. منافع جمهوری اسلامی ایران در این بود که هرگونه توافق کاهش تولیدی الزاما اوپکی یا اوپک پلاسی به تنهایی نباشد که کشورهای دیگر مثل ایالات متحده بخواهند تولید خودشان را بالا ببرند و بخواهند به بازار نفت ایران در جهان آسیب بزنند. مثل رویکردی که در سال 2016 تا سال 2020 اتفاق افتاده بود، اوپک و اوپک پلاس تولیداتشان را کاهش می دادند ولی ایرانی ها و روس ها متوجه شده اند که اگر این روند را ادامه دهند و آمریکا شامل کاهش تولید نشود، به بازارهای آتی آنها را چه در حوزه نفت و چه در حوزه گاز دچار آسیب جدی وارد خواهد کرد. به همین دلیل برای ایران مهم است که تولیدات نفتی آمریکا هم باید شامل کاهش جهانی تولید بشود که بازارهای ایران در آینده مورد تهدید قرار نگیرد. کاهش پله پله ای که بعدا شامل افزایش خواهد بود یعنی ابتدا کاهش ده میلیون در ماه بعد از آن 8 میلیون و سپس 6 میلیون، که به موازات احتمالی افزایش قیمت و کاهش اثرات کرونا این سهم فقط توسط آمریکا تصاحب نشود. با توجه به سهم تولیدی نفت بنظر می رسد که این رویکرد خوبی است، زیرا در دورانی که انتظار خواهیم داشت قیمتها بهبود پیدا خواهند کرد و مقداری تقاضا نیز بهبود پیدا خواهد کرد و انتظار لغو تحریم ها ما بازار آتی خودمان را از دست ندهیم که این منفعت کلیدی برای ایران است.
 
کرونا و استثناهایی برای  فروش نفت ایران
 
ما شاهد این بودیم که حتی در زمان بحران جهانی و انسانی ویروس کرونا، آمریکایی ها دست از لجاجت خودشان برنداشتند و تحریم های ایران را در زمینه صادرات نفت را تغییر ندادند. وقتی که بازار اشباع از تولید است و هر گونه کاهش تحریم می تواند منجر به افزایش عرضه ایران شود به نظر می رسد که هم عربستان که رقیب راهبردی ایران در منطقه است و هم آمریکا حداقل در این شرایط و در سال 2020 در مورد تحریم های ایران کوتاه نخواهند آمد و ایران باید استراتژی های دیگری را در پیش بگیرد که بتواند با کاهش قیمت و فشارهای آمریکا مقابله کند.
 
توافقات کاهش تولید نفت
 
این توافقات هیچکدام شان ضمانت اجرایی ندارند که مثلا بگوییم اگر تحریمهای ایران برداشته شود ایران نتواند بازگردد بلکه ایران می تواند با توجه به همین توافق در شرایطی که فرصت و پتانسیل صادرات داشته باشد، می تواند تولید نفت خود را از وضعیت فعلی به سطح تولید اکتبر 2018 منهای درصد کاهشی مورد توافق اعضاء(23 درصد در 2 ماه می و ژوئن 2020، 18 درصد در ماه‌های ژوئیه تا دسامبر 2020 و 14 درصد بین ژانویه 2021 تا آوریل 2022 ) افزایش دهد. اساسا شرایط بحران شامل ایران که درگیر یک بحران غیر فنی است در زمینه تولید نخواهد شد حتی اگر کشورهایی مثل عربستان بخواهند مثلا فشار بیاورند که در گذشته نیز تجربه عراق نشان داد که بعد از سال 2003 هم توافقات اوپک الزاماتی را نمی پذیرفت بلکه معتقد بود که درگیر جنگ بودم و تا زمانی که تولیدات خودم را به سطح مورد انتظارم نرسانم وارد توافقات نمی شوم و بنظر می رسد که ایران می تواند به این استناد کند. ولی نکته منفی این است که عربستان با ایران یک دشمنی راهبردی دارد و سعی می کند با لابی که با ایالات متحده انجام می دهد تا از هرگونه کاهش فشارهای تحریمی جلوگیری کند تا مانع از ورود نفت ایران به بازار شود و عربستان سعی می کند از این استفاده کند.
 

شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته  ازسایت خبری تحلیلی ساعت 24   ،تاریخ انتشار:   23 فروردین    1399،کدخبر  : 490174 ،www.saat24.news